44
Aruem anadi naghɨn itir tiam dukuaghav iti
Ezɨ gumazir kam na inigha, ga ua Godɨn Dɨpenimɨn aruem anadi naghɨn amadaghan itir dɨvazimɨn ghua kɨ gari, an tiam dukuaghavɨra iti. Ezɨ Ikiavɨra Itir God na mɨgɨa ghaze, “Tiar kam dukuaghvɨra ikɨ kuighirɨghan kogham. Gumazitam an aven mangan kogham. Kɨ Ikiavɨra Itir God, Israelian God, kɨrara kɨ an aven ize. Kamaghɨn amizɨ, a kuighirɨghan kogh kamaghɨra ikiam. Atrivimɨn otarimra, Ikiavɨra Itir Godɨn damazimɨn daghebar amɨsɨ tiar akamɨn aven izɨ Dɨpenimɨn aven dapiam. A tiar akamɨn aven izɨva, Dɨpenimɨn aven mangamin azuarimɨn aven izam, egh gɨn a mangɨsɨ a kamaghɨra tuavir kamra azenan mangam.”
Godɨn gumazamizibara, Godɨn Dɨpenimɨn aven mangam
Aisaia 6:4; Esekiel 1:28; 3:23; 43:5Egha gumazir kam na inigha ga notɨn amadaghan itir tiar akamɨn aven ghua, Godɨn Dɨpenimɨn tiamɨn oto. Ezɨ kɨ garima, Ikiavɨra Itir Godɨn angazangarir ekiam, Ikiavɨra Itir Godɨn Dɨpenim bar a gizɨfa. Kamaghɨn amizɨ, kɨ degiaghirɨgha uan guam nguazim gatɨ. Ezɨ Ikiavɨra Itir God kamagh na mɨgei, “O nguazir kamɨn gumazim, nɨ deravɨra ganigh. Bizir nɨ garava orazir kaba, nɨ deravɨra dagh nɨghnɨgh. Kɨ bizir Ikiavɨra Itir Godɨn Dɨpenimɨn aven damuamiba ko Akar Gavgaviba nɨ mɨkɨmasa. Eghtɨ nɨ deravɨra fogham, tinara Godɨn Dɨpenimɨn aven mangɨgh uam azenan izam, eghtɨ tina puvatɨgham.
“Nɨ Israelɨn ikɨzir akaba batozir kamɨn mɨkɨm suam: Kɨ Ikiavɨra Itir Godɨn Ekiam, kɨ kamaghɨn mɨgei: O Israelɨn ikɨzim, ia amir arazir kurar kɨ bar aghuaziba, Ia da atakigh! Ia na bagha ofabagh amua asɨzir aghuiba ko, oviba ko, ghuziba na ganɨdir dughiabar, ia Kantrin Igharazibar Gumazamizibar amamangatɨzɨ me nan Dɨpenimɨn aven ize. Me uan mɨkarzir mogomebar iniba aghorezir puvatɨ, egha uan navir averiabar aven nɨghnɨzir gavgavim nan itir puvatɨ. Me nan Dɨpenimɨn aven ize, ezɨ tuavir kamɨn ia nan Dɨpenim gamizɨ, a nan damazimɨn mɨze. Ia arazir kurar kɨ bar aghuazir avɨribagh ami. Kamaghɨn amizɨ, ia nan Akar Dɨkɨrɨzir Gavgavim abɨki. Ia nan bizir bar zuruziba deravɨra dar garir puvatɨ. Egha ia Kantrin Igharazibar Gumazamiziba arɨzima, me ian danganim inigha nan Dɨpenimɨn ingangarir kabagh ami.
“Kɨ Ikiavɨra Itir Godɨn Ekiam, kɨ kamaghɨn ia mɨgei: Kantrin Igharazibar Gumazamizir Israelɨn ikɨzimɨn tongɨn ititam, a uan mɨkarzir mogomemɨn inim atughan kogh, egh uan navir averiamɨn aven nɨghnɨzir gavgavim nan ikian kogh, gumazir kam, nan Dɨpenimɨn aven izan kogham. Bar puvatɨgham.”
Livaiba ofa damuamin ingangarim damuan kogham
