13
Tám himhimna
Mar 4:1-9; Luk 8:4-8
I bung sang erei, ái Iesu a so alari rum er má a han uratung i risán dan taliu á Galiláiá mák sukis ái. Luk 5:1-3Má lala matananu di hut iatung i narsán má dik sámtur kauli. Io, ngorer ái Iesu a roh uri kesi mon mák sukis, má matananu di tur pagas iamuni kon. Mái Iesu a atintin di mam te pinpidan artálár tilatung i mon má a parai si di ngoromin,
“Tám himhimna a tapam hut mák sápra sarai kotlin kubau iatung i rákrák. Má te kotlin kubau a pur iatung i sál má bos man di roh kis má dik tokam pasi. Má te a pur uri bim a kis i hat adi lal, kápte marán bim on, ngorer a kopkom melek. Mái sár nas a ket má a kektai tan kopkobon kubau erei, má a maulur a kabin kápte bim suri nirwán na kip namnam til on, má ngorer ák marang no. Má te kotlin kubau mul a pur uri katbán kaulbek, má kaulbek a pakta mák iaungi má kápate u. Má te a pur uri lain bim má a tikbut má a lain kopkom kuluk má namur a u. A u ngoromin, te atul i sángul má te awon i sángul má te a u arwat mai kesi mar á wán. Ái koner a nem ngo na talas má na mánán, ki na kis án alongra!”
Kápkabin worwor artálár
Mar 4:10-12; Luk 8:9-10
10 Má kán kalilik án aratintin ái Iesu di longrai ngorer má namur di han narsán má dik gáltai ngo, “Suri dáh u atintini matananu mai tan worwor artálár ngorer?”
11 Má a kos di ái Iesu ngoro minái,
“Tungu a tur punpunam á mánán suri lolsit tilami bát má sál a mur on ái Káláu suri kátlán i git. Má onin ái Káláu ákte tari mánán er si gam á tan kalilik án aratintin. Mái sár tan lite alatung, ái Káláu kápte a tari mánán si di. 12 Mat 25:29; Mar 4:25; Luk 8:18, 19:26Ngorer ái koner a hol páptai pinpidan káián ái Káláu, ái Káláu na apakta pasi kán pinpidan i bál má na lala mánán. Mái koner kápte a hol páptai kán pinpidan, ái Káláu na pah palai mudán er a kis i kán hol. 13 Má kápkabin iak tari worwor artálár minái narsá di, a kabin di mákái táit mai mát di má kápdite mák ilmi, má di longrai táit mai talngá di má kápdite longra ilmi, má kápdite talas suri. 14 Ais 6:9-10; Ioa 12:40; Apo 28:26-27Tan kálámul onin di ngoro tan kálámul i pákánbung a liu on ái Aisaia tám worwor tus er ák parai ái Káláu singin sur di ngoromin,
‘Á di da tu longrai worwor artálár sár, mái sár kápte da talas suri sálán.
Má da mákmák má da mákái, mái sár kápte sang da mák ilmi.
15 Bos kálámul minái kápte di nem suri longrai má taram i kak bos worwor.
Dikte su bah di uri iau.
Má ngorer iakte dung kári talngá di suri kápdate longra pasi dánih iau parai,
má iakte apedei mát di suri kápdate mák tusi dánih iau inngasi si di.
Ngo kápte da han su bah di uri iau,
ki da han tapriu sur iau má inak aliu pas di.’
16 Luk 10:23-24“Mái sár á gam gam kuluk pala kabin gam mákái táit mai mát gam má gamá mák ilmi, má talngá gam a longra ilmi mul. 17 A támin muswan iau parai si gam ngo marán tan tám worwor tus má tan tám nokwan til hirá di nem suri mákái táit ngorer gamáte mákái, mái sár kápdite mákái. Di nem suri longrai tan táit gam longrai, má kápdite longra te on.”
Ái Iesu a para talsai ​ ​ sálán worwor artálár ​ ​ suri tám himhimna
