5
Iesu Muaꞌalo Teitexi no Laxaꞌilu
(Luk 6:20-23)
Iesu mumaisiꞌa ta mitema tavuꞌalo mineꞌe la Anu mutelai muxolu teitexi no laxaꞌilu vainu la sou ta molomolo noxou mineꞌe noxou. La sou Anu musokosou muaꞌaloiꞌa aloxo ꞌo.
Ais 57:15 “Aneꞌi ane uleneꞌi iu lavuluti uasi la aneꞌi iꞌosa iliꞌi la Anu ualusiꞌa
xo iliꞌi la aneꞌi ixolu no anu saxisaxilaꞌu noxou Lataua teitexi no opo loxotolo.
Ais 61:2-3; Pal 7:17Aneꞌi ane itatama la aneꞌi iꞌosa
xo iliꞌi la Anu ualusiꞌa mo uxolixolineꞌi.
Lex 37:11Aneꞌi ane italoxolixaꞌa iluꞌelai la aneꞌi iꞌosa
xo iliꞌi la Anu ualusiꞌa la lia ane ꞌo ne aneꞌi naꞌa.
Ais 55:1-2Aneꞌi ane isoisolixaꞌa sou imulinu ꞌiliꞌilixo mulapu la aneꞌi iꞌosa
xo Anu ualusiꞌa iliꞌi la aneꞌi iꞌanaꞌana,
no anu ꞌilixo sou imulinu masaxa noxou Lataua utotomu.
Aneꞌi ane iꞌoxo alauna la aneꞌi iꞌosa
xo Anu ualusiꞌa mo uꞌoxo alauna noxiꞌa iliꞌi.
Aneꞌi ane oponeꞌi malemalenga la aneꞌi iꞌosa
xo Anu ualusiꞌa mo iliꞌi la aneꞌi imaisou Lataua.
Aneꞌi ane ixolixolineꞌi ta mitema no anu ꞌotoꞌoto sou ukalu la aneꞌi iꞌosa
xo Lataua ualusiꞌa la nenge tamoxoꞌa lexe aneꞌi Lataua ta ꞌolu.
10  1Pi 3:14Aneꞌi ane miꞌoxo masuaneꞌi xo miꞌoxonu ꞌiliꞌilixo mulapu la aneꞌi iꞌosa
xo iliꞌi la Anu ualusiꞌa mo aneꞌi ixolu no anu saxisaxilaꞌu noxou Lataua
teitexi no opo loxotolo.
11  1Pi 4:14Ngingi ane ta mitema ilevetesinge mo iꞌoxomasuangengi mo ivikalasinge masumasua mo ikalavoisinge xo ngemulinu Itema ꞌOlu ne, la ngingi ngaꞌosa. 12  2Aꞌa 36:16; Apo 7:52Ia ngingi naꞌosa mo ngalei xo ulumengi ne tatila a uai teitexi no opo loxotolo xo ꞌilixo ane aneꞌi miꞌoxonu noxine ne anu iou vilesisi aloxo aneꞌi miꞌoxo masuaneꞌi ta mitema sou palomatana tei.
Ngingi loxo Au Xe Lamana
(Mak 9:50; Luk 8:16; 14:34-35)
13 Ngingi loxo au siꞌa ta mitema iouiou no tuala xalexalee ukalusi ia lexe au ne tuꞌaxu ukalu la nenge talivu noxu tuꞌaxu a loxovaa, xo au ane loxo ne la xaixai vile no anu uasi ta mitema isuꞌanusi ka imalamalaxoꞌu no tavaꞌa. 14  Ioa 8:12; 9:5Ngingi loxo teelu siꞌa ta mitema iouiou no tuala xalexalee ukalusi tuala vile uxolu teitexi no laxaꞌilu la anu utalume uasi. 15  Mak 4:21; Luk 8:16; 11:33Ta mitema ilavusou itoisou lalamo ka itaa uꞌunalai no nano no tiꞌa uasi, ia aneꞌi imulaxu teitexi no valovalosi sou ukaa siꞌa ta mitema tavuꞌalo e ixolu no nano no tani. 16  Ep 5:8-9; 1Pi 2:12La sou anu iou vilesisi aloxo nini ne loxo teelu sou ukaa la lamanaxu ne uieisiꞌa ta mitema mo aneꞌi imaisou ꞌiliꞌilixo laixe ngingi ngeꞌoxonu la sou aneꞌi iꞌitinu ualasou Maminge e muxolu teitexi no opo loxotolo.
Iesu Mumomomosou Lapuloto
17  Rom 3:31Mamu ngingi ngaxavutala lexe eni exali sou axexeenu lapuloto mo vaikala noxiꞌa ta mitema sou palomatana, uasi. Eni eneꞌe ꞌo sou axexeenu uasi eni eneꞌe ꞌo sou aꞌoxo pekiaꞌu sou. 18  Luk 16:17; 21:33Eni avikalanengi manina lexe umomomo no voxo ane loxotolo ilou lialia ukalu la vaikala mautunu vile mo kaukavu vile aneꞌi mikaukavunu no nano no lapuloto tasiauxu uasi uxolu aloxo ne ulai utalo lexe mimii tavuꞌalo ne uxali ukalusi. 