25
Ambi seram tengö söpsöp keu
* Luk 12.35Jisösnöŋ jiyök, “Kunbuk kamami, nalö miaŋgöreŋ Suepkö bemtohoŋan kewö akŋa: Maren lömbuaŋ nalöŋe ambi seram jömukŋi tenŋan ‘Azi buŋabuk aitoŋgöbin,’ jiba kiwaŋini memba könanöŋ anget. Yeŋgöreŋök 5 mi mötkutukutuŋinambuk aketmö, tosatŋi 5 yeŋgö mötkutukutuŋini mi piromŋi. Mötkutukutuŋini piromŋi yeŋön kiwaŋini megetmö, könöp (kuwiŋ) kelökŋi * Könöp (kuwiŋ, qiwiŋ) kelökŋi mi Oil ipkö kötŋi mözözamgögetka kelökŋi mi asuhuyök. Miri söŋauiga ip suŋe opo köpeiba kelök miaŋgöreŋ kundumgöba kiwa ohotiriba könanöŋ angetka 15 minitkö dop jeyök. qahö memba anget. Mötkutukutuŋinambuk yeŋön kiwaŋini aka kuwiŋ kelök kirinŋini mewöyök memba anget. Angetka azi buŋanöŋ zilaŋ qahö kaiga mambötketka nalö köriyöhaŋgöra körek yeŋgö jeŋini böŋböŋ meiga nöröpŋini eri sipköba gaun ahöget.
“Gaun ahögetmö, suŋgem bibiŋe kunöŋ tömun qeri qet kewö mötket, ‘Mötket, azi buŋa kazawo! Mönö yaŋgöreŋ anda aitoŋgöme.’ Qet mi möta ambi seram ten mi körekŋan wahöta kiwaŋini memba möhamgöba ohotiriget. Ohotirigetka mötkutu-kutuŋini piromŋi yeŋön mötmöt ambi yeŋgöreŋ kaba kewö jiget, ‘Neŋgö kiwaninan böközawaŋgöra eŋön mönö kuwiŋ kelökŋi tosatŋi neŋgime.’
“Mewö jigetka mötkutukutuŋinambuk yeŋön meleŋda kewö jiget, ‘Qahö. Mi iŋini aka nini dopnine qahö. Miaŋgöra mönö stuanöŋ anda nanŋini kuwiŋ kelökŋini söŋgöröŋi meme.’
10 “Mewö jigetmö, kuwiŋ kelökŋi bohonŋi membingöra anda könanöŋ malgetka azi buŋanöŋ mönö miaŋgöreŋök kaŋgorök. Ambi seram jöjöröba kingeri, yeŋön anda yambuk aitoŋgöba maren lömbuaŋ miri uruŋe öŋgögetka naŋguŋi kölget. 11  * Luk 13.25Ambi seram stuanöŋ angeri, yeŋön mewöyök könaŋgep kaŋgota naŋgu qeba kewö qetket, ‘Kembu Kembu, mönö naŋgu metal neŋginöŋ!’
12 “Mewö qetketmö, kewö meleŋda jiyök, ‘Qahö. Ni iŋini qahö möt eŋgizal. Keu ölŋa mi jizal.’ ” 13 Jisösnöŋ söpsöp keu mewö jiba gwarekurupŋi yeŋgöra keu kewö jii mötket, “Iŋini ni kamamaŋgö nalöŋi me auaŋi kude mötzeaŋgöra mönö uruguliguli aka malme.” Mewö.
Moneŋ esu galöm kölgeraŋgö söpsöpkeu.
Luk 19.11-27
14  * Luk 19.11-27“Mönö dopkeu kiaŋgö dop asuhuma: Azi kun miriŋi mosöta köröwen kantri kunŋan anmamgö möta welenqeqeurupŋi eŋgoholi kagetka moneŋ sukinapŋi galöm kölmegöra jim kutum eŋgiba böröŋine alök. 15 Nup memeŋini kewöta ölŋi dawik asuhumawaŋgö dop möta nup meme azi kungöra moneŋ esu 5 (Kina 5000,-) waŋgiba kun moneŋ esu yahöt (Kina 2000,-) waŋgiba kun mohok-kun (Kina 1000,-) waŋgiyök. Mewö galöm kölmegöra mendeŋ eŋgiba eŋgömosöta anök.
