14
Yisuna ariraree qimasee tipundaarimaria.
(Mat 26:1-5; Ruk 22:1-2; Yoh 11:45-53)
Yuda maqannaasa firaa qoomaqa suqarara qaaraqanda ainnaaqarara qoomaqana faqa ooruku siai feemu qoomaqana faqa suqarafa adeedi ramafinau. Qaara faasaana kaqi mariqa qaaramookufanoo qoomaqa suqarafa qusaramafufaqa suqaqau. Mi qoomaqafa adeedi ramafufaqa aanaiqikirausa uriqararausa faqa Mooseena sandufa akoofasauqa faqa suqufufaqa maasa naqimasee qumee faiqí anaasee sia irifaqee Yisuna umarasee aruanauree qiqau. Misa qiqau maasa sia qoomaqaki Yisuna aruanaura faiqí anaasee aanoo mandee maasa faqa dari foora.
Afundimaru fadameena Yisuna akiaqa adianau.
(Mat 26:6-13; Yoh 12:1-8)
Yisufa Beetani maqusai Yeerusaree maqusa adeedi marufaqa manda namuana karoora arimaru fasiqana maaqaki marinau. Mi fasiqana auqu Simoona amarafa marinau. Yisufa mina karoora rukasoofanoo amiqimasee marinau. Yisufa mi maqanaki narana nee marufanoo anaasee moo mi maqanaki keeqanau. Mifa amiqira afundi maru fadameenna, moo sanda minauqu narada mina atuka rarakusee fadameena tatiqoofa afundimaruna firaa munnimma aqimaria fadameenna mi sandana anoona kai kaaqa amiqirafa maruna mina idaaqira ooninnai andina fooqaana auquqoonaki maru fadameenna uqirafa Yisufa maru maqanaki keeqafinoo mi fadameena taquna oosaa raudaseenoo mi fadameennana Yisuna akiaqa amoondunnaaqa adianau.
4-5 Faiqí anaasee akaqausa miqoo mariusa mi anaaseena qafamasee aanoommasee narí qimami narí qimami qiqau, nanaree maa fadameenna amiqira afundi marinna fifau rairaa inoo fee. Mifa mi fadameenna mareeqee moo fasiqa amiseenoofau tiri handareeta munnimma maraseenoofau kudi fasiqa anaasee nimini. Miqi qimasee afeekaikamandee mi anaaseena aqiqau. Yisufa mi ufana iriseenoo qinau, See innee minnisaaqa, nanaree innee fifau mi anaaseena aqidee. Mifa amiqira idaaqira ainaina adia qimaqeenoo. Kudi fasiqa anaasee naaru naaru inniki moomoo marifaranoo, innee inneeqa kai oonu mafi irisee mi kudi fasiqa anaaseesa dadaaqiaqa, qinee sia kisaaqasaa marianaura. Maa anaaseefa kaqikaaqoo narí amanasaa qini dadaaqinoo. Mifa mi fadameenna qini qikundarana oorisaa qini irisaa adiaqimaqeenoo. Maa ainainnara qimannimianaqa iriaqa sia aunuaqa, maa amiqira fasaasa ufana faiqí anaasee aiqama maa maqana afaaqasasa fidaqa qimannimidaqa maa anaaseefa maqee fadameena qini adia qimaqainara qimannimifaqa sia maa anaaseenara aunifaranoo.
Yudasifa Yisuna ueeqaaninna munnimmana maranau.
(Mat 26:14-16; Ruk 22:3-6)
10 Yisuna faiqi namu qisaukuqara taikasee qikunni ooqu qaara marasee faiqi namu misakiqari moo fannoo mina auqu Yudasifa Isakarioota maqusaindaraafa Yisuna mareeqee misa nisaukuki quqararee qimaseenoo raudamaki aanaiqikirausa uriqararausunnai qumee kukeeqaki finau. 11 Misa Yudasina ufa iriseeqa asasamasee munnimma amiraree qufanoo Yudasifa miqooqari Yisuna ueeqaaninna faasaanara rakisinau.
Yisufa narí faiqi namukinaana ueeqaaninnanara qumee kai qimannimisee rafaaqafinau.