19  Iak 2:10Lexe itema vile umaisou lapuloto xalenu vile aloxo mii vile vitanisi, ia anu ulapuneꞌi ta mitema sou iꞌoxonu aloxo ne la ualasou itema ne uxali kituꞌa manina teitexi no opo loxotolo. Ia itema ne umulinu lapuloto ne sou ulosieꞌi ta mitema sou imulinu la sou anu ualasou tila no a saxisaxilaꞌu noxou Lataua teitexi no opo loxotolo. 20 Eni avikalangengi manina lexe ngamulinu masaxa noxou Lataua mo ꞌiliꞌilixo mengi ulapu laixe uasi loxo ꞌiliꞌilixo mulapu noxiꞌa ta mitema sou lavulavu no ꞌa lapuloto iloꞌa ta Palisaio la ngingi ngamomomosou ngaꞌu nalai no a saxisaxilaꞌu noxou Lataua teitexi no opo loxotolo uasi.
Iesu Uvikalasou ꞌIlixosou Imomosou Vaikala
21  Mul 20:13; Lap 5:17Ngingi ngalomusou vaikala noxiꞌa ta ꞌilusungengi minoꞌu mukalu lexe, ‘Ngingi ngaveꞌa ta mitema isoli uasi, itema vile uvaꞌu itema vile usoli la anu utulu no ꞌa vaivaikala.’ 22  1Ioa 3:15Ia eni avikalangengi aloxo ꞌo, lexe itema vile laꞌiaxuu vimou la anu utulu no anu vaivaikala. Mo ꞌenaꞌei ane uvikalanu vimou lexe ‘Kisine muxovulaulau ꞌo.’ la anu uxali noxou tatananu lapuloto teꞌi, ia itema vile uvikalanu itema vaꞌaxu aloxo ‘nini itema ne nexovulaulau manina.’ la anu ulai no taxa e navu uꞌaniꞌani no anu kaluxu uasi. 23  Mak 11:25La sou lexe nini naneꞌenu lolovolo noxine sou naelaxu no valovalo ia naxavutalanu mii vile ngamomosou noxou vivine uao la, 24 namulaxu lolovolo noxine ne uai ꞌalai no valovalo ne ia nalai mo namomosou tei ꞌo. Lexe ngingi ngongou ngexali no anu opo vilesisi ukalu la sou nini nalai naelaxu lolovolo noxine ne. 25 Ia itema vile umasaxa sou utulusine no anu vaivaikala, la ngingi ngongou ngamuamuaꞌi no voteꞌi sou ngalai no tanixu vaivaikala la nini napalea mo ngongou ngamomosou vaivaikala tei. Xo masua sou itema ne ulailixene no avolu itema sou ulomu sou vaivaikala la ulailixene no avolu polisi, la sou polisi umuxaxene no tani sou navunavu. 26 Eni avikalaneni manina lexe nini naxolu no nano no tani sou navunavu ulai utalo lexe nini nalotonu ulu ane aneꞌi misosovosou noxine.”
Iesu Muvivikala no Anu ꞌIlixosou Voteꞌi
27  Mul 20:14; Lap 5:18Iesu muvikala la aloxo ꞌo, “Ngingi ngelomusou tei lexe, ‘Mamu sou ngingi ngaꞌoxonu ꞌiliꞌilixo sou voteꞌi.’ 28 Ia eni avikalangengi aloxo, lexe itema vile umaisie sema vile ia iou uisuxe xe tanu umulimuline la loxo anu muꞌoxonu ꞌilixo sou voteꞌi mukalu ne. 29  Mat 18:9; Mak 9:47La sou lexe ieni tema ususulixene sou naꞌoxonu ꞌilixo masua la laixe lexe nini naluvunu mo nasuanu. Anu laixe lexe vasimene xalee vilesisi ne usua loxo io iliꞌi la vasimenge ukalusi ulai no navu ane kaluxu uasi. 30  Mat 18:8; Mak 9:43Mo lexe avonge tema ususulixene sou naꞌoxonu ꞌilixo masua no anu, la laixe lexe nini naxotonu mo nasuanu. Anu laixe lexe vasimene xalee vilesisi ne usuꞌa loxo io iliꞌi la vasimene ukalusi ulai no navu ane kaluxu uasi.”
Itema Usuane Semau
(Mat 19:9; Mak 10:11-12; Luk 16:18)