16 “Azi Kina 5000,- meyöhaŋön miaŋgöreŋök anda kölköl-örörö nup meiga moneŋ sehiiga esu 5 kunbuk meyök. 17 Mewöŋanök Kina 2000,- meyöhaŋön anda kölköl örörö nup meiga moneŋ sehiiga esu yahöt kunbuk meyök.
18 “Mewö meyohotmö, azi moneŋ esu mohok-kun (Kina 1000,-) meyöhaŋön mönö mosöta anda gölme esiba azi kembuŋaŋgö moneŋi löm köla asambörök. 19 Nalö köröpŋi teköiga welenqeqe yeŋgö azi kembuŋinan liliŋgöba kaba ‘Nup megeraŋgö kösohotŋini möta kewötmam,’ jiba köl öröm eŋgiiga kaget.
20 “Mewö kagetka azi Kina 5000,- meyöhaŋön jeŋe kaŋgota esu 5 kunbuk toroqeba memba kaba kewö jiyök, ‘Ketaŋamni mötnöŋ, göŋön moneŋ esu 5 niŋginöŋi, nöŋön miaŋgö kölköl öröröŋi membi sehiiga esu 5 kunbuk asuhuiga memba kazal.’
21 “Mewö jiiga azi kembuŋan kewö meleŋ waŋgiyök, ‘Mi ölöp. Gi nup meme azi ölöpŋi memburik-qemburiki qahö. Gi yuai awamŋi memba mi kapaŋkapaŋ aka galöm köla malnöŋga sehiyök. Miaŋgöra nöŋön yuai gwötpuk göhö böröge albi miaŋgö galömŋa malman. Ölöp kaba azi kembugi nöŋgö miri uruŋe kaŋgota mohotŋe sösöŋgai aka malbin.’ 22 Azi Kina 2000,- meyöhaŋön mewöŋanök kaŋgota kewö jiyök, ‘Ketaŋamni mötnöŋ, göŋön moneŋ esu yahöt niŋginöŋi, nöŋön miaŋgö kölköl-öröröŋi membi sehiiga esu yahöt kunbuk asuhuiga memba kazal.’
23 “Mewö jiiga azi kembuŋan kewö meleŋ waŋgiyök, ‘Mi ölöp. Gi nup meme azi ölöpŋi memburik-qemburiki qahö. Gi yuai awamdökŋi memba mi kapaŋkapaŋ aka galöm köla malnöŋga sehiyök. Miaŋgöra nöŋön yuai gwötpuk göhö böröge albi miaŋgö galömŋa malman. Ölöp kaba azi kembugi nöŋgö miri uruŋe kaŋgota mohotŋe sösöŋgai aka malbin.’
24 “Miaŋgö andöŋe azi moneŋ esu mohok-kun (Kina 1000,-) meyöhaŋön kaŋgota kewö jiyök, ‘Ketaŋamni mötnöŋ, nöŋön könaŋamgi kewö möt yaköyal: Azi kembunan mönö azi köhöikŋi könöpŋambuk akza. Nangak nene kötŋi qahö qesiŋ gilnöŋga miaŋgöreŋ mönö töndup ölŋi sounöŋ yandiba memamgö mörakzan. Padi kötŋi qahö esinöŋ geiga miaŋgöreŋ mönö töndup ölŋi qezakömamgö mörakzan.
25 “Mewö möt yaköba keŋgötni möta anda göhö moneŋ esugi mi gölmenöŋ asambötpiga ahöyök. Eknöŋ, moneŋ esu niŋginöŋi, miyöhök mönö törörök ki.’ 26 Mewö jiba mi waŋgiyökmö, azi kembuŋan meleŋda kewö jim waŋgiyök, ‘Gi injarere aka welenqeqe bölöŋi akzan! Gi könaŋamni möt yakönöŋ: Nanak nene kötŋi qahö qesiŋ gilbiga miaŋgöreŋ mönö töndup ölŋi sounöŋ yandiba memamgö mörakzal. Nanak padi kötŋi qahö esibi geiga miaŋgöreŋ töndup ölŋi qezakömamgö mörakzal. Nöŋgö tandökni mewö möt yaköbagun mönö wuanöŋgöra ak sohoba malnöŋ?
