6
E Ieesuꞌ To Makën A 5,000 Teꞌ
Matiu 14:13-21, me Mak 6:30-44, me Luk 9:10-17
E Ieesuꞌ to vaato vahik me en pa napan, pareꞌ pahan en pa tonon va Galiliꞌ. A tonon pamëh no a napan to pokaꞌ ne sih a meh ëhnaneah pan, a Taëberius. A nap peo rakah to vatet e Ieesuꞌ, suk ataeah, ee to ep in a ma tah vatoksean neꞌ to nonok non pa vavatoꞌ hah o teꞌ varih to haraꞌ ne a ma vu mët. E Ieesuꞌ to ëp en pa siꞌ ö tope, ko ihoꞌ vaꞌpeh me e non pa ma vamomhë peꞌ nën. Ka siꞌ ö hat ka Taëën Apuh po Jiuꞌ nee to pokaꞌ ne o Pasovaꞌ tavus en.
Ke Ieesuꞌ vatatarih vah ko non, pareꞌ ep in a nap peo rakah to nö maꞌ manih peꞌ, pareꞌ hi en pe Filip pan, “Ea se voen maꞌ ta ma taëën nih, para makën a napan varih?” E Ieesuꞌ to sosoe va non manih, suk eꞌ to pupunöꞌ non o vaman pe Filip. Suk ataeah, eꞌ koman to nat e non pataeah neꞌ se heꞌ a napan kee ëën.
Ke Filip piun a hi pe Ieesuꞌ, pareꞌ soe ke poan pan, “Ea se keh voen a taëën pa moniꞌ to antoen non o 200 voaꞌ moniꞌ, a taëën pamëh hikta se antoen non a vamahun a napan varih. Suk ataeah, a napan to parin a peo vörep. Ee se kës kon ro ta ma siꞌ pah ö.”
Ivëhkëk, a paeh a vamomhë koman pe Ieesuꞌ, ivëh e Ëndruꞌ, e kea pe Saëmon Pitaꞌ to soe ke Ieesuꞌ pan, “Eꞌ to teꞌ non a pah koaꞌ to teꞌ non manih to teꞌ me non o tönim muꞌ me a poa iian. Ivëhkëk, a napan to teꞌ ne manih to parin a peo. A ma siꞌ iian varih me ro tönim muꞌ varih se poꞌ vaꞌaus vah va in a nap peo varih nih?”
10 Ke Ieesuꞌ soe ke ra ma vamomhë peꞌ pan, “Soe ke ra napan, kee ihoꞌ.” A ö no a napan se ihoꞌ to parin a kakaras vörep. Ka napan to peo onöt ne a 5,000 teꞌ oeteꞌ to teꞌ ne nën, ee to hikta ëh vaꞌpeh o köövo me ro koaꞌ. 11 Ke Ieesuꞌ kon a ma muꞌ, pareꞌ soe vavihvih ke na e Sosoenën, ko heꞌ a ma vamomhë peꞌ, kee ki vakëkëh ke pa napan to ihoꞌ ne nën. E Ieesuꞌ to nok pet va en nën manih pa poa iian. A napan kurus to ëën a ma muꞌ me ra ma iian ko mahun rakah ee.
12 A napan to ëën ko mahun vahik ee, ke Ieesuꞌ soe ke ra ma vamomhë peꞌ pan, “Ununun öm a ma ö taëën varih no a napan to ëën këh, ee tomeꞌ hat akuk.” 13 Ivëh, ka ma vamomhë peꞌ ununun ee maꞌ pa ma ö taëën no a napan to mahun këh. Pare vapuh hah o havun kove me ro pöök pa ma ö taëën no a napan to mahun këh.
14 A napan to ep in a tah vatoksean ne Ieesuꞌ to nok, pare taneo ee pa soe pan, “O pöh man rakah, a teꞌ pöꞌ kovëh, eꞌ a teꞌ vanënën soe ne Sosoenën to soe voh pan, eꞌ se vanö maꞌ manih po oeh vëh.”
15 E Ieesuꞌ to nat en pa napan to nok ee po kokoman va pa ö nee se öt poë ko vateꞌteꞌ poë, keꞌ tavus en a teꞌ Sunön pee. Ivëh, keꞌ këh en pa ö neꞌ to teꞌteꞌ non, pareꞌ ëp en tope pehen.
