30
Reitiyel na Leya lenji rakakaiwo thɨ ghambɨŋgiya ghɨmoghɨmoru
Mbaŋa Reitiyel i thuwe ghaghae Leya eŋge i ghambɨ gamagai weiye Jeikob na elaghɨniye nandere, iwaeŋge i yamwanja ghaghae kaiwae. I dage weya Jeikob iŋa, “U giyama gamagai weŋgo? Thoŋgo maa ra thiya gamagai, lo nuwatharɨke kaiwae ne ya mareke!”
Ko iyemaeŋge Jeikob weiye le ghatemuru i dage iŋa, “Ne ya vakatha budakai? Mbe Loi eŋge ghamberegha iya i vakathaeŋge na maa u ghambɨna, maa ghino.”
Amba i dagewe iŋa, “Ne ya vaŋgu veŋge lo rakakaiwoke Bilha. U ghambɨ wein na gamagaiko thiyako ghino kaiwaŋgu na weya elaghɨniye wo uuke ne i mbuthuwe.”
Kaero Reitiyel i vaŋgu giya le rakakaiwoko Bilha weya Jeikob na levo na i ghena weiye. Wevoko i marabo na i ghamba ŋgama ghɨmoru, Jeikob nariye. Amba Reitiyel iŋa, “Loi le vakathako i govambwara lo renuwaŋako i thovuye. I ghareghare budakai va nuwaŋguiya moli iya i wogiya ŋgama ghɨmoruke e ghino.” Iya kaiwae i rena idae Den.
Thɨ yakuyakuva na Reitiyel le rakakaiwoko Bilha kaero i marabova na mbowo i ghambɨva ŋgama ghɨmoru weiye Jeikob. Amba Reitiyel iŋa, “Mbema lo rovurɨgheghe eŋge weiŋgu ghaghaŋguko Loi le mwaewoko kaiwae, na kaero ya vaidiya une.” Iya kaiwae i rena ŋgamako idae Napɨtalai (gha loŋwaloŋwa ŋgoreiye Hibru utuniye gharumwaru rovurɨgheghe).
Mbaŋa Leya i thuwe kaero maa i ghambɨva, iwaeŋge i vaŋgwa le rakakaiwoma, Silpa na i vaŋgu giya weya Jeikob na levo. 10 Mbaŋa ubotu Silpa i ghambɨ weiye Jeikob nariye ŋgama ghɨmoru. 11 Amba Leya iŋa, “Kaero ya mwaun.” Iya kaiwae i rena ŋgamako idae Gad.
12 Theghathegha gheviyeŋge e ghereiye Leya le rakakaiwoma Silpa mbowo i ghambɨva ghɨmoru regha weiye Jeikob. 13 Amba Leya iŋa, “Mbaŋake mbema ya warari vara. Wanakauke wolaghɨye ne thɨ utuŋaŋgo lo wararike kaiwae.” I rena ŋgamako idae Asa.
14 Va mbaŋa regha wit ghambaŋa uloulo, Rubin i wa witɨko e ghanjiuma tɨne. Iwaeŋge ve vaidiya nana tarira. Gharɨgharɨ va e mbaŋako iyako thɨ renuwaŋa valɨkaiwae i thalavugha wevo i kwama na kaero i ghambɨva. Rubin i mbanɨmena weya tɨnae Leya. Reitiyel i dage weya Leya iŋa, “Aee, thare valɨkaiwae u giya nanako iya naruko me mban vavana e ghino.”
15 Ko iyemaeŋge Leya i gonjoghawe na iŋa, “Ko ana amba maa valɨkaiwan iya mendava u vaŋgwa weŋgo lo ghɨmoruke? Na injana mbowo nuwaniyava naruŋguke le nanake.”
Reitiyel i gonjoghawe iŋa, “I thovuye eŋge, naruna le nanana modae, ya dagerawe noroke gougou u ghena wein Jeikob.”
16 Vama yeghɨyeghɨye moli na Jeikob kaero i njoghanjoghamava, Leya ve lavolevole e witɨko e ghanjiuma. Kaero i dagewe iŋa, “Noroke gougou ya ghena weiŋgu ghen. Kaero ma vamodaŋge weya Leya. Ma mbana naruŋguko le nana na ya vamodaŋgewe.” Ko amba gougouko iyako Leya i ghena weiye.
