45
Israelia Ikiavɨra Itir God bagh nguazir tam ginabagh
Ikiavɨra Itir God ua na mɨgɨa ghaze, “Ia uamategh uan kantrin mangegh, Israelia uan nguazim abɨgh, uan ikɨziba vaghvagha me danɨngɨva, kɨ Ikiavɨra Itir God, na bagh nguazir ekiatam atɨgh. Eghtɨ an ruarim, 12 kilomita ko akuamɨn tugham, eghtɨ an arozim 10 kilomitan tugham.*Hibrun akar datɨrɨghɨn itim, akar kam kamaghɨn mɨgei, “5plan kilomita.” Ezɨ gumazir fomɨra itir maba, akar kam Grighɨn akamɨn kamaghɨn a gɨra, “10plan kilomita.” Eghtɨ danganir kam bar moghɨra zueghɨva na baghvɨra ikiam. Nguazir kamɨn aven, ia Godɨn Dɨpenimɨn ingarsɨ danganitam ginabagh. Nguazir kamɨn 4plan mɨriabar ababaniba bar moghɨra 250 mitan tugham. Egh ia ua nguazir otevir igharazitam amɨseveghtɨ, a Godɨn Dɨpenim ikiamin nguazir otevir kam avɨnightɨ, an arozim 25 mitan tughtɨ, a pura ikiam. 3-5 Eghtɨ ia nan nguazir ekiar kam, akuar pumuningɨn anebightɨ, akuar pumuning aning ababanir vamɨran ikɨ. Nguazir kamningɨn ababanimɨn ruarimning uaghara 12 kilomita ko akuamɨn tugh, eghtɨ aningɨn arozim, 5 kilomitan tugh. Nguazir kamningɨn tam, kɨ ofa gamir gumaziba bagh a ginabagham, kar nguazir nan Dɨpenim itir kam. Ofa gamir gumazir nan Dɨpenimɨn aven ingangaribar amuasa nan boroghɨn iziba, me nguazir kɨ me bagha inabazir kamɨn uari bagh dɨpenibar ingaram. Ezɨ nguazir kam a danganir bar zuruzim, egha a nan bizimra, nan Dɨpenim uaghan danganir kamɨn aven ikiam. Eghtɨ kɨ uan nguazir kamɨn otevir igharazim isɨ Livain adarazir anɨngam. Livaiba nan Dɨpenimɨn ingangarir igharazibagh ami. Egh me nguazir kamɨn uan nguibar ekiabar ingaram.Hibrun akar datɨrɨghɨn itim, akar kam kamakɨn, “20plan danganiba.” Egha gumazir fomɨra itir maba, akar kam Grighɨn akamɨn a gɨra, “Men nguibar ekiam.”
“Danganir zuruzir kamɨn mɨriam, danganir igharazir mam an boroghɨn ikiam. An ruarimɨn ababanim, 12 kilomita ko akuamɨn tughtɨ an arozimɨn ababanim, 2 kilomita ko akuamɨn tugham. Nguazir kam a Israelɨn gumazamiziba bar men nguazim, eghtɨ me an uan nguibar ekiamɨn ingaram.”
God atrivim bagha nguazim ginaba
Ikiavɨra Itir God ua kamaghɨn mɨgei, “Ia nguazir otevir pumuning atrivim bagh aning ginabagh. Nguazir otevir faragha zuim, an aruem anadi naghɨn amadaghan nan nguazimɨn mɨriam ko nguazir ian nguibar ekiam itimɨn mɨriamɨn ikegh, mangɨ aruem anadi naghɨn amadaghan Israelɨn kantrin nguazibar mɨtaghniamɨn tugh. Eghtɨ namba 2ɨn nguazir otevim, aruem uaghiri naghɨn amadaghan nan nguazim ko nguibar ekiam itir nguazimɨn mɨriamɨn ikegh, mangɨ aruem uaghiri naghɨn Israelɨn kantrin nguazir mɨtaghniamɨn tugh. Kamaghɨn amizɨ, nan nguazim ko nguibar ekiam itir nguazim, ko atrivimɨn nguazir otevimning, da Israelɨn kantrin danganir kam bar a iniam. Nguazir kam, aruem anadi naghɨn itir mɨtaghniamɨn ikegh, mangɨ aruem uaghiri naghɨn itir mɨtaghniamɨn tugham. Eghtɨ nguazir kamɨn ekiamɨn ababanim, Israelian anababa vaghvagha ghuaviba ikiangizir nguazibar ababaniba ko magh mangɨgh. Israelɨn nguazimɨn aven, atrivim ua baghvɨra nguazim ikiam. Eghtɨ gɨn atriviba, nan gumazamiziba abɨn ua men nguaziba inian kogham, mati atriviba faragha amizɨ mokɨn. Atriviba gɨn Israelɨn ikɨzimɨn anababa, vaghvagh men nguaziba me danɨngam.
“Kɨ Ikiavɨra Itir Godɨn Ekiam, kɨ kamaghɨn mɨgei: Ia Israelian atriviba, ia bar dughiar ruarimɨn arazir kurabagh ami! Ia kuaba kurir arazim ko igharaz darazi abɨrir arazim atakigh. Bizir manam dera ia damu. Ia uamategh nan gumazamiziba, men nguazim me dama a inisɨ, me batoghan markɨ. Kɨ Ikiavɨra Itir Godɨn Ekiam, kɨ kamaghɨn ia mɨgei.”
Ia guizɨn arazimɨn gɨntɨgh bizibar ababanibar amu