(Mat 26:17-25; Ruk 22:7-14, 21-23; Yoh 13:21-30)
12 Yuda maqannaasa ooruku siai feemu qoomaqa aniroofaqa misa ainnaaqarara sipsipa aanaaqiuqa aruaninna faasaanasaa Yisuna faiqi namu aniree Yisuna irammiriqau, Maasa yamaqanaki yatinai fee ainnaaqarara qoomaqa deedaqianauree qufanoo Yisufa maaqi qimasee naamuaqinau 13-14 Innee Yeerusaree maqusai oorureeqa qafaifanoo faiqí moo fannoo qafeeki nammari qumbiqasee aku maree finaqa mina faqa finaqa mifa keeqainna maqanaki mina faqa mi maqanaki keeqaaqa. Keeqafiqa mi maqana akoona maaqi qimasee irammiriaqa, Ufasaa rakisirafa aniara maaqi qinoo, moo rumma qinee faqa qeeqa faiqi namu faqa ainnaaqarara qoomaqa naanna rummafa yai fee maridanoo fee qifanoo qinaqamma iriaqa. 15 Mi fasiqafa firaa rumma maaqa meeraqoo maru rummana firaa rummana narana quqee maru qaindafa faqa ooqumari maru siaqausa faqa deedaqira rumma inni uqannifiqaannoo. Innee minaki aiqama ainaina maasara deedaqamma qimaqaaqa qufaqa miqanda 16 Yeerusaree maqusai ooruree Yisuna ufa anoona kai kambiqafufaqa mimau kai fiqau.
17-18 Mi eenoonnai Yisufa narí faiqi namu faqa qisaukuqara taikasee qikunni ooqu qaara marasee faiqi namu faqa ooru keeqafi nee mariqau. Nee marufanoo Yisufa maaqi qimasee narí faiqi namu qimanniminau, Qinee maa ainainnara qimannimianauranoo, innikiqari moo fannoo qiniara ueeqaaninafa qini faqa naidanoo. 19 Mina faiqi namu mina irisoofanoo misa naundura furufarufaqa naadu naadu Yisuna irammiri mariqau, moo fannoo qinoo anee qiniaree q inanee qinee fee qifee moo fannoo moo fannoo miqi kai qimariqau. 20 Yisufa misa irarufa iriseenoo qinau, Innikiqari qisauku taikasee qikunni ooqu qaara mararausakiqari maa qini difaanikinaana asauku aqusee feemu marasee nee marifa mifa kai qiniara ueeqaannoo. 21 Qinee faiqí nimaaku tamummaqarausa akara ufamau qinee kuquanaura qini ueeqaaninna fasiqana numoo firaafa mariannoo. Mi fasiqafa sia kambiqainanoofau amana marini.
Yisufa aafaqa neemariana oosana aranau.
(Mat 26:26-30; Ruk 22:15-20; 1Kor 11:23-25)
22 Misa ooqumarifi nee marufanoo Yisufa nariqa maqee maqee neemaru feemuna moo marasee dufi dufi qimaseenoo ruqi ruqi maseenoo narí faiqi namu niminoo maaqi qimanniminau. Innee maana marasee naaqa, qini qimaqi kikiqusira feemu maridanoo. 23 Miqi qimaseenoo kaafa moo maqee maqee nee maru uainna nammarina maruna maraseenoo minara Anutunara dufi dufi qimaseenoo narí faiqi namu nimufaqa aiqamausa mina qumaree minakinaana naqau. Yisufa narí faiqi namu mi uainna nammarina nimidanoo maaqi qimasee qimanniminau, 24 Maafa qini fidika kikiqusira nammarifa moomoosa adia nimaqeefandinafa maridanoo, qini fidika maafa Anutuna faqa faiqí anaasee faqa moodaanakikira ufa mapukunnimaqaaninafa maa fidikafa maridanoo. 25 Qinee qimannimidaqa sia kafaa uainna maaqoo maqasaa naanauranoo Anutuna ququsaki innaarunai ooru fidaqa fuka uainna amiqirana naanauranoo. 26 Miqi qimaseeqa misa moo amaana idi ramaseeqa maaqakiqari raudamaki asukunaki fiqa Oorifa aaqana ameemaanai ooru mariqau.
Peetooroofa Yisunara sia qafaidee qianinnanara kooroo inau.
