5
Jisas so ok mnuw-pawk mon ma mesor kow hok non
(Luk 6:20-23)
Jisas hiykwe uwrsa popua hay ma le nene seme lira huon menkin, hiy sa mnuw mon liau. Sa serey wakiawk. Hyo ki-wayh homkwe seyr hyo ohriar mon le. Hiykwe sa pa ok kiynuw-ohruw, hme kokwe senkin hiy-me sorasor.
“Unsaney, hmo niohney krai lopa ma lwak somokwe, God so uron ihey-ar so ouon mon lwak. Payhokuaw, Nonkumey so Wayr-hre-yier hokwe, seyr hmo. Ais 57:15
Unsaney, uron eheyr nonaw ma liwak sir somokwe, God so uron ihey-ar so ouon mon lwak. Payhokuaw, God hiykwe hmo uron me ma-mon nonyo sow ey. * Ais 61:2-3; MHO 7:17
Unsaney, hmo uru arian me lowk nakie pa ma lwak somokwe, God so uron ihey-ar so ouon mon lwak. Payhokuaw, God hiykwe ki lowpwarowp mokwe hme kow e po me-iaup koruay. Sng 37:11
Unsaney, yor luw-luw-aw ihey me siowp ma lokrue o, hei ma lahahay o, homkwe God so uron ihey-ar so ouon mon lwak. Payhokuaw, God hiykwe hme kokwe eir mon nak-kow prusow ey. Ais 55:1-2
Unsaney, uwrsa har me uron ma lowk somokwe, God so uron ihey-ar so ouon mon lwak. Payhokuaw, God hiykwe hme kokwe uron ma-sahre owk ey.
Unsaney, uron weyspey-ar ma nuw-wak somokwe, God so uron ihey-ar so ouon mon lwak. Payhokuaw, homkwe God se lira ey.
Unsaney, aw me ma mon nonyo sow somokwe, God so uron ihey-ar so ouon mon lwak. Payhokuaw, hme kokwe God so ney-ok me ey.
10 Uwrsa piap homkwe hme mon yorpayor piapay ankin, hom yor luw-luw-aw me ma mon seme, homkwe God so uron ihey-ar so ouon mon lwak. Payhokuaw, Nonkumey so Wayr-hre-yier hokwe, hmo.
11 Ama, uwrsa homkwe, hme hane hokuaw ok-piap-ok me ankin, seyr hme mon yorpayor piapay ankin, seyr hme okrei-ok me lohruw-a ankin, homkwe God so hiymon yor so ouon mon lwak. * 1 Pi 4:14 12 Homkwe asuheyr nonaw kwa lwak. Payhokuaw, maym, God hiykiaw hme ma kow e ma mon somokwe, nonkumey mon po kekie sowkriy kow naruok. Uwrsa homkwe hme-aw mon piapay pey. Profet paraw-uh me seyn, hme yor piap-araw non po mon yorpayor.” * 2 Sto 36:16; Ap 7:52
Ki-wayh homkwe sol o, ey-yar o, seme hieyn
(Mak 9:50; Luk 14:34-35)
13 Jisas hiykwe owhnan-ok kamon senkin mesor kow, “Homkwe ki ohiy so sol. Sawk sol hiy hyo won se lokriy ha ankin, hai hromkwe penkin ma-lon ey so, hyo won se ma-mon yaprue ey hokwe? Sol senkin somokwe mey kamon irweyk eyn liy ma-meio ley, sa ki mon-aw swa-nonsow, sawk uwrsa hom sune non seyn nak-anio prorkuw.
14 Sa om kamon, mnuw-eir mon ma meio hokwe, sa liy wonkawk sue ley. Homkwe ki ohiy so ey-yar. * Jon 8:12; 9:5 15 Seyr uwr prueyn hiykwe senkin liy lon ley, lam se loum pukyay nok, yowr ouon mon nak-kwawk sue. Lam sohokwe hiykwe sawk sey ayaw mon nak-yay yar. Senkin lon ankin, lam sohokwe unsaney lowpwarowp a serey suko me liy nuw-yar kow. * Mak 4:21; Luk 8:16; 11:33 16 Seyr hunkwe liy-liy-aw-aw senkin kwa lon, hno yar hokwe unsaney mo inour mon kwa mon yar, hom hno yor yaprue me lira ey hokwe. Suw homkwe hromo Aio nonkumey ko so uru se liy lowk nakie.” * Ef 5:8-9; 1 Pi 2:12
