2
Maliya Jisas nop tɨkak
(Matyu 1.18-25)
Pen Jon nop tɨkɨlak ñɨn nab anɨb ak, Lom gapman bɨnonɨm* Lom binɨb okok, kɨli gapman bɨnonɨm kɨli okok mɨdupsek kɨlop Sisal agelɨgɨpal. Ogastas takaw agɨl agak, Binɨb mɨdupsek yɨb kɨlop dɨnɨgabun agak. Ned yɨb dɨlak ñɨn anɨb ak, gapman bɨawl Kuliniyus, Siliya plopens binɨb kɨlop kod yek. Pen kɨli anɨgɨl yɨb dɨlaknɨŋ, binɨb man palawl okok nɨb ap yelak okok yɨb dɨnɨg, adɨkɨd kal kɨli keke amnɨlak. 4-5  Luk 1.27 Anɨgel nɨŋɨd, Josep nop Depid jɨj ak tɨk dad amɨl tɨkɨlak tek, ne Maliya nop poŋɨd Galili plopens taun Nasalet kelɨgɨl, Judiya plopens amɨl, bɨnonɨm Depid mɨdolɨgup man sɨkol Betlehem amnak. Pen bin nop takaw aglɨlak anɨb ak, ñapay kogmeg sek mɨdaknɨŋ, poŋɨd yɨb dɨnɨg amnak. 6-7  Mat 1.25 Amjakɨl nɨgak, bɨ okok nɨb okok nɨb kɨnebal kal okok pɨsnep tɨbɨk dak. Anɨgek nɨŋɨd, bulmakaw tap ñɨbelɨgɨpal kal mɨgan ak mɨdɨlek. Mɨdɨleknɨŋ ñapay ñɨŋak, Maliya ñɨ ne ned tɨkak. Tɨkɨl chech day bad ak kab ñɨl, dɨl bulmakaw tap ñɨbelɨgɨpal paws mɨgan ak lak.
Ensel ak chag sipsip mukep bɨ okok kɨlop agñak
Pen Maliya Jisas nop tɨkak ñɨn anɨb ak, bɨ chag sipsip mukep okok, ogɨnap maynab ayaŋ kod yelak, Betlehem gol okok. Bɨawl ne ensel olap agyokek owak. Mɨlek awl sek apɨl kɨlop pakñek jel tɨmel gek pɨlɨkɨlak. 10  Stt 12.3, Mat 28.19, Mak 1.15, Luk 24.47, Kol 1.23 Pɨlɨkelak, ensel ak kɨlop agak, Nɨbi ma pɨlɨkɨnɨmɨb agak. Yad nɨbop binɨb okok mɨdupsek takaw tep mɨñmɨñ gep ak dad opin agak. 11  Ais 9.6, Mat 1.16, 1.21, Apo 2.36, Plp 2.11 Mɨñɨl bin olap ñapay tɨkup, Depid yolɨgup man ak agak. Bɨ kasɨn gep nɨbi ak nop tɨkup agak. Klays bɨ anɨb ak ne bɨawl mɨdep agak. 12 Nop am pɨyow nɨŋɨd nɨgɨnɨgabɨm, nonɨm nop chech day bad ak kab ñɨl, dɨl bulmakaw tap ñɨbelɨgɨpal paws mɨgan ak lek kɨnek agak. Nɨbi nɨŋɨd anɨb agɨnɨgabɨm, Yawe, nɨŋɨd agup agɨnɨgabɨm agak. 13  Sng 103.20, Dan 7.10, Hib 1.14, Lep 5.11 Anɨb agaknɨŋ, ensel kuŋay yɨbɨl nep God man ne alaŋ nɨb kasek apɨl, God nop tep agɨl agɨlak, 14  Ais 57.19, Luk 19.38, Lom 5.1, Epe 2.17, Kol 1.20 God ne adek alaŋ mɨdeb ak, yɨb nop ak dad aplanɨgun agɨlak. Binɨb an tek lum awl God kɨlop tep agɨnɨgab, mɨdtep gɨnɨgabal agɨlak.
Bɨ chag sipsip mukep okok am Jisas nop nɨgɨlak
15 Ensel okok adɨkɨd God man ne alaŋ amnɨlaknɨŋ, bɨ chag sipsip mukep okok takaw agnɨg agnɨg gɨl agɨlak, God agek, chɨnop takaw anɨgɨl apal ak, kasek Betlehem amɨl nɨgun agɨlak. 16  Luk 2.10-12 Agɨl, kasek amɨl pɨyow nɨgɨlak, Maliya ayɨp Josep ayɨp, ñapay agɨlak anɨb ak, bulmakaw tap ñɨbelɨgɨpal paws mɨgan ak lel kɨnek. 17 Nɨŋɨd, ensel ne ñapay anɨb ak takaw agñek nɨgɨlak ak, binɨb okok kɨlop amɨl agñɨlak. 18 Agñelak, binɨb okok nɨŋɨd, gos pal yɨbɨl lɨlak. 19  Luk 1.66, 2.51 Pen Maliya ne tap gak anɨb okok mɨdupsek dɨl, gos ne ayaŋ lɨl nɨgɨlɨg yolɨgup. 20 Bɨ chag sipsip mukep okok, ensel ne agak agak tek gek wɨdɨn kɨli ke nɨgɨlak tek, God yɨb nop ak dad aplanɨlɨg nop tep agɨlɨg adɨkɨd amnɨlak, chag sipsip okok yelak.
