9
Mi Yesu iso mini ma iso: “Nio aŋso kat piom, niom pakan ta itiŋan tombotmbot i, ko kemeete zen, mi kere Anutu iswe peeze kini raama mburaana biibi.” Mt 16:28; Lu 9:27
Yesu ruŋguunu itooro ma iwe milmilŋana
(Mt 17:1-13; Lu 9:28-36)
Yesu ziŋan naŋgaŋ kini timbotmbot ma kan mbeŋ lamata mi ta ilae, tona ikam Petrus, Yems, mi Yoan ma zin paŋ men tisala pa abal uteene ta kor a. Timbotmbot mi molo som na, zin tel tana tire Yesu ruŋguunu itooro mi mburu kini ikokou kat ma imilmil. Tomtom toono kana sa irao be iŋguuru mburu ma ikokou kat kembeia som. To naŋgaŋ kini tel tina matan ila na, tire Ilia ziru Mose tipet ma ziŋan Yesu tizzo sua.
To Petrus imaŋga na iso la pa Yesu. Iso: “Mos katuunu, iŋgi ambai kat. Pa itiŋan ta tombotmbot i. Mi parei, ko ampo beeze tel sa? Ta pu, ta pa Mose, mi ta pa Ilia?” Sua tina, Petrus iso sorok. Pa ziŋan waene bizin timoto biibi kat. Molo som mi miiri tieene isu ma izukkaala zin. To tileŋ kalŋaana ta imbot lela miiri tieene mi ipet ma iso ta kembei: “Lutuŋ tamen ŋonoono ta nio leleŋ pini ilip kat ta tina. Keleŋ la kalŋaana!” Kam 40:34+; Mt 3:17; Ŋgo 3:22; 2Pe 1:17+ To loŋa men mi matan ise na, tire Yesu itutamen. Tomtom toro sa som.
Tizem abal mi tiwwa ma tisula na, Yesu kwoono imbol pizin be tiswe mbulu ta tire na uruunu pizin wal pakan karau pepe. Imbotmbot ma sombe Tomtom Lutuunu imaŋga mini pa naala, tona tiswe ma ipet. 10 Tana naŋgaŋ kini tipo sua tana ise ndomon, mi zitun tiparwwi zin ma tiso: “Wai, sua ta ni iso pa maŋgaŋana pa naala na, ina ka uunu parei?” 11 To tiwi Yesu ma tiso: “Parei ta zin ŋgarŋan ki tutu tisombe Ilia bela imiili ma imar muŋgu, tona Mesia?” Mal 4:5; Mt 11:14 12-13 Mi ni ipekel kwon ta kembei. Iso: “E, ina ŋonoono. Ilia bela imar muŋgu, mi ipazal koroŋ ta boozomen. Mi nio aŋso piom. Sua tina iur ŋonoono ise ki Yoan kek. Motoyom iŋgal mbulu ta tikam pini na. Tito zitun ŋgar kizin mi tiseeze sorok mataana, kembei ta ka sua imbot ta muŋgu kek. Kenako parei pa sua ta muŋgu tibeede pa Tomtom Lutuunu? Sua ta kembei: ‘Zin ko tiseeze mataana, mi tirepiili i.’ ” Mbo 22:1+; Yesa 53:3; Lu 1:17
Yesu iziiri bubuŋana sananŋana pa naŋgaŋ ta
(Mt 17:14-21; Lu 9:37-43a)
14 Zin timiili ma timar mi tipet kizin naŋgaŋ pakan ki Yesu, to tire zin iwal biibi timar tiliu zin ma timbotmbot. Mi ŋgarŋan pakan ki tutu timbotmbot raama zin, mi ziŋan tiparzorzooro pa sua. 15 Iwal biibi tire Yesu, to timurur mi loŋa tiloondo ma tila be tire i. 16 To Yesu iwi zin ma iso: “Niom kaparzorzooro pa so sua i?”
17 Tomtom ta imbotmbot la iwal biibi tina lelen, ni imaŋga mi ipekel kwoono ma iso: “Mos katuunu, nio lutuŋ ta bubuŋana sananŋana izeebi ma kwoono imun. Tana iŋgi aŋkami ma ama ku i. 18 Lutuŋ ti, re beso koroŋ tana imaŋga pini, to ipalkeeti isu toono ma zoŋoono ŋekŋek, ka toptoobo izzu, mi ikadat ma mburaana imap. Tana aŋwi zin naŋgaŋ ku be tiziiri bubuŋana tana ma ila ne. Tamen titoombo na tirao som.”
