14
Amom dembami Juda maꞌi moha Jisas nogaꞌ
(Mt 26:1-5; Lu 22:1-2; Jo 11:45-53)
Anef nemaf buꞌwafi saꞌi Pasova ma esis Juda sondaꞌ anis gwaꞌaisi luꞌwasi sogaꞌ anota bret owaꞌ togatef luꞌutaia. Nimaguf bif ataꞌ fape ma nemaf afamba buꞌwafi saꞌi sogaꞌ gwaꞌaisi Pasovaefi. Afamba amom dembami magawalipasa muꞌuli Godi maloma anom pris dembami maꞌi mondaꞌ uhuf mefeꞌma mombaloꞌ Jisas mohana nogagaꞌ.* Mk 11:18 Amom maꞌias naꞌamba maꞌi, “Nemaf afamba sandaꞌ gwaꞌaisi luꞌwasiafi afaꞌ ina ombaloꞌana, hapainai. Naꞌamba epes hiasi ukup awep sohafel sondaꞌ wandaf.”* Lu 7:37-38
Anoꞌw nemataꞌw kwakoloꞌ sanda newala balaga Jisasi
(Mt 26:6-13; Jo 12:1-8)
Nemaf afamba Jisas nafeꞌ Betani, nape ipat anona aman Saimoni, fowaꞌ aowas aunai nandaꞌ alop ananipi pagambuꞌwi, ma deiꞌ ambuꞌunai, Jisas ataꞌ nape naꞌ gwaꞌaisi atin, owaꞌ anoꞌw nemataꞌw kwahapila anol botol sandaꞌal siꞌi otami, sanda alogw fasigwi gwagani sagatalin otamba luꞌumbai nala botol alamba, agilina nad. Eaꞌ kopalia botol alamba kwakoloꞌwan newala balaga Jisasi. Owaꞌ anis epes sape satolom saꞌi, “Deiꞌ maina kwagakoloꞌ sanda inimba dowadowaf?”
Eaꞌ esis ukup numbutip kwapeteꞌ ma akoꞌw, saꞌi, “Iꞌi afaꞌ ofaꞌana anis epes sosoꞌafa moni nikilaꞌ 300 kina sotalina ofaꞌan ogasoꞌ epes isimba kwahusa gwaꞌaisi mainai, daoꞌ andeandeꞌ. Apaꞌ owaꞌ owaꞌatin.”
Esis ukup numbutip aꞌowaꞌ sapoma nemataꞌw akwamba.
Eaꞌ Jisas naꞌipas naꞌi, “Ipaꞌ ina aꞌ ukup aoma akoꞌw, owaꞌi. Akoꞌw kwandaꞌ waf fasifima aeꞌ.* Diu 15:11 Isimba gwaꞌaisi main akasi lifilafi sape dowaf salomepa. Nemaf mamahefa piꞌi petopalopas pegasoꞌas moni, andeandeꞌ, peseꞌasan. Epes isimba gwaꞌasi main akasi sape salomepa nimaguf hiafi, apaꞌ aeꞌ owaꞌ. Aeꞌ ina elomepa egape nimaguf hiafi, owaꞌ.* Jo 19:40 Maol inimba akoꞌw kwogawan kwandaꞌani, akoꞌw kwandaꞌan. Felefeleꞌma atiasi esis sehe egagaꞌ ma sogawe matmata. Okom akoꞌumi mapoma felefeleꞌma egagaꞌ. Naꞌamba deiꞌ kofaꞌi sandaꞌ inimba kwafiꞌi kwakoloꞌwan newala balaga aeꞌagai kokoꞌwalan newala alop aeꞌapi. Endilisi aeꞌ aꞌipipa, ganimba itap walemb hiagoma anaf sigaꞌipasa basef buꞌwafi Godi, siꞌipasa basef akoꞌufi wapani ma ukup pegapoma, waf buꞌwafi akoꞌw kwandaꞌmeafi.”
Judas nandandepa Jisasa nosoꞌamona agufumi mofaꞌana mohana nogagaꞌ
(Mt 26:14-16; Lu 22:3-6)
