2
Kannu E Tupu Atungngana
1 Ka kae e bollau orae Iurame eke patoe kae Pentekos na ra lopatokonakana keke katukala kinung nga malle te. 2 Ba ka pannasa mana na oru a maina ma sauu e bollau ke atupisigi nga tava ba ke paponue iname karolu ngallo nga bale a ri ke tattaralu ngia. 3 Ba ri keke kele oru reke base ma sia miminname ra sinrea ma ragau tengtengkereame. Na miminna nginngina keke palitavao kerea ba keke loa eke tara nga agau kenakena. 4 Minmina na ri kinung keke ponu kae Kannu E Tupu. Na keke paturu ta pangamologa ka kaling re nga galiau pattoto kurumea Kannu E Tupu pangaginggingngana kerea.
5 Ba ka kae laeala e ngae Pentekos nae Iura papatu keke momo nga maga kunna laeala ae Ierusalem. Ba ra nginngina ka ri ra kavangkana palimule ba keke pa nga magame kinung ngape nga tava. 6 Ka ineke longe oru maina laeala, na maluame keke katukala kinung ka loreapalilli ngarea kurumea, kenakena nga ra nginngina keke longlonge ra lopatokonakana ineke pamolloga nga kaling orae malua kenakena. 7 Na keke ballaga ka kalinglo ngareangana roma: “Ra kakai ka ri re ngae Galili 8 ava ke meimia na ita kaka longlonge ineke pamolloga ka kaling a ita kenakena? 9 Ka ita re ngae Partia, bae Miria, bae Elam; ba ngae Mesopotemia, bae nga ina ngae Iurea, bae Kaparosia; ba ngae Pontus bae Esia, 10 ba ngae Peragia bae Pampilia, ba ngae Isip ba ina nge ngae Libia kokoro ngae Sairin. Ba palu nge ita ka ri re ngae Rom; 11 ba ka ita ra Iura kala nga ra sana ri ra Iura aveke rave lopatokona orae Iurame; ba palu re ngae ita bole ka ri re ngae Kiriti ba ngae Arebia—ava ita kinung kaka longo rea nga kaling a ita kenakena ineke pamolloga ta oru reke bollau ra Nutu kuma ki!” 12 Na keke palibalaglaga rea ka loreapungana ba kalinglo ngareangana roma, “Taru ke lele ikia ba ka puna mina ngaetai?”
13 Ava palu nge ri keke baipagalising kerea roma, “Keke inue uain raumana.”
Pita Ke Kura Ta Maluame
14 Nae Pita ke meisi kala nge Pana Tangulelu Ba Kena na i ke kura kaligi ta maluame roma, “Miau ra kolingau memena ra Iura ba miau kinung raka momo ngallo ngae Ierusalem. Ngaka longo nasai te iau, ta iau ka la turunge ollaekia e lele nakai puna minmina: 15 Ra kokorai ke sane ke inu base ina miau ka role. Ka kae matana a lima ba tugulu gialgiala mana ka sinro! 16 Ke sana minmina. Ava ke pala na agau e toe Nutu kaona ae Ioel ke pamologa ta ollaekia roma:
17 “Nutu ke role roma,
‘Nga momong gunguna, na iau ka la kengalinge Kannu ae iau nga ragau kinung.
Na goe rae miau ra panung ba na ra bale keke la pulingmalagange pangamologa a kanau ta ragau,
ba goe rae miau ra ri ra taulai keke la kelange kelanga rae Nutu pakosining rea ki,
bae Nutu ke la pakenongminge ravollalau kamiau memena reke papisigi tapu.
18 Ba muni, nga barangalele ra kanau
ra panung ba na ra bale bole,
iau ka la kengalinge Kannu ae iau nge ri ka kae nginngina,
na ri keke la pulingmalagange pangamologa a kanau ta ragau.
19 Ba iau ka la kosining ka oru reke bollalau ngailu nga tava,
ba killa reke bollalau ngape nga mogalo,
toto ba poi ba sia kaina reke bollalau.
20 Kae e momo nga tava ke la kamongpiliu, na nga i a osuguna,
ba inna nga i a toto
pala nga kae laeala e bollau raumana ore nga Avolau atungngana.
21 Bae Avolau ke la ravunglelenge ragau kinung reke kiu te i.’ ”
22 Nae Pita ke role bole roma, “Miau re ngae Israel ngaka longo nasai! Ka inae Iesus e ngae Nasaret kumkuma ka kumangng reke bollalau, ba oru reke gingging, ba killa reke bollalau ngaliua nge miau, na kumangngana nginngina keke pakosining miau roma Nutu ke baꞌe. Miau ka lomiaumatana tapu ka oru nginngina. 23 Bae Nutu ke pulia lona tapu ta i ulonge Iesus nga kamamiaume. Ba i ke potopita ngallo nge i muni ba ka lonamatana pala tapu ka oru ra miau ka la kumangng ki nge Iesus. Minmina na miau kaka bupage ragau reke sosoali lorea. Na ri keke balia e mate ka katungpita ngareangana kia nga maiskovu. 24 Avae Nutu ke pasigipage nga mateng. Mateng ka sana kana gingginga ta kamongpitange, minmina na i ke ravulelea nga mateng samangpitangana kia. 25 Iau ka role minmina kurumea, pala nae Revit ke bai ka rolengana e te Iesus roma:
“ ‘Iau ka kele Avolau ngamuga nge iau
ka kaeme kinung.