E Ieesuꞌ To Tet A Tonon
Matiu 14:22-23, me Mak 6:45-52
16 Pa matanpoen po poen avoeꞌ pamëh no a ma vamomhë peꞌ to nö, pare anoeh e ne maꞌ peꞌ manuh sinten a tonon. 17 A muhin to poen en e Ieesuꞌ he meꞌ avoeꞌ e non pa tavus maꞌ manih pa ma vamomhë peꞌ. O vamomhë to peah ee po paröꞌ, pare pahan ee pa tonon va Galiliꞌ. Ee to kehkeh nö ne Kapaneam. 18 A tonon to sup, suk a tuvuh to pah ip suntan rakah en maꞌ. 19 Ee to hoaꞌ o paröꞌ, ko teꞌ varo va e ne maꞌ manuh pa tönim, keꞌ, a tönim me a paeh kiromitaꞌ, pare ep na e Ieesuꞌ to tet maꞌ a tonon. Ee to ep na poë to tet maꞌ a tonon, pare pah naöp suntan rakah ee. 20 Ivëhkëk, e Ieesuꞌ to soe ken pee pan, “Koe öm a naöp, eöꞌ akuk kuru.” 21 Kee pah vaeö suntan poꞌ ee pa ep poë manih po paröꞌ. Ka varuꞌ vakomanih no paröꞌ to tavus en pa ö nee to nönö ne.
A Napan To Vavaiu Ne e Ieesuꞌ Koman A Iuun Hinhin Soneꞌ
22 A muhin to takah en po meoh poen a napan he sun avoeꞌ e ne sinten tonon va Galiliꞌ. Ee to nat e ne pan, nopoen no pöh paröꞌ ro to teꞌ non nën. E Ieesuꞌ to hikta tok vaꞌpeh me ra ma vamomhë peꞌ po paröꞌ pamëh. A ma vamomhë varoe to tok po paröꞌ, pare pahan ee pa tonon. 23 Ivëhkëk, a ma paröꞌ to taneꞌ maꞌ pa vöön va Taëberius to koe vatët ke maꞌ manih pa ö muhin vëh ne Ieesuꞌ to makën voh a napan pa taëën neꞌ to soe vavihvih ke voh na e Sosoenën. 24 Ivëh, ka napan ep vahik ee pe Ieesuꞌ me ra ma vamomhë peꞌ to hikta teꞌ ne nën. Ee to tok ee pa ma paröꞌ poë varih, pare vatet pahan ee pee manuh pa pap tonon vöh, ko vos ee pa vöön nee to pokaꞌ ne a Kapaneam, pan ee se ep in e Ieesuꞌ nën me ra ma vamomhë peꞌ.
E Ieesuꞌ To Teꞌ Va Non Manih Pa Taëën Va Pa Vöön Va Kin
25 A napan to taum poë manuh pa pap tonon vöh, pare hi poë pan, “Tövavaasis, eën nö vah va maꞌ nih, parën tavus maꞌ manih?”
26 Ke Ieesuꞌ piun raoe, pareꞌ soe pan, “Eöꞌ to soe vaman rakah keoꞌ peöm, eöm to hikta vaiu a maꞌ neoꞌ, suk a ma tah vatoksean varih nöꞌ to nok voh. Ahik, eöm to vaiu a maꞌ neoꞌ, suk eöm to ëën voh a taëën nöꞌ to heꞌ a neöm, köm ëën ko mahun. 27 Eöm se nat nem kikiu suk varoe nem a taëën vëh se koa en, pareꞌ hikta onöt non a heꞌ a neöm o toꞌtoꞌ tamoaan. Ahik, eöm se kiu suk varoe o vu taëën vëh se heꞌ o toꞌtoꞌ tamoaan manih pa napan. Keꞌ o vu taëën pamëh ne eöꞌ e Koaꞌ Teꞌ Pa Napan Kurus se heꞌ a neöm. Ke Tamön vëh, e Sosoenën, to heꞌ voh en peöꞌ pa tasun va pa nok va nën.”
28 Ka napan hi poꞌ ee pe Ieesuꞌ pan, “Ataeah poꞌ to vih non na se nok, para nok a kiu ne Sosoenën to iu non?”
29 Ke Ieesuꞌ piun, pareꞌ soe pan, “Ivaꞌih a kiu ne Sosoenën to iu non a ö nöm se nok, eöm se vaman a neoꞌ a teꞌ ne Sosoenën to vanö voh maꞌ.”