19 Yesu ipekel kalŋaana ma iso pizin: “Aiss, niom tina ko som kat! Leyom urlaŋana sa som. Itiŋan tembel mbotŋana kek. Tana aŋso ko ŋgar tiom ipet risa? Mi iŋgi som. Ambai. Kakam naŋgaŋ tina ma imar.” 20 Tana tikami ma ila kini. Beso bubuŋana sananŋana tana ire Yesu na, imaŋga pa naŋgaŋ tina, mi ipalkeeti su toono ma ikadat ma ka toptoobo izzu. 21 To Yesu iwi tamaana ma iso: “Mete ti ikami ta muŋgu mi imar, som ta buri?” Tamaana ipekel kwoono ma iso: “Wai, indeeŋe ta ni naŋgaŋŋana mi imar. 22 Lwoono pakan, sombe imaŋga pini, to ipiri i sala you. Mi lwoono pakan na, ipundu i sula yok. Pa isombe ipasaana kati. Tana lelem isaana piam, mi sombe nu rao, na uulu yam.” 23 Tabe Yesu iso: “Wai, nu wi yo kembena paso. Ina imbot la urlaŋana men tau. Tomtom ta sombe iurla, na ni ko itat pa kosa sa som.” Mt 17:20; Mk 11:23; Yo 11:40 24 Tabe naŋgaŋ tina tamaana loŋa men mi itaŋroro Yesu ma iso: “Nio aŋurla. Mi tamen urlaŋana tio imbol som. Pombol yo!”
25 Yesu mataana ila na, ire zin iwal biibi ta timekewe ma timarmar. Tana iŋasaara bubuŋana sananŋana ma iso: “Nu tana, ta kamam naŋgaŋ ti ma kwoono mi talŋaana imun na, nio aŋur sua pu be zemi ta buri. Mi kozo loondo pini mini pepe.” 26 To koroŋ tina iyak ma kalŋaana sanaana, mi iyelkatkat naŋgaŋ tina ma itop su toono, mana iyooto pini ma ila lene. Iyooto ma ila na, naŋgaŋ tina mataana mburri mi imetekat su ma imbotmbot. Iwal tina tire i mi tiso: “Wei, a ra, imeete kek!” 27 Tamen Yesu iteege namaana mi iwiti, to burup ma imaŋga imender.
28 Uraata tana imap, tona Yesu ilela pa ruumu leleene. Mi ziŋan naŋgaŋ kini men timbotmbot. To tiwi i ma tiso: “Parei ta niam ti amrao be amziiri koroŋ tana som?” 29 Yesu ipekel ma iso: “Zaala toro sa som. Bela [taŋgalsek itundu pa kini kanŋana mi] tusuŋ, tona tarao tiziiri koroŋ ta kembei.”
Yesu iso mini pa meeteŋana kini ma iwe ru pa
(Mt 17:22-23; Lu 9:43b-45)
30 Tona Yesu ziŋan naŋgaŋ kini tizem lele tina, mi tikewe mi tiwwa pa lele pakaana ki Galilea. Mi ni leleene be tomtom tiute pai kizin som. 31 Pa ikamam sua pizin naŋgaŋ kini ma izzo pizin ta kembei: “Tomtom Lutuunu, ni ko tikami ma tiuri la tomtom pakan naman, mi zin ko tipuni ma imeete ma kup. Tamen ko ka mbeŋ iwe tel pa, tona burup ma imaŋga mini.” 32 Tamen zin naŋgaŋ tikam ŋgar pa sua kini ka uunu som. Mi lelen be tiwi i som. Pa timoto.
Asiŋ ta ni zaana biibi ma ilip?
(Mt 18:1-5; Lu 9:46-48)
33 Tiwwa ma timar tipet Kapenaum, mi tilela ruumu leleene, to Yesu iwi zin naŋgaŋ kini. Iso: “Lak, iti tawwa ma tamar pa zaala na, niom kaparzorzooro pa so sua i?” 34 Mi zin tipekel kalŋaana som. Timaane men. Pa tiparzorzooro pa kizin asiŋ ta ko zaana biibi ma ilip. 35 To Yesu mbuleene isu mi iso pizin. Iso: “O, kamar tis mi keleŋ. Tomtom ta sombe leleene be iwe mataana, na irao ipumuuŋgu itunu som. Bela ikoto itunu mi imbeeze pizin tomtom ta boozomen.” Mt 20:26+, 23:11; Mk 10:43+ 36 Tona ikwaara naŋgaŋ musaana ta ma tila, mi ipamenderi la lukutuunu mi iso pizin naŋgaŋ kini ta kembei: “Tomtom sa sombe ikam naŋgaŋ munmun ta kembei, mi imbeeze pini pa nio zoŋ, na ni imbeeze pio tau. 37 Mi tomtom ta sombe imbeeze pio, ina ni imbeeze pio men som. Ni imbeeze pa Tamaŋ Anutu ta iŋgo yo ma aŋmar i tomini.” Mt 10:40; Yo 13:20