10 Ofa Gami 19:36Ia bar guizɨn arazimɨn gɨntɨgh, bizibar osɨmtɨziba ko ababanibar amu. 11 Efa, a bizir mɨdiariba tuisɨgh dar osɨmtɨzimɨn ganamin bizim. Ezɨ bat, a bizir dɨpamɨn itibar ababanim damuamin bizim. Aningɨn bizibar abarir ababaniba uaghara magh ghu. Kamaghɨn amizɨ, efan 10pla, a homan vamɨra ko magh ghu. Ezɨ batɨn 10pla, homan vamɨra, o korɨn vamɨra ko magh ghu. Bizir guar avɨriba bar, me homan ababanimɨn gɨn ghua, dar osɨmtɨziba ko ababanibar adagh ami.Ababanir kamning, homa ko kor, aningɨn ababanim 175 litan ghu. Ezɨ ababanir kamning efa ko bat, aningɨn ababanim, 17 lita ko akuamɨn tu. 12 Bizibar osɨmtɨzibar ababanim kamakɨn: 20plan gera, sekelɨn vamɨra. Ezɨ 60plan sekel, minan vamɨra.§Sekelɨn osɨmtɨzim, 11 gremɨn tu, ezɨ minan osɨmtɨzim, 648 gremɨn tu. Hibrun akam vezɨn kamɨn aven, “60plan sekel,” a mɨgeir puvatɨ. A ghaze, “20plan sekel, ko 25plan sekel, ko 15plan sekel.” Ezɨ kar 60plan sekel.
13 “Ia Israelia dagher biziba ofan mɨn da inigha na bagha izi, ia kamaghɨn dar ababanibar amu. Ia witɨn 60plan efa ikɨ, egh dar tongɨn efan vamɨra isɨ ofa damu. Egh balin 60plan efa ikɨ, dar tongɨn efan vamɨra isɨ ofa damu. 14 Egh ia uan temer olivɨn borer 100plan batba ikɨ, ia dar tongɨn batɨn vamɨran isɨ ofa damu. 15 Egh sipsipɨn Israelɨn nguazimɨn dadaba apir 200pla ikɨ, ia dar tongɨn sipsipɨn vamɨra isɨ ofa damu. Ia bizir kaba inigh izɨ, wit tuamin ofaba, ko ofan bar isia mɨghɨriba, ko na ko navir vamɨra ikiamin ofaba, ia dar amu. Ia ofan kabar amutɨma, kɨ ian arazir kuraba gɨn amadagham. Kɨ Ikiavɨra Itir Godɨn Ekiam, kɨ kamaghɨn mɨkeme.
16 “Kantrin kamɨn gumazamiziba bar, bizir kaba inigh Israelian atrivim bagh mangɨva ofabar amuam. 17 Kar atrivimɨn ingangarir a damuamim: ofan bar isia mɨghɨriba, ko wit tuamin ofaba, ko wain ko olivɨn borem inger ofaba ko, dughiar ekiabar isaba ko, iakɨnir igiabar dabirabiba ko, Sabatɨn dughiaba ko, Israelɨn ikɨzimɨn dughiar ekiar igharazir God inabaziba. Atrivim, Israelɨn ikɨzimɨn arazir kuraba agɨvsɨ, ofan kabar amuam. Ofan kabanang: arazir kuraba gɨn amadir ofaba ko, wit tuamin ofaba ko, ofan isia bar mɨghɨriba ko, God gumazamiziba ko navir vamɨran ikiamin ofaba.”
Godɨn ziam famin dughiar ekiaba
18 “Kɨ Ikiavɨra Itir Godɨn Ekiam, kɨ kamaghɨn mɨgei: Azeniba vaghvagha dar iakɨnir faragha itimɨn, an aruer farazimɨn, ia Godɨn Dɨpenim damightɨ a zueghsɨ, bulmakaun apurir igiar duaba puvatɨzitam inigh an ofa damu. 19 Eghtɨ ofa gamir gumazim arazir kuraba gɨn amangamin ofan kamɨn ghuzitaba inigh, Godɨn Dɨpenimɨn guarir akɨnir tiar akamɨn boroghɨn itibar aghuva, ofa gamir dakozir namba 2ɨn mɨtemɨn mɨkebar 4pla daghuva, aven itir danganir me uari akuvimɨn tiar akabar boroghɨn itir guarir akɨnibar aghu. 20 Iakɨnir kamɨn, an namba 7ɨn aruemɨn, tina deraghvɨra fozir puvatɨgha atamakuigha arazir kurar manam gami, ia a bagh ofan kabar amu. Egh tuavir kamɨn, ia Godɨn Dɨpenim damutɨ a zuegham.
21 Ua Me Ini 12:1-20; Dɨboboniba 28:16-25“Iakɨnir faragha zuimɨn, an namba 14ɨn aruemɨn, ia God Israelia Gitazir Dughiam bagh Isar Ekiam damu. Egh aruer 7plan, ia yis puvatɨzir bret amam. 22 Isar ekiamɨn dughiar faragha zuimɨn, atrivim uan arazir kuraba ko kantrin kamɨn itir gumazamizibar arazir kuraba gɨn amangɨsɨ, arazir kuram gɨn amangamin ofa damusɨ bulmakaun apurir igiatam isɨ ofa gamir gumazibar anightɨ, me an ofa damu. 23 Isar kamɨn arueba vaghvagh, atrivim Ikiavɨra Itir God bagh ofan bar isia mɨghɨribar amusɨ, gumazamiziba inigha izir bulmakaun apurir igiar 7pla, ko 7plan sipsipɨn apurir duaba puvatɨziba isɨ ofabar amu. Egh 7plan dughiar kabar vaghvagh a uaghan memen apurim isɨ arazir kuraba gɨn amangamin ofabar amuam.
24 “Egh atrivim bulmakaun apurir kaba ko sipsipɨn apurir kaba iniva vaghvagh 14 kilogrem wit ko 3 lita olivɨn borem sara inigh izɨ. Eghtɨ ofa gamir gumaziba, bulmakauba ko sipsipɨn kaba isɨ ofa damuva, wit ko olivɨn borem sara ofa damuam.
25 Ofa Gami 23:33-36; Dɨboboniba 29:12-38“Eghtɨ iakɨnir namba 7ɨn, an aruer namba 15ɨn, Averpenibar Ikiamin Dughiar Ekiam ko Dagher Abuananaba Asiamin Dughiam otogh mangɨ 7plan aruebar tugham. Eghtɨ atrivim 7plan aruer kabar vaghvagh da inigh izɨ ofa gamir gumazibar anɨngam. Ofan kaba, arazir kuraba gɨn amangamin ofaba ko, avimɨn bar isia mɨghɨrir ofaba ko, wit tuamin ofaba ko, olivɨn boremɨn ofaba. Asɨzir kaba ko, witba ko, olivɨn borebar dɨbobonim, da God Israelia Gitazir Dughiamɨn ofabar dɨbobonim ko magh ghu.”

