21
Yesulɨ ama wapmañ nomɨk Jelusalem loñguk
Yesu gɨt gwañgwañii endɨ Jelusalem it kwet tɨmbɨ dumalaumbi, Oliv kwet jañgɨnnan lombi, Betfage it kwelan tomgɨlɨñ. Tomñɨlɨmbi, Yesulɨ gwañgwañiit tɨpet en-mupi enguk, “Sɨtɨ it kwet da patak wolok ñandekamɨk! Ñam tombi, wolongan doñki nɨñaññat toalɨ ep top yambiyambin kandetamɨk. Kañbi pɨsap yanañgɨpi bɨwɨt! Tɨkap nimbek nolɨ sambɨmbi san-kaumbi, ñɨndɨñ nɨndekamɨk, ‘Molomdɨ doñki kena emektok nandɨlak. Tɨmbi platik sɨnɨk yambiumbi yanañgɨlɨmbi bɨndetamɨk.’ ”
Yesulɨ doñkila eñguk wɨn endɨ plofet ama nolɨ damañgan kumbi manda eñguk walɨ bien inda-dakleuktok tɨñguk. Manda wɨn ñɨndɨñ,
“Saiondok * Jelusalem it kwet koi no wɨn Saion. Plofettɨ ‘Saiondok amatamla’ eñguk endɨ Jelusalem nasi ba Islael amatam gɨtɨk endok plon ep yout tɨñguk. amatam ñɨndɨñ enbɨm nandɨwɨt:
Ama wapmañjɨ endɨ sɨndɨ sepmektok bɨ-samlak.
Endɨ kayombɨnembi, doñki plon pipatak,
wɨn doñki sim wolok plon pipapi bɨlak.” Aisaia 62:11, Sekeraia 9:9
Tɨmbi gwañgwa tɨpet endɨ ñambi, Yesulɨ kena manda enguk wolok tuop tɨmbi, doñki me nɨñañ yanañgɨpi, Yesuloñ bɨñgɨmɨk. Bɨmbi, sauloñjet kiundepi, doñki plon kɨmɨlɨmbi, Yesulɨ wolok plon lo pipapi ñañguk. Tɨmbi amatam kɨmɨn wopum endoññan nanin asupgandɨ endok koi gɨñgɨt tɨke-lonelɨñdok sauloñjɨ telak plon samba eñɨlɨmbi, dɨwɨndɨ komba sak kiyat dombɨmbi mep bɨm, wɨndɨñgot telak plon ipane-ta-ñañgɨlɨñ. Tɨmbi amatam Yesu siñgi dama tɨmbi kleñgɨlɨñ endɨ enda Mesia nɨmbi, ñɨndɨñ yousɨyousɨñgan kɨtɨmbi eñgɨlɨñ,
“Ama wapmañ Devit endok Komblin bɨlak, koi tɨke-lowɨt!
Molomdɨ ama ñɨn ama wapmañnɨ kuuktok nɨ-mukuk en wakan gwɨlam tɨñmen!
Anutu kunum gɨnañ patak endok koi tɨke-lona!” Kap 118:25-26
10 Yesulɨ Jelusalem it kwelan ama wapmañ nomɨk lo tombɨmbi, wɨnasi gɨtɨktɨ wɨn ka sɨlɨkñembi, “Wɨn nin?” e-nandɨñgɨlɨñ. E-nandumbi, 11 amatam kɨmɨn wopumdɨ tambane e-ta-ñañgɨlɨñ, “Ñɨn plofet Yesu en Nasalet it kwet, Galili distrik nanin.”
Yesulɨ tapma ilan gembɨn daut semguk
12 Tɨmbi Yesulɨ tapma it sañ jimba gɨnañ lombi, kɨmɨlɨ tua tɨmbi, mɨnem kena tɨ-pakɨlɨñ lo yambɨmbi, nandum tuop nɨm tɨñguk. Wɨndɨñda endɨ ama tapma tɨndɨlok nepenepek kɨmɨlɨm tuañgɨlɨñ gɨtɨk ep klembi, ama mɨnem tambo mɨñ kena tɨñgɨlɨñ endok kɨmɨkɨmɨtsɨ wakɨt monɨk tuatualok kɨmɨkɨlɨñ endok pipapatsɨ wɨlɨ tombolɨmbi, 13 ñɨndɨñ enguk, “Anutulok manda no ñɨndɨñ youyoulɨn patak, ‘Nokok itna wɨn nan-wowoñ tɨndɨlok it een’. Aisaia 56:7 Gan kɨmɨlɨ tua ama sɨndɨ it ñɨn tɨmbɨm kumbu amalok pat-sembɨ it nomɨk tɨlak.”