10 Amam amamba Jisasi 12-pelaim anona amamunai agilinama Judas Keriotinai a nafeꞌ gani amom pris dembami magapoma. Anen naꞌi niꞌipama Jisas atona nogapoma mofeꞌ mogombaloꞌana. 11 Amom mameꞌ basef ananifi sonaham endilisi. Eaꞌ maꞌi basef mandameꞌmaef naꞌamba maꞌi, “Andeandeꞌ, afaꞌ aꞌ oseꞌena anin moni.”
Eaꞌ Judas naꞌi ahoꞌ aꞌ nalaꞌ nolaoma anoꞌw ufiaꞌwa nigihimbaꞌmama Jisas amoma mogombaloꞌana.* Eks 12:6, 14:20
Jisas naꞌ gwaꞌaisi luꞌwasi sagaꞌi Pasovai naloma alipumi ananimi
(Mt 26:17-25; Lu 22:7-14,21-23; Jo 13:21-30)
12 Nemaf afamba saliꞌ sagaꞌ gwaꞌaisi sagaꞌi Pasovai esis saꞌ bret atamba owaꞌ togatef luꞌutaia, eaꞌ saha sipsip nogami sondolalima Goda sondaꞌ gwaꞌaisi isimba.
Eaꞌ alipumi Jisasi mahaliꞌana maꞌi, “Inaꞌ naꞌi afaꞌ ofeꞌ ondondomba ipat anima?”
13-14 Eaꞌ Jisas naꞌipa ananimi biam naꞌi, “Ipaꞌ pefeꞌ piwis gani wambel luꞌwambili, piti anona aman ufiaꞌw nofaꞌ embel sospen luꞌunai. Eaꞌ pigiꞌmana pefeꞌ piwis ipat atamba anen nefeꞌ nogawisatai. Eaꞌ pihaliꞌ ahama ipat atambai piꞌi, ‘Dembinai afaꞌinai naꞌipafa naꞌi, ipat atamba esis sagaꞌohotai totawa ani? Anen naꞌi noꞌwa afaꞌ atofa alipufai ope ondaꞌ gwaꞌaisi isimba Pasova.’ 15 Eaꞌ nihimbaꞌmepa rum amamba luꞌwami mape ilif, eaꞌ sandombata tebol siaifah saꞌoh atifis. Ipaꞌ pendondombamafa gwaꞌaisi rum amamba.”
16 Eaꞌ amom mafeꞌ mawis wambel ambalemba mati hiahawes isimba siꞌi Jisas naliꞌ nagaꞌipamasi eaꞌ mandondomba gwaꞌaisi isimba Pasova. 17 Ama wambomota felefeleꞌma owamb, Jisas naloma alipumi 12-pelaim mafeꞌ mataga ipat atamba* Sam 41:9 18 mawis ataꞌ mape maꞌ gwaꞌaisi atin, owa Jisas naꞌipam naꞌi, “Aeꞌ aꞌipipa endilisi, anona afaꞌinai deiꞌ nape nalomafa nagaꞌ gwaꞌaisii, atiasi aꞌ nefeꞌ nihimbaꞌma amom boumi ma aeꞌ egapoma.”
19 Eaꞌ amom mameꞌ naꞌamba ukup amamipi aꞌ nimanip eaꞌ mahaliꞌana atona atin maꞌi, “Aeꞌ aꞌa ami?”
20 Jisas naꞌipam naꞌi, “Anona afaꞌinai nalome aeꞌ wahapila bret wagalata disi, eaꞌ anamba atona. 21 Ahoꞌ, aeꞌ ataga epen egefaꞌ alop epesi, atiasi anis epes sehe egagaꞌ, siꞌi Buk Baibel nagaꞌiasa aeꞌ. Apaꞌ aman anamba nogawalapa aeꞌ ma boumii, anen uwahipina endilisi. Atiasi hiahaom awami endilisi aꞌ motagamana. Fowaꞌ maꞌmana owaꞌ ataꞌ kolana ai, daoꞌ aꞌ andeandeꞌ. Ama anen ina aꞌ notagama hiahaom akafimi amamba awami eaꞌ hapaimi. Owaꞌ, aꞌ owaꞌatin.”
Jisas nasoꞌama bret taloma embel wain alipumi ananimi
(Mt 26:26-30; Lu 22:15-20; 1 Ko 11:23-25)