27 “Gi nöŋgö moneŋni benknöŋ alnöŋga dop kölbawak. Benknöŋ alnöŋga qariiga liliŋgöba kayali, nalö kiaŋgöreŋ mi ölöp suŋambuk membileŋak.’ 28 Toroqeba tosatŋi yeŋgöra jiyök, ‘Iŋini mönö qölzöm injarere azi miaŋgö moneŋ esuŋi mi waŋgita kun esu 10 miwikŋaiyöhi, mönö i waŋgime.’
29  * Mat 13.12; Mak 4.25; Luk 8.18“Dopkeu kiaŋgö könaŋi kewö: Denike yeŋgöreŋ yuai ahözawi, körek yeŋgöra mönö toroqeba eŋgiget sehiiga keleŋmaleleŋ ahöm eŋgima. Mewö sehimapmö, kungöreŋ yuai kun qahö ahözawi, yaŋgöreŋ yuai mi mönö mewöyök waŋgitketka öne töhöntöhön malma. 30  * Mat 8.12; 22.13; Luk 13.28Ayop, welenqeqe azi omaŋi nupŋaŋgö ölŋi qahö i mönö yaigepŋe gilgetka söŋaupnöŋ gema. Miaŋgöreŋ geba sahöt gigilahöba göboŋini yöhözömgögetka qetŋi qeri malme.” Mewö.
Jimtekötekögö nalö ketaŋe kewö asuhuma:
31  * Mat 16.27; 19.28“Suep gölmegö azi ölŋan kinda Suep garata pakpak eŋguaŋgita mohotŋe kamei, nalö miaŋgöreŋ Suepkö asakmararaŋan asuhuiga yaŋön Kiŋ Kembugö jakömbuak dumnöŋ tatma. 32 Tata jiiga gölmegö ambazip kambu pakpak qezaköm eŋgigetka yaŋgö jeŋe asuhume. Asuhugetka lama galömŋan lamaurupŋi meme (noniŋ) yeŋgöreŋök mendeŋ eŋgizawi, miaŋgö dop i mendeqendeŋ ak eŋgima. 33 Mi ak eŋgiba jiiga lama mi böröŋi ölŋe aka meme (noniŋ) mi qaniŋe al eŋgime.
34 “Mewö al eŋgigetka Kiŋ Kembunöŋ böröŋi ölŋe kinmei, yeŋgöra kewö jima, ‘Nöŋgö Iwinan kötuetköm eŋgii malgeri, iŋini mönö kaget. Iwi Anutuninan gölme pakpak miwikŋaim eŋgiyöhi, nalö miaŋgöreŋök lök eŋgöra bemtohoŋ mözözömgöba mei jöjöröba ahöba kotzawi, iŋini mönö kaba mi buŋa qem aŋguba malme.
35 ‘Mi kewögöra jizal: Nöŋön yakanaŋgö kömumba malbiga iŋini nene niŋgiba malget. Nöŋön ogöra qemjeŋ qeba malbiga iŋini o niŋgiba malget. Nöŋön kian aka malbiga iŋini köl öröm niŋgigetka miriŋine öŋgöba malal. 36 Nöŋön sile esunaŋgöra osiba malbiga iŋini opo kereŋ niŋgiba malget. Nöŋön kawöl nöhöi ahöbiga iŋini galöm köl niŋgiba malget. Nöŋön kösö mire malbiga iŋini ni nekingöra miaŋgöreŋ kaba malget.’
