5
Yesu, Rava Aruwa Apoꞌapoehi hi Taniwageiya i Viyawahani
(Matthew 8:28-34; Luke 8:26-39)
Yesu a tauvotagho maitehi hi amkuka damana, Galilee hagahagana autupo ghehauna, mai Gerasa ahi au meyagai. Me marana Yesu wamei i hauhopu, yana rava kokowagei i verautomeni, we ravana yana aruwa apoꞌapoena* i taniwagei. 3-5 We ravana yana kokowaga* gubahi* duyuwa auhinenina i maꞌamaꞌae, ma egha emoꞌemosina po aiya seiniyei ina raghiraghihi. Mara i magha duma aena po nimana seiniyei hi panihi, ma i rautuinihi ma i raumutuhi, egha aiya a kajijira emoꞌemosina po ita vomomohi. Maratomai po waguvarai i ghae ma i hopu, au tetete po au kokowaga, ma i otuꞌotu nae. Ma ghaꞌimei i hapihapimei. Maranai Yesu auheiya i inanai, yana i ruba po au aena i raupari. Ma ponana ghaeghaena ma i otu ipa, “Yesu Maimaituwa Gheghetehaharana Natuna, aiwa auwariꞌu ma dewai? Maimaituwa wavanei ai bagham po egha ma kovokovoghiꞌu!” We nanaꞌarena i vibagha babana Yesu i riwei ipa, “Aruwa apoꞌapoena, we ravana ma hopu aharei!”
Anima Yesu i raubayadei ipa, “Wavam aiyaꞌi?”
“Wavaꞌu yana Boru, Taumodurere* a tauvighaviya maghamaghauꞌai babana a magha duma.” 10 Ma Yesu i haighirighiriyei da havena, ita himirihi po we dobuna hita hopu aharei.
11 Nahidana yana poro maghamaghauhi, tetete auririvana hi yabayaba nae. 12 Ma aruwa apoꞌapoehi Yesu hi vibaghai hipa, “Ma pariꞌahareiꞌai poro auwarihi ma ma viꞌanineꞌai po a ruinihi.” 13 Ma Yesu i viꞌanina po aruwa apoꞌapoehi hi hopuhopuꞌi yana poro hi ruinihi. Ma maghamaghauhina hi ghohorihi yana gubara hi ghaꞌirini po au boga hi yori, ma hi magha duma 2,000 nanaꞌarena.
14 Ravahi poro taupaꞌinihi hi nae po meyagai ghaeghaehi auwarihi rava hi riwehi, po rava maghamaghauhi hi riyaneꞌi po aiwa i tuputupuwa hi inanai. 15 Maranai hi ne po hita inana yana we ravana aruwa apoꞌapoehi hi taniwageiya, yana i vigara ma unuꞌununa i dumaru ma i tughutughura, ma tauhi yana hi rovo. 16 Tauhi aiyavo aiwa hi inanai ma i tuputupuwa yana rava hi riwehi. 17 Anima ravahi, Yesu hi vibagha dumai da ahi dobu ina hopu aharei.
18 Me haugana Yesu ipa, au wam ina geru yana ravana, aruwa apoꞌapoehi hi taniwageiya i vibaghai po maiteni hita nae. 19 Ma egha ita viꞌaninei, ma i riwei ipa, “Ma naeme po am au meyagai po am ghughuni auwarihi, Bada auwarim ginauri ani amhuna ghaeghaehi, ma a rauꞌiviꞌahiꞌahi auwarim i dewadewaiya ma vituyetuyeghei.” 20 Yamna aubaina po ravana i naeme au Decapolis ‘Decapolis’ anona yana ‘meyagai ghaeghaehi nima ruwagha (10)’ yana Greek ponahiyei., ma Yesu aiwa auwarina i dewadewaiya i vituyetuyeghei. Ma taurautanighana atapuhi yana hi amhuna duma. Aunaona Maimaituwa raugagayo* Moses i verei ipa, “Poro yana egha ghamoghamo raughadaghadarana.” Yamna aubaina mai Judea* egha poro hita voodadani bo hita aniꞌani. We dededena i tupuwa dobu autupona, mepa egha mai Judea hita maꞌemaꞌeyana. Babana ta hanapuwei da nahidana poro hi magha duma. We ei hegheta da Yesu oroto i riwei po aiwa Maimaituwa auwarina i dewadewaiya a ghughuni ita pariverehi. Maranai Yesu mai Judea aupouhi yana rava i ghaꞌehi da havena rava hita viheghehi da tauna i viyawahanihi.
Yesu, Jairus Natuna Guguhinina ma Wavine Doridoriꞌana i Viyawahanihi
(Matthew 9:18-26; Luke 8:40-56)