Mar 4:13-20; Luk 8:11-15
18 Má ngorer ái Iesu a para talsai uri narsán kalilik án aratintin á sálán worwor artálár suri tám himhimna ngoromin,
“Gama alongra má gamáng kip mánán suri sálán á worwor artálár erei. 19 Tám himhimna a sápra sarai pinpidan suri lolsit tilami bát. Ngo tekes a longrai pinpidan erei, mái sár kápte a talas suri, ái a ngoro bim erei tangrai sál kotlin kubau a pur ur on. A pur ngorer, mái koner si Tám Sápkin a hut melek mák long palai pinpidan erei i bál má kápate hol páptai. 20 Ngorer mul suri te kotlin a pur uri bim a kis i hat adi lal. Bim erei a tur arwat mai kálámul a longrai pinpidan má ák laes melek suri, 21 mái sár pinpidan kápate lala sisip i nirwán uri bál, má ngorer kápte a tur rakrakai. Má namur ngo arabilbiling a hut má ák áslai rangrangas kabin a lu mur i pinpidan si Káláu, ki ák teken pur melek. 22 Luk 12:16-21; 1Ti 6:9-10, 17Má te kotlin a pur uri katbán kaulbek. Bim erei a arwat mam koner a longrai pinpidan, mái sár holhol suri táit án naul bim má hol apakta i minsik a kusak i bál má ák iaungi pinpidan káián ái Káláu má kápate u. 23 Má te kotlin a pur uri lain bim. Ái sang a arwat mam koner a longra pasi pinpidan má ák talas ur on, má ngorer a u, kes atul i sángul, má kes awon i sángul, má kes mul a mar.”
Worwor artálár mai ngán
24 Mái Iesu a sopasun kán worwor mai parai kesi worwor artálár mul uri narsá di ngo,
“Lolsit tilami bát a ngorer i kálámul a ilwa pasi tan lain kotlin padi mák soi i kán pokon. 25 Mái sár i katbán libung tan kálámul no di boptin, má kesi kálámul a kurtara mai kálámul erei a hut iatung i pokon mák soi ngán i lolon numán padi erei má ngorer ák han alari má. 26 Namur i bung a kopkom mák pakta i tan padi mák turpasi suri oboi wán, io má ngán erei mul a maras tiklik mai padi er. 27 Má namur tan tám arardos káián kálámul er di mákái ngán iatung i num má ngorer dik han bitái kálámul er ngo, ‘Konom, ngádáh a ngoi á ngán máng kopkom turán padi kabin u so masiknai padi sár i kam pokon?’ 28 Má kálámul káián i num er a kokos kaleng mák parai si di ngo, ‘Te kálámul di kurtara mam iau di soi á ngán er.’ Tan tám arardos er di gáltai kálámul er ngo, ‘Ngádáh, gima han má gimák rabut palai ngán tili kam num?’ 29 Má kálámul er a kos kalengna di mák parai ngoromin, ‘Na, koion sang gama longoi ngorer. Erei ngo gama rabut palai ngán, gama káp rabut tikliknai mai padi. 30 Páksiai ngorer nák lu tur pang na matuk i padi. Má ngorer inak parai singin tan kálámul di lu kip talmi balbal suri dák mulán rabut palai ngán er, má ngorer da dut talmi suri da osoi i kámnah, má namur da kip talmi padi má dák oboi i kak boh suapok.’ ”
Worwor artálár mai kotlin kali
Mar 4:30-32; Luk 13:18-19
31-32 Mái Iesu a parai kesi worwor artálár mul uri narsá di ngoromin,
“Lolsit tilami bát a ngorer i kotlin kali a gengen sár singin boh kotlin kubau. Kesi kálámul a top pasi mák soi i kán num, má namur a kopkom i kotlin kali erei má a lala aun kubau sang alari boh kubau no. Má namur tan man di roh kis on má di longoi páhiun i di iatung i boh rákán má.”
Worwor artálár mai yis
Luk 13:20-21