37 “Mewö jiiga ambazip solanŋi yeŋön kewö meleŋ waŋgiba jime, ‘Kembu, gi mönö wani nalönöŋ yakagahö kömunöŋ geka gumohom gihiba malin? Mönö wani nalönöŋ ogöra qemjeŋ qeba malnöŋga geka o gihiba malin? 38 Mönö wani nalönöŋ kiana kanöŋga geka köl öröm gihiinga mirinine öŋgönöŋga malin? Mönö wani nalönöŋ sile esugahöra osiba malnöŋga geka opo kereŋ gihiba malin?
39 ‘Mönö wani nalönöŋ kawöl göhöi ahönöŋga geka me kösö mire malnöŋga möta gi gekingöra göhöreŋ kaba malin?’ 40 Mewö jigetka Kiŋ Kembunöŋ meleŋda kewö jii mötme, ‘Nöŋön keu ölŋi kun kewö jibi mötme: Iŋini nani urumeleŋ alaurupni etqeqeŋi kieŋgöreŋök kungöra yuai kun akeri, mi pakpak mönö ni ak niŋgiba malget.’
41 “Mewö jiba miaŋgö andöŋe böröŋi qaniŋe kinmei, yeŋgöreŋ meleŋda kewö jima, ‘Iwinan qesuahöm eŋgii malgeri, iŋini mönö nömosöta kesalget. Könöp sia teteköŋi qahö jem öŋgömawi, mönö miaŋgöreŋ anda geme. Anutunöŋ mi Bölöŋaŋgö Toŋi aka yaŋgö garataurupŋi yeŋgöra mözözömgöba meköiga jöjöröba ahöza. 42 Mi kewögöra jizal: Nöŋön yakanaŋgö kömumba malbiga iŋini nene qahö niŋgiba malget. Nöŋön ogöra qemjeŋ qeba malbiga iŋini o qahö niŋgiba malget.
43 ‘Nöŋön kian aka kabiga iŋini qahö köl öröm niŋgigetka miriŋine qahö öŋgöba malal. Nöŋön sile esunaŋgöra osiba malbiga iŋini opo kereŋ qahö niŋgiba malget. Nöŋön kawöl nöhöi ahöyal aka kösö mire malalmö, iŋini ni nekingöra miaŋgöreŋ qahö kaba malget.’
44 “Mewö jiiga yeŋön mewöyök meleŋ waŋgiba kewö jime, ‘Kembu, gi mönö wani nalönöŋ yakagahö kömunöŋ me ogöra qemjeŋ qeba malnöŋ me kiana malnöŋ me sile esugahöra osiba malnöŋ me kawöl göhöi ahönöŋ me kösö mire malnöŋga nini gi qahö welen qem gihiba malin?’
45 “Mewö jigetka meleŋda kewö jii mötme, ‘Nöŋön keu ölŋi kewö jibi mötme: Iŋini urumeleŋ alaurup etqeqeŋi kieŋgöreŋök kungöra yuai kun qahö akeri, mi pakpak mönö ni qahö ak niŋgiba malget akza.’
46  * Dan 12.2“Mewö jii mötketka likepŋi meleŋ eŋgii qakŋine öŋgöiga aköm eŋgii anda sihimbölö nalö teteköŋi qahö möta mal öŋgöme. Mewö mal öŋgömemö, solanŋi yeŋön oyaeŋkoyaeŋ malmal mi nalö teteköŋi qahö mal öŋgöba malme.” Mewö.

*25:1: Luk 12.35

*25:3: Könöp (kuwiŋ, qiwiŋ) kelökŋi mi Oil ipkö kötŋi mözözamgögetka kelökŋi mi asuhuyök. Miri söŋauiga ip suŋe opo köpeiba kelök miaŋgöreŋ kundumgöba kiwa ohotiriba könanöŋ angetka 15 minitkö dop jeyök.

*25:11: Luk 13.25

*25:14: Luk 19.11-27

*25:29: Mat 13.12; Mak 4.25; Luk 8.18

*25:30: Mat 8.12; 22.13; Luk 13.28

*25:31: Mat 16.27; 19.28

*25:46: Dan 12.2