21 Yesu wamei i damaname hagahaga autupo ghehauna. Maranai yohora tauna hagahaga auririvana, yana rava maghamaghauhi hi ne po hi gari kwaviviroi. 22 Ma aniviꞌemosi numana* taupaꞌinina ana wava Jairus, maranai Yesu i inanai yana i ne po au aena i peꞌu ma i vibaghai. 23 Ma ipa, “Natuꞌu guguhinina haburunaꞌava ina hiraghe.” Ma i haighirighiriyei ipa, “Tana nae po ma votepani ma ina yawahana.” 24 Egha baine Yesu maiteni hi nae, ma rava maghamaghauhi hi muritaghoi ma hi amdududu.
25 Ma nahidana wavine ghehauna, a borima 12 tara i maemae aharei. 26 Ma ana mane atapuhi tauviyawahana auwarihi, i vihuru gaewei ma egha hagu ita nehaghai, ma apoma a doriꞌana i raꞌaraꞌata duma. 27-28 Maranai wavinena Yesu tuyeghana i nonori yana a nuwatuhu§ ana nota ipa, “Inapa ana gara ipirinaꞌava a vodadani yana apo a yawahana.” Yamna aubaina murinei i nae, po rava maghamaghauhi aupouhi i vohonagha yana ana gara i vodadani.
29 Anima egha davona ma tara ruba i voterei ma mayana i vaini yana i yawahana. 30 Ma Yesu mara emosi, i haramanei da boyaboya i hopu aharei, po aubaina rava maghamaghauhi auwarihi i wanatavirai ma i raubayada ipa, “Aiya aꞌu gara i vodadani?”
31 Ma a tauvotagho hi riwei hipa, “U inanai po rava hi gari kwavivirom ma hei amdududu, ma e raubayada upa, ‘Aiya i vodadaniꞌu?’ ”
32 Ma Yesu yana yohora i inaꞌinana baibaiha po tauvodadanina ita inanai. 33 Ma wavinena mayana i vaini da auwarina aiwa i tupuwa, yamna aubaina a rovona ma a tatavana i neꞌi po au aena i peꞌu, ma riwa moinana i vogheꞌetei. 34 Ma Yesu i riwei ipa, “Natuꞌu, am vitumaghana* i viyawahanim, a nuwahubam ma nae, ma am piripiri atapuna i kwaha.”
35 Ma Yesu yohora i babani, ma tauvituyetuyegha Jairus a numei hi ne po hipa, “Natum ana mara i kwaha, ma tauvihanahanapu egha ma raiweno highirighiriyei.”
36 Yesu i nonorihi ma egha ita weno ma Jairus i riwei ipa, “Egha ma rovo ma ma vitumaghana.” 37 Anima Yesu, Peter ma James varehina John maitehi i taravainihi, ma rava ghehauhi i vighaꞌehi po egha maitehi hita nae. 38 Jairus ana au numa hi raugheꞌeta, yana Yesu rava i inanahi hi toutou ma hi rauhiyava ma ponahi dobu i howai. 39 Ma i rui numa auhinenina ma i riwehi ipa, “We aiwa o toutouwei? We teverana yana egha ita hiraghe ma e enoꞌeno ohota.”
40 Hi parihibehibei ma hi vinamei. Aubaina po i himira hopunehi, ma teverana amana ma ayona ma a tauvotagho tonugha, maitehi hi rui mepa teverana i enoꞌenoyana. 41 Anima au nimana i vowa ma ipa, “Talitha koum.” (Anona yana “Tevera, a ririwem we marina ma vomahiri.”)
42 Ma mara emosi i vomahiri po i nae. Teverana a borima yana 12. Maranai we i tupuwa yana ahi amhuna i kwaha. 43 Yesu raugagayo* kajikajijirana i terei ipa, “Egha rava ghehauhi ona ririwehi, ma yam ona verei po ina am.”

*5:3-5: duyuwa

5:20: ‘Decapolis’ anona yana ‘meyagai ghaeghaehi nima ruwagha (10)’ yana Greek ponahiyei.

5:20: Aunaona Maimaituwa raugagayo* Moses i verei ipa, “Poro yana egha ghamoghamo raughadaghadarana.” Yamna aubaina mai Judea* egha poro hita voodadani bo hita aniꞌani. We dededena i tupuwa dobu autupona, mepa egha mai Judea hita maꞌemaꞌeyana. Babana ta hanapuwei da nahidana poro hi magha duma. We ei hegheta da Yesu oroto i riwei po aiwa Maimaituwa auwarina i dewadewaiya a ghughuni ita pariverehi. Maranai Yesu mai Judea aupouhi yana rava i ghaꞌehi da havena rava hita viheghehi da tauna i viyawahanihi.

§5:27-28: ana nota