49
Jekop, God an boriba deragh me damuasa ifuegha,
an akar aghuiba me ganɨdi
Egha Jekop uan boribar diazɨ, me izima, a kamaghɨn me mɨgei, “Ia nan boroghɨra izɨtɨ, kɨ bizir gɨn ia bativamibar gun ia mɨkɨmam. Kɨ Jekop ian afeziam, nan ziar mam Israel, ia nan boriba, ia bar izɨ nan boroghɨn uari akuvagh, deraghvɨra uan kuariba arigh na baragh.
“Ruben, nan borir ivariam, kɨ gumazir igiamra ikia nɨ bate. Ezɨ nɨ bar ekevegha bar gavgavigha nan borir igharazibagh afira. Egha nɨn araziba mati aperiam ivemari moghɨn bar gavgavigha ongani, ezɨ gumazitam nɨ gativaghan kogham. Nɨ uan afeziamɨn amuir dozim koma akuigha, bar arazir kuram gamigha aghumsɨzir ekiam na ganɨngi. Kamaghɨn, nɨ ua faragh ikian kogham.* Nɨ Jenesis 35:22ɨn gan.
“Ezɨ Simeon ko Livai, aning aveghbuamning. Aning uaning inigha mɨdorozir biziba isa igharaz darazi paza me gami. Egha aning atarava gumazibav sozima, me ariaghiri. Egha aning pura ikia uan ifongiar kuramɨn gɨn ghua bulmakaubar suer duiar agɨribar aghori. Kamaghɨn, kɨ aning ko navir vamɨra ikian kogham. Ezɨ bizir kɨ aning damuasa nɨghnɨgha akam akɨriziba, kɨ dar gɨn mangan aghua. Aningɨn adariba bar gavgafi, ezɨ aningɨn anɨngagharim bar kufi, kamaghɨn aningɨn anɨngagharir kam aning gasɨghasɨgham. Eghtɨ kɨ aning damightɨ, aningɨn ovavir boriba tintinibar Israelian gumazamizir igharazibar tongɨn ikiam.
“Juda, nɨn aveghbuaba nɨn ziam fam. Egh nɨ uan apanibar fɨribar suigh me abɨntɨ, nɨn aveghbuaba nɨn guamɨn uan dapaniba avigh, ziar ekiam nɨ danɨngam. Dɨboboniba 24:9; Akar Mogomem 5:5Ezɨ Juda, nan otarim, nɨ mati laionɨn igiar mam. An asɨzibav sogha da apa, ghua bar gavgafi. Egha nɨmɨra apiav ikia uabɨ akunasavɨra gara iti, ezɨ gumazamiziba a dɨpovan atiatingi. 10  Onger Akaba 60:7; 108:8Egha an atrivimɨn aghorimɨn suiraghtɨ, an an gavgavir ekiam akaghtɨ, a ikɨ mamaghɨra ikiam. Egh an ovavir boribar atrivimɨn mɨn ikɨ mangɨtɨ, gumazamiziba bar a bagh bizir aghuiba inigh a bagh izamin dughiam otogham. Hibrun akam deragha mɨgɨrɨgɨar kamɨn mɨngarim abɨghizir puvatɨ. Gumazir maba Hibrun akam mong a gɨghagharɨra egha kamaghɨn akar kam osiri, “A gavgavir kamɨn suiragh ikɨ mangɨ gumazir ingangarir kam iniamin gumazim otogham.” Egh a kantriba bar dagh ativagham. 11 Egha a wainɨn ikarɨzir bar aghuir avɨriba iti. Egha a uan donkin amebamɨn nguzim ikiasa, pura wainɨn ikarɨzir kabar a iti. Egha a wainɨn ovɨziba mɨrmɨra, wainɨn dɨpar avɨribagh ami, eghtɨ gumazamiziba dar amɨ da gɨvaghan kogham. Ezɨ a wainɨn dɨpar maba isa uan korotiaba rue. 12 Egha a wainɨn dɨpar avɨriba apava, kamaghɨn an damazimning aghefe. Ezɨ a bulmakaun oter eborir avɨriba apava, kamaghɨn an atariba bar ghurghuri.
13 “Ezɨ Sebulun ongarimɨn boroghɨra ikiam, ezɨ an ongarir dadarim, kuriba ikiamin danganir aghuim ikiam. Eghtɨ an nguazimɨn ababanim bar mangɨ Saidonɨn nguibamɨn nguazim bɨragham.
14 “Isakar a donkin bar gavgavim. Egha a pura mɨtarir biziba ateribar tongɨn irav iti. Akar kam, “mɨtarir biziba ateriba,” Hibrun akamɨn deragha mɨgeir puvatɨ. Gumazir maba kamaghɨn a gɨra, “sipsipbar dɨvazim.” 15 A uan nguazimɨn garima a ikiamin danganir bar aghuim, egha a bar pura ingari. Egha gɨn a pura ingangarir gumazir kɨnimɨn mɨn ingangarir bar ekiam gami.
16 “Ezɨ Dan,§ Hibrun akam, ziar kam, “Dan,” akar kam mong an mɨrara ghu, “Ativagh.” a gumazir dapanir ekiamɨn mɨn ikɨva, uan gumazamizibagh ativagh ikɨtɨ, me Israelian anabar igharazibar mɨn otivam. 17 Egh Dan kuruzir kurar mamɨn mɨn tuavir mɨriabar ikɨ mɨzuamam. Eghtɨ hoziaba ivemarɨ tuavimɨn izɨtɨ, a uabɨ fegh kunigh men suebagh inivtɨ, gumazir hoziabagh apiaziba me daighiregham.