33 Ngorer mái Iesu a bali worwor artálár mul ngoromin,
“Lolsit tilami bát a ngorer i yis. A long pasi mudán yis i wák mák argemwai turán lala palawa er i lus, má ngorer palawa no iatung i lus a sut pakta.”
Ái Iesu a lu atintini matananu ​ ​ mai worwor artálár masik
Mar 4:33-34
34 Tan aratintin no suri lolsit tilami bát, ái Iesu a lu parai mai worwor artálár uri narsán matananu, má kápte a lu aratintin ngo na te tu worwor sár. Kápte. Pinpidan artálár sang a lu parai. 35 Sak 78:2A longoi ngorer ái Iesu suri ák long arwat pasi táit er a parai i kesi tám worwor tus ngo,
“Tan táit er a punpunam pagas tangkabin tili akaksim ák han pang onin, ina kip aut noi uri narsán matananu,
má ina parai mai worwor artálár uri narsá di.”
Ái Iesu a pálás timani ​ ​ worwor artálár suri ngán
36 Má ngo ái Iesu a arahi kán worwor narsán matananu, namur a aptur alar di ák han pas tilatung i pokon erei máng kusak kaleng uri rum. Má kán kalilik án aratintin di mur on má dik han hut i narsán ái Iesu má dik parai singin ngoro minái, “Gim ri suri ngo una bit atalsa gim be i sálán worwor artálár suri ngán er a kopkom i pokon. Dánih á sálán?” 37 Ái Iesu a kos di mák parai ngo,
“A kuluk. Tan táit i worwor artálár er iakte parai, di arwat mai tan táit ngoromin. Ái koner a soi lain kotlin padi a tur arwat mai Natun Kálámul, 38 má num a tur arwat mai naul matmatngan pokon, má lain kotlin padi arwat mai matananu káián ái Káláu. Dut ngán a tur arwat mai rung di mur i koner si Tám Sápkin, 39 má kurtara er a soi ngán a tur arwat mam Satan. Má ngorer mul suri kip talmi balbal a matuk, a tur arwat mai arahrahi naul matmatngan pokon. Mái rung di kip talmi padi, di sang á tan angelo.
40 Ioa 15:6“Má on á worwor artálár er, tan tám him di han dut talmi ngán má dák osoi i kámnah. Io, namur sang i arahrahi, naul matmatngan pokon na ngorer mul. 41 Mat 24:31, 25:31; Mar 13:27I pákánbung erei sang, Natun Kálámul na dos palai kán tan angelo má dáng kip talmi tan tám abulbul má tan kálámul erei di lam bengtai te kálámul má dik longoi sápkin. 42 Mat 8:12Tan angelo da long pasi tan sápkin kálámul er tili katbán lolsit má da buswa di uri pokon án hiru áklis, pokon a málmálas i kámnah on, má iatung má da tang má ararat ngis ái. 43 Dan 12:3Má i pákánbung er, bos tám nokwan da ngoro nas a talas iatung i lolsit káián ái Kák di. Ái koner a nem ngo na talas má na mánán, ki na kis án alongra!”
Worwor artálár ​ ​ suri omobop a punpunam
44 Mái Iesu a sopasun kán worwor uri narsán kán kalilik án aratintin ngoromin,
“Lolsit tilami bát a ngoro omobop kes a kas tahun punmai i kesá kuir pokon. Má namur kesá kálámul a him i pokon er mák banai. A kas pasi mák lu mákái, má namur a punam kalengnai mul iatung i pokon er. Má kálámul er a lala laes, mák han mák sira noi tan táit káián, má ngorer a kaleng mák hul pasi pokon ur káián suri ngorer omobop er na ur káián.”
Worwor artálár mai kelel
45 Má kesi worwor artálár a parai ái Iesu a ngoromin mul,