God so sow me ma mon ousne hrahra hiy non
17 Jisas hiykwe senkin manuw-mesor, “Homkwe senkin peie nanpanan o, hakwe Moses so sow o, ok profet hom ma mey hain o, seme mon-say e le. Sawk hakwe ok seme mon-say e le pa, sawk ok sohom mo liy-liy-aw meio ousne hrahra e le. * Ro 3:31 18 Hakwe hme okar kiy-mekow, ki ohiy o, nonkumey o, mo ya lira por ha a. Sawk God so sow mo ok-mawk o, ok-kopi-ney nopre o, somokwe liy lira por ha ley. God so sow mokwe senkin-awaw nuw-wak ey, omok weynpaweyn lowpwarowp hom ley lowpway. * Luk 16:17; 21:33 19 Sawk uwr prueyn, God so sow nopre penkin ke kamaun sow e, seyr hyo kamaun sow yor sokukwe uwrsa har me mahiy-mon sorasor ankin, uwr senkin so uru hokwe Nonkumey so Wayr-hre-yier hokwe paswaw-ar nuw-wak. Sawk uwr prueyn God so sow mo meyki nuw-ey kraipakrai sohokwe, seyr uwrsa me liy-liy-aw mahiy-mon sorasor ankin, uwr senkin sohokwe Nonkumey so Wayr-hre-yier hokwe, uru aiopey hay-ar non nuw-wak. * Je 2:10 20 Payhokuaw, hakwe hme senkin makiynuw-mesor kow, hmo yor luw-luw-aw somokwe, sow ke hiymon-sorasor uwr o, Farisi o, hmo yor luw-luw-aw sohom mo eir mon lwak lopa hokwe, homkwe Nonkumey so Wayr-hre-yier mon liy lyawriy ley.”
Aw-mar lie yor hok non
(Luk 12:57-59)
21 Jisas hiykwe hme senkin makiynuw-me kow, “Homkwe ok hmo nopwey-om me senkin ma me mokwe po lonuayk, ‘Uwrsa me peie hin okrue-sa-krue o. Uwr, uwrsa har me posokwaw hin okrue e, hye kokwe jas hiykwe heyn-non-ok liy me.’ Kis 20:13; Lo 5:17
22 Sawk hakwe hme kokwe mo senkin makiy-mekow, uwr, hyo wayh se kasaw posokwaw lon hohuaw e, hye kokwe jas so owh mon liy hiy-ey. Sa uwr, hyo wayh se ok-piap-ok posokwaw me e, hye kokwe Juda mo kaunsil hakamay mo owh mon liy hiy-ey. Sa uwr, hyo wayh se lawk-lawk-ok posokwaw me kawrpakawr e, hye kokwe Satan so yier ya non mon liy me-su ha. * 1 Jn 3:15
23 Kwa lonuayk, hunkwe omeme yaprue God se alta mon leynow prawk kow e mon mokwe, sawk hunkwe hno wayh, hiy hne uron yaprue nan pa ma lwak sehe nanpanan ankin, 24 sei, hunkwe hno omeme yaprue God se ma naws kow ey seme alta ohriar mon lokriy hain nok, hno wayh se ma-ley ohruw-a. Peyr hunkwe hno wayh se nion uron kamon-awaw kwa manon-wak popriy. Senkin lon lowpway nok, hno omeme yaprue God se ma leynow kow ey seme kwa leynow prawk kow. * Mak 11:25
25 Sawk hne yier-ok ma lon me seme hokuaw jas so owh mon hiy-ey ankin, peyr hunkwe uwr hne kasaw ma lon hohuaw sehe nion uron kamon-aw kwa saw-on-wak, hoh yerki ompok sokwaw lwak nonaw. Hiykwe sa hne jas so owh mon senaw hiy-ey. Sawk jas hiy hne polis-uwr mo iha mon senaw kow. Sa polis-uwr hom hne kalabus-a mon nak-piar sakawk iarok lak. 26 Hakwe hne okar kiy-mekow, hunkwe kalabus-a se liy saw-okriy hain ley. Hunkwe senkinaw lwak ey, omok hwon meinowon lowpwarowp hne ma mekow seme nuw-nakway lowpway sehe.”
