10
10:1-12 Yima-ni Eninga Ambuma “Kamu Pai.” Nilimeláliinga Ung Te
Kanu-kene Yesos mulurum koleale mundupa kelepa kolea Judia distrik pupa no Jodan lumbiliipa nekendu purum. Kanu-kene alsuku yambu pulele yu mulurumna oku máku turing kene, taki-taki aku tiring kene yu-ni yambuma ung-bo tonjupa mani sirim mele máku turingima alsupa ung-bo tunjurumko.
Perisi-yi mare yu mulurumna oku ‘Yunu nambulka nimbánje? Nimba kis-simbanje manda lepu piliamili.’ niku yunu walsiku piliiku niku mele: “Yi te-ni yu-yunu piliipa kene yunga ambale “Kamu pui.” nimbá kene kapula temba mola aku temba kene ung-mani te topa pula tombaye?” niring.
Yu-ni anju pundu topa nimba mele: “Moses-ni ulu akilindu ung-mani sipa nambulka nirimye?” nirim.
Enini niku mele: “Moses-ni nimba mele:
“Yi te-ni yunga ambalendu
‘Kamu pupili.’ nimba makorombandu
ambale “Kamu pui.” nimbá akili
pepá tenga topa ambale sipa kene
yunundu “Kamu pui.” nimba aku tipili.”
nirim.” niring. Ung-Manima 24:1-4
Yesos-ni nimba mele: “Moses-ni sika aku-sipa bukna turum akiliinga-pe eni kara puku Pulu Yili-ni ambu-yisele kapula-kapula mulunglí mele ung-mani sirimele liiku su siku naa piliiringeliinga yu-ni “Aku-siku teai.” nirim. Akiliinga-pe ui-pulu-pulu Pulu Yili-ni mélema tepa kene
yu-ni yambu tembandu
yili kene ambale kene tirim. Ui-Pulu-Pulu 1:27
‘Aku-sipa tirimeliinga yi te-ni ambu te liipa kene
yunga anum lapasele mundupa kelepa
yunga ambale kene elsele tiluna tapú-toku pekulu,
kangi tiluele mele ⸤molkulu elsengla numanu
tiluna pupili⸥ mulunglí.’ Ui-Pulu-Pulu 2:24
Yi te ambu te liilimú kene kangi tiluele mele molembeláliinga elsele alsuku tale mele naa molembele, elsele yambu tiluele mele molembele. Yambu tiluele molembele akiliinga Pulu Yili-ni ambu-yi tale ‘Tiluele molangli.’ nilimú ambu-yisele yambu te-ni liiku lupa-lupa naa mundangi. Aku tíngi lem kapula naa temba.” nirim.
10 Alsuku lkuna lkundu puku muluring kene yu lumbili andúlima-ni Yesos yunundu ung akiliinga pulele walsiku piliiring kene 11 yu-ni eninindu pundu topa nimba mele: “Yi te-ni yunga ui liilimú ambale makurupa “Kamu pui.” nimba kene alsupa ambu te liilimú kene yi akili-ni waperanale tepa, ui liilimú ambale tepa kis-silimú. 12 Mola ambu te yunga ui pulimú yili mundupa kelepa wendu pupa yi te pulimú kene ambu akili-ni waperanale telemúko.” nirim.
10:13-16 Yesos-ni Kangambulamandu “Pulu Yili-ni Enini Membu Panjipili.” Nirim Temanele
13 Kanu-kene yambuma-ni eninga kangambulama ‘Yesos yunga kili-ni ambulupili.’ niku yunu mulurumna meku uring kanuku kene Yesos lumbili andúlima-ni ung-mura siku ⸤“Naa meku wai!”⸥ niring. 14 ⸤“Mólu.” niring-na⸥ kanupaliinga Yesos-ni numanu kis panjipa ⸤yu lumbili andúlima⸥ eninindu nimba mele: “Pulu Yili yi nuim kingele molupa nokulemú yambu-talape akili kangambula ima mele molemele akiliinga enini kangambula ima na moliuna wangi pipi siku “Mólu.” naa niai.” ⸤nirim.⸥ 15 “Na-ni enindu aima sika nimbu siker: “Kangambolama-ni ‘Pulu Yili oliunga yi nuim kingele mulupili.’ niku molemele mele aku-siku naa nilimele yambuma yunga koleana sukundu aima naa pungí, mólu.” niker.” nirim. 16 Akili nimba kene yu-ni kangambulama kanglupa yunga kili-ni enini tilu-tilu nimba pengimanga ambulupa enini membu panjipa “Pulu Yili-ni “Eni molku konjangi.” nipili.” nirim.