“Kesi kálámul tám hul kelel, ái diar arwat i lolsit tilami bát. Kálámul erei a lu han tangrai malar mák lu ser iatung singin tan kálámul suri kodil mátán kelel má ák lu hul pasi si di. 46 A bali kaleng mul á kálámul suri hul kelel i kesá pákán mák mákái kesi kodil mátán kelel a tuan alal. Má ngorer a sira noi tan táit káián má a kaleng mák hul pasi ur káián á kodil mátán kelel er.”
Worwor artálár mai uben
47 A ngoromin mul á worwor artálár ái Iesu a parai,
“Uben ái á táit diar arwat i lolsit tilami bát. Ngo tan kálámul di soksok, di asihái kandi uben uri lontas, má ngorer di talkai toltolom isu mai uben 48 uratung i lol kon má dik sukis suri ilwai isu. Ngorer má isu er a arwat uri ani, di dungi iatung i rat. Má isu er a sák kápte a arwat suri ani, di sápka palai. 49 Má er namur sang i arahrahi naul matmatngan pokon, na ngorer mul narsán matananu no. Tan angelo da han má dák tam purwai matananu uri aru á boh, ki dák long pasi tan sápkin kálámul alari tan kálámul er bos tám nokwan. 50 Mat 13:42; Luk 13:28Má tan sápkin kálámul, tan angelo da buswa di uri pokon án hiru áklis, pokon a málmálas i kámnah on, má iatung má da tang má ararat ngis ái.”
Hutngin aratintin ​ ​ má torahin aratintin
51 Ái Iesu kán tu parai tan worwor artálár er uri narsán kán kalilik án aratintin, má ngo a para noi tan worwor er, ki ák gálta di ngoromin, “Be, ngádáh? Gam talas ur on sang á tan worwor artálár erei iakte bit gam on?” Io, má di kos Iesu ngo, “Áá, gimáte mánán on má.” 52 Mái Iesu a kos kalengna di ngoromin, “Ngo kesi tám mánán uri nagogon a kipi aratintin uri lolsit tilami bát, ái a ngorer i kesi konom a mon á hutngin táit má torahin táit mul i kán omobop. Má ngorer i pákánbung a nem on, a arwat suri na han long pasi tili omobop á hutngin táit má torahin mul. Ngorer i tám mánán uri nagogon a arwat suri na kip artangan til on á aru aratintin no, hutngin aratintin má torahin mul.”
Rung til Nasaret ​ ​ kápate gas i bál di sur Iesu
Mar 6:1-6; Luk 4:16-30
53 Ái Iesu a be para noi tan worwor artálár erei, má namur a han alari malar er, 54 Ioa 7:15má a han uri kán malar sang. Má namur a atintini matananu tilatung ami rumán lotu. Má marán di longrai má di sodar on má di parai ngoromin, “Kálámul min a mánán ngádáh á bos táit minái? Til ái á rakrakai er ák longoi bos akiláng mai? 55 Ioa 6:42Ái koner natun ái tám long rum erei, be? Má natun ái Maria mul, má rang tuán minái narsá git, ái Iakobo mái Iosep mái Saimon mái Iudas. 56 Má rang kukun di minái mul. Má ái, ai a kipi til ái á mánán má rakrakai erei?” 57 Ioa 4:44Má ngorer ák sák i bál di uri Iesu.
Mái Iesu a mákái ngorer má a parai si di ngo, “Tám worwor tus, di lu rumrum on i malar tepák. Ái sár i kán malar muswan má i kán rum sang, kápdite lu rumrum on ái.”
58 Má ngorer kápate long te marán akiláng iatung i malar er kabin kápdite ruruna on.

13:2: Luk 5:1-3

13:12: Mat 25:29; Mar 4:25; Luk 8:18, 19:26

13:14: Ais 6:9-10; Ioa 12:40; Apo 28:26-27

13:16: Luk 10:23-24

13:22: Luk 12:16-21; 1Ti 6:9-10, 17

13:35: Sak 78:2

13:40: Ioa 15:6

13:41: Mat 24:31, 25:31; Mar 13:27

13:42: Mat 8:12

13:43: Dan 12:3

13:50: Mat 13:42; Luk 13:28

13:54: Ioa 7:15

13:55: Ioa 6:42

13:57: Ioa 4:44