Lelende ambai pizin wal ta timbot lupŋana toro tomini
(Lu 9:49-50)
38 Yoan isu to iso pa Yesu ma iso: “Mos katuunu, niam amre tomtom ta, ni izirziiri bubuŋana sananŋan pa nu zom. Mi ni igabgaaba iti som. Tana ampeteke i.” 39 Tamen Yesu iso pizin: “E-e, kepeteke i pepe. Pa tomtom ta sombe ipaata nio zoŋ ma itooro mos biibi sa, inako ni irao be loŋa mi iyyo kwoono pio na som. 1Kor 12:3 40 Mi tomtom ta sombe iwe kanda koi som, na ni gaabaŋanda. Mt 12:30; Lu 11:23; 1Kor 3:1-9 41 Nio aŋso kat piom ta kembei: Kozobe tomtom sa ikam koyom yok risa ma kiwin pa uunu tau kewe Mesia lene kek, ina tomtom tina kola ikam le kadoono. Mt 10:42
Watŋana ka sua
(Mt 18:6-9; Lu 17:1-2)
42 “Naŋgaŋ popoŋana tasa ta iurla tio na, sombe tomtom sa iwati ma itop pa urlaŋana kini, na tomtom tana, tembeli kek. Sombe tikam pat biibi ma timbit la ŋgureene, mi tila tipundu i sula mozo lukutuunu ma ila ne, to ambai.
43-44 “Nomom tasa isombe iyaryaaru u ma kamam mbulu sananŋana, na ambai be yembut ma ila ne. Kokena imbot, to ikam ma tigiibu sula lem kar sanaana ta ka you imapmap som. Tana toŋgo. Nomom tamen ina irao. Pa kaimer ko kam mbotŋana mata yaryaaraŋana. Mt 5:30 45-46 Mi kumbum ta kembena. Sombe tasa ipawa u be kamam mbulu sananŋana, na ina tomini, yembut ma ila ne. Kokena imbot, to ikam ma tigiibu sula lem kar sanaana. Tana toŋgo. Kumbum tamen, ina irao. Pa kaimer ko kam mbotŋana mata yaryaaraŋana. 47 Mi motom tomini. Tasa isombe iyaryaaru u pa mbulu sananŋana, na pai ma isu lene. Toŋgo. Motom tamen, ina irao. Pa kaimer ko lela kar ki Anutu. Kokena motom toro tana imbot, to ikam ma tigiibu sula lem kar sanaana. Mt 5:29 48 “Pa kar tana, ka motmooto sananŋan ta timetmeete som. Mi ka you ta kembena, ko imbotmbot ma alok. Yesa 66:24
49 “Patoronŋana ta izalla you na, titiyaryaara tai * You iwe kin pa: 1) kadoono urŋana ki mbeŋ kaimer, 2) Bubuŋana Potomŋana, mi 3) toomboŋana. Mi Wok Pris 2:13 iso ta kembei: Tai iwe kin pa sua mbukŋana ki Anutu. isala bekena iurpe ma iŋgeeze. Mi tomtom ta kembena. You kola ipet pizin tomtom ta boozomen. Ezek 43:24
50 “Tai na, koroŋ ambaiŋana. Tamen sombe mburaana imap, na irao tuurpe mini na som. Tai ta imbot sula leleyom na, kikiskis, mi leleyom par piom mi kaparlup yom ma kombotmbot.” Mt 5:13; Lu 14:34+; Ro 12:18

9:1: Mt 16:28; Lu 9:27

9:7: Kam 40:34+; Mt 3:17; Ŋgo 3:22; 2Pe 1:17+

9:11: Mal 4:5; Mt 11:14

9:12-13: Mbo 22:1+; Yesa 53:3; Lu 1:17

9:23: Mt 17:20; Mk 11:23; Yo 11:40

9:35: Mt 20:26+, 23:11; Mk 10:43+

9:37: Mt 10:40; Yo 13:20

9:39: 1Kor 12:3

9:40: Mt 12:30; Lu 11:23; 1Kor 3:1-9

9:41: Mt 10:42

9:43-44: Mt 5:30

9:47: Mt 5:29

9:48: Yesa 66:24

*9:49: You iwe kin pa: 1) kadoono urŋana ki mbeŋ kaimer, 2) Bubuŋana Potomŋana, mi 3) toomboŋana. Mi Wok Pris 2:13 iso ta kembei: Tai iwe kin pa sua mbukŋana ki Anutu.

9:49: Ezek 43:24

9:50: Mt 5:13; Lu 14:34+; Ro 12:18