Kɨli Jisas wak nop tɨbɨlɨkɨl yɨb lɨlak
21  Wkp 12.3, Mat 1.21, 1.25, Luk 1.31, 1.59 Maliya ñɨ ak tɨkɨl ñɨn anep kugul ak mɨdɨl, mɨnek jel ak wak nope tɨbɨlɨkɨl yɨb lɨlak. Ned ensel ak Maliya ñapay ma yek ñɨn ak nop yɨb ak anɨgɨl lɨnɨmɨn agak tek, yɨb nop ak Jisas agɨlak.
Bɨ Simiyon ayɨp bin Ana ayɨp Jisas nop nɨgɨlek
22-23  Kis 13.2, 13.12-15, Wkp 12.1-8, Nam 3.13, 8.17 Pen bɨlel God takaw kɨles anɨb ak Mosis nɨŋɨd ñu kɨl tɨkak. Tɨkɨl agak, Ñɨ ned tɨkɨnɨgabal okok, God nop ñɨnɨgabal agak. Ak nɨm Maliya ñapay ak tɨkɨl, Juda binɨb gelɨgɨpal tek asɨkɨl, kal ke okok nep yek mɨdtep gɨl, Josep ayɨp God ñapay nop ak ñɨnɨg dad Jelusalem amnɨlek. 24 Pen God takaw kɨles olap agek Mosis ñu kɨl tɨkak. Tɨkɨl agak, Bin ñapay tɨkɨnɨgabal okok mɨdtep gek, yawl malɨg akaŋ, peleb omɨŋal God agnɨgep kal awl ak dad amnɨgabal agak. Damɨl kɨlop ñel, God nop sɨbog ñɨnɨgabal agak. Gos anɨb ak abe nɨŋɨd, yawl omɨŋal sek dad amnɨlek.
25-26  Sng 89.48, Ais 40.1, 49.13, Mak 15.43, Luk 2.38, Hib 11.5 Anɨb ñɨn ak bɨ suŋtep yɨbɨl gɨl, God nop nɨŋɨd kɨdek golɨgup olap yek. Yɨb ne ak Simiyon, ne Jelusalem yolɨgup. Bɨ olap Yislel binɨb kɨlop gɨtep gɨnɨgab ak nop kod yolɨgup. God Kawnan ak ayɨp mɨdolɨgup ak nɨm, nop ned agak, Bɨ God nop aglup ak, binɨb okok kɨlop dɨl kod yenɨgab ak apek nɨŋɨd, kɨdek kumnɨgaban agak. Agek nɨŋɨd, nɨg yolɨgup. 27 Pen ñɨn anɨb ak God Kawnan ak Simiyon nop gos ñek, God agnɨgep kal awl kab wali kus gɨl yek ak amɨl nɨgak, nonɨm nap Jisas nop dad apɨl, Mosis agak tek gɨnɨg owlek. 28 Kɨlop nɨŋɨd, Jisas nop dɨ kay gɨl, God yɨb nop ak dad aplanɨlɨg agak,
29  Stt 46.30, Plp 1.23 Bɨawl, yad wog nep gɨñelɨgɨpin agak. Mɨñɨl yɨp tep gup, mɨdtep gɨpin agak. Anɨb ak yɨp agɨnak tek, mɨñɨl yɨp kelɨge yad kumnɨgayn agak.
30  Ais 52.10, Luk 3.6, Tat 2.11 Ñɨ anɨb ak bɨ kasɨn gep chɨn yenɨgab ak, tep agyoke mɨseŋ apek wɨdɨn yad ke nɨgebin agak.
31-32  Ais 9.2, 42.6, 49.6, 52.10, 60.1-3, Mat 4.16, Apo 13.47, 28.28 Ñɨ anɨb awl binɨb nad Yislel binɨb kɨlop nep daŋ agɨl ma agyokɨpan, binɨb yokɨp okok kɨlop abe daŋ agɨl agyokɨpan agak.
Ne mɨlek nad ak kɨli nɨgel tep gek, chɨnop Yislel binɨb yɨb ak dad aplanɨgabal agak.
33 Takaw anɨb ak agaknɨŋ, nonɨm nap gos pal yɨbɨl lɨlek. 34  Ais 8.14, Hos 14.9, Mat 21.42, Apo 28.22, Lom 9.32-33, 1 Ko 1.23, 1 Pi 2.7-8 Pen ne God nad ge mɨdtep gɨlaŋ agɨl, ñɨ nonɨm Maliya nop agak, Ñɨ nad anɨb ak mɨdaknɨŋ, Yislel binɨb kuŋay nep nab ak pal jakɨl, ogɨnap apyap pakɨnɨgabal, ogɨnap adek alaŋ amnɨgabal agak. God ne Bɨ God nop aglup ak nɨgɨlaŋ agɨl nop agyokak ak pen, nop ma dɨl takaw tɨmel agɨnɨgabal agak. 35  Sng 42.10, Jon 19.25 Anɨgɨl, binɨb kuŋay gos tɨmel nab ayaŋ mɨdeb ak, bɨawl ne ownɨgab ñɨn ak, gos kɨli mɨseŋ lɨl yenɨgab agak. Pen mapen nep ak kumnɨgab, baynat tek tɨbɨnɨgab agak.