22 Jisas nalomam ataꞌ mape maꞌ gwaꞌaisi atin, ama main, nasaꞌma anota bret, nandabeten nanifela God, nawalota nasoꞌam naꞌipam naꞌi, “Ipaꞌ saꞌmata peaꞌata. Bret atamba alop aeꞌapi.”
23 Eaꞌ nasaꞌmai anop kap embel wain bagalapi nandabeten nanifela God nasoꞌamambel amom hiami maꞌ embel atin.* Sek 9:11; Jer 31:31-34; 1 Ko 10:16; Hi 9:20 24 Eaꞌ naꞌipam naꞌi, “Embel ambalemba esimbel aeꞌambeli begewaꞌ banaga basef ifimba God nagalaꞌ lapafi dambaifi. Aeꞌ ekoloꞌwambela egatopalopa amam nematawa hiasi. 25 Aeꞌ aꞌipipa endilisi, aeꞌ ina ataꞌ itanima iaꞌ embel wainimbel wapani, owaꞌ. Efeꞌ etaga anamba God nagalaꞌambemagoma daoꞌ, aꞌ iaꞌ anin wain dambaini.” 26 Amom mandaꞌ anof awaf eaꞌ mawisi aꞌ mafeꞌ mondowasaꞌ halafuta Oliv.* Mk 14:50; Sek 13:7
Jisas naꞌi Pita atiasi aꞌ nowaꞌana alafuga
(Mt 26:31-35; Lu 22:31-34; Jo 13:36-38)
27 Eaꞌ Jisas naꞌipa amom alipumi naꞌi, “Fowaꞌ gani Baibel nagaꞌi naꞌamba naꞌi, God naꞌi, ‘Anaf owagama gani, aeꞌ aꞌ eha aman anamba nugumafi sipsipi nogaꞌ. Eaꞌ sipsip amamba atiasi aꞌ mofaꞌ mofeꞌ atona biana.’ Atiasi ipaꞌ a pekwaha pigahapifa aeꞌ pefaꞌ pefeꞌ atona biana, siꞌi fowaꞌ God nagaꞌias.* Mt 28:16; Mk 16:7
28 Apaꞌ owaꞌ owaꞌatin, atiasi aeꞌ itanima esafel wapani, iliꞌipa efeꞌ itap luꞌupa Galili.”
29 Eaꞌ Pita nagwamana naꞌi, “Iꞌi amom hiami ineꞌimi mogakwaha ineꞌma, hapaimi, apaꞌ aeꞌ owaꞌatin.”
30 Eaꞌ Jisas nagwamana basef naꞌi, “Aeꞌ aꞌipina endilisi, deiꞌ owamb ambaꞌe, awata ataꞌ owaꞌ tota bifa, inaꞌ aꞌ nendahaliꞌmi niꞌias wanif niꞌi, ‘Aeꞌ owaꞌ egawa Jisasa.’ ”* Jo 11:16
31 Owaꞌ owaꞌatin. Pita dindinapina naꞌipana banagambel naꞌi, “Owaꞌatin. Iꞌi esis sogahafa, afaꞌ biafa ogaꞌ atin. Aeꞌ ina aꞌ indahaliꞌmina, owaꞌatin endilisi.”
Eaꞌ alipumi hiami Jisasi maꞌias naꞌamba atin hiꞌalam.* Jo 18:1
Jisas nape anagon Getsemani nandabeten nahaliꞌ God
(Mt 26:36-46; Lu 22:39-46)
32 Jisas naloma alipumi ananimi mafeꞌ mataga itap Getsemani, eaꞌ naꞌipam naꞌi, “Ipaꞌ pepe naꞌa. Aeꞌ cefeꞌ gani waꞌol endabeten ihaliꞌ God.”
33 Jisas naoꞌwa Pitai Jems a Jon mafeꞌ malomana. Eaꞌ opaf Jisasi aꞌ aof kwapeteꞌaf* Jo 12:27 34 naꞌipam naꞌi, “Nembel aeꞌambili aꞌ nimanimbil aꞌowaꞌ, ma aꞌ egagaꞌ nomonas aeꞌasi aꞌ awes endilisi. Ipaꞌ pepe naꞌa silisilawi pepe pesasae igitanimai.”
