12
Waainɨwɨla wawɨnyavɨ yadɨvɨsaraavɨnesɨra.
(Matɨyui 21:33-46; Lukɨ 20:9-19)
Sahwai keꞌbaꞌna wɨdɨna “Aꞌmwe pwai wawɨnyavɨ gɨraipɨzɨla maaryaꞌna burɨnna yaꞌ. Sai kurɨta yavɨkaryaka gɨraipɨwɨla burɨdaka kaviꞌnɨnnyavɨ gɨraipɨzɨla mwaꞌmwagikyaꞌneꞌ lɨkaka anga maalɨkiꞌ wawɨnyaba banganaryaꞌniꞌ madɨna. Miꞌna madɨna yaka pwaraavɨ wɨdaꞌ ‘Nɨmɨre wawɨnyaꞌ maremwaalapi gɨraipɨzɨla pɨnɨ yɨhɨzaavɨde.’ Sahwara wawɨnyaꞌ kamaremwaaleꞌ aꞌmwe sai kwaaka pɨbanna kaanna wɨna. Kaanna wɨna kyaꞌ gɨraipɨzɨla mya yakegaaꞌ sai gannya wawɨnyawɨnna wɨdaayaderɨ wawɨnyavɨne sɨla pɨnɨnna wɨdaasɨna. Aꞌmwe wɨdaasɨna yakei kaanna wɨna kyaꞌ wawɨnyaꞌ maremwaaidɨvɨsara wɨdaayade sarɨ galalɨmwanna yeva mala wɨrameva ayɨna wawɨnyaꞌ gyakwaryawɨnna simaayarɨ wɨdaasɨna. Sara wɨdaasɨna kyeꞌ gyakwai wɨdaayade pwarɨ wɨdaasɨna kyaꞌ gamɨre mɨnyagɨnyavɨ kayaaka yeva bɨrala yɨna. Sara kyeꞌ wɨdaayade pwarɨ wɨdaasɨna kyaꞌ sarɨ mena tamakeva wɨdaayade pwaraavɨ wɨdaasakeraavɨ pwaraavɨ mala tamɨna yeva pwaraavɨ mena tamakɨna yeꞌ. Sara kyeꞌ wawɨnya gyakware pwai gawaalɨvaangei yɨlaaya wɨmaryadei kuna mwaalaꞌ. Ganɨmaangei daka ‘Nyɨbwaalɨvaangerɨna tewaanna yawɨpɨꞌderera,’ daka wɨdaasɨna. Wɨdaasɨna kyaꞌ widavadaaꞌnyɨ wawɨnyaꞌ maremwaaidɨvɨsara tɨnna wanganeva dɨneꞌ ‘Sai gawaalɨꞌ dɨvi ganɨmaangere yuya maaradelyɨra. Yarala, tamakawaajɨ gamɨre wawɨnyaꞌ namaaradɨꞌdeꞌna maraadeinera.’ Sara dɨnyɨna yeva galalɨmwanna yeva tamakɨna yeva gɨraipɨziwawɨnyavɨdaaꞌnyɨ marasɨꞌna yeꞌ.
Gɨraipɨwawɨnyavɨ naangei berɨꞌ yadelaka? Sahwai wɨlaabozɨ aꞌmwe saraavɨ kayaaka wigalakojɨ aꞌmwe pwaraavɨ ‘Sarɨmɨ nɨmɨre wawɨnyaꞌ dɨmaremwaalyideihɨlyɨra,’ wɨdathelyɨ. 10 Gotɨyai dɨnɨkeꞌ pɨkarɨyɨkwia tɨnna mwanganyɨ yadɨvɨsaꞌ daaka?” wɨdɨna yaꞌ. Wɨdɨna yaka sahwai yawɨꞌna “Sɨlaangeinyɨra,” yawɨraka wɨdɨna “Dara dɨnɨkeꞌ
‘Anga madɨvɨsara sɨlaangerɨ wanganeva
“Kayaaꞌnanyai,” dɨneva marasɨꞌna yesai
Simɨjamaanga nawɨꞌnyai yɨmaꞌnyɨna yaꞌ.