17 Loi kaero i wovatha Leya le renuwaŋako na i vakatha kaero i marabova. Weiye Jeikob i ghambɨ ŋgama ghɨmoru, theghelimaninji. 18 Amba Leya iŋa, “Loi kaero i giya modaŋgu kaiwae va ya vaŋgugiya lo rakakaiwoko weya lo ghɨmoruko.” Iya kaiwae i rena nariyeko idae Isaka.
19 Leya mbowo i marabova na i ghamba nariye theghewonaniye weiye Jeikob. 20 Leya iŋa, “Loi mendava i wogiya wo ghevawarari thovuye moli. Mbaŋake lo ghɨmoruko ne i yavwatata wanaŋgo kaiwae gamagai ghɨmoghɨmoru kaero theghewona vara ya ghambɨŋgi weiŋgu.” I rena ŋgamako iyako idae Sebulon.
21 Mbaŋa reghavena mbowo i marabova na i ghambɨ ŋgama wevo. I rena idae Daina.
22 Amba Loi i renuwaŋakikiya Reitiyel. I loŋwe le naŋgoko na i vakatha valɨkaiwae i ghambɨ. 23 Amba i marabo na i ghambɨ ŋgama ghɨmoru. Na iŋa, “Loi kaero i thouyatho lo monjinake kaiwae mbaŋake valɨkaiwaŋgu valɨkaiwae ya ghambɨŋgiya gamagai.” 24 Reitiyel i rena nariyeko idae Josep, na iŋa, “Mbala Loi mbowo i lawogiyava ŋgama ghɨmoru regha e ghino.”
Jeikob na Leiban thɨ utuŋa lenji thetheghan kaiwae
25 Mbaŋa Reitiyel i ghamba Josep na i ghereiye, Jeikob i wa weya Leiban na ve dagewe iŋa, “Thare valɨkaiwae u vatomweŋgo na ma ya njoghava e ghambaŋgu, va ya rikowe? 26 U vaŋgugiyama lo ovoke na lo ŋgaŋgake, iyava ya kaiwo kaiwanji e ghen theghathegha hoyawora na umbovarɨ e tɨnenji. Mbaŋake ma u vatomwe eŋge kaero ya vaŋguŋgiya lo ŋgaŋgake na wo raka e vanarɨgheŋgu.”
27 Leiban i dagewe iŋa, “Aee, amalana, thoŋgo va ya vawarariŋaŋge, mbowo ra yaku gheke weiŋgu ghen. Kaiwae kaero ya ghareghare kaiwae lo loiŋgike thɨ govwambwara e ghino, thovuye na mwaewo iya ya vaidike weya Loi, rɨghethoru moli kaiwae ghen inan gheke.” 28 Na mbowa i gotubweva iŋa, “Ko u utugiyama e ghino, mbala ŋgoroŋga modan le laghɨlaghɨye ya giya e ghen.”
29 Amba Jeikob i dagewe iŋa, “Kaero u ghareghare mbaŋa le molomolao lo kaiwo na ghathovuye e ghen. Len thetheghan thɨ yala na lemoyo moli ghino lo njimbukiki e tɨne. 30 Na amba muyai va ya vutha e ghen, len thetheghanɨke vambe gheviye eŋge. Mbaŋake len thetheghanɨke thɨ ghambɨ raka na ma wabwi lemoya eŋge, na elo vakathake wolaghɨye e tɨnenji Loi i mwaewo laghɨye e ghen. Ko ne the mbaŋa eŋge amba ya vakatha budakai lo ŋgamaŋgamake kaiwanji?”
