35
Jeikobnöŋ Betel ani Anutunöŋ kötuetköm waŋgiyök.
Anutunöŋ Jeikob keu kewö jii mörök: “Gi mönö wahöta Betel mire anda tatat dundumgi miwikŋaiba miaŋgöreŋ Anutugöra jöwöwöl alta kun meman. Datki Isogöra ölöŋ köla anöŋga Anutunöŋ nalö miaŋgöreŋ asuhum gihiyöhi, mönö yaŋgöra alta mi meman.”* Jen 28.11-17
Mewö jii möta Jeikobnöŋ saiwaŋi aka ambazip pakpak yambuk malgeri, i kewö jim kutum eŋgiyök: “Lopioŋ bem yuai tömbuŋi sutŋine ahözei, mi mönö qeköba gilget geiga köl könjörat mem aŋguba sileŋini saŋgoŋda opo malukuŋini uteköme. Ni köŋjiliŋ uruŋe mala Anutu köuluköbiga meleŋ niŋgiyök aka denike denike anda kaba malali, yaŋön miaŋgöreŋ nömbuk mala korök. Miaŋgöra iŋini mönö kagetka Betel mire anbin. Nöŋön miaŋgöreŋ Anutugöra jöwöwöl alta kun memam.” Mewö jim kutum eŋgiiga böröŋine lopioŋ yuai tömbuŋi pakpak ahögeri aka kezapŋine jeŋjeŋ möndögeri, mi qeköba kölolohoba Jeikob waŋgiget. Waŋgigetka anda in ip kun Sekem mire kinöhi, miaŋgö könaŋe gölmenöŋ esim löm kölök.
Mewö aka wahöta angetka taonŋi taonŋi liliköba tatkeri, Anutunöŋ könagesöŋini mieŋgö uruŋini kuŋguiga waekanjam möta elemŋini eri Jeikob aka nahönurupŋi mi qahö eŋguataŋgöget. Mewö anda mala Jeikobnöŋ könagesöŋi pakpak yambuk malgeri, mi eŋguaŋgita Luz mire aŋgotket. Luz qetŋi alaŋi Betel mi Keinan gölmenöŋ ahöza. Miaŋgöreŋ aŋgota Jeikobnöŋ jöwöwöl alta kun meyök. Datŋaŋgöra ölöŋ köla anöhi, nalö miaŋgöreŋ Anutunöŋ gölme miaŋgöreŋ asuhum waŋgiyök. Miaŋgöra Jeikobnöŋ miri gölme miaŋgö qetŋi El-Betel qerök. (El-Betel Betelgö Bemŋi.) Betel miaŋgöreŋ malgetka Rebekagö welen ambiŋi Debora yaŋön kömuyök. Kömuiga Betel miri bapŋe qerema ip kungö könaŋe löm kölget. Jiŋgeŋ qeta sahötkeraŋgöra aka qerema ip miaŋgö qetŋi Jiŋgeŋ sahötkö qeremaŋi mewö qetket.
Jeikobnöŋ Mesopotemia (Padan Aram) gölmenöhök liliŋgöba kaiga Anutunöŋ kunbuk asuhum waŋgiba kötuetköm waŋgiyök. 10 Kötuetköm waŋgiba kewö jii mörök: “Göhö qetki Jeikob (tilipqilip azi) qerakzemö, mewö toroqeba kude qeta malme. Merak könahiba öŋgöba qetki mi Israel ahöma. “Kembunöŋ mewö jiba qetŋi Israel qerök. (Israel Anutubuk aum-möriyohot.)* Jen 32.28
11 Qetŋi mewö qeta toroqeba Jeikob kewö jii mörök: “Nöŋön Anutu kukösum pakpakö Toŋi akzal. Gi ölöp ahumsehip aknöŋga gwölönarökurupki yeŋgö qötöŋinan mönö qarim öŋgöma. Göhöreŋök könagesö gwötpuk aka könagesö kambuŋi kambuŋi asuhume. Gi kiŋi kiŋi yeŋgö bömön jalöŋina akŋan. 12 Nöŋön gölme Abraham aka Aisak buŋa qem etkiali, mi mönö göhö buŋaya qemam aka göhö andöge gwölönarökurupki yeŋgö buŋaya mewöyök akŋapköra mi qemam.”* Jen 17.4-8
