4
Helenga Opene Nga Kon
(Mat 13:1-9; Luk 8:4-8)
1 ✡Mak 3:7-9; Luk 5:1-3Iesus talun ke hetoro mule nga ech hetaliliu ngana nenge Kalelea ilina hele. Pe hulua nge halang toto teare liliu ele i. Ol pe are nga sulang ke ote hot ke mana nga ech sana. Pe hulua temes nga ech ilina. 2 ✡Mat 13:34; Mak 4:33-34Iesus hele lange iri nga helenga opene ke hetore iri nga ure halang pe hele,
3 “A longo at! Etue e none la ke tua ngaunga alona. 4 Tue iri nga ume pe hel te losio nga kue pe ngie mur teat ke te tuais haka taua. 5 Hel te losio nga ich nenge ana um halang. Etue sase ero mana pe mataria hot mule iange ich une sune mana. 6 La ol pe chaia haka pe sine ngaunga alona nemur ke te mete iange ularia sio langa ich letena nge sio ero. 7 Ngaunga alona hel te losio teu nga kiki letena pe kiki haka pe takue aria ngaunga ke hei ero. 8 Pe ngaunga alona tutuna nemur nenge non neu tue iri nga ich nge urana, pe mataria hot pe te haka ke nek pe ngana ngaria. Hel ngana ngaria iri ana non kina elle pe analoch (30), hel ana non kina mol (60) pe hel ana non kina iri lime (100).”
9 Ke het pe Iesus hele, “A pal talngamo pe a longo ke neknek!”
10 Iesus tu ke i toro mana pe na hana mur pe iri nenge te longe i teat ke te onteia i ke hemallaha hote helenga opene nemur. 11 Pe hele lange iri, “Imo a mene helenga talkomkome ngana nga NeHalang nena naualanga pe nekinga ke mallaha. Pe iri hel, e nana lange iri nga helenga opene mana. 12 ✡Isa 6:9-10; Ume 28:26-27Ke ngana laka nenge,
“ ‘Tenau pe tenau pe leteria lilil,
te longo pe te longo pe te eteia luna ero;
pomalam te hulia leteria ero,
pe NeHalang letena ia iri nga reria
poinga poreke ngana mur ero.’ ”
Iesus Hemallaha Hote Helenga Opene Nga Ngaunga Alona
(Mat 13:18-23; Luk 8:11-15)
13 Ol pe Iesus hele lange iri, “A eteia helenga opene nei ero kura kai? Pe lape a eteia helenga opene lochloch luna ke mere? 14 Non nge tutua ngaunga alona poi ke malaka nge non nenge hele hotote NeHalang nena helenga. 15 Pe ngaunga alona nenge te losio nga kue, pomalaka nge hehei pe hana nenge te longe NeHalang nena helenga pe nga etue nem mana non poreke ngana at pe uaia totoia helenga nenge NeHalang tue nga leteria. 16 Pe hehei pe hana hel te poi ke pomalaka nga ngaunga alona nenge te losio nga ich nenge ana um halang. Te longe helenga nem pe te mene ke ueiuei mana pe te iech ia. 17 Pe ularia ero. Tetu ke etue choro mana pe nga etue nenge ure meena ngana lohot pe mele hel te teke te hekou sue NeHalang na helenga, hehei pe hana nemur leteria manmanna ngana het sio ke ueiuei mana. 18 Iri hel te poi ke pomalaka nga ngaunga alona nenge te losio teu nga kiki letena. Te longe helenga 19 ✡Mat 19:23-24pe leteria tuhit mene ure nemur nga ich pe muteria tau tote umtutuna pe ure eltit ngana mur. La ol pe leteria lilil ele NeHalang na helenga pe te ume hote ute e nge urana nga tetu ngaria ero. 20 Pe hehei pe hana hel te poi ke pomalaka nga ngaunga alona nenge tetue nga ich nge urana. Te longe helenga nem pe muteria taua ke hel ngana ngaria halang pe hel halang pol pe hel halang toto.”