31  Lap 24:1-4; Mak 10:4Iesu muvikala la aloxo ꞌo, “Ngingi ngelomusou tei lexe, ‘itema vile umasaxa lexe usuꞌane semau la ulosie la pepasou ixotonu taulaꞌixaꞌa.’ ” 32  1Ko 7:10-11Ia Iesu musolonu vaikala noxou la, la muvikala aloxo ꞌo, “Lexe itema vile uxalisie semau iꞌoxonu ꞌilixosou voteꞌi la anu usuꞌane. Ia lexe anu usuane vitanisi xe ilai iuluxu mulu vile la, la aneꞌi ilou miꞌoxonu ꞌiliꞌilixo sou voteꞌi. 33  Liv 19:12; Iti 30:2; Lap 23:21Mo ngingi ngelomu sou kalumo lexe aneꞌi mivikalaneꞌi ta mitema tatei aloxo, ‘Mamu sou ngingi ngasakiinu vaikala vitanisi, ia ngingi ngaꞌoxo manina sou uasi. Lexe ngingi ngesakiinu vaikala la ngaꞌoxonu manina sou ulai noxou Tila.’ 34  Ais 66:1; Mat 23:22; Iak 5:12Ia lexe ngingi ngasakiinu vaikala sou mivile, la mamu sou ngavikala lexe manina teitexi. Xo anu Lataua puloulousou sou uxoxolu no anu. 35  Lex 48:2; Ais 66:1Mo mamu sou ngavikala lexe manina no lia ꞌo, xo lialia ꞌo ne Lataua tavaꞌu tanixu sou ututulu no anu ane. Xe mamu sou ngavikala lexe manina ne Ielusalemu, xo Ielusalemu ne anu tuala tila noxou tatananu tuala e tatila manina ane. 36 Mo mamu sou ngavikala lexe manina teitexi no kisilo, xo nini namomomo sou nakoinu laxusine vile uxali kea xe muximuxi uasi. 37 La sou laixe lexe vaikala mengi ne manina, la nini navikalasi lexe manina xe uasi la nini navikalasi lexe uasi. Xo vaikala seꞌi la utelo no latanu ne molu noxou itema masua.
Mamu sou Nakolinu Masua
(Luk 6:29-30)
38  Mul 21:24; Liv 24:20; Lap 19:21Mo ngingi ngalomu sou aneꞌi mivikala aloxo ꞌo, ‘Lexe itema vile uvene no ieni la nini nakolinu mo navau no iou xe uvene no anaxene la nini nakolinu mo navau no anaxu.’ 39 Ia eni avikalangengi aloxo ꞌo. Lexe itema vile uꞌoxo masuaneni la nini nakolinu uasi. Mo lexe usavaline no xaleneni tema la natolosou xaleneni ae la ulai mo anu usavaline la. 40 Mo lexe itema vile utulusinge no anu vaivaikala sou lexe nini nalosou tokolomo la nalosou tokolomo ane veveeni noxine kalumo. 41 Mo itema vile xaviinu sou lexe nini natavulenu laꞌilalixu ulai uxali loxo lova (1,500m) la nini natavulenu ulai utalo loxo lova tamei (3,000m). 42 Mo lexe itema vile umasaxau mivile noxine la nini nalosousi, mo lexe itema vile ulingau mivile noxine lexe unoꞌu ꞌo xe iliꞌi la ukolinu la nini nalosousi.
ꞌIliꞌilixo sou Namasaxaiꞌa ta Uluameni
(Luk 6:27-28, 32-36)
43  Liv 19:18Mo ngingi ngelomusou vaikala tei lexe, ‘Ngamasaxaiꞌa ta menexinge ia ngaꞌoxonu masua noxiꞌa ta uluamengi.’ 44  Mul 23:4-5; Luk 23:34; Apo 7:60; Rom 12:14, 20Ia eni avikalangengi aloxo ꞌo, ngamasaxaiꞌa ta uluamengi mo ngakilakasiꞌa aneꞌi ane iꞌoxonu masuangengi. 45 Aloxo ne la sou ngingi ngaxali loxo Maminge ta ꞌolu teitexi no opo loxotolo. Anu uꞌoxonu aso uiei teitexi noxiꞌa ta mitema ta masua xe ta mitema ta laixe kalumo. Mo Anu ulavusou uꞌoxonu laꞌiua usili noxiꞌa ta mitema milapu mo aneꞌi ane ilapu uasi kalumo. 46 Ia lexe ngingi ngamasaxaiꞌa ta mitema e imasaxaingesi la ngingi nganoꞌu ulu ane loxovaa? Male uasi. Ta mitema e itaxusou lamoli noxixe ne aneꞌi kalumo ilavusou iꞌoxonu ꞌilixo aloxo ne. 47 Ngingi ngaꞌoxonu aso laixe siꞌa ta vivinge, la ngingi ngauualixaꞌa ta mitema vaꞌaxu no ꞌa mii maꞌia? Male uasi. Tamitema ane aneꞌi ta Iutaia uasi ne aneꞌi iꞌoxonu aloxo ne kalumo. 48  Liv 19:2; Lap 18:13Ngingi ta mitema ngaxolu ngalapu manina loxo Maminge muxolu no loxotolo ne Anu mulapu manina.”