Jisas hiykwe uwrsa yokun non-mon me hiy-mesor
27 Jisas hiy makiy-sahre me, “Homkwe ok kamon senkin ma me kokwe po lonuayk, ‘Homkwe yokun nweyh kane yor ke peie meio o.’ Kis 20:14; Lo 5:18
28 Sawk hakwe hme kokwe mo senkin makiy-mekow, uwr prueyn hiykwe sa prueyn ke hyo uron nonaw lira way nanpanan ankin, hyo uron hokwe sa sokwe yokun po nweyh kane. 29 Sa hno nene sayar ko hiykwe hne yor piap-araw mon isay makuayk ankin, nene sohokwe kwa kandap sasow. Seyr hno owh so kopi kamon se lira ohna sow ankin, sohokwe piap-ar korey. Payhokuaw, hno owh lowpwarowp hokwe sawk Satan so yier mon lway swakawk lak. * Mat 18:9; Mak 9:47 30 Seyr hno iha sayar hok, hne yor piap-araw mon isay makuayk ankin, kiy-wakiane swasow. Seyr hno owh so kopi kamon se lira ohna sow ankin, sohokwe piap-ar korey. Payhokuaw, hno owh lowpwarowp hokwe sawk Satan so yier mon lway swakawk lak.” * Mat 18:8; Mak 9:43
Jisas hiykwe uwr, sa ma huon okriy ha me lohruw-a kow
(Mat 19:9; Mak 10:11-12; Luk 16:18)
31 Jisas hiykwe senkin makiy-mekow, “Paraw kokwe senkin po mesor kow, ‘Uwr prueyn hiykwe hyo sah ke huon okriy ha hokwe, hiykwe peyr lokriy ha mamey* Juda-uwr prueyn hiykwe hyo sah ke huon okriy ha ankin, hiykwe peyr ok, hiy hoke ma lokriy hain sohokwe mamey non nak-mey kow ha.’ kamon ke kwa nak-mey kow ha. Lo 24:1-4
32 Sawk hakwe hme kokwe mo senkin makiy-mekow, uwr prueyn so sah hok yokun nweyh kane lopa lwak hokwe, hiykwe hoke liy lokriy ha ley. Payhokuaw, hiykwe hoke lokriy ha ankin, hiykwe hyo sah ke kokwe yokun nweyh kane yor mon leyso eyso ha. Seyr uwr prueyn hiy sa sokwe-aw ma-sahre huon ankin, uwr sohiy seyn, hiykwe yokun nweyh kane.” * 1 Ko 7:10-11
Jisas hiykwe weynpaweyn, God so uru non ma loiow seme mesor kow
33 “Homkwe ok hmo nopwey-om me senkin ma me mokwe po lonuayk, ‘Homkwe homkiaw ma loiow me peie maka-maun sow o. Homkwe Hakamay se kokwe ok-loray kamon ke hyo uru non nak-oiow ankin, ok sohok ko meyki mon-aw kwa nakey.’ Wkp 19:12; Nam 30:2
34 Sawk hakwe hme kokwe mo senkin makiy-mekow, homkwe peie loiow o. Homkwe nonkumey so uru non peie loiow o, payhokuaw nonkumey sohokwe God so sia-king. * Ais 66:1; Je 5:12; Mat 23:22 35 Seyr hunkwe ki ohiy so uru non peie loiow o. Payhokuaw ki ohokwe, yop God so sune hok ma lourwayk hiy non. Seyr hunkwe om Jerusalem so uru non seyn, peie loiow o. Payhokuaw, Jerusalem hokwe King seirpey-ar so om-arar. * Sng 48:2; Ais 66:1 36 Seyr hno makwey non peie nak-oiow o. Payhokuaw, hno makwey-ohne arian mokwe hunkwe weyspey o, orpey o, senkin liy mon ok-sahriy-sow ley. 37 Hunkwe senkin me ankin, ‘Oo, okar’ hno ok kokwe senkin-awaw ka lwak. Seyr hwon senkin me ankin, ‘Ohow, korey’, hno ok kokwe senkin-awaw ka lwak. Hunkwe ok har me nak-me peykyay ankin, weyn sokukwe Satan so.”
Yor piap-araw eysawk eysawk ma mon hom non
(Luk 6:29-30)
