15
A Vaponga Dagi o Ierusalem
1 *Gal 5:2E huriki a bakovi ranga ri malaga o Iudea ri valai o Antiok, ri vakatubu ni vara e huriki ri luhoi e Kristo, ri ta maea, “Mua bara mu longotaro a vinara ne Moses, a kuline mua i uka ma ni gi pala, i uka ma mu gu bole a nimahuri vakaroro.” 2 *Gal 2:1E Paulus e Barnabas ru koke vona a ngava iea, lakea ru vahehe turane ria. Lakea ri vulaki e Paulus e Barnabas, turana e huriki a bakovi ranga, ri gi sike o Ierusalem, ri gi matai e huriki a apostolo, e huriki a gare na lotu vona a ngava iea. 3 E huriki a tara ne Kristo vonga ri rudu ria ri vano. Na tahuna ri laho polo na tanga e Ponesia, e Samaria, ri vakalongo ria vona e huriki a viri i uka ma ria a Iuda ri pulo a vilone ria, ri muri na Vure. A velenga iea i rata e huriki a kabukabu ri vivi. 4 *Apo 14:27Na tahuna ri bele o Ierusalem, e huriki a tara ne Kristo vonga, e huriki a apostolo, e huriki a gare na lotu ri tagui ria. Muri e Paulus, e Barnabas ru vakalongo ria vona a maki lobo a Vure i rata na limane ria. 5 Pali e huriki a tara ne Kristo ranga, ri dili na tara ne huriki a Pariseo, ri pesi rike, ri ta maea, “E huriki a viri i uka ma ria a Iuda ri luhoi torea e Kristo, si gi taki ria ni gi pala a kuline ria, si gi vakuku ria ri gi ramai a vinara ne Moses.”
6 Lakea e huriki a apostolo, e huriki a gare na lotu ri vapopo, ri luhoi kado a ngava iea. 7 *Apo 10:1-43Ri vagege vona, muri e Petrus i pesi rike, i ta maea, “Mua o huriki a turagu, mu lohoka vona hosi a Vure i vulaki tala iau ne mua, ga vara na Velenga Kamumu ne huriki i uka ma ria a Iuda, ri gi longoa, ri gi luhoi torea. 8 *Apo 10:44; 11:15A Vure i lohoka na niluhoi ne huriki a bakovi lobo. I vakasiri ria i vulaki ria na tahuna i habi a Hanu Kiripiripi ne ria, i manga a hini i rata ne hita. 9 Na matana Vure e huriki i uka ma ria a Iuda ri manga kunana hita. Na tahuna ri luhoi torea e Kristo, a Vure i puga vuroki a naro hale ne ria, i rata ria ri kabakaba, i manga a hini i rata ne hita. 10 *Mat 11:30; Gal 3:10Pali i navai ngane mu ngaru ni tonia a Vure? I navai mu ngaru ni habi a nimava iea ne huriki nga, ri luhoi torea e Kristo? A nimava iea, hita si keri ni kalohoa. E huriki a gare ne hita hosi, ria ranga ri keri ni kalohoa. 11 *Gal 2:16; Epe 2:5-8Nahea ge mavonga! Si lohoka vona a naro kamumu kunana ne Bakovi Dagi e Isu bara i korimule hita. Ria ranga.”
12 E huriki na vaponga ri mangulu tete, ri longo e Barnabas e Paulus ru vakalongo ria vona a maka nivakasiri a Vure i rata na limane rua na matane huriki i uka ma ria a Iuda. 13 Na tahuna ru ta lobo, e Iakop i ta rike, i ta maea, “Mua o huriki a turagu, mu longo valai! 14 Ngane kunana e Simon Petrus i tuveve poloa ne hita a Vure i luve navai ne huriki a kabu i uka ma ria a Iuda, ge bole tala ne ria a kabu vona ri gi muri maia. 15 E huriki a propet hosi ri ta muga vona ge bele mavonga, ri here puru,
16 *Amo 9:11-12‘E Bakovi Dagi i ta maea,
“Muri, ga hamule valai,
ga hae tabua a kape ne Davit, ra kape i mapuka pali.
A maka mahalana roho ri matutu,
Ga kuloi ga vakapesi tabua a roho.
17 Muri e huriki lobo bara ri valai nau, iau e Bakovi Dagi.
E huriki a kabu i uka ma ria a Iuda, pali a vulaki ria ge ria a viri nau, ria ranga ri gi valai nau.”
A ngava iea, a ngavane Bakovi Dagi.