18  Onger Akaba 119:166; Aisaia 25:9; Maika 7:7“O Ikiavɨra Itir God, nɨ nan akurvaghasa kɨ nɨ mɨzuai iti.
19 “Gat, okɨmakɨar gumaziba izɨ nɨ mɨsogham. Eghtɨ nɨ men mɨdoroziba ikarvagh me batueghtɨ me mangam.
20 “Aser, nɨn nguazim dagher avɨriba ikiam. Nɨ dagher isɨngtɨzir atrivim bar ifongeziba tuam.
21 “Naptali nɨ mati, memen atiam uan ifongiamɨn gɨn zui. Egha nguzir diriba bati.
22 “Josep nɨ mati wainɨn ikarɨzir aghuim, a dɨpar atuir mamɨn boroghɨn otogha aghua ovɨziba bati. Egha an aghariba ruarigha dɨvazim avara. 23 Ezɨ gumazir pibar asa mɨsoziba, me pamten a gasavɨra iti. Me a gaseghtɨ an aremeghasa me pazava a gami. 24 Ezɨ Josep uan pimɨn benim fɨrizir puvatɨ. Godɨn Bar Gavgavim Itim, a Jekopɨn God, a gavgavim isa Josep ganɨngi, ezɨ Josepɨn agharim amɨrazir puvatɨ. Ezɨ Godɨn kam, a Israelian Garir gumazim, egha a mati Israelia Modir Dagɨar Gavgavim. 25 Kar nɨn afeziamɨn God, kar Godɨn Gavgaviba Bar Itim. Egha a uabɨra deravɨra nɨ gamua, bizir aghuir avɨriba nɨ ganɨdi. Egh overiam damutɨ, amozir avɨrim nɨ gizam. Egh a dɨpar avɨrim damutɨ, da nguazimɨn otivam. Eghtɨ a nɨn adarazir amizibar amutɨ, me borir avɨriba batam. 26 Ezɨ kɨ nɨn afeziam, kɨ bizir aghuir avɨriba nɨ ganɨdi. Eghtɨ bizir aghuir kɨ nɨ danɨngamin kaba, nɨ da iniam, da otiv avɨrasemegh, mɨghsɨar dafaba avegham. Egh da bar nan inaziba fomɨra inizir bizir aghuibagh afiragham.** Hibrun akam deragha mɨgɨrɨgɨar kamɨn mɨngarim abɨghizir puvatɨ. Eghtɨ Josep, bizir kaba da bar nɨ bativam, nɨ gumazir kam, uan aveghbuabar tongɨn gumazir ekiamɨn otogham.
27 “Ezɨ Benjamin mati afiar atiar ekiar mam, an asɨzibav sozima da ariaghiri. Egha asɨzir mɨsogheziba a mɨzarazibar ada api. Egha guaratɨzibar a inizir biziba tuisɨsi.”
28 Ezɨ aveghbuar kaba, kar Israelian 12plan anababa. Ezɨ men afeziam aremeghasa amuava, vaghvagh akar aghuim me ganɨdima, akar kam men arazibar mɨrara ghu.
Jekop aremezɨ me anefa
29 Ezɨ Jekop akar aghuiba anigha gɨvaghava, kamaghɨn uan boribav gei, “Kɨran oveghangɨn, kɨ oveaghuezibar nguibamɨn mangɨ uan inazir afeziaba ko ikiam, kar gumazir ovengezibar nguibam. Eghtɨ ia na isɨ nan inaziba ko dagɨar mozimɨn narafagh. Dagɨar mozir kam, a Efronɨn nguazimɨn iti. Efron, a Hitian gumazir mam. 30  Jenesis 23:3-20Mozir kam Makpelan nguazimɨn iti, a Kenanɨn nguazimɨn ikia, Mamren nguibamɨn boroghɨra iti. Abraham Efron dam nguazir otevir kam givese, eghtɨ a uan adarazir kuabar afamin danganimɨn mɨn ikiam. 31  Jenesis 25:9-10; 35:29Ezɨ mozir kamɨn, me Abraham uan amuim Sara ko aning afagha, uaghan Aisak uan amuim Rebeka ko, aning afa. Ezɨ kɨ Lea uaghan mozir kamɨn anefa. 32 Dagɨar mozir kam itir nguazim, Abraham Hitian adarazi dam a givese.”
33  Aposel 7:15Egha Jekop akar kabav mɨkemegha gɨvagha, uan suemning amɨkɨrɨgha dakozim gisɨn atɨ. Egha an areme, ezɨ an duam ghua uan adarazi ko me oveaghuezibar nguibamɨn iti.

*49:4: Nɨ Jenesis 35:22ɨn gan.

49:9: Dɨboboniba 24:9; Akar Mogomem 5:5

49:10: Onger Akaba 60:7; 108:8

49:10: Hibrun akam deragha mɨgɨrɨgɨar kamɨn mɨngarim abɨghizir puvatɨ. Gumazir maba Hibrun akam mong a gɨghagharɨra egha kamaghɨn akar kam osiri, “A gavgavir kamɨn suiragh ikɨ mangɨ gumazir ingangarir kam iniamin gumazim otogham.”

49:14: Akar kam, “mɨtarir biziba ateriba,” Hibrun akamɨn deragha mɨgeir puvatɨ. Gumazir maba kamaghɨn a gɨra, “sipsipbar dɨvazim.”

§49:16: Hibrun akam, ziar kam, “Dan,” akar kam mong an mɨrara ghu, “Ativagh.”

49:18: Onger Akaba 119:166; Aisaia 25:9; Maika 7:7

**49:26: Hibrun akam deragha mɨgɨrɨgɨar kamɨn mɨngarim abɨghizir puvatɨ.

49:30: Jenesis 23:3-20

49:31: Jenesis 25:9-10; 35:29

49:33: Aposel 7:15