13 Anutunöŋ keu mewö jii möriga Jeikob mosöta miri miaŋgöreŋök öŋgöyök. 14 Anutunöŋ keuŋi jii möröhi, Jeikobnöŋ gölme miaŋgöreŋ mötök köt kun memba wahöta kuŋguba mi wain o nalukŋan miriba miaŋgö qakŋe oil ipkö kelökŋi mokoi geyök. 15 Anutunöŋ yambuk keu jiyöhi, Jeikobnöŋ miri gölme miaŋgö qetŋi Betel (Anutugö miriŋi) qerök. Mewö.* Jen 28.18-19
Reizölnöŋ kömuyök.
16 Miaŋgö andöŋe Jeikobnöŋ saiwaurupŋi eŋguaŋgita Betel miri mosöta anda mala Efrata miri dopdowigetka Reizölgö morö meme nalöŋan kam kuŋguiga masö keta bölökŋi qeyök. 17 Masö qönsihimŋambuk ketaŋan qeyöhi, nalö miaŋgöreŋ anjö meme ambinöŋ keu kewö jii mörök: “O Reizöl, keŋgötki kude mötnöŋ. Gi mönö nalö kewöŋe mewöyök morö azia kun kunbuk meman.”
18 Mewö jiiga morö memba kömumamgö aka timotŋi mem kuŋgui ahöba qetŋi miaŋgöra Benoni qerök. (Benoni sihimbölönaŋgö nahöni) Mewö qerökmö, iwiŋan qetŋi Benjamin qerök. (Benjamin Simbawoŋ nahöni)
19 Reizölnöŋ mewö kömuiga Efrata köna töwokŋe Betlehem miaŋgöreŋ löm kölget. 20 Löm kölgetka Jeikobnöŋ mötök köt kun memba Reizölgö qaksirinöŋ kuŋguyök. Reizölgöreŋ mötök köt mi nalö kewöŋe mewöyök toroqeba kinja.
21 Mewö asuhuiga Israelnöŋ miri mi mosöta toroqeba anda mala Eder miri * der lama kambugö jegalöm meme miri köröpŋi köröpŋaŋgö likepŋe aŋgota opo seri koumŋi miaŋgöreŋ möröreŋgöba kuŋguyök. Mewö. 22  * Jen 49.4Jeikobkö saiwaurupŋi yeŋön gölme miaŋgöreŋ tata mala nahönŋi mutukŋi Ruben yaŋön iwiŋaŋgö anömŋi bohonŋi qahö memeŋi Bilha yaŋgöreŋ anda mohotŋe ahöyohotka iwiŋi Israelnöŋ miaŋgö buzupŋi mörök.
Jeikobkö nahönurupŋi
1 Hist 2.1-2
23 Jeikobkö nahönurupŋi 12 mi kewö: Leagö nahönurupŋi Ruben mi Jeikobkö nahönŋi mutukŋi. Yaŋgö andöŋe Simeon, Liwai, Juda, Isakar aka Sebulun. 24 Reizölgö nahönyahötŋi qetŋiri Josef aka Benjamin. 25 Bilha Reizölgö welen ambigö nahönyahötŋi mi Dan aka Naftali. 26 Zilpa Leagö welen ambigö nahönyahötŋi mi Gad aka Aser. Jeikobkö nahönurupŋi mewö mi Mesopotemia (Padan Aram) gölmenöŋ asuhuget. Mewö.
Aisaknöŋ kömuyök.
27  * Jen 13.18Jeikobnöŋ anda mala Kiriat Arba (qetŋi alaŋi Hebron) miaŋgö kösutŋe Mamre mire iwiŋi Aisaköreŋ aŋgorök. Asaŋi Abraham aka iwiŋi Aisak yetkön mutuk gölme miaŋgöreŋ kian aka malohot. 28 Iwiŋi Aisakö malmal nalöŋi mi yambu 180 aiga kömuyök. 29 Azi namŋi aiga yambuŋan öliiga nöŋ qeba kömumba ambösakonurupŋi yeŋgöreŋ toroqeyök. Nahönyahötŋi Iso (Esau) aka Jeikob yetkön qamötŋi mi löm kölohot. Mewö.

*35:1: Jen 28.11-17

*35:10: Jen 32.28

*35:12: Jen 17.4-8

*35:15: Jen 28.18-19

*35:21: der lama kambugö jegalöm meme miri köröpŋi

*35:22: Jen 49.4

*35:27: Jen 13.18