18 Hosi liu i taki muga a maki nga ge bele.’ ”
19 E Iakobus i ta lokovonga, i ta maea, “Na niluhoi nau, nahea si gi habi a maregoa ne huriki a kabu i uka ma ria a Iuda, ri pulo a vilone ria, ri muri na Vure. 20 *Nim 34:15-17; Levi 17:10-16Ngane si gi here lakea ne ria, si gi taki ria nahea ri gi kani a maki ni kani ni habi na nitamina vure, nahea ri gi rata a molenga, nahea ri gi kani a kania ni hori a lohona i mate, nahea ri gi ninu a dara. 21 Si gi rata mavonga, a vuhuna i paru hosi a vinara ne Moses ni vara na tanga lobo, ni gi balaka kupo na maka roho na vaponga na Parava Nimalo.”
A Raukea
22 Muri e huriki a apostolo, e huriki a bakovi dagi, turana e huriki a tara ne Kristo lobo ri vulaki ranga bakovi ne ria, ri gi rudu lakea o Antiok turane Paulus e Barnabas. Ri vulaki e Iudas a rana tara e Barsabas, e Sailas. A bakovi nga e huriki a kabukabu ri togo hateka rua. 23 Ri habi ne tou a raukea iea:
“Mia e huriki a apostolo, a gare, mia a turane mua, mi herea a raukea iea, i lakea ne mua e huriki i uka ma mua a Iuda, mu luhoi torea e Isu, mu made o Antiok, o Siria, o Silisia.
A haro kamumu ne mua lobo.
24 Mi longo ranga e huriki ri pe mia koea, ri lakene, ri vakaviliha a niluhoi ne mua na maka ngava ri taki. Re huriki nga i uka ma mi lohoka ne ria. 25 Mia lobo koea mi valongo mai a ngava, mi vulaki ranga bakovi ri gi lakene mai mua turane Barnabas e Paulus. Mi ngaru hateka rua. 26-27 I mavonga mi rudu e Iudas e Sailas ru gu lakene mua, ru gu vakatora na ngavane rua a nita mi here puru. Re vikirua, i popote ru gu mate, a vuhuna ru ramai e Isu Kristo, a Bakovi Dagi ne hita. 28 *Mat 23:4A Hanu Kiripiripi i masia i kamumu, mia ranga mi masia i kamumu nahea mi gi vakapae mua. Mu muri mai kunanea a ngava iea: 29 Naha ni kani a maki ni kani ni habi na nitamina vure. Naha ni kani, naha ni ninu a dara. Naha ni kani a kania ni hori a lohona i mate. Naha ni mole. Mu lele rau vona maka naro hale nga, bara mu made kamumu kunana.
A ngava ne mia i pali.”
30 Ni here lobo a raukea iea, lakea ri rudu e huriki nga ri gi lakea o Antiok. Na tahuna ri bele vonga ri gale palupu e huriki a tara ne Kristo, ri habia ne ria a raukea. 31 Na tahuna ri gia, ri vivi vona a maka ngava kamumu i vakatora a niluhoi ne ria. 32 E Iudas e Sailas, rua a propet. Ru vakatora a niluhoi ne ria na ngava. 33-34 Ru made na parava ranga vonga, muri e huriki a kabukabu ri talo mule rua na nivalemu, ta ru gu hamule puru o Ierusalem ne huriki ri rudu valai rua.*A puhu ranga ri tahoka a ngava nga: 34 Pali e Sailas i made mule vonga. 35 Pali e Paulus e Barnabas ru made mule vonga o Antiok. Ru tovo, ru vara e huriki na ngava ne Bakovi Dagi. I uka ma i rua kunana ru tovo. I tahoka e huriki a bakovi ranga ri totovo.
E Paulus e Barnabas Ru Vapida
36 Muri na parava ranga, e Paulus i takia e Barnabas, “Tu gu hamule tabu na maka tanga tu vara muga a nita ne Bakovi Dagi vona, tu gu kasisi e huriki, ri made navai.” 37 *Apo 12:12,25E Barnabas i ngarua e Ioanes-Markus ge tou, 38 *Apo 13:13; Kol 4:10pali e Paulus i koi vona, a vuhuna i ha taro rua o Pampilia, i uka ma i leho turane rua. 39 Ru vahehe hateka, lakea ru vapida. E Barnabas i tulia e Markus, ru rike na aga, ru lakea na bodu e Saiprus. 40 Pali e Paulus i vulakia e Sailas ru gu laho palupu. E huriki a kabukabu ri habi rua na limane Bakovi Dagi ge rata kamumu rua, ru vano. 41 Ru vano ru laho lae na robo e Siria, e Silisia, ru vakatora a niluhoi ne huriki a tara ne Kristo ri made vonga.†O masia a mep na maka nihavai ne Paulus na bitona puhu.
*15:16: Amo 9:11-12
*15:20: Nim 34:15-17; Levi 17:10-16
*15:33-34: A puhu ranga ri tahoka a ngava nga: 34 Pali e Sailas i made mule vonga.
†15:41: O masia a mep na maka nihavai ne Paulus na bitona puhu.