31 Leiban i vaito iŋa, “Ne ya giya budakai e ghen?”
Jeikob i gonjoghawe iŋa, “Ne u ndegiya bigi regha e ghino. Ko mbe bigi reghaeŋge ne u vakatha. Thoŋgo u vatomwe, mbowo ya njimbunjimbukikiŋgi vara len thetheghanɨko. 32 Noroke wo u vatomwe e ghino na ya vaghetheŋgiya len thetheghanɨko. Ne ya vaghetheraŋgiyaŋgiya sip le ŋgaŋga bwedibwedi na sip na gout e ghanjithuwathuwa bwebwa. Thetheghanɨke thiyake ne ya mban, modaŋgu. 33 Mbaŋa muyaiko ne valɨkaiwan u ghethe vakatha thoŋgo lo vakatha e ghen i thovuye na emunjoru. Thoŋgo ne u thuwe gout ma e ghanjithuwathuwa na sip ma riwanji i bwedi, ne u ghareghare ma kaivɨ e ghen.”
34 Leiban i dagewe iŋa, “Lo renuwaŋa ŋgoreiye. U vakatha ŋgoreiya moŋana.” 35 Iyemaeŋge tembe e mbaŋaniyeva tɨne Leiban i wa weŋgiya thetheghanɨko na ve vaghetheraŋgiyaŋgiya gout takedi wolaghɨye e ghanjibwebwako, gout vavata wolaghɨye e ghanjibwebwa, thiya ghanjibwebwako kakaleva na sipɨko wolaghɨye iya riwanji i bwedi. I vaŋgugiya weŋgiya onanariye na thɨ njimbukikiŋgi. 36 Amba Leiban na onanariye thɨ takovaoŋgiya lenji thetheghanɨŋgima na thɨ wareriŋa valɨvaŋga regha, na i vakatha e ghalughawoghawo weya Jeikob. Le bwagabwaga ŋgoreiya mbaŋa thegheto loŋganiye. Na Jeikob vambe i ronjimbughathɨŋgiya Leiban le thetheghanɨko ghanji uneko wolaghɨye.
37 Iyemaeŋge Jeikob i wa ve mbana umbwaumbwa umboto idaidanji popula, almon, na plen, thɨ mbuthu e valɨvaŋgako iyako, yaŋgayaŋganji totogha. I thethe njimwanjimwanji vaŋga iya ghanjibwebwa kakalevako inanji e umbwako i raŋgi. 38 Amba Jeikob i bigirawe umbwaumbwako yaŋgayaŋganji, iya me thethe vaŋgako iya, e thetheghanɨko lenji ghamba mun mbwa tɨne. Jeikob va i ghareghare mbaŋa thetheghanɨko ne thɨ mena thɨ muna mbwako, gout takediko ne thɨ baba vavatako e vwatanji. 39 Mbaŋa thɨ vakatha ŋgoreiyako na umbwaumbwako yaŋgayaŋganji nanasiye ina e ghamwanji, goutɨko thɨ ghambɨŋgiya totogha e ghanjibwebwa, e ghanji ŋginiŋginitɨ, na e ghanji gagaeton. 40 Jeikob i ghethe vakatha goutɨma lenji ŋgaŋga e ghanjibwebwama, na i vakathaŋgiya sip takediko thɨ baba vavatako e vwataŋi na yamwanji i ghemba goutɨko lenji ŋgaŋga. I vakatha ŋgoreiyako na i mbana le thetheghan na mbe i wabwi vakatha weya Leiban le thetheghanɨko. 41 Mbaŋa thetheghanɨko vurɨgheghe ghɨmoghɨmoru thɨ baba vavatako e vwatavwatanji, kaero Jeikob i wa ve bigirawa umbwaumbwako yaŋgayaŋgae e ghanji mbwako ghamba ghadidiye e ghamwanji. Mbaŋa ghɨmoghɨmoru thɨ baba vavatako e vwatavwatanji, kaero thɨ thuwe umbwaumbwa yaŋgayaŋganji. 42 Ko iyemaeŋge Jeikob mava i bigirawa umbwaumbwako yaŋgayaŋganji thetheghanɨko thɨ njavovoko e yamwanji. E kamwathɨko iyako Jeikob i mbana thetheghan iya thɨ vurɨghegheko na Leiban i mbana iya thɨ njavovo. 43 Ele vakathako iyako i vakatha i vwenyevwenye laghɨye moli. Le sip na gout lemoyo moli, le kamel na le doŋɨki tembe lemoyova, na le rakakaiwo ghɨmoghɨmoru na wanakau tembe ŋgoreiyeva.