10:17-31 Yi-Kamako Tenga Temani Te
17 Kanu-kene Yesos ola angiliipa kolea marenga pumba purum kene yi te yu pumba purumna lkisipa omba yunga kumbi-kerina koporungu langupa yunundu walsipa piliipa kene nimba mele: “Ung-Bo Tunjuliele Yi-Kaiéle, na nambulka ulu te tembu kene na kona molupa konjupa mindi puli ulu-pulele liimbuye?” nirim.
18 Yesos-ni yunundu nimba mele: “Nu-ni na nambimuna “Kaiéle” nikinuye? Yambu kaí te naa molemú. Pulu Yili mindi kaiéle.” nirim.
19 ⸤Aku-sipa nimba kene yili-ni walsurumeliinga pundu topa nimba mele:⸥ “Nu ⸤Pulu Yili-nga⸥ ung-manima ⸤Moses-ni piliipa yandu nimba sirim-ma⸥ piliillu. ⸤Ung-mani akuma i-sipa mele⸥:
“Yambu toku naa konjai.” nimba,
“Ambu yi púlima mola yi ambu líílima
yambu lupama kene waperanale naa teai.” nimba,
“Mélema wa naa liai.” nimba,
“Yambuma kot gólu toku naa tenjai.” nimba,
“Yambumanga mélema gólu toku we naa liai.” nimba,
“Aminiali-laniali-kene liiku ai siku,
ung ningí mele piliiku liiku teku molai.” nimba,
ung-mani akuma sirim molemú kanili.” nirim. Wendu Uring 20:12-16
20 Aku nirim-na piliipa kene yi kanili-ni nimba mele:
“Ung-Bo Tunjuliele, na kang-kene molupuliinga ung-mani akuma pali piliipu liipu tepu mulurundu mele ekupu yandu-yandu tepu-ko moliále.” nirim.
21 Yesos-ni yunu nem-nemi nimba kanupa numanu monjupa kene yunundu nimba mele: “Papu tellu akiliinga-pe ulu tilu mindi naa tellu. Nu pukunu nunga méle nosulluma pali ku-moni liikunu kene, ku-moni liiníma yambu-korupama moke teku sikunu kene na lumbili ui.” nirim. “Nunga ⸤mána-⸥mélema aku tiní kene mulú-koleana nunga méle lupa-lupa kaí pulele lemba.” nirim.
22 Yi kanili méle aima lupa-lupa kaí pulele nusurumeliinga Yesos-ni yunundu aku nirim-na piliipa kene yunu kumbi-keri tepa numanu kis panjilsiliipa anju purum.
23 ⸤Aku tirimeliinga kanupa kene⸥ Yesos topele topa yunga lumbili andúlimandu nimba mele: “Pulu Yili yi nuim kingele molupa nokulemú koleana sukundu pungíndu yambu-kamakoma aima mindili siku sukundu pungí.” nirim. 24 Ung akili nirin⸤-na piliiku kene⸥ yu lumbili andúlima-ni mini-wale munduring. Akiliinga-pe Yesos-ni alsupa eninindu nimba mele: “Kangma, Pulu Yili yi nuim kingele molupa nokulemú koleana sukundu pungíndu yambuma aima mindili siku pungí. 25 Kung-kemel akili ⸤kung aima auli te akiliinga-pe⸥ kalé suruli kupulanum-na sukundu pumbandu mindili laye-kolte mele sipa kene pumba. Akiliinga-pe yambu-kamakoma Pulu Yili yi nuim kingele molupa nokulemú koleana sukundu pungíndu mindili aima lakuku mele siku pungí.” nirim.
26 ⸤Aku nirim-na piliiku kene⸥ yu lumbili andúlima aima mini-wale munduku suru niku anju-yandu tombulku kene niku mele: “Aku lem penga kamu mindili nolkemela kupulanum-na nae kapula wendu pupa, molupu konjupu mindi pumulú kupulanum-na pumbaye? Te mólunje?” niring.
27 Yesos-ni enini nem-nemi nimba kanupa kene nimba mele: “Sika yambuma eni-enini kapula mólu, akiliinga-pe Pulu Yili-ni kapula tenjimba. Pulu Yili yu-ni uluma pali kapula telemú. Ulu te yu-ni kapula naa temba te mólu.” nirim.
28 Yu-ni aku nirim-na piliipa kene Pita-ni yunundu nimba mele: “⸤Pe oliu-kene nambulka ulu te wendu ombáye?⸥ Oliu oliunga mélema pali mundupu kelepu nu lumbili purumulu mele pulimulu kanili.” nirim.