Helenga Opene Nga Lemenga
(Luk 8:16-18)
21 ✡Mat 5:15; Luk 11:33Pe Iesus onteia iri, “Pomere, mele tonge lemenga pe tal teua nga chasang ma nga hete ene ke talkome? Lape ero! Lemenga nem lape te neue ero. Lemenga nem tetal heke nga lut ke tualeme nga kileng lochloch pe tenau ke mallaha ia. 22 ✡Mat 10:26; Luk 12:2Ke pomalam helenga lochloch nenge talkome heueu nei lape NeHalang hemallaha hote. 23 Apal talngamo pe a longo ke neknek!
24 ✡Mat 7:2“Pe letemo tuanin ke nek toto nga ure nenge a longe iange NeHalang lape poia imo ke a etei ke purpur, urume ure nenge letemo tuanin ia. Pe NeHalang lape poia imo ke a etei tote. 25 ✡Mat 13:12; 25:29; Luk 19:26Mele nenge nena unne ma lo, lape NeHalang tung ke nena halang toto. Pe mele nenge nena ero, lape NeHalang mene toto mule unne sune nenge tutu nge i.”
Helenga Opene Nga Kon Aka Ngana
26 Iesus hele, “NeHalang nena naualanga pe nekinga pomalaka nga non nenge tutua kon nga ana ume. 27 Pe kon tutuna nemur mataria hot pe te haka nga etue nenge non nem mamamani nga miliko ma mesmese nga uach. Pe i eteia ure nemur te haka ngaria ero. 28 Ich isipona poia kon nemur ke te haka pe nganangaria. Nga tele ngana iria lohot, ke het pe te rora ke het pe nganangaria lohot sapele. 29 ✡Jol 3:13; Hem 14:15Pe nga etue nenge kon mera, ume tokoninga at ke sohe iri.”
30 Iesus ontei, “Lape e hele urume NeHalang nena naualanga pe nekinga ke pomere? Helenga opene tei nenge lape e heleia ke e hemallaha hote? 31 NeHalang nena naualanga pe nekinga, pomalaka nga ae paele tutuna. Tutuna kinkino mana nga ae halang tuturia 32 pe haka ke soke toto ke i ae palaungana nge perperna halang pe ngie mur te umeia reria kiniu pe tema ia.”
33 Iesus hetore nena helenga lange hehei pe hana nga helenga opene hel ke pomai ke teke poia iri ke te etei tote. 34 Iesus hetottore hehei pe hana nga helenga opene mana, pe nga etue nenge i toro tu luluch nge nena hana mur, hemallaha hote luna lange iri.
35 Nga ulei nga etue neu, Iesus hele lange na hana mur, “Ta lotele langa ech hetaliliu ngana ilina hele.” 36 Pe te hile sue hulua, pe te haka nga sulang nenge Iesus are haka ia lo. Pe te ote tele luluch nge i. Pe aka hel pule te ote tele luluch pule. 37 Ol pe tuttula palaungana heingana haka sapele pe ruach talun ke poi teu sapele nga sulang letena ke liu muta ke teke puluchluch lo. 38 Pe Iesus iam tal heke palpalna nga ulunga ke mamani nga sulang hoena. Na hekulkulonga mur te hengo heke i pe te hele, “Non soke, letemia ita nge lape ta puluch ero kai?”
39 Iesus mes haka pe hele langa tuttula, “Heingam ero!” Pe hele langa ruach, “O mana ke nek!” Tuttula nem mete sio pe ruach ma ke mello. 40 Iesus onteia nena hana mur, “Pomere nenge a matau? Letemo manmanna nge iau ero kura kai?”
41 Pe te rura toto pe te hele tele hel nge iri, “Non tei nei mai, nenge tuttula pe ruach te longo taua i?”