10 Ikiavɨra Itir God na mɨgɨa ghaze, “Israelɨn ikɨzim akɨrim na gasaragha bar nan saghon zuima, Livain anabamɨn adarazi uaghan, nan aghuagha asebar ziaba fa nan saghon ghu. Kamaghɨn amizɨ, kɨ men arazir kuraba ikarvagh pazavɨra me damigham. 11 Kɨ kamaghsua, me nan Dɨpenimɨn aven ingangaribar amuam, egh nan Dɨpenimɨn tiar akaba deraghvɨra dar ganam. Egh gumazamizibar akurvagh, ofan bar isia mɨghɨriba, ko ofan igharaziba bagh asɨzibav soghɨva, ofabar amuva gumazamizibar damazimɨn tuiv, me bagh Godɨn ingangarim damuam. 12 Ezɨ puvatɨ, me ua Israelɨn ikɨzimɨn faragha ghua, asebar ziaba fe, egha me gamizɨ me asaghpora ira arazir kuramɨn aven zui. Kamaghɨn amizɨ, kɨ Ikiavɨra Itir Godɨn Ekiam, kɨ akar dɨkɨrɨzim gamua guizbangɨra kamaghɨn me mɨgei, kɨ men arazir kuraba ikarvagh pazavɨra me damigham. 13 Eghtɨ me nan boroghɨn izɨ ofa gamir gumazibar ikɨ nan ingangarim damuan kogham. Me nan damazimɨn ofan zueziba ko anogoroghezir bizitamɨn boroghɨn mangan kogham. Me uan arazir kurabagh nɨghnɨgh bar aghumsɨgham. Egh arazir kurar kɨ bar aghuazir me amiziba bagh, ivezir kuram iniam. 14 Eghtɨ kɨ me amɨseveghtɨ, me nan Dɨpenimɨn ganɨva an aven damuamin ingangariba bar dar amuam.”
Ofa gamir gumazibar ingangariba
15 “Kɨ Ikiavɨra Itir Godɨn Ekiam, kɨ kamaghɨn mɨgɨa ghaze: Ofa gamir gumazir Livain anabamɨn itiba, me Sadokɨn ovavir boriba, dughiar Israelɨn ikɨzim akɨrim ragha na gasarazimɨn, merara nan Dɨpenimɨn aven itir biziba deravɨra dar garava, nan ingangarim bagha gavgafi. Kamaghɨn amizɨ, merara nan ingangarim damusɨ nan boroghɨn izɨ, na bagh ofabar amusɨ asɨzibar oviba ko ghuziba isɨ ofabar mɨn na danɨngam. 16 Merara nan Dɨpenimɨn aven izam. Merara nan ingangarim damusɨ nan dakozim boroghɨra izam. Merara nan bizibar ganam.
17  Ua Me Ini 28:39-43; Ofa Gami 16:4“Ofa gamir gumaziba, namba 2ɨn dɨvazir nan Dɨpenim avɨnizimɨn tiar akamɨn aven mangɨ uari akuvir danganimɨn otivsɨ, me ofa gamir gumazibar korotiar me inir ghurghuribar ingarizibar aghuigh. Me nan Dɨpenimɨn boroghɨn uari akuvir danganir kamɨn aven ikɨ, nan ingangarim damuamin dughiamɨn, me sipsipɨn arɨzibar ingarizir korotiabar aghuan markɨ. 18 Me inir ghurghurir avɨzir ruarir taba dapanir asuabar mɨn uan dapanibagh ighuigh. Egh trausiziar oteviba isɨ uan korotiar ruaribar apengan dar aghuigh. Egh doriba men aghan koghsɨ me inir ruariba ikɨva, mɨter gavgavibar uan ivariaba amɨghɨnan markɨ. 19  Ofa Gami 16:23; Esekiel 42:13-14Me azenan ikia uari akuvir danganimɨn gumazamiziba bagh mangɨsɨ, me Godɨn Dɨpenimɨn aven ingangarim damuasa aghuizir korotiaba suegh danganir muziarir zuezibar dar arɨkigh. Egh me korotiar igharazitabar aghuigh azenan mangɨ. Puvatɨghtɨma, gumazamizir kɨniba men korotiar bar zuegha anogoroghezibar suigh, egh me arɨmɨghiregham. Kamaghɨn amizɨ, me korotiar igharazitabar aghuigh azenan mangam.
20  Ofa Gami 21:5“Ofa gamir gumaziba uan dapanir arɨziba apɨr, bar adagh isɨtɨ da dapanir tuziba ikian markɨ. Egh me uan dapanir arɨziba ateghtɨ da mangɨ ruarighan markɨ. 21  Ofa Gami 10:9Ofa gamir gumaziba, aven ikia uari akuvir danganimɨn aven mangɨsɨ, wainɨn tam aman markɨ. 22  Ofa Gami 21:7; 21:13-14Ofa gamir gumazitam, amizir pam taghizir tamɨn ikian markɨ. A Israelɨn ikɨzimɨn amizir igiar gumazitam koma akuizir puvatɨzitamɨn ikɨtɨ deragham. Egh a uaghan ofa gamir gumazir aremezimɨn amuir odiarimɨn ikɨtɨ deragham. A gumazir kɨnir ovengezitamɨn amuir odiarimɨn ikian markɨ.