36-37  Apo 26.7, 1 Ti 5.5 Pen ñɨn anɨb ak bin God gos ñek agñeb olap abe ap yek. Yɨb ne ak Ana. Nap yɨb ak Panuwel. Binɨb Asel agelɨgɨpal jɨj ak tɨk dad apɨl nɨm, Ana nop tɨkɨlak. Pen Ana bin mɨlep yɨbɨl yolɨgup, sub ne ak 84 yɨnak. Ned bɨ dɨl, nɨgɨmɨl ayɨp mɨdel sub anep kugul ak pen, nɨgɨmɨl kumak. God nop gos anep lek, ñɨn kuŋay nep tap ñɨbɨl mel, God agnɨgep kal awl kab wali kus gɨl yek ak mɨgan ayaŋ am mɨdɨl, subnab abe maynab abe God ayɨp agɨlɨg yolɨgup. 38  Ais 52.9, Mak 15.43, Luk 2.25, 24.21 Pen ne Jisas nop dɨ mɨdelak wulep sɨŋak owak. Apɨl, God nop tep agɨl, binɨb kɨli God chɨnop Jelusalem binɨb gɨñub anɨgɨl dɨnɨgab agɨl nɨgɨlak okok kɨlop agɨlɨg agak, Ñɨ anɨb ak chɨnop dɨnɨgab agak.
Jisas nop dad adɨkɨd taun Nasalet amnɨlek
39  Mat 2.23 God agak tek Josep bel tap okok mɨdupsek gɨl, tep adɨkɨd Galili plopens amɨl, taun kɨli Nasalet Jisas nop poŋɨd amnɨlek. 40  Luk 1.80, 2.52 Am mɨdɨl, ñɨ anɨb ak pen awl gɨl, kɨles tɨmel yɨbɨl mɨdɨl, gos tep yɨbɨl nɨŋɨd, God nop kod mɨdaknɨŋ mɨdtep yɨbɨl gak.
Jisas ne God agnɨgep kal awl amnak
41  Kis 12.1-27, 23.14-17, 34.23, Lo 16.1-8 Nonɨm nap ayɨp binɨb okok mɨdupsek sub ak sub ak ñɨn awl Pasopa apal ak, Jelusalem am nan gelɨgɨpal. 42 Anɨgɨl nɨm, Jisas sub anep umɨgan ak lek, nonɨm nap ayɨp Jelusalem am mɨdel, 43-44 ñɨn awl kɨli anɨb ak apɨl padɨkak nɨŋɨd, ñɨn nokom olap adɨkɨd amnɨlek. Kanɨb nab ak amɨl nɨgɨlek, Jisas ayɨp ma apelak. Ne Jelusalem nep yek ak pen, kɨli ma nɨgɨlek. Pen kanɨb nab ak kɨnɨl, numi nɨmam sɨkop ayɨp mɨdeb akaŋ agɨl, pɨyowɨl, 45 nop ma nep nɨŋɨd, pɨyow adɨkɨd Jelusalem amnɨlek. 46 Ñɨn omɨŋal nokom pɨyowɨl nɨgɨlek, ne God agnɨgep kal awl kab wali kus gɨl yek ak mɨgan ayaŋ mɨdek. Mɨdɨl, bɨawl takaw kɨl nɨgep okok ayɨp nab okok besɨgɨl takaw ag yelak. Mɨdɨlɨg, takaw agɨlak anɨb okok nɨŋɨd kɨlop agnɨgak. 47 Binɨb ap nɨg yelak okok, Jisas agak tek nɨŋɨd, ñɨ gos kɨd agɨl nɨŋɨd, takaw agtep yɨbɨl gup ak agɨl, wal agɨlak. 48 Pen nonɨm nap kɨli abe nop nɨŋɨd judɨlek. Nonɨm pen nop agak, Ñɨ. Nap chɨlop taynen anɨge, gos awl yɨbɨl nɨŋɨd pɨyowpul agak. 49  Jon 2.16 Agek agak, Taynen yɨp pɨyow nɨgɨnɨg opil agak? Bapi yad kal ne yenɨgayn ak ñɨli ma nepil agak? 50  Luk 9.45, 18.34 Anɨb agak ak pen, takaw agup ak agɨl ma tɨk nɨgɨlek.
51  Luk 2.19 Pen ñɨn anɨb ak, nop poŋɨd adɨkɨd taun kɨli Nasalet amelek, ne anɨb okok mɨdɨlɨg, nonɨm nap agelɨgɨpil tek nep nɨŋɨd kɨdek golɨgup. Pen nonɨm ne tap gak anɨb okok mɨdupsek dɨl, gos ne ayaŋ lɨl nɨgolɨgup. 52  1 Sml 2.26, Snd 3.4, Luk 1.80 Jisas ne awl gɨl, gos nɨgtep yɨbɨl gek, God abe binɨb okok abe nop nɨgɨlak kɨlop tep yɨbɨl gak.