29 Yesos-ni nimba mele: “Na-ni enindu aima sika nimbu siker: “Yambu na numanu monjuku nanga kongun tenjiku temani-kaiéle toku silsiliiku andungíndu eninga lkuma kene, anginipilima kene, kimulupili kene, anupili kene, lapaliima kene kangambulama kene, koleama kene, akuma munduku kelemele yambuma pali 30 ya ma-koleana aima méle pulele ola-kilia liiku kene, penga pungí koleana kona molku konjuku mindi puli ulu-pulele liingíko. Ya ma-koleana lkuma kene, anginipili, kimulupili, anupili, kangambulama, koleama kene, akuma pali pulu-kilia ola munduku liingíko; ⸤na numanu naa munjingí yambuma-ni⸥ enini mindili singíko.” niker. 31 Akiliinga-pe ekupu auli molemele yambumanga pulele penga ⸤Pulu Yili yi nuim kingele molupa nokumba koleana⸥ yambu-korupama mulungí; ekupu korupa pupili molemele yambuma penga yambu-aulima mulungí.” nirim.
10:32-34 Yesos-ni Yu Kolupa Kene Lomburupa Ola Molumba Mele Alsupa Wale Yupuku-Sipa Nimba Para Sirim Temanele
32 Kanu-kene ⸤Yesos kene yu lumbili andúlima kene⸥ enini kolea-auli Jerusallem pungí puring. Yesos kumbi lirimna lumbili andúlima aima numanu pulele liiku mundulsiliiku yunu lumbili puring. We-yambu aeleku lumbili uringma kepe mini-wale munduku mundu-mong telsiliiku puring.
Yesos-ni ⸤yu lumbili anduli⸥ yi engkaki-rurepukandu ‘na kene oliuliu molamili.’ nimba enini liipa anju memba pupa kene, yu-kene wendu ombá mele alsupa pulu monjupa nimba sipa kene nimba mele: 33 “Piliai. Oliu Jerusallem pumulú pukumulu. Akuna pumulú kene Mania Omba Mana-Yi Au Talurum Yili yi te-ni ‘Tangi.’ nimba Pulu Yili popu tunjuli yi-aulima kene, Pulu Yili-nga ung-manimanga puluma piliiku ung-bo tunjuli yima kene, liipa simba. Yi kanuma-ni yu kot tenjiku piliiku kene ‘Yu kulupili toku konjangi.’ niku Juda-yi naa molemele yi-lupama liiku singí. 34 Kanu-kene yi-lupa kanuma-ni yu ung-taka tonjuku yunga kumbi-kerina lkambe toku yu ka-pulsa-ni toku yu toku kunjingí. Yunu toku kunjingí kene kongun yupuku-sipaliinga lomburupa ola molumba.” nirim.
10:35-45 Jemis Kene Jon-seleni Yesos Mawa Tekululiinga “Nu Mulú-Koleana Pukunu Muluní Kene Olsu Nu-Kene Auli-sele Molambili.” Niringli Temanele
35 Kanu-kene Seperi-málu Jemis kene Jon-sele elsele Yesos mulurumna okulu kene nikulu mele: “Ung-Bo Tunjuliele, nu-ni ‘Olsu ulu te teani.’ nimbu mawa tembulú okumbulu.” niringli. 36 Yu-ni elselendu nimba mele: “Nambulka ulu te ‘na-ni else-kene tenjambu.’ niku nikimbiliye?” nirim.
37 Elsele-ni pundu toku nikulu mele: “Nu penga nunga kolea tondulu talang púlina ⸤yi nuim kingele molkunu kene, ‘olsu nu-kene wasie yi-nuimima molamili.’ nikunu⸥ ‘olsu te nunga ki-bokundu monjukunu te nunga ki-tarukundu monjani.’ nimbu mawa tekembulu.” niringli.
38 Yesos-ni elselendu nimba mele: “Mawa tekembele mele else piliikulu naa kongnjukumbele. Na no-mingina no nombále else kapula nunglíye? Mola na no liimbále else kapula liingíye?” nirim. 39 Elsele-ni yunundu pundu toku nikulu mele: “Kapula tembulú.” niringli.
Yu-ni elselendu nimba mele: “Na no-mingina no nombále penga else sika nunglíko. No liimbále penga sika liinglíko. 40 Akiliinga-pe na-ni else “Nanga wangu-selenga oku molangli.” nimbále kapula naa temba. ⸤Pulu Yili-ni yunu⸥ akuna mulunglí-sele kórunga makó turum.” nirim.