(Mat 26:31-35; Ruk 22:31-34; Yoh 13:36-38)
27 Misa miqoo oonuroofanoo Yisufa qimanniminoo qinau. Tamummaqarausa akara ufa fannoo maaqi qimasee qiniara qidanoo,
Anutufa sipsipa rakisirana arusaifaqa mina sipasipauqaindi miqooqari quqasee daraanifaranoo.
(Minara inni qimannimidaqa innee qini quqaqisee aiqama sandamafifaranoo.) 28 Qinee kuqiranakiqari findifiqa inni noorinni Kariree maqa maaqai fuanauranoo.
29-30 Peetooroofa Yisuna ufa iriseenoo qinau, Qinee sia uqanna ani minnisaanaura. Aiqamausa ani minnisaifaqa qinee sia minnisaanauree qufanoo Yisufa narí qimaminoo qinau. Oo Peetooroo anee iria, Fafaa eendaki iraifana anee qaaramoo kari qiniara siamma iri fee qinnaranoo. Miqi mandainanoo kookooraana qaara kari ufa qiannoo. 31 Peetooroofa mina iriseenoo Yisuna afeekaikamandee qimaminoo qinau, Qinee sia uqanna aniara sia iridee qianaura ani faqa kuquanaura. Miqi qimasoofaqa aiqama Yisuna faiqi namu miqikai qiqau.
Yisufa narí kuquaninnanara ummaara arufanoo saqamaki innaaru qinau.
(Mat 26:36-46; Ruk 22:39-46)
32-33 Miqooqari misa Keeseemanee maqa maaqaki Oorifa aaqana ameemaanai marunaki asukunaki aniroofanoo Yisufa narí faiqi namu qimanniminoo qinau. Innee maaqoo ooqu marifi marifaqa qinee saqamaki oorureeqa innaaru qianauree qimaseenoo minamusara innee kaqi maaqoo marifaqa maa namusa kai qini faqa ooru fuaqa. Miqi qimaseenoo mifa Peetooroona faqa Yameesana faqa Yoohaneena faqa nifiqeenoo saqamai ooru fidanoo narí afaaqasaa quqeefandinna ainainara irimarufanoo firaaqoo amuqusimarufanoo aundura fifau faafau ufanoo minamusa qimanniminoo qinau. 34 Qini qimuqusaki qimuqusirafa firaaqoo maridanoo mi qimuqusirafa daruannoo fee qidaqa innee maaqoo maridaqa rakisiaqa.
35 Miqi qimasee Yisufa kaqikaaqoo oonureenoo narí kai maqasaa aqufinoo narí afaaqai anianinna aupuraranara sia keeqaanifee qimasee maa innaaruna qinau. 36 Oo qini qikoofa qini qikoofa, anee aiqama ainaina amanaikimarianafa mariananoo, qinee manda nammari naannanara anee qinisaaqaraana mareeqee kaqinni aqusa. Sia qeeqa didiranara iria, aneenna aidinna ainaina kai qifaaqai quqaa.
37-38 Yisufa miqi qimasee innaaru qimaseenoo kafaannai aniree narí faiqi namu qaaramoo marunnai aniree nindafoofaqa misa nisuku kaaqa faiqaqeeiqau. Yisufa Peetooroona moo auqu Simoona auqamasee qimaminau Simoona anee faiqaqee idanee anee sia fee amana qusasaa kai afu tautasee rakisinnaree. Innee aufaridaqa innaaru qida mariaqa innee miqidaqa sia nimaniranaki aqufifaranoo, inni irirafa kai afeeka marifaqa inneeqa uqanna kudoosaapee mariafanoo.
39-40 Yisufa miqi qimasee qimannimiseenoo kafaa anirandeenoo indaaru qundee kai inoo innaaru qinau. Innaaru qimaseenoo oonu nindafoofaqa mina faiqi namu kafaa nisuku faiqaqeeiqau misa nifu fannoo ummaarareenoo sia findi fuaqaa ufaqa findifi Yisuna kafaa qafamaseeqa nári faiqaranara nisaurusee ufara randaqau.
41 Yisufa kafaa oonu innaaru qimasee anireenoo narí faiqi namu qimanniminoo qinau. Innee kaqi fee faiqaidee kaqi fee idooaidee. Doo saa doo aupurara aukuana doo anireenoo, doo qafaaqa manda oosana maree mariasa nisaukuki ueeqaaninna fasiqafa qini mara quqaannoo. 42 Doo findi fifaqa fua. Doo qafaaqa qini ueeqee mari fasiqafa doo anidanoo.