35 Eaꞌ Jisas nandambemef nafeꞌ, nambeꞌ opaf naꞌoh itap nahaliꞌ God. Naꞌi notofa hiahaom awami amamba anen atiasi nogameꞌagamami.* Ro 8:15; Ga 4:6; Mk 10:38; Jo 6:38 36 Eaꞌ nahaliꞌ God naꞌi, “O, Ahame inaꞌ banaginai ma nandaꞌ hiahaom hiami hiꞌagalami. Nekwahome kap apamba. Apaꞌ owaꞌ, inaꞌ nindaila okom ineꞌimi atom, aeꞌ owaꞌ.”
37 Anen nahaliꞌana eaꞌ, nosafel notanima nafeꞌma alipumi ananimi magapoma. Nafeꞌ natolom owaꞌ, nati amom maꞌoh magaꞌ mafeꞌ. Eaꞌ nofala Saimon Pita naꞌi, “Saimon, ipaꞌ ataꞌ owaꞌ pepea, pandaꞌoh atin aꞌamon? Deiꞌ maina ipaꞌ owaꞌ banagepama pepe pegasasa aeꞌa? Nogota ina laota ma aꞌipipa aꞌi pepe pegasasa aeꞌ, owaꞌ. Nogota bandata siꞌi awa atitin.* Lu 11:4 38 Ipaꞌ solawaipa pepe pendabeten. Naꞌamba hiahaom mogogwambipai aꞌ motagamepa. Endilisi ukup ipeꞌipi paꞌi awima pendabeten, apaꞌ alop owaꞌ banagepa, alaꞌuta tahepa, ma pendabeten pegalome.”
39 Jisas naꞌipam naꞌamba ma eaꞌ, aꞌ notanima nafeꞌ nahaliꞌ God. Nahaliꞌanama basef ifimba atif naliꞌ nagahaliꞌanamafi. 40 Nahaliꞌana eaꞌ nandambemef notanima nafiꞌi amom magapoma nati ataꞌ maꞌoh atin. Eaꞌ ninimbalom mosafel maꞌi, “Atiasi afaꞌ wiꞌipana basef maif?”
Ambeh luꞌwambihi haham eaꞌ maꞌoh magaꞌ mafeꞌ. 41 Anen nandambema notanima nafeꞌ wapani nahaliꞌ God siꞌi dokoꞌ naliꞌ nagahaliꞌana bif. Eaꞌ notanima nafiꞌmai amom naꞌipam naꞌi, “Ipaꞌ papoma nomaꞌw paꞌoh atin? Deiꞌ ipaꞌ koh eaꞌ, safel. Deiꞌ nemaf afaꞌe anona aman aꞌ nifiꞌi nulumai anom amam awami mufiꞌi mowaꞌ aeꞌ ataga epen egefaꞌ alop epesi. 42 Safel! Aꞌ ofeꞌ uti aman anamba nigihimbaꞌmama aeꞌi deiꞌ aꞌ nafiꞌi.”
Judas nawalapa Jisasa amom boumi
(Mt 26:47-56; Lu 22:47-53; Jo 18:3-12)
43 Jisas ataꞌ nalutu naꞌipam atin, owaꞌ anona aman aꞌ nafiꞌi. Aman anamba Judas anona amom 12-pelaim ananimi nafiꞌi nalumai amam hiami mahapila bainagwi belep malomana mafiꞌi. Amom pris dembami malumai agufumi dembami esis Judai masapaꞌam mafiꞌi.
44 Eaꞌ aman anamba nagawalapa Jisasi, naliꞌ naꞌipam nandaꞌ ametal nihimbaꞌmam naꞌi, “Atiasi piti aman anamba aeꞌ igasisiꞌa dalogwanai, eaꞌ Jisas anamba maꞌuna. Ipaꞌ hapilana pewaꞌana andeandeꞌ pefaꞌana pefeꞌ.”
45 Amom ataꞌ mataga atin, owaꞌ Judas nafeꞌma Jisas naꞌipana naꞌi, “Tisa dembinai.”
Eaꞌ nasisiꞌ dalot Jisasi. 46 Eaꞌ amom mowasaꞌ lagof mombaloꞌ Jisas. 47 Owaꞌ anona aman nagalutu felefeleꞌma Jisasi nagiai bainat naha anona aman nandaꞌmana maola pris dembinai nape nagaliꞌma pris hiamii, natopaꞌ aliga ananigai peleꞌatowaga gowa.
