18
Yudas Irim Yisu Ifa Garam Ipiap Banginggan
(Matiu 26:47-56; Markus 14:43-50; Lukas 22:47-53)
Gubuꞌ Yisu ntsupa nan gan uda gin sib, da irut riban atsungꞌa gin itangin nigi rai da iyung ifa bump Kidron marafain. Gum oliv mangan imingꞌ igi, da Arangan irut riban atsungꞌa gin yatangꞌ gin. Yudas, garam rima Yisu fada garam ipiap banginggan, isruꞌ i gum igi sib, i gubuꞌ fain da Yisu irut riban atsungꞌa gin iti ifa mpa nigi. Da garam pumuꞌa Anutu gudzun rusan da Farisai ruas itangin garam singaari mpada tayangꞌ Ungar Mararam fain ifan da Yudas. Da Yudas iyu garam singaari Rom fain impruꞌ da imungꞌ gin iba gum igi inting da dzaf tsitsuꞌ da rampi da singan.
Yisu isruꞌ i nam santan nida waꞌan da Arangan igi da ifa gut i rib igi, “Agam isau mangan nigi?”
Ribarangan ini Arangan nifunggan mungaꞌ ibiani, “Yisu, Garam Nasaret ugu.”
Da Yisu ini binaꞌ, “Dzi Arangan Aruani.”* Dzi Arangan Aruani —Mingꞌa nifu nan Grik da nan ani isangꞌ nan “Dzi Mpa Ibi Arigi Angu” mingꞌa Yowanis 8:24, 28, 58, da 13:19. Watsanga:Kis 3:14; Ywn 4:26; 8:24,28,58; 13:19; 18:6,8. Da Yudas, garam rima Arangan fadan da garam ipiap, imunti nigi impruꞌ da rib igi. Gubuꞌ Yisu nida binaꞌ, “Dzi Arangan Aruani,” da ribarangan ifa barun barun da iruaꞌ iruꞌ intap.
Da Arangan itip igut i ribarangan, “Agam isau mangan nigi?”
Da ribarangan ini, “Yisu, Garam Nasaret ugu.”
Yisu ini ribarangan nifunggan mungaꞌ ibiani, “Dzi ni da agam i Dzi Arangan Aruani! Bida agam sauda dzi badan da agam wanang da garam fain ani nafan.” Nam igi waꞌ i nanga nan Arangan nidan ugu suda nidzun: “Dzi watiri garam aru U tangindan da dzi ugu gan manga rai u.” Ywn 6:39; 10:28; 17:12
10 Da Saimon Petrus, uda bainat ugu, itus bainat iyab da itsapi garam pumuꞌa Anutu wain tsiraꞌ garam guman mangan ringan bini utrap. Garam gum igi binganggan Malkus. Mt 26:51; Mk 14:47; Lk 22:50 11 Yisu ini da Petrus ini binaꞌ, “Wantsungꞌ bainatam arigi naruꞌ! Ibi anungꞌ? U tsanga ibi dzi wanasangꞌ i numa i kap Ramangꞌ riman da dzi ani u, a?” Mt 26:52
Yisu Imunti Anas Maran
(Matiu 26:57; Markus 14:53; Lukas 22:54)
12 Garam singaari da gan garam gudzun gan da garam singaari mpada tayangꞌ Ungar Mararam bada mingꞌa garam Yuda gudzun rusan ugu impung Yisu da yudzu Arangan bangin. 13 Da iyu iba da Anas, Kaiafas fininggan ramanggan, isu miamun. Da Kaiafas impa ibi garam pumuꞌa Anutu wain gudzunggan tsiraꞌ da gubuꞌ arigi. 14 Da arangan garam aru nidan da garam Yuda gudzun rusan nida binaꞌ, “Bini iyus i garam bitsintaꞌ angu mampa i uda ampan tsiraꞌ mumai gan.” Ywn 11:49-50
Petrus Itungꞌ Maran i Yisu
(Matiu 26:69-70; Markus 14:66-68; Lukas 22:55-57)
15 Saimon Petrus irut Yisu garaman atsungꞌa gin mangan yatsungꞌ Yisu. Garam pumuꞌa Anutu wain tsiraꞌ isruꞌ i Yisu garaman mangan nigi, ibinigi da garam arigi irut Yisu yatangꞌ garam pumuꞌa Anutu wain tsiraꞌ ntiang gan. 16 Da bitsintaꞌ Petrus rungꞌ imunti muantsi nifun. Da Yisu garaman atsungꞌa gin aru garam pumuꞌa Anutu wain tsiraꞌ sruꞌa gin igi itip iwaꞌ ba da itip nan da sagat gum muntida tayangꞌ muantsi da iyu Petrus yatangꞌ. 17 