Misa Yisuna qumaraqau.
(Mat 26:47-56; Ruk 22:47-53; Yoh 18:3-12)
43 Yisufa kaqi misa faqa ufa qimarufanoo Yisuna faiqi namukiqari qisaukuqara taikasee qikunni ooqu qaara mararanakiqari mina auqu Yudasifa aniranau. Amaana maqa aanaiqikirausa uriqararausa faqa Mooseena sandufa akoofasauqa faqa Yuda maqannaasa faiqí firaasa faqa maqusai kaqi maridaqa faiqí moomoo Yudasina faqa niqiqoofaqa rakira duru saamu qumareeqa Yudasina faqa asukunaki aniqau. 44 Faasai Yudasifa qimanniminau, asukunaki innee aaqee foora qinee oonureeqa mi fasiqana amooqaanamma qafaaqa, mee innee randeemaria fasiqana amooqaanaura. Innee mina rumbamaree amiqimandee rakisisee maree fuaqa.
45 Yudasifa anireenoo Yisufinnai oonureenoo oo ufasaa rakisira fee qimasee amooqanau. 46 Amooqoofaqa mina faqa anusa mina qafamaseeqa qumarasee rumbamaree amiqimmasee rakisi qumara maree maree fiqau. 47 Faiqí moo fannoo miqoo kikiqinoo mariufa mina qafamaseenoo narí rakira paipana qumareenoo nariraree qimaseenoo moo fasiqa aanaiqikirausa uriqararana ainainira faiqi aaqoo ateeka aqusanau. Yisufa qimanniminoo qinau. 48 Innee qiniara mandaikamma nimaqee mari fasiqa fee qimasee duru saamu indaaiqa aniree qini qumaraidee. 49 Faasaambaasaana moomoo kari akooqoo amaana maqaki keeqaidaqa faiqí anaasee ufa qimannimimarunausa maridaqa naqaa innee miqoo qini qumaraaqaana mariaasee. Tamummaqara fasiqauqa akara anoona doo mimau kambiqaani. Doo qini qumaree fuaqa. 50 Yisuna faiqi namu mina qafamasee quandaki miqooqari sandama qaraasa mambiqau.
51-52 Misa Yisuna mara maree fufanoo moo kumaaraa fannoo qamunna kai narí afaaqa ititaseenoo misa ninaaqiana fimarufaqa misa mina qafamasee mina faqa rumbaanee qimasee qumarararufanoo mi kumaaraafa mafi narí qamunna rakeemma aquseenoo kaqisamu sandamaqaraasamminau.
Misa Yisuna ufa suqiranaki quqasee iraqau.
(Mat 26:57-68; Ruk 22:54-55, 63-71; Yoh 18:13-14,19-24)
53 Misa Yisuna mara mareeqa aanaiqikirausa uriqararana maaqaki quqaqau. Mi maqanaki aanaiqikirausa uriqararausa faqa Mooseena sandufa akoofasauqa faqa Yuda maqannaa faiqí firaasa faqa minaki faasai eendaki suqiqa mariqau. 54 Peetooroofa misa ninaaqiana nianasaa qumee oonureenoo aanaiqikirausa uriqararana maaqa naambeeqai ooru keeqafinoo rakisimaru fasiqausa faqa ida aaqa ooqu marifi qaani marinau. 55 Aanaiqikirausa uriqararausa maaqaki maridaqa Yisuna kuqaruaneera mina ummaarara randoosia sia paquriqau.
(Mooseena sandufa maaqi qimaqoofa, moodaa fasiqa fannoo qinnufafa sia anoonaikiannoo. Qaara fasiqa fannoo kikiqamafi qinafa mifa anoonaikiannoo. Misa minara iriseeqa faiqí qaaraqanda mi ufana qifaqa Yisuna ariraree qiqau.)
56 Moomoosa aniree Yisunara unnufa qufanoo sia misa ufa fannoo moodaa karinoo marinau. Misa ufa fannoo naadu naadu qufanoo sia amanaikinoo marinau.
57-59 Miqoo akaqausa findi fufaqa Yisunara unnufa maaqi qimasee qiqau, mifa maaqi qimasee qifaqa maasa iriqa qinee firaa amaana maqa faiqí usakaqoona aiqama rapeepaamma aquseeqa qaaramoo faasaana aiqarainaqa sia faiqí nisaukunnai usakaaqaairana usakasaanauree qifaqa iriqa qufaqa misauqa faqa sia amana amana kai mi ufana qiqau.