38 “Homkwe ok kamon senkin ma me kokwe po lonuayk, ‘Sawk uwr prueyn so nene o, nays o, seme mon piapay kow ankin, yor sokukwe seyr eysawk eysawk kwa ma-mon.’ Kis 21:24; Wkp 24:20
39 Sawk hakwe hme kokwe mo senkin makiy-mekow, uwr prueyn hne yor piap ke mon ankin, hye aw peie ma-sahre ono o. Sawk uwr prueyn hiy hno wouk-mawk kamon ke leyma ankin, hunkwe kamon ke kwa makiynak-kankoum sow kow. 40 Sa uwr prueyn, hne kot mon ma hiy-ey hiykwe hno siot ke mawkriy lway e mesopok ankin, hunkwe seyr hno saket meipey ke kwa ma-nakway kow peykyay. 41 Seyr uwr prueyn hiykwe hne hyo omeme me 1 kilomita lway nakey e nuw-me-sasay ankin, hunkwe sawk 2 kilomita kwa lway nak-ey. 42 Sa uwr prueyn hiykwe hne hye omeme kamon se kow e mesopok ankin, hunkwe kwa kow. Seyr uwr prueyn hiykwe hno omeme kamon ke nonok nyanyaw e mesopok ankin, hunkwe peie me-puar o.”
Jisas hiykwe awia me uron-pi ko-ar nuw-wak e lohruw-a
(Luk 6:27-28; 6:32-36)
43 Jisas hiy makiy-me, “Homkwe ok kamon senkin ma me kokwe po lonuayk, ‘Hunkwe hno wayh-om me nian kokwe uron-pi ko-ar nuw-wak e, sawk hmo awia mokwe awnie awnie-aw kwa lira.’ Wkp 19:18
44 Sawk hakwe hme kokwe mo senkin makiy-mekow, hunkwe hmo awia me uron-pi ko-ar kwa nuw-wak. Seyr homkwe uwrsa, hme ma mon yorpayor piapay seme, God se kwa mesopok kow, hiy hme ka hiy-mon. * Kis 23:4-5; Luk 23:34; Ap 7:60 45 Hno yor senkin lwak ankin, hunkwe God nonkumey mon ma liwak so ney nuw-wak. Payhokuaw, hyo yor kokwe liy-liy-aw, hiykwe hyo ey hokwe uwrsa yor piap-araw non sohom o, yor yaprue non sohom o, hme kokwe liy-liy-aw-ar mon wayar kow. Hiykwe seyr sueyr mokwe, liy-liy-aw kow, uwrsa yor luw-luw-aw non me o, uwrsa yor naway naway non me o. 46 Sawk hunkwe uwr, hne uron-pi ko-ar ma nuw-wak seme-aw ma-sahre nan ankin, hai hne kokwe God hiykwe maym liy manak-kekie peykyay kow o? Korey. Yor, hmo uwrku saku arian me-aw ma nanpanan somokwe, takis-lonok-uwr hom seyn, liy-liy-aw mon. 47 Sa hunkwe hno wayh-om arian me-aw me soknay soknay ankin, hai yor senkin sohokwe har mo eir mon lwak o? Korey. Uwrsa haiden seyn, homkwe seyr liy-liy-aw mon. 48 Ama, hmekwe senkin seme me, homkwe mnow-mnow-aw kwa nuw-wak, hmo Aio God nonkumey ko hiy mnow-mnow-aw ma nuw-wak se hieyn.” * Wkp 19:2; Lo 18:13

*5:4: Ais 61:2-3; MHO 7:17

*5:11: 1 Pi 4:14

*5:12: 2 Sto 36:16; Ap 7:52

*5:14: Jon 8:12; 9:5

*5:15: Mak 4:21; Luk 8:16; 11:33

*5:16: Ef 5:8-9; 1 Pi 2:12

*5:17: Ro 3:31

*5:18: Luk 16:17; 21:33

*5:19: Je 2:10

*5:22: 1 Jn 3:15

*5:24: Mak 11:25

*5:29: Mat 18:9; Mak 9:47

*5:30: Mat 18:8; Mak 9:43

*5:31: Juda-uwr prueyn hiykwe hyo sah ke huon okriy ha ankin, hiykwe peyr ok, hiy hoke ma lokriy hain sohokwe mamey non nak-mey kow ha.’ kamon ke kwa nak-mey kow ha.

*5:32: 1 Ko 7:10-11

*5:34: Ais 66:1; Je 5:12; Mat 23:22

*5:35: Sng 48:2; Ais 66:1

*5:44: Kis 23:4-5; Luk 23:34; Ap 7:60

*5:48: Wkp 19:2; Lo 18:13