41 Jemis Jon-seleni ⸤‘Yesos-nga wangu-selenga molambili.’⸥ nikulu mawa tiringli akili piliiku kene lumbili anduli yi rurepunga tale wema-ni elsele-kene numanu kis piliiring.
42 Kanu-kene Yesos-ni lombili andúlimandu “Wai.” nimba kene, eninindu nimba mele: “Oliu Juda-yambumanga ulsukundu molemele yambu-talapemanga yi-nuimima eninga yambuma tondulu munduku nokuku kongun tondulu púlima taki-taki liiku silimele. Yi bi molemú yima eninga yambuma ‘Mindili nangi.’ niku lakuku nokolemele. ⸤Yambuma-ni eninga yi-nuimimanga ungma liiku su singí kupulanum te naa lelemú akili⸥ eni piliilimili. 43 Akiliinga-pe ⸤we-yambumanga yi-nuimima-ni eninga yambuma tondulu munduku nokolemele mele na lumbili anduli yima⸥ eni-enini aku-siku anju-yandu naa teangi. Eninga yi te ‘Na bi ola mulupili. Na yi-auliele molambu.’ nimbá yili eninga kongun tinjili yili mulupili. 44 ‘Na eninga yi-nuimele molupu eni nokambu.’ nimbá yili eninga pali kongun kendemande tinjili yili mulupili. 45 Aku-sipako, Mania Omba Mana-Yi Au Talurum Yili kepe ‘Yambumanga yi-auliele molupu eni nokambu. Eni nanga kongun-kendemande-yambuma molangi.’ nimba naa urum. ‘Yambumanga kongun-kendemande-yili molupu, eni tepu liipu, ulu-pulu-kismani enini ka sipa nokulemú mele naa nokopili kapula molku konjangi akiliinga na yambu puleliinga nimbu pundu tonjupu nanga kangiele sipu, alko topu kolunjambu.’ nimba urum.” nirim.
10:46-52 Yesos-ni Mong Kis Lirim Yi Te Tepa Kaí Tirim Temanele
46 Kanu-kene Yesos kene yunga lumbili andúlima kene enini kolea-auli Jeriko uring. Oku kene enini kene we-yambu pulele kene Jeriko munduku kelku pungí puring kene mong kis lirim yi te, yunga bili Ba-Timias, (akiliinga pulele Timias-málu), kupulanum alsena molupa yambuma “Ku-moni sai.” nimba mawa tirim.
47 Kolea Nasaret yi Yesos omba purum akili piliipa kene mong kis lirim yili yu-ni pulu monjupa tondulu nangale topa walsipa kene nimba mele: “Yesos, ⸤yi nuim king⸥ Depit-ni kalupa liirim yili, na kondu kului!” nirim.
48 Yambu pulele-ni yunu ung-mura siku “Nu ung naa nikunu táka-niku mului!” niring.
Akiliinga-pe yu-ni aima tondulu nangale topa walsipa kene nimba mele: “Depit-ni kalupa liirim yili, na kondu kului!” nirim.
49 Yesos we angiliipa kene “Yunu upili niai.” nirim.
Aku-sipa nirimeliinga enini mong kis lirim yili walsiku kene niku mele: “Yu-ni “Nu ui.” nikem-na numanu waengu sikunu ola angiliikunu oku pui.” niring. 50 Yunu lkisipa wale-pakuli olandu pakurumele posupa nosupa ola angiliipa Yesos mulurumna urum.
51 Yesos-ni yunundu nimba mele: “Na-ni nu nambulka tenjambu niku piliikunuye?” nirim kene mong kis lirim yili-ni nimba mele: “Raponai, na mongale-ni mélema kanambu nanga mongsele teku kaí tenjani.” nirim.
52 Yesos-ni nimba mele: “ ‘Na-ni nunga mongsele kapula tenjimbu.’ niku pilííneliinga nunga mongsele kaí lekemeliinga pui.” nirim. Yesos-ni aku nirim kene yunga mongsele enaliinga kaí lirim, mélema kanupa kene, Yesos purum kupulanum-na lumbili purum.
Kolomong-Auli 11-16 Yesos Mindili Nomba Kolupa Kene, Lomburupa Ola Molupa Mulú-Koleana Kelepa Purum Temanele
11:1-11 Yi Nuim King Te Kolea Tenga Suku Pumba Purum Kene Tiring Mele Yesos Jerusallem Sukundu Pumba Purum Kene Aku-Siku Tiring Temanele