60-62 Misa miqi qimasoofanoo aanaiqikirausa misa uriqararafa aiqamausa nifusaa findifinoo Yisuna iranau. Misa ufa oosana oosana aniara qiafana ani ufa sia fee maridanoo fee qinaqa iriaqa qufanoo Yisufa sia ufa qinau, kaqi kasooinoo marinau, Miqi masoofanoo aanaiqikirausa misa uriqararafa qimaminau, anee kuqaa fee Anutuna asauku mundirafa maridanee, anee kuqaa Anutuna amaaku amooqimaria fee maridanee qufanoo Yisufa qinau eeoo qinee mina amaaku marunausa maridaqa, kasooqaqee innee qini faiqí nimaaku qiqafeefaranoo, qinee uriqararana Anutuna aaqa asauku uqannai ooqufaaqee mariana qiqafeefaranoo mari inaqa kasooqaqee innaarunaindari asuru namufaqa qumuanaqa mikamuqoo faqa innee qini qiqafeefaranoo. 63-64 Aanaiqikirausa uriqararafa mina iriseenoo aanoommaseenoo narí qamunna parara qima quqaseenoo qinau, maasa fifau faiqí ufara randaidaqa, doo mina manda ufa iriafanoo innee minara naqi fee qidee qufaqa misa aiqama qiqau mifa manda oosana fiqararafa maridanoo nariara Anutuna amaaku fee qidanoo, kuqiranaki kai fuani.
65 Miqi qimasoofaqa akaqausa Yisuna niqaara fida amaqaseeqa qamunnannai afu ruumbamaqaseeqa nisaukusamu oori aruseeqa iraqau, mina yafee ani arinoo fee qinaqa iria. Miqi qimasoofaqa minasaa rakisimaru maara fasiqausa mina mara mareeqa nisaukusamu oori ariqau.
Peetooroofa Yisuna sia qafaidee qinau.
(Mat 26:69-75; Ruk 22:56-62; Yoh 18:15-18, 25-27)
66-67 Misa maaqaki Yisuna arira ufa qimarufanoo Peetooroofa maaqa kooqinni sundiauqa faqa idaki ooqufaaqee ufanoo aanaiqikirausa uriqararana ainainimaru manaaqafa aniree Peetooroona miqoo ida qaani marufanoo qafamaseenoo mi manaaqafa mina oori aiquqummaseenoo qimaminoo qinau anee Nasareeteendaraafa Yisuna faqa nuanafa mariananoo. 68 Peetooroofa mina iriseenoo qaoo qinoo qinau, qinee sia minara iridaqa sia anee qiannufana oosana iridaqee qimaseenoo findufumakufanoo mi maaqana ququsa kooqi marunnai fufanoo kookooraana ufa qinau.
69-70 Ufa qufanoo mi ainainira manaaqafa Peetooroona kafaa ooqu qafamaseenoo miqoo marusa qimanniminau Innee maana qafaaqa Yisuna faqa nimarifa maridanoo fee qufanoo Peetooroofa kaifaa qaoo qinau. Kaqikaaqoo marikufaqa miqoo mi fasiqausa marusa Peetooroona afeekaikamasee qimamiqa qiqau. Anee Yisuna faiqi namu marianafa mariananoo, anee naqi fee mandee qaoo qidanee, ani ufa fannoo ani kooroomamaqaifaqa iridaqa, anee Yisuna maqannaafa Kariree maqannaa marianafa mariananoo. 71-72 Peetooroofa mina irisee narí amana aqiqamasee qinau, qinee sia anoona ufa qimamiananoo Anutufa daruani. Qinee anee qiannanara sia uqanna minara iridaqee qufanoo miqi quqoo kai kookooraana kafaa ufa qinau. Peetooroofa mina ufa irisoofanoo aaqoo ruqianau Yisufa maaqi qimaqoo ufanara oonumafi irinau. Fafaa eendaki anee qaaramoo kari qiniara sia fee qinanoo kookooraana qaara kari ufaqiannoo. Peetooroofa mina iriseenoo asauruseenoo ikiraqamaree quqasee finau.