48 Eaꞌ Jisas naꞌipa amom boumi naꞌi, “Ipaꞌ pefaꞌi bainagwi belep pafiꞌi paꞌi pegewaꞌ anona aman aunai nandaꞌ wal napaꞌ nagaloma gavmani aꞌa?* Lu 19:47, 21:37; Jo 18:20 49 Nimaguf hiafi aeꞌ ape alomepa ipat luꞌunai Godi awalapa basef buꞌwafi ma esis aman nematawa hiasi, ipaꞌ owaꞌ pembaleꞌea. Apaꞌ deiꞌ paila basef fagape Baibeli pafiꞌi pewaꞌe siꞌi basef fowaꞌ Fagaꞌias. Aeꞌ aꞌi basef ifimba deiꞌ fetaga endilisi a fela gwaꞌaisi.”
50 Eaꞌ alipumi ananimi hiami makwahona mafaꞌ mafeꞌ hiꞌalam.
Anona aman saꞌunai nafaꞌ nafeꞌ
51 Anona aman saꞌunai nagiꞌma Jisas nafiꞌi nowahoꞌ anef lowaf afitifi eaꞌ amom magahapila bainagwi bilipi maꞌi mombaloꞌana. 52 Owaꞌ owaꞌatin. Anen nakwaha lowaf atef faꞌoh aꞌ nafaꞌ nafeꞌ dowaf.
Amom mandakotima Jisas
(Mt 26:57-68; Lu 22:54-55,63-71; Jo 18:13-14,19-24)
53 Amom mofaꞌ Jisas mafeꞌma pris dembinai nape nagaliꞌma pris hiamii. Anen naloma amom pris dembami maloma anom dembami daiam magawalipasa muꞌuli Godi amom hiami mandakolas atogon. 54 Eaꞌ Pita ina nalomam atef nafeꞌ, owaꞌ. Anen nagigiꞌmam nafeꞌ nawis indalelemba pris anamba dembinai eaꞌ nape naloma polisman mapoma nif. 55 Eaꞌ amom pris dembami maloma anom dembami Juda hiami mugumafi koti maꞌi molaoma anis epesa sombasoꞌam sogasapaga Jisasa anif basefa, mohana nogagaꞌ. Owaꞌ, amom ina mati anif, owaꞌatin. 56 Esis hiasi sambasoꞌmana sasapagana dowaf, apaꞌ ina saꞌi endilisifi fafeꞌ atifigin, owaꞌ. Saꞌif fandafeꞌ daindai.
57 Owaꞌ amom daiam malutu masapagana mambasoꞌmana ma anif basef naꞌamba maꞌi,* Jo 2:19-21 58 “Afaꞌ wameꞌ Jisas naꞌias naꞌamba naꞌi, ‘Ipat Godi luꞌunai epes sandaꞌanai, atiasi aeꞌ igulatana, ma nimaguf wanif aꞌ esaꞌmana notawa wapani. Apaꞌ aeꞌ ina endaꞌ lagof esaꞌmana, owaꞌ.’ ”
59 Eaꞌ basef ifimba amom magaꞌiefi ina maꞌi endilisifi fafeꞌ atifigin, owaꞌ. Maꞌif fandafeꞌ daindai. 60 Eaꞌ pris anamba dembinai nalutu laꞌafen nahaliꞌ Jisas naꞌamba naꞌi, “Inaꞌ negwa basef ifimba, aꞌa owaꞌ? Deiꞌ maina amom magaꞌipina basef naꞌamba?”* Mk 15:5; Lu 23:9
61 Owaꞌ, owaꞌatin. Jisas nasopama malagol nalutu. Anen ina nagwamana basef anen, owaꞌ. Naꞌamba pris anamba dembinai nahaliꞌana wapani naꞌi, “Inaꞌ Krais aman anamba God nasapaꞌena nagafiꞌii aꞌa owaꞌ? Inaꞌ Nogamana God apaꞌ mandaꞌ lotumanai, aꞌa owaꞌ?”
62 Eaꞌ Jisas naꞌi, “Endilisi aeꞌ maꞌuwi. Anaf owagama ipaꞌ apiti aeꞌ ataga epen egefaꞌ alop epesi epe lagol kwahisigili Godi banagewe epe otaga ilif itanimai ifiꞌi petolowe.”