11 Gotɨyare sara wakɨna yakeꞌ
Tɨnna wanganona “Tewaanyaꞌ,” dɨno.’
Gotɨyare bukuyaꞌ sara dɨnɨkesɨ.” 12 Juya naangera dara wanganeꞌ “O, nemɨnyɨna keꞌbaꞌnanyaꞌ duthɨwaka!” Deveꞌna “Jizaazarɨ wɨla yɨrakaana!” dɨneva kwala bwaꞌnaanyavɨna lɨka yeva gamɨnyawɨ yagalyaꞌmavaawɨna yeꞌ.
Taakɨzɨyagaalyaꞌnesɨra.
(Matɨyui 22:15-22; Lukɨ 20:20-26)
13 Aꞌmwe naanga sara Perɨzɨya pwarajɨ Erotɨyare pwarajɨ saraavɨ wɨdaasɨna “Jizaazai kayaaꞌna wɨdatheꞌna dɨwila! ‘Kayaaꞌna kudozɨ kalavuzavɨ wɨmwaihaana!’ dapɨri dɨwila!” 14 Sara wɨdaasɨna yesara kaanna bɨna yeva wɨdɨna “Nejɨwaakadɨnyaigɨ, ‘Nebulyaꞌ dadeꞌ midaaka!’ gyawɨꞌmwo. Aꞌmwe aane pwai kwai gɨmɨnyɨna dɨvanɨkeꞌna lɨka myɨvanɨgɨ. Sareꞌ dareꞌnesɨ. Aꞌmweraavɨre sɨnna gavevɨ tɨnna mwanganyadɨnyaigɨnyɨ. Aawa. Aꞌmwe naangeraavɨjɨ aꞌmweraavɨjɨ avaaina wɨdadɨ Gotɨyarebwi gavebwi nayaa wɨjɨwaakadɨnyaigɨnyɨra. Romɨ maremwaaidei Sizaarɨ taakɨzɨya wɨjaayaꞌna nemɨre yagaaikɨwɨnya berɨꞌ dɨnɨkavaka? Tewaanyaꞌ daaka? Aawa daaka? Taakɨzɨya wɨjavaadeina daaka? Mujavaanneina daaka?” 15 Sara wɨdesara kwaasɨ yagaala wɨdesaraavɨna yawɨraka wɨdɨna “ ‘Sahwai kayaaꞌnanyabwi yana!’ yawɨreva yaamɨjɨ baaꞌna nyɨdɨwaava! Moneꞌ tɨnna wanganyaꞌneinyɨ dɨnyɨmaryaama!” 16 Wɨdɨna kyaꞌ miꞌna makabɨna kyeꞌ wɨdɨna “Pikɨzaaya dasɨ pɨkarya dajɨ aaihwarengaka?”
17 “Maremwaaidei Sizaarengɨra,” wɨdeꞌ sahwara. Sara wɨdɨna kyeꞌ Jizaazai wɨdɨna “Sizaarɨ Sizaare ayɨna duzaayɨla! Gotɨyarɨ Gotɨyare ayɨna duzaayɨla!” Sara wɨdɨna kyaꞌ gamɨnyɨna “Nawɨꞌnyabwina dadele!” dɨnyɨna yeꞌ.
Baryara ayɨna kwaihwaainakera dɨkaayaꞌnesɨ.