30 Kee hi hah ee pe Ieesuꞌ pan, “O vu vëknöm taeah nën se nok to vataare a no möm, kemöm vaman poꞌ a ma tah nën to nonok nom? 31 A kën sipuura to ëën voh o manaꞌ manih pa moeh upin vamanih pa ö no o Puk pe Sosoenën to soe va non,
‘Eꞌ to heꞌ voh a napan a taëën va pa vöön va kin, kee ëën ee.’ ” Sng 78:24
32 Ivëhkëk, e Ieesuꞌ to soe ke raoe pan, “Eöꞌ to soe vaman rakah keoꞌ peöm, eꞌ to hikta teꞌ non pan e Mosës ivëh to heꞌ voh a napan pa taëën va pa vöön va kin. Ahik, E Tamön vöh pa vöön va kin to heꞌ voh a neöm a taëën pamëh. Eꞌ se heꞌheꞌ avoeꞌ e non peöm pa taëën man. 33 A taëën man pe Sosoenën ivëh, a teꞌ vëh to kunah taneꞌ voh maꞌ manuh pa vöön va kin, pareꞌ heꞌ o toꞌtoꞌ peꞌ manih po oeh vëh.”
34 Kee piun a soe pe Ieesuꞌ, pare soe pan, “Topoan, taneo non kuru nën se heꞌheꞌ tamoaan va kov e nom pemöm manih pa taëën pamëh.”
35 Ke Ieesuꞌ piun raoe pareꞌ soe pan, “Eöꞌ koman a taëën va po toꞌtoꞌ tamoaan. Eteh se keh nö maꞌ peöꞌ, ko vaman a non neoꞌ, pareꞌ vavatet rakah non a soe peöꞌ, eꞌ se kon en po toꞌtoꞌ tamoaan, pareꞌ hikta se haraꞌ hah non o maë me o manoe.* E Ieesuꞌ to heꞌ a soe vapipinoꞌ vëh. Ka pusun in a soe vapipinoꞌ pamëh to teꞌ va non manih. Eteh to vaman non e Ieesuꞌ, a apeneah to hikta se haraꞌ hah non o maë me o manoe. A apeneah se vaeö tamoaan va kov e non manih pa ö neꞌ to vatös me non e Ieesuꞌ. 36 Eöꞌ to soe moaan ke voh eoꞌ peöm, eöm to ep voh em peöꞌ a taëën to taneꞌ maꞌ pa vöön va kin, ivëhkëk, eöm to hikta iu vaman a nem neoꞌ. 37 A napan kurus rakah varih ne Tamön to heꞌ vahik voh en pee peöꞌ, kee nö ee maꞌ manih peöꞌ. A teꞌ to nö maꞌ peöꞌ, eöꞌ to hikta antoen noꞌ a veo eah. Ahik, eöꞌ se öt eoꞌ peꞌ. 38 Suk ataeah, eöꞌ to taneꞌ voh maꞌ manuh pa vöön va kin, paröꞌ hikta onöt noꞌ a suk o iu koman peöꞌ. Eöꞌ to taneꞌ voh maꞌ pa vöön va kin marën a suk o iu pa teꞌ vëh to vanö voh a maꞌ neoꞌ köꞌ nö maꞌ. 39 Ko iu pa teꞌ vëh to vanö a maꞌ neoꞌ, köꞌ kunah taneꞌ maꞌ pa vöön va kin to teꞌ va non manih, eöꞌ to hikta se varakah noꞌ ta pah teꞌ va pa napan varih neꞌ to heꞌ voh a neoꞌ. Eöꞌ se kunkuin eoꞌ pee po poen no oeh se hik. Ee se sun kurus ee po vahutët pe Sosoenën. 40 Ko iu pe Tamön to teꞌ va non manih, a napan varih to ep voh ee peöꞌ e Koaꞌ peꞌ, pare vaman a soe peöꞌ, ee to kon ee po toꞌtoꞌ tamoaan. Ko poen no oeh se hik, eöꞌ se kunkuin hah eoꞌ pee, kee toꞌtoꞌ hah ee.”
41 O Jiuꞌ to pënton e Ieesuꞌ to soe pan eꞌ a taëën va pa vööv va kin to kunah maꞌ manih po oeh, pare heve ov ee peꞌ ko vaato me ee peꞌ. 42 Pare soe ee pan, “A teꞌ vaꞌih e Ieesuꞌ e koaꞌ pe Jeosëp, ke ea varih to nat vavih rakah e no pe tamaneah pen sinaneah. Vahvapoꞌnih keꞌ soe pan eꞌ to taneꞌ maꞌ pa vöön va kin?”