63 Jisas naꞌias naꞌamba owaꞌ, pris anamba aꞌ okom wandafuna eaꞌ nahapeꞌ lowaf anen nagalafi naꞌias naꞌi, “Apaꞌ ina ataꞌ mofalai anis wapani sifiꞌi siꞌi anif basefa anen, owaꞌatin.* Jo 19:7 64 Anen nandaꞌ God findiwana eaꞌ ifimba apameꞌef. Deiꞌ ipaꞌ ukup pape paꞌimama?”
Eaꞌ amom hiami maꞌi anif basef mandameꞌmaef maꞌi, “Anen nandaꞌ waf awafi andeandeꞌma mohana nogagaꞌ.” 65 Eaꞌ anom mosafel misisiꞌwafana masopama naep ananipi mahana maꞌipana maꞌi, “Niꞌi basef siꞌi profet newalapa wagahinai ami nahena?”
Eaꞌ amom polisman mafiꞌi mahana aꞌ mofaꞌana mafeꞌ.
Pita nambasoꞌmas nandahaliꞌma Jisas
(Mt 26:69-75; Lu 22:56-62; Jo 18:15-18,25-27)
66-67 Anoꞌw nemataꞌw kwandaꞌmana maol pris anamba dembinai kwafiꞌi kwati Pita napoma nif ipat andoꞌ. Eaꞌ kwalutu naep doꞌa anen, kogawana kwaꞌipana naꞌamba kwaꞌi, “Anina inaꞌ nape nagaloma Jisas Nasaretinai.”
68 Eaꞌ Pita nandahaliꞌ naꞌipaꞌw naꞌi, “Owaꞌ. Aeꞌ ina egawa basef kofagefa inaꞌ nagaꞌiefi.”
Eaꞌ anen nosafel nafeꞌ felefeleꞌma indambel uta, anota awata atata. 69 Eaꞌ nemataꞌw akwamba kwatolona kwaꞌipas wapani isimba sagalutu felefeleꞌi kwaiꞌpas naꞌamba kwaꞌi, “Aman anamba wapani alipunai nagaloma Jisasi.”
70 Owaꞌ Pita naꞌias wapani naꞌi, “Aeꞌ ina egawana, aeꞌ owaꞌ.”
Aꞌi owaꞌ nogota laota kwasakwasala, owaꞌ anis sagalutu felefeleꞌi saꞌipa Pita wapani saꞌi, “Endilisi, inaꞌ alipinai nagaloma amom Jisasi. Inaꞌ wapani aman Galilinai.”
71 Deiꞌ Pita nandahaliꞌ naꞌi basef banagafi naꞌi, “Endilisi ilif, aeꞌ ina egawa aman anamba ipaꞌ pagaꞌianai, owaꞌatin.”* Mk 14:30
72 Anen naꞌias eaꞌ owaꞌ, awata atata bif eaꞌ Pita aꞌ okom mandandaꞌma basef dokoꞌ Jisas naꞌipanaef owambi nagaꞌi, “Awata owaꞌ ataꞌ tota bifa, inaꞌ nembasoꞌmas niꞌias wanif niꞌi, ‘Owaꞌ negawea.’ ”
Eaꞌ Pita okom mandandaꞌma basef ifimba eaꞌ nalef mehip.

*14:1: Mk 11:18

*14:2: Lu 7:37-38

*14:6: Diu 15:11

*14:7: Jo 19:40

*14:11: Eks 12:6, 14:20

*14:17: Sam 41:9

*14:23: Sek 9:11; Jer 31:31-34; 1 Ko 10:16; Hi 9:20

*14:26: Mk 14:50; Sek 13:7

*14:27: Mt 28:16; Mk 16:7

*14:30: Jo 11:16

*14:31: Jo 18:1

*14:33: Jo 12:27

*14:35: Ro 8:15; Ga 4:6; Mk 10:38; Jo 6:38

*14:37: Lu 11:4

*14:48: Lu 19:47, 21:37; Jo 18:20

*14:57: Jo 2:19-21

*14:60: Mk 15:5; Lu 23:9

*14:63: Jo 19:7

*14:71: Mk 14:30