(Matɨyui 22:23-33; Lukɨ 20:27-40)
18 Aꞌmwe Sazuzɨyara, “Aꞌmwera kabalapi yuna madɨkaayɨ yɨpɨꞌdera,” yawɨresarajɨya pwara gamɨnyawɨnna beva yɨwaaraꞌna 19 “Nejɨwaakadɨnyaigɨ, Ne Mozɨzai nedɨnɨkeꞌ ‘Aꞌmwe pwai kware gyaꞌmwei balajai kaimɨraavɨmaayai aꞌmwevɨ bwasɨkwojaꞌ aꞌmwei aꞌmwe savɨ maarojɨ kaimɨraaya maryawakɨnna, yayaꞌ baryarɨneꞌ wɨdɨna yadengɨra.’ 20 Saꞌna dɨnɨkeꞌ aꞌmwe ata purɨdaasɨ pwaraalyadaraka mwaaleꞌ. Kamwaaleꞌ sɨraangai aꞌmwevɨ maaraka kaimɨraavɨmaayai gamɨre sɨvigwaꞌjɨkerɨnei kunei balaꞌ. 21 Kabalaꞌ dɨviyai aꞌmwe savɨ maaraka kaimɨraavɨmaayai balaꞌ. Kabalaꞌ dɨviya pwai avaaina yaꞌ. 22 Sana sana yuyara ata purɨdaasɨ pwaraalyadaraka aꞌmwe savɨ maareva kaimɨraavɨmaayadaraka baleꞌ. Kabaleꞌ aayagaaꞌ aꞌmwe saꞌ balaꞌ. 23 Dɨkaasagaaꞌ sahwaraavɨ kyɨdɨkaavojɨ aꞌmwe gawareꞌ mwaaladevaka? Sareꞌ dareꞌnesɨ. Ata purɨdaasɨ daraalyara yuya sadaraka balaanga saꞌ maaresaꞌnanyɨ.” 24 Sara yɨwaaraꞌna kyeꞌ Jizaazai wɨdɨna “Sarɨmɨre sɨmunya kayaaꞌna yawɨꞌmanɨgaꞌ. Gotɨyare bukuyasɨ Gotɨyare dɨragɨnyasɨ myawɨrivanɨgasavɨ kayaaꞌna yawɨꞌmanɨgasaꞌna midaaka! 25 Sareꞌ dareꞌnesɨ. Baryara dɨkaapɨꞌdehaaꞌ aꞌmwera aꞌmwengɨ mamaarina, aꞌmwe aꞌmweraavɨ mamaaꞌnyɨ yɨpɨꞌdengɨ. Aawa. Sɨgunyavɨ balaangengɨ mamaaryadɨvɨsara mamaayara mwaaihatabaaibɨsarera. 26 Nabaai baryara dɨkaapɨꞌdeꞌna Ne Mozɨzai yɨdayaakeꞌ yɨsɨꞌ dɨka nyaakeꞌ yagaalyavɨ mwanganyɨjeva! Yɨsɨkɨdaasɨ Gotɨyai Mozɨzarɨ wɨjaaꞌ ‘Dahaaꞌ Evɨraamɨmɨre Gotɨyainyɨ. Dahaaꞌ Aazakɨmɨre Gotɨyainyɨ. Dahaaꞌ Jaikopɨmɨre Gotɨyainyɨ.’ 27 Mozɨzai sara yɨdayaakeꞌ aꞌmwera baleva Gotɨyareba mwaaihasaꞌna Gotɨyai wɨdɨna ‘Kumɨre Gotɨyainyɨ.’ Aꞌmwera yawɨꞌna ‘O, aꞌmwe bainɨkera.’ Kɨrɨꞌ Gotɨyai yawɨꞌna ‘Nɨmɨnyɨneꞌna gaala mwaaihasara.’ Sarɨmɨre yagaala kwaasɨ yagaalyasɨra,” wɨdɨna yaꞌ.
Yagaaikɨwɨnya naangeꞌnesɨra.