43 Ke Ieesuꞌ piun a soe pee, pareꞌ soe pan, “Suk öm a soe peöꞌ, paröm koe a vakihkiuh me a neoꞌ. 44 E Tamön a paeh ro to vanö voh a maꞌ neoꞌ köꞌ nö maꞌ. Ka hikta pah teꞌ to onöt non a nö maꞌ manih peöꞌ po kokoman koman peꞌ. Ahik, e Tamön se heꞌ eah o kokoman, pareꞌ me maꞌ eah manih peöꞌ. Ko poen no oeh se hik, eöꞌ se kunkuin taneꞌ hah eoꞌ peꞌ po vapeepe, keꞌ kon en po toꞌtoꞌ. 45 A soe to kiun non manih po Vavaasis po Teꞌ Vanënën Soe to teꞌ va non manih pan,
‘E Sosoenën se vavaasis a napan kurus’, Ais 54:13
kee pënton a soe peꞌ, pare nat in poë, pare nö poꞌ maꞌ manih peöꞌ. 46 A hikta pah teꞌ to ep voh non pe Tamön, a teꞌ varoe kovëh to teꞌ me voh non poan to nö voh en maꞌ, eꞌ varoe kuru to nat non poan. A teꞌ pamëh ivëh, eöꞌ. 47 Eöꞌ to soe vaman rakah keoꞌ peöm, eteh to teꞌ me non o vaman, pareꞌ vaman a no neoꞌ, eꞌ to kon en po toꞌtoꞌ tamoaan. 48 Eöꞌ koman rakah a taëën va po toꞌtoꞌ tamoaan. 49 A kën sipuineöm to ëën voh o manaꞌ manuh pa moeh upin, ivëhkëk, ee to mëtmët voh ee. 50 Ivëh ka taëën vëh to kunah taneꞌ voh maꞌ pa vöön va kin, etereh to ëën a taëën pamëh, ee to hikta antoen ne a mët. 51 Eöꞌ a taëën va po toꞌtoꞌ tamoaan to kunah taneꞌ voh maꞌ pa vöön va kin. Etereh to ëën a taëën pamëh ee to hikta onöt ne a mët, ee se kon ee po toꞌtoꞌ tamoaan. Ka taëën pamëh eꞌ a sionineoꞌ nöꞌ se heꞌ a napan kurus va po oeh vëh, kee kon taneꞌ o toꞌtoꞌ tamoaan manih peꞌ.”
52 Ko Jiuꞌ pënton a soe vaꞌih, pare taneo ee pa vaato vasukaꞌ me e Ieesuꞌ, pare to soe ee pan, “Vahvanih ka teꞌ vëh se makën a ra pa sionineah?”
53 Ke Ieesuꞌ piun raoe, pareꞌ soe pan, “Eöꞌ to soe vaman rakah keoꞌ peöm, eöm se keh hikta ëën a sionineoꞌ e Koaꞌ Te Pa Napan Kurus, me eöm se keh hikta kaak o eraꞌ peöꞌ, eöm hikta onöt nem a kon o toꞌtoꞌ vamaman. 54 O teꞌ varih to ëën a sionineoꞌ, pare kaak o eraꞌ peöꞌ ee to kon ee po toꞌtoꞌ tamoaan. Ko poen no oeh vëh se hik, eöꞌ se kunkuin hah eoꞌ pee, kee kon hah ee pa ma toꞌtoꞌ pee. 55 A sionineoꞌ eꞌ a taëën vamaman, ko eraꞌ peöꞌ eꞌ o kaak vamaman. 56 Ko teꞌ varih to ëën a sionineoꞌ, ko kaak o eraꞌ peöꞌ, ee to teꞌ e ne manih peöꞌ, köꞌ teꞌ e noꞌ manih pee. 57 E Tamön toꞌtoꞌ tamoaan vëh e Sosoenën, to vanö voh a maꞌ neoꞌ köꞌ teꞌ me noꞌ o toꞌtoꞌ tamoaan manih po kikis peꞌ. Ivëh, keteh to ëën a sionineoꞌ, eꞌ se kon en po toꞌtoꞌ tamoaan manih po kikis peöꞌ. 58 Eöꞌ to hikta teꞌ va noꞌ manih, pa taëën vëh no a kën sipuineöm to ënëën voh ne pa moeh upin. Ee to ëën voh a taëën pamëh, ivëhkëk, ee to mëtmët ee. Ke eöꞌ vaꞌih, eöꞌ a taëën to kunah taneꞌ maꞌ manuh pa vöön va kin. Ketereh to ëën a taëën pamëh ee se kon ee po toꞌtoꞌ tamoaan.”