23  Ofa Gami 10:10“Ofa gamir gumaziba, bizir na baghavɨra itiba ko nguazir kamɨn bizir kɨniba, nan gumazamizibar sure damu. Egh bizir manam, nan damazimɨn zue, ezɨ bizim manam nan damazimɨn mɨze, nɨ dar men sure damuam. 24 Akam adaritam otoghtɨ, ofa gamir gumaziba nan Akar Gavgavibagh isɨn tugh men adarim tuisɨgh. Me isar ekiabar Arazibar suigh, dagh nɨghnɨgh dar gɨn mangɨ, arazir kɨ ifongezibar amuva, egh Sabatɨn dughiamɨn arazimɨn gɨn mangɨtɨ, a na baghvɨra itir dughiamɨn mɨn ikiam.
25  Ofa Gami 21:1-4“Ofa gamir gumazitam, ovengezir gumazir kuamɨn boroghɨn mangɨ an suiragh, nan damazimɨn mɨzeghan markɨ. Egh an tavɨra, mati an afeziam o amebam, o an borir tam, o an aveghbuatam, o an amizir patamɨn itir puvatɨzim aremeghtɨ, a men kuabar suigh dar afegh, egh a nan damazimɨn mɨzegham. 26 Egh gɨn a ua nan damazimɨn zueghamin arazibar gɨn mangɨ ua nan damazimɨn zuegh gɨvaghɨva, gɨn a 7plan aruer igharazibar ua pura ikɨ mɨzuamam. 27 Aruer kaba gɨvaghtɨ, a gɨn Godɨn Dɨpenim avɨnigha uari akuvir danganimɨn mangɨ, ua bagh arazir kuram gɨn amangamin ofa damu. Egh a kamaghɨn, ua Godɨn Dɨpenimɨn Anogoroghezir Danganimɨn aven mangɨ ua ingaram. Kɨ Ikiavɨra Itir Godɨn Ekiam, kɨ kamaghɨn mɨkemegha gɨfa.
28  Dɨboboniba 18:20“Ofa gamir gumaziba, Israelɨn nguazimɨn aven nguazitam inian kogham. Me nan ingangarir kam ini, a mati men bizir aghuir kɨ me ganɨngizim. Kɨrara, kɨ bizir aghuir me inigh zurazurara suiragh ikiamin kam. 29  Dɨboboniba 18:8-19Ofa gamir gumaziba, me wit tuamin ofa, ko arazir kuraba gɨn amangamin ofa ko, osɨmtɨziba agɨvamin ofaba, dagher kaba kar ofa gamir gumazibar dagheba. Egh Israelɨn nguazimɨn aven, bizir gumazamiziba na bagha arɨghizɨ da na baghvɨra itiba bar, ofa gamir gumaziba da iniam. 30 Gumazamiziba faragha anizir dagheba asighɨva, dar tongɨn dagher bar aghuir faraghavɨra itiba inigh ofa gamir gumazibar anɨngam. Egh bizir igharazir gumazamiziba isa nan ingangarim bagha anɨdiba, ofa gamir gumaziba uaghan da iniam. Gumazamiziba dughiabar zurara bretba tuva, faraghɨvɨra tuamin bretba, me ofan mɨn da isɨ ofa gamir gumazibar anɨngigh. Egh gumazamiziba kamaghɨn damutɨ, nan bizir aghuiba men dɨpeniba ko ikɨzibagh izɨvagham.
31  Ofa Gami 22:8“Ofa gamir gumaziba, kuarazim o, asɨzir uabɨ aremezir tam aman markɨ. Egh asɨzir igharazim mɨsuegha atɨzir asɨzim uaghan, me aneman markɨ.”

44:4: Aisaia 6:4; Esekiel 1:28; 3:23; 43:5

44:17: Ua Me Ini 28:39-43; Ofa Gami 16:4

44:19: Ofa Gami 16:23; Esekiel 42:13-14

44:20: Ofa Gami 21:5

44:21: Ofa Gami 10:9

44:22: Ofa Gami 21:7; 21:13-14

44:23: Ofa Gami 10:10

44:25: Ofa Gami 21:1-4

44:28: Dɨboboniba 18:20

44:29: Dɨboboniba 18:8-19

44:31: Ofa Gami 22:8