14 Yesulɨ tapma it sañ jimba gɨnañnan palɨñɨlɨmbi, ama kesɨt nɨm kuñgɨlɨñ gɨt ama dausɨ sipmɨsipmɨn endɨ endoñ bɨumbi, ep tɨmbɨ kɨndem dañguk. 15 Tɨmbi wembe gwañgwa wandɨñ pakɨlɨñ endɨ ñɨndɨñ kɨtɨñgɨlɨñ, “Ama wapmañ Devittok Komblin endok koi tɨke-lowɨt!” Tapma ama biesɨ gɨt endɨkñe nandɨ-tale ama endɨ manda wɨn nandɨmbi, Yesu kundit kɨndem engano asup tɨñguk wɨn kañbi, gɨnañjɨ komba dɨumbi, 16 ñɨndɨñ nɨ-nandɨñgɨlɨñ, “Endɨ Mesia ganañ wɨn dɨk nandɨlañ ba?” Eumbi tambane enguk, “Ba wɨn nandɨlet ñak. Gan sɨndɨla Ama Wapmañ Devittɨ Wopumla ñɨndɨñ nɨñguk wɨn pinapi nandɨ-kamalañ bek, ‘Dɨk wembe gwañgwa tip ba wopum ep tɨmbɨ pañgɨtaumbi, gan-tɨke-loumbi kɨndem dalak.’ ” Kap 8:3 17 Wɨndɨñ embi, ama biesɨ yambimbi, Jelusalem nanin Betani it kwelan ñambi, wandɨñ douñguk.
Yesulɨ komba fik no nɨ-suambalɨmbi yañetañguk
18 Kwet salaumbi, Yesulɨ Jelusalem undane ñañɨpi, nanañ gawat tɨñguk. 19 Tɨmbi deium ñaumbi, komba fik no telak pawan palɨmbi kañguk. Kañbi, ñasɨñgan kuseinan ña bienla deium loumbi, lonjɨ ka-tɨlapi, sakgot kañguk. Kañbi, komba fik nɨ-suambapi eñguk, “Dɨk bienga nombo nɨm laliukañ, nɨm sɨnɨk.” Eumbi, wolongan komba fik walɨ yañetambi kɨmɨñguk.
20 Gwañgwañiilɨ wɨn ka sɨlɨkñembi eñgɨlɨñ, “Nɨtek tɨmbi, komba fik ñalɨ platik sɨnɨk kɨmbi yañetalak?” 21 Eumbi, Yesulɨ tambanembi enguk, “Nak biañgan sɨnɨk sanba: tɨkap sɨndɨ gɨnañ tɨpet nɨm tɨmbi, Anutu biañgan nandɨ-kɨlɨktɨ tɨñmɨ-kunelɨñda, nak kundit komba fik ñala tɨt wɨndɨñgangot sɨndɨ bo tɨnelɨñ. Tɨmbi wakangot nɨm ya. Tɨkap sɨndɨ kwet jañgɨn ñala ‘Mɨlapi, tuk kimbɨñ gɨnañ pɨ!’ nɨmbɨmbi, gumañ wolok tuop indawɨk. 22 Sɨndɨ Anutula nepek no ba no tɨmbektok nɨmolo tɨ-ñɨmbi, nandɨ-samektok nandɨ-kɨlɨktɨ tañda, wɨndɨñ inda-samekak.”
Yesulɨ nindok manla kena pa tɨñguk wala nɨ-nandɨñgɨlɨñ
23 Yesulɨ tapma it sañ jimba gɨnañ lombi, amatam enɨ-daut tɨ-semguk. Enɨ-daut tɨ-sem-palɨñɨlɨmbi, tapma ama biesɨ gɨta Islael amalok ama biesɨ endɨ endoñ bɨmbi, nɨ-kañbi eñgɨlɨñ, “Nindɨ ganbɨmbi, kundit ñandin pa tɨlañ? Ba nindok mandanla ba gembɨnla wɨndɨñ pa tɨlañ?” 24 Eumbi tambane enguk, “Nak bo nepek nola san-nandutet. Dɨndɨm tambane nanɨnetañda, nak bo nindok mandala kundit wandin sɨnɨk pa tɨlet wɨn sanbetet. 