5:3: Ais 57:15

5:4: Ais 61:2-3; Pal 7:17

5:5: Lex 37:11

5:6: Ais 55:1-2

5:10: 1Pi 3:14

5:11: 1Pi 4:14

5:12: 2Aꞌa 36:16; Apo 7:52

5:14: Ioa 8:12; 9:5

5:15: Mak 4:21; Luk 8:16; 11:33

5:16: Ep 5:8-9; 1Pi 2:12

5:17: Rom 3:31

5:18: Luk 16:17; 21:33

5:19: Iak 2:10

5:21: Mul 20:13; Lap 5:17

5:22: 1Ioa 3:15

5:23: Mak 11:25

5:27: Mul 20:14; Lap 5:18

5:29: Mat 18:9; Mak 9:47

5:30: Mat 18:8; Mak 9:43

5:31: Lap 24:1-4; Mak 10:4

5:32: 1Ko 7:10-11

5:33: Liv 19:12; Iti 30:2; Lap 23:21

5:34: Ais 66:1; Mat 23:22; Iak 5:12

5:35: Lex 48:2; Ais 66:1

5:38: Mul 21:24; Liv 24:20; Lap 19:21

5:43: Liv 19:18

5:44: Mul 23:4-5; Luk 23:34; Apo 7:60; Rom 12:14, 20

5:48: Liv 19:2; Lap 18:13