(Matɨyui 22:34-40; Lukɨ 10:25-28)
28 Yagaaikɨwɨja pwai baka dɨnyɨna yesaꞌ wɨꞌnaka dara wanganakeꞌ “Sahwai nayaa duthɨvanɨka!” Daka yɨwaaraꞌna “Yagaaikɨwɨnya kwalaalya warɨꞌ. Yagaaikɨwɨnya aaya sɨnnawɨnyaꞌ berɨvaka?” 29 Jizaazai jaꞌnawɨdɨna “Yagaaikɨwɨnya sɨnnawɨnyaꞌ dara dɨnɨkeꞌ ‘Yɨzɨrelɨyaihi duꞌnyi! Naangei nemɨre Gotɨyai Naanga gave pwainanyalyɨra. 30 Naangei gɨmɨre Gotɨyarɨna naanga gɨvuꞌnana! Gɨmɨre sɨmunya yuyavɨjɨ gɨmɨre kurya naangeinajɨ gɨmɨre yawɨta yuyangɨjɨ, gɨmɨre dɨragɨnya yuyangɨjɨ Gotɨyarɨna naanga gɨvuꞌnana!’ 31 Yagaaikɨwɨnya aya kɨrɨꞌ dara dɨnɨkeꞌ ‘Gɨmɨ saigɨ gɨmɨnyɨna kale gyɨvanɨkeꞌ aꞌmwe gɨmɨre angeba mwaalɨkerɨna sara kale gyana!’ Yagaaikɨwɨnya dawaai naangewaalyɨra. Yagaaikɨwɨnya aane pɨrɨꞌ kɨrɨꞌ yuya sawaarɨ wavɨlaꞌmanɨka pɨrɨꞌ mɨꞌ.” 32 Sara wɨdɨna kyaꞌ Yagaaikɨwɨjai wɨdɨna “Nejɨwaakadɨnyaigɨ, tewaanya dɨwaana. Nayaa dɨwaa ‘Gamɨ gave pwainanyalyɨ. Gotɨya aane pwai kwai mamwaalyɨꞌ.’ 33 Gamɨnyɨna sɨmunya yuyasɨ, munyɨꞌ yuyɨsɨ, yawɨta yuyasɨ, dɨragɨnya yuyajɨ, naanga nevuꞌnadeꞌna tewaanyasɨra. Nabaai nemɨnyɨna kale neyɨvanɨkeꞌ aꞌmwe nemɨre angeba mwaalɨkerɨna kale sara neyana! Saꞌ tewaanyasɨra. Sawaai naangewaalyɨra. Gotɨyarɨne sipɨzipɨya bulɨmakaawoya yuyara dɨka nasɨꞌna yadejɨ yuya yanga wɨmaarina yadaanyajɨ sa maalɨkengɨra.” 34 Sara wɨdɨna kyaꞌ Jizaazai dara wanganakeꞌ “Gamɨ sai tewaanya dathɨvanɨka!” Daka wɨdɨna “Gotɨyai maremwaaideva maavewɨ mamwaalyɨgɨ.” Sara wɨdɨna kyaꞌ aꞌmwe aane pwai kwai myawɨramaari “Nɨmɨ lɨka myɨvanɨge. Yagaala pɨnɨ yɨwaaravɨdeinyɨra,” myawɨramaari yaꞌ.
“Kɨraazɨtɨyai aaihwalaka?” Jizaazai wɨdaꞌ.
(Matɨyui 22:41-46; Lukɨ 20:41-44)
35 Gotɨyare Angevɨ Jizaazai wɨjɨwaakakei wɨdɨna “ ‘Kɨraazɨtɨyai, Gotɨyai wɨdasaabathei Ne Devitɨmɨ Gawaalɨkɨra,’ Yagaaikɨwɨjara sara beꞌna wɨdɨvanɨgava? 36 Gotɨyare Kuryarɨ Devitɨ sahwai pɨkarya yɨdayaaꞌ
‘Nemɨre Naangei nɨmɨre Naangerɨ wɨdaꞌ
“Naarɨmɨ yuyaraavɨ maremwaalakadeinaalyɨ.