25 Nindɨ Yoane nɨmbɨmbi, amatam tuk i-semguk? Wɨn Kunum Molomdɨ ba ama nolɨ?” Wɨndɨñ eumbi, kusei kɨmɨpi, nɨsɨñgan dombɨ tañan tɨmbi eñgɨlɨñ, “Nɨndɨ ‘Kunum Molomdɨ’ wɨndɨñ eneñda, endɨ ñɨndɨñ nɨnɨ-nandutak, ‘Wɨndɨñda sɨndɨ nekta Yoanelok mandan nɨm nandɨ-dasiñgɨlɨñ?’ 26 Gan nɨndɨ ‘Ama nolɨ Yoane nɨmbɨm kena tɨñguk’ wɨndɨñ eneñda, amatam kɨmɨn wopum Yoanela plofet nandɨñmañ endɨ nɨtek tɨ-nɨmnelɨñ walañgot mɨsɨnetamɨñ.” 27 Wɨndɨñda endɨ Yesu ñɨndɨñ tambane nɨñgɨlɨñ, “Nindɨ Yoane nɨmbɨmbi, tuk i-semguk wɨn nɨndɨ nɨm nandamɨñ.” Eumbi enguk, “Ale, wɨndɨñda nak bo nindɨ nanbɨmbi, kundit pa tɨlet wɨn nɨm sanbetet.”
Yesulɨ Juda ama biesɨlok gɨnañ kwambɨñjɨ e-dakleñguk
28 Yesulɨ yousɨmbi, Juda ama biesɨla enbi eñguk, “Sɨndɨ kasat ñala nɨtek nandañ? Ama nolok nɨñañiit tɨpet kuñgɨmɨk. Tɨmbi tualoñ ña ñɨndɨñ nɨñguk, ‘Tua, dɨk man ñambi, wain kena tɨ!’ 29 Eumbi, jip jup tɨñguk, gan siñgimek endɨ gɨnañ tambaneumbi, ña kena tɨñguk. 30 Tɨmbi besettɨ monaloñ ña wɨndɨñgangot nɨmbɨmbi, beula nɨñguk, ‘Ale, ñautet.’ Endɨ wɨndɨñ eñguk, gan nɨm ñañguk. 31 Sɨndɨ nɨtek nandañ, gwañgwa nindɨ beulok man tañgoneñguk?” Eumbi, endɨ eñgɨlɨñ, “Tualɨ.”
Tɨmbi Yesulɨ enguk, “Nak biañgan sanba: takis epep ama ba tam telak joñgolok endɨ sɨndok kwesɨ kɨnjannan Anutu enlok gɨñgɨt indaumbi yambɨ-dɨkñelak. 32 Kusei ñɨndɨñda tɨmbi wɨndɨñ indalak: Yoanelɨ bɨmbi, dɨndɨm kuñgulok telak daut samumbi, sɨndɨla mandan nandum tlal tɨñguk, gan takis epep ama gɨt tam telak joñgolok endɨla mandan wɨn nandɨmbi tɨke-kɨliñ eñgɨlɨñ. Sɨndɨ nepek wɨn kañgɨlɨñ, gan gɨnañjɨ nɨm tambanembi, Yoanelok mandan nandɨmbi nɨm tɨke-kɨliñ eñgɨlɨñ.”
Yesulɨ tapma ama biesɨ gɨt Falisi ama endɨ wain kena ka-dɨkñe ama kolasɨ wandin eñguk
33 Yesulɨ yousɨmbi, tapma ama biesɨ ba Falisi amala enbi eñguk, “Nak e-yout manda no sanbambi nandɨwɨt. Kena molom nolɨ wain kap kwet nolok tɨpiñguk. Tɨpi-talembi, sañ im gɨmbunembi, wain tul wɨsɨ-dottok kwet no kɨndipi, kena ka-dɨkñelok it ombap kloñ no kawattɨ kɨndilɨm ikuk. Wɨndɨñ tɨ-talembi, kenan wɨn ka-dɨkñelok kɨsɨ plon kɨmɨpi, kwet mayañgan nolok ñañguk. 34 Ña kuñɨlɨmbi, bien mepmettok nain indaumbi, kena gwañgwañii dɨwɨndɨ wain bien enlok mepmettok ka-dɨkñeloñ en-mulɨm bɨmbi, wain kena gɨnañ tomgɨlɨñ. 35 Tɨmbi ka-dɨkñe endɨ gwañgwa en-mumulɨn wɨn epmbi, no wɨpi, no wɨlɨ kɨmbɨmbi, no kawattɨ wɨkɨlɨñ. 36 Wɨndɨñ tɨmbɨmbi, kena molomdɨ gwañgwa dɨwɨn nombo en-mukuk. Kunakunatsɨ wɨn gwañgwa dama en-mukuk yapma klembi, asup en-mulɨmbi bɨ tombɨmbi, kundit wɨndɨñgangot tɨ-semgɨlɨñ.