*2:1 Lom binɨb okok, kɨli gapman bɨnonɨm kɨli okok mɨdupsek kɨlop Sisal agelɨgɨpal.

2:4-5 Luk 1.27

2:6-7 Mat 1.25

2:10 Stt 12.3, Mat 28.19, Mak 1.15, Luk 24.47, Kol 1.23

2:11 Ais 9.6, Mat 1.16, 1.21, Apo 2.36, Plp 2.11

2:13 Sng 103.20, Dan 7.10, Hib 1.14, Lep 5.11

2:14 Ais 57.19, Luk 19.38, Lom 5.1, Epe 2.17, Kol 1.20

2:16 Luk 2.10-12

2:19 Luk 1.66, 2.51

2:21 Wkp 12.3, Mat 1.21, 1.25, Luk 1.31, 1.59

2:22-23 Kis 13.2, 13.12-15, Wkp 12.1-8, Nam 3.13, 8.17

2:25-26 Sng 89.48, Ais 40.1, 49.13, Mak 15.43, Luk 2.38, Hib 11.5

2:29 Stt 46.30, Plp 1.23

2:30 Ais 52.10, Luk 3.6, Tat 2.11

2:31-32 Ais 9.2, 42.6, 49.6, 52.10, 60.1-3, Mat 4.16, Apo 13.47, 28.28

2:34 Ais 8.14, Hos 14.9, Mat 21.42, Apo 28.22, Lom 9.32-33, 1 Ko 1.23, 1 Pi 2.7-8

2:35 Sng 42.10, Jon 19.25

2:36-37 Apo 26.7, 1 Ti 5.5

2:38 Ais 52.9, Mak 15.43, Luk 2.25, 24.21

2:39 Mat 2.23

2:40 Luk 1.80, 2.52

2:41 Kis 12.1-27, 23.14-17, 34.23, Lo 16.1-8

2:49 Jon 2.16

2:50 Luk 9.45, 18.34

2:51 Luk 2.19

2:52 1 Sml 2.26, Snd 3.4, Luk 1.80