Nɨmɨre aangasabanna dɨmwaaideigɨnyɨ.
Gɨmɨre sɨvɨlyɨraarɨ yɨkamaangeraavɨ marulawakɨdehaaꞌnanyɨ.” ’
37 Devitɨ sahwai Kɨraazɨtɨyarɨna ‘Naangelyɨra,’ sara dɨnɨkeꞌna gamɨre gawaalɨvaangei gara mwaalɨka!” Sara wɨdɨna kyaꞌ kwala bwaꞌnaanya wɨꞌneva yɨlaaya yeꞌ.
Yagaaikɨwɨjaraavɨrebwi.
(Matɨyui 23:1-36; Lukɨ 11:37-54; 20:45-47)
38 Sara wɨjɨwaakɨna “Yagaaikɨwɨja pwaraavɨrebwi mipɨnera! Mala nayaa jɨwannyɨla! Kumɨ sara yɨlaayabwi ‘Aꞌmwera yawɨpɨka! “Sara sɨduꞌnakera mwaaihava!” ’ deva yɨvɨta gaala saamɨnyaꞌ marabwaayeva kaanya yamaryɨvanɨgasabwi. Mubyabanna aꞌmwera ‘Naangeigɨ. Tewaanyaigɨ,’ wɨdɨvanɨgasabwi. 39 Lotuangevɨ naangeraavɨre namwaalyɨsangɨ mwaaimanɨgasabwi. Tɨka munnegaaꞌ nawɨꞌnyaba gaveba nɨvanɨgasabwi. Sabwina yɨlaaya marivanɨgaꞌ. 40 Sara yɨvanɨgasara yaanyɨwaakengɨre angengɨ kuka yuna maaꞌmanɨgasara. Aꞌmwera ‘Kumɨ sara tewaanyarera,’ yawɨryaꞌnera tɨbarɨyagaala naanga kwaasɨ wɨdɨvanɨgaꞌ. Sara yɨvanɨgasaraavɨ Gotɨyai naanna jɨdavadera daanga naanga wɨvɨnaderera,” wɨdɨna yaꞌ.
Yaanyɨwaakeꞌ Gotɨyarɨ nɨgwia wɨjaavaꞌ.
(Lukɨ 21:1-4)
41 Gotɨyare angevɨ nɨgwia wakyaꞌneba aya kɨba Jizaazai mwaalaka aꞌmwera nɨgwia wakesangɨ tɨnna wanganna. Tɨnna wangadaaꞌnyɨ aꞌmwera gɨlyɨvɨta naangejɨyara nɨgwia naanga kwakeꞌ 42 yaanyɨwaakeꞌ gɨlyɨvɨꞌmaayaꞌ baka nɨgwia maalɨkikaai wakɨna. 43 Sara wakɨna kyaꞌ sai gamɨreraavɨ jɨvwaramaaꞌna yaka wɨdɨna “Nyuꞌnyɨla! Nebwi yɨhɨthɨwa. Yaanyɨwaaka gɨlyɨvɨꞌmaaya daꞌ Gotɨyarɨna naanga wɨjaawaka. Pwara maalɨꞌna wɨjawaava. 44 Sareꞌ dareꞌnesɨ. Sahwara nɨgwia naange wakɨwaasa Gotɨyai wanganaka nabaai nɨgwia naanga naanga kumɨre angengɨ kuna warɨke wanganaka dɨvanɨꞌ ‘Yanga maalɨkesɨra.’ Aꞌmweꞌ nɨgwia maalɨkikaai wakɨwakevɨ Gotɨyai wanganaka dara wangamwakeꞌ ‘Ai, aꞌmwe saꞌ wɨgainɨwakeꞌ gannya yuya dakɨwaka! Nɨgwia pɨnɨ wapaaya mubyaꞌna mwarijɨka!’ Daka dɨvanɨꞌ ‘Yanga naangesɨra.’ ”