*45:1: Hibrun akar datɨrɨghɨn itim, akar kam kamaghɨn mɨgei, “5plan kilomita.” Ezɨ gumazir fomɨra itir maba, akar kam Grighɨn akamɨn kamaghɨn a gɨra, “10plan kilomita.”

45:3-5: Hibrun akar datɨrɨghɨn itim, akar kam kamakɨn, “20plan danganiba.” Egha gumazir fomɨra itir maba, akar kam Grighɨn akamɨn a gɨra, “Men nguibar ekiam.”

45:10: Ofa Gami 19:36

45:11: Ababanir kamning, homa ko kor, aningɨn ababanim 175 litan ghu. Ezɨ ababanir kamning efa ko bat, aningɨn ababanim, 17 lita ko akuamɨn tu.

§45:12: Sekelɨn osɨmtɨzim, 11 gremɨn tu, ezɨ minan osɨmtɨzim, 648 gremɨn tu. Hibrun akam vezɨn kamɨn aven, “60plan sekel,” a mɨgeir puvatɨ. A ghaze, “20plan sekel, ko 25plan sekel, ko 15plan sekel.” Ezɨ kar 60plan sekel.

45:21: Ua Me Ini 12:1-20; Dɨboboniba 28:16-25

45:25: Ofa Gami 23:33-36; Dɨboboniba 29:12-38