59 Manih pa koman a vöön va Kapaneam ne Ieesuꞌ to teꞌ non nën, pareꞌ vavaasis non a napan pa ma soe poë varih pa koman a iuun hinhin soneꞌ po Jiuꞌ.
60 O vamomhë peo to pënton a soe pe Ieesuꞌ ka ma upöm soe va ee manih pan, “O vavaasis vaꞌih to parin a hivaꞌ. Eteh to onöt non a pënton a soe vaꞌih, ko nat vamaaka a pusuneah, pareꞌ vatet?”
61 Ivëhkëk, e Ieesuꞌ to nat en pa ma vamomhë peꞌ to vaiihi suk e ne pa soe peꞌ. Ivëh neꞌ to soe suk ke raoe pan, “O vavaasis vëh miröꞌ kës e non pa ma vaman peöm? 62 Eꞌ se poꞌ teꞌ vah va non nih pa ö nöm se ep a neoꞌ e Koaꞌ Teꞌ Pa Napan Kurus se peah hah manuh pa vöön neꞌ to taneꞌ voh maꞌ? 63 A Tuvuh Vasioꞌ ivëh to heꞌheꞌ non sih a napan o toꞌtoꞌ tamoaan. Ko sionin hikta onöt non a heꞌ o toꞌtoꞌ tamoaan manih pa teꞌ. Manih pa soe nöꞌ to vavaasis a noꞌ neöm, a Tuvuh Vasioꞌ koman to vakikis non o vavaasis peöꞌ. 64 Ivëhkëk, a ma papaeh teꞌ to teꞌ nö ne manih peöm, ee to hikta vaman a ne neoꞌ.”
Manih po poen ne Ieesuꞌ to taneo en pa vavaasis a napan, eꞌ to nat voh en pe retereh ivarih to hikta vaman ne poë, me a teꞌ vëh se vikuh in poan manih po teꞌ varih to hat ov e ne poë. 65 Ivëh, ne Ieesuꞌ to soe suk va i raoe manih pan “Ivaꞌih a tah nöꞌ to koman voh noꞌ, paröꞌ soe pan, ‘Ahikta pah teꞌ to antoen non a nö maꞌ manih peöꞌ, pa ö ne Tamön se keh hikta vanö maꞌ poan, keꞌ nö maꞌ peöꞌ.’ ”
66 E Ieesuꞌ to sosoe va ko non manih, ko upöm vamomhë peo peꞌ nö vakëkëh këh ee peꞌ, pare hikta teꞌ vaꞌpeh hah me ne poë. 67 E Ieesuꞌ to hi en pa havun me ra poa vamomhë peꞌ pan, “Eöm me kuru to kehkeh këh e nem peöꞌ oh?”
68 Ke Saëmon Pitaꞌ piun a soe peꞌ, pareꞌ soe pan, “Topoan, emöm se keh këh a oah pamöm nö ko teꞌ vaꞌpeh me poꞌ nem eteh? Emöm to hikta iu këh a nom oah, suk ataeah, a soe varoe ko pën ivëh to heꞌ a no möm o toꞌtoꞌ tamoaan. 69 Emöm to vaman e nem pën, pamöm nat e nem pën a Teꞌ a Vivihan to taneꞌ voh maꞌ manuh pe Sosoenën.”
70 Ke Ieesuꞌ piun a havun me ra poa vamomhë peꞌ, pareꞌ soe ke raoe pan, “Eöꞌ to kon voh eoꞌ peöm a havun me ra poa vamomhë peöꞌ, vahvapoꞌnih ka paeh va peöm tavus en a oraꞌ hat?”
71 E Ieesuꞌ to sosoe non a soe vaꞌih suk e sunaiꞌ e Saëmon va Iskariot vëh e Jiutas. E Jiutas eꞌ a paeh va pa havun me ra poa vamomhë peꞌ. Amot neꞌ se vikuh en pe Ieesuꞌ manih pa koreera napan varih to hat ov e ne poë, kee ip vamët ee peꞌ.

*6:35: E Ieesuꞌ to heꞌ a soe vapipinoꞌ vëh. Ka pusun in a soe vapipinoꞌ pamëh to teꞌ va non manih. Eteh to vaman non e Ieesuꞌ, a apeneah to hikta se haraꞌ hah non o maë me o manoe. A apeneah se vaeö tamoaan va kov e non manih pa ö neꞌ to vatös me non e Ieesuꞌ.