I ke momo ta kalaunga iau ta baina
iau ka sana nga mammalu ka mataunga.
26 Minmina na iau ka logumannmanna ba
pangamologangau ke ponu ka serenga;
ba mirau nge momomasi ba
nge momalle Nutu bole.
27 Ta One Ae Nutu ko sano la kangamana
iau nga malle nga reke mate e momo ngape bavakena,
ba bole One ko sano la ulonge
Agau Ae One E Tupu ta i bonang.
28 One ko papanau iau ka pamau
reke loa ta mauling;
ba momongang kala nge iau ke la
paponung iau ka serenga.’ ”
29 Pita ke role minmina tapu na ke role muni roma, “Kolingau memena, iau nga turupota te miau ka sisiukita ae Revit. I ke mate na keke talue ba o ae i ikolong tale. 30 Ava ka i a agau e toe Nutu kaona. Minmina na i ka lonamatana ka taru ora Nutu patokala kia te i roma, i ke la pulinge sivuna te nga tarang ae i ore nga kelangpatali ngarume. 31 Revit ke kele taru orae Nutu ke la kumangng kia ngarume, minmina na i ke role ta Karais sigingpagangana nga mateng ine role roma,
‘Nutu ke sane kamane nga malle nga reke mate e momo ngape bavakena,
ba mirana ke sane bona bole.’
32 “Nutu ke pasigipage Iesus laekia nga mateng ba mangng ka kele ollaeala ka matamangng kanname mannangana. 33 Ba i ke ravupataea ta bavana e pe ba ke tunge Kannu E Tupu te i base inae Nutu a i ae Tamana patokala te i pala. Na oru nginngina ra miau ka kela rea ba longo rea gialgiala mana ka i a tunga ora i kelingia nge mangng. 34 Revit muni ke sane lopatae lakailu ta tava, ava i ke role roma,
“ ‘Nutu a i ae Avolau ke role kae Avolaukau roma:
“Ngo tara nga bava nga kamau e pe nga malle a alangpaga
35 ta nge lele nga kae laeala a iau la ulopisiginge reke baiꞌiu kone ngape nga kaeng sianame.” ’
36 “Minmina na Israelme kinung nga loreamatana ka kaomannmannangana roma: Nutu ke pulia Iesus laeala a miau ka katupite nga maiskovu ta i nga giana ngailu nga giame kinung ba ta i ae Karais bole.”
37 Na ka ina ragau nginngina ke longo minmina, na pangamologa laeala ke pare lorea mannangana. Minmina na keke ballage Pita kala nga kolingana memena ra ri ra aposel roma, “Kolime, ita kaka la maingamia?”
38 Ka bainae Pita ke ala rea roma, “Miau kenakena ngaka pulivalakale baingamiau reke sosoali na ngaka tunge lomiaumatenganame te Nutu. Ba ngaka rave pangamagoe nga Iesus Karais giana ta baina Nutu nge osurure baingamiau reke sosoali. Nae Nutu ke la tungnge tunga a i ae Kannu E Tupu te miau. 39 Ta Nutu ke patokala ta i tunge ollaeala te miau kala nga goe rae miau ba ta ragau kinung reke momo nga ina re ngatauga. Patongkala laeala ke pulisivale ragau kinung rae Nutu ba ta ri atung te i.”
40 Bae Pita ke tunge pangamologa pattoto reke gingging bole ta baina ri kangapatali roma: “Miau ngaka ravulele miau ta baina miau ngaka kapatali nga alanga e la atungpai nga ra baingareame ke sosoali.” 41 Ka kae laeala na ragau papatu ka ri base ma 3,000 keke ngatakale Pita pangamologangana. Na keke rave pangamagoe ba keke momosivala kinung kala nga ra lopatokonakana te Karais.
Ra Lopatokonakana Momongareangana
42 Na ra lopatokonakana te Karais keke matea raumana ina aposelme ke palomatantana rea. Ba bole keke palitungtungu karea oru, ba keke kaninni ba keke kavkava kinung. 43 Ba aposelme keke kumkuma ka kumangng reke bollalau ba oru reke gingging. Na ragau kinung keke kallo. 44 Ba ra lopatokonakana keke momo kinung ba orume ka oru nga kanrea kinung. 45 Keke bava ka oru nga kanrea na keke tavova ka lollokanna ngaliua nge ri kurumea kenakena lonamatengana ka oru.
46 Ka kaeme kinung na keke katualla kinung ngallo nga tempel ba keke kaninni kinung nga bale nga ri ka serengarea ba loreapengana. 47 Keke kalapagpage Nutu ba ragau karolu ka loreape ka ra lopatokonakana. Ba ka kae kenakena nae Nutu ke pulisivalvale ragau pattoto ra i raravulele rea kala nga ra lopatokonakana nginngina.