37 Siñgi sɨnɨk endɨ enlok nɨñañ sɨnɨk nɨ-mupi, ñɨndɨñ nandɨñguk, ‘Nɨñanalɨ ña tombɨmbi kañbi, giñgiñgan tɨñmɨnekalɨñ.’ 38 Tɨmbi ka-dɨkñelɨ nɨñañ wɨn kañbi, nɨsɨñgan ñɨndɨñ eñgɨlɨñ, ‘Gamanda endɨ wakan kena ñolok molom tɨmbekak, wala tɨmbi nɨndɨ en wɨpi, kenan ñɨn nɨnlok gɨñgɨt kasɨlena.’ 39 Wɨndɨñ embi tɨkeñɨpi, kena gɨnañ nanin munjut munjut ñakap, kena pawan wɨlɨ kɨmguk.” 40 Yesulɨ wɨndɨñ embi en-nandɨmbi eñguk, “Wain kena molomdɨ undane bɨmek, ka-dɨkñe wɨn nɨtek tɨ-semekak?” 41 Eumbi nɨñgɨlɨñ, “Nepek kolan sɨnɨk tɨñgɨlɨñda tɨmbi endɨ bo kolan sɨnɨk yandɨpmum kɨm-talenekalɨñ. Tɨmbi endɨ kena ka-dɨkñe komblin kɨndem ep kasɨlembi, kenan endok kɨsɨnan kɨmɨlɨmbi, wain bien mepmettok nain indaumbi, nain tuop endɨ bien dɨwɨn enlok melɨm tɨ-kunekalɨñ.”
42 Tɨmbi Yesulɨ enla manda embi enguk, “Anutulok manda youyoulɨn patak ñɨn sɨndɨ pinat nandɨmbi kamalañ bek,
‘Molom en ñɨndɨñ tɨmbɨ indañguk:
it kɨndikɨndit amalɨ ita kawattɨ tɨndɨn nola kena nɨmnat embi siñgi wɨlɨmgɨlɨñ,
gan kawat walɨ ta dɨwɨn gɨtɨk yapma klelak.
Nɨndɨ wɨn kanambi, kundit gɨtikñin tɨlak.’ Kap 118:22-23
43 Manda wolok tuop it kɨndikɨndit amalɨ kawat wɨn siñgi wɨlɨmgɨlɨñ, wɨndɨñgan sɨndɨ nak siñgi wɨt-namgɨlɨñ, wala tɨmbi nak ñɨndɨñ sanba nandɨwɨt: Sɨndɨ Anutulok gɨñgɨtñii ku-ta-bañ, gan endɨ pipapipat wɨn sapma tɨkembi, amatam no nindɨ endok manda tañgonembi bien tɨmbɨ indañ enda emekak. 44 Ama nolɨ kawat wolok plon pi wɨlekta en wɨlɨ mɨnanda taleuk. Ba kawat walɨ ama nolok plon pɨwɨkta, kawat walɨ ama wɨn wɨlɨ gakñe-taleuk.” Nandɨ-tale ama dɨwɨndɨ ñɨndɨñ eañ: Matayo en sambat wɨn nɨm youkuk. 45 Tapma ama biesɨ gɨt Falisi ama endɨ Yesulɨ e-yout manda eñguk wɨn nandɨmbi, “Nɨndañgan elak” wɨndɨñ nandɨmbi, 46 tɨkenepi nandɨñgɨlɨñ. Gan amatam kɨmɨn wopum endɨ Yesula plofet no wɨndɨñ nandɨñmɨñgɨlɨñ, wala tɨmbi Falisi amalɨ amatamdɨ mik tɨ-semnelɨñ wala mɨsɨmbi, nɨm tɨkeñgɨlɨñ.

*21:5: Jelusalem it kwet koi no wɨn Saion. Plofettɨ ‘Saiondok amatamla’ eñguk endɨ Jelusalem nasi ba Islael amatam gɨtɨk endok plon ep yout tɨñguk.

21:5: Aisaia 62:11, Sekeraia 9:9

21:9: Kap 118:25-26

21:13: Aisaia 56:7

21:16: Kap 8:3

21:42: Kap 118:22-23

21:44: Nandɨ-tale ama dɨwɨndɨ ñɨndɨñ eañ: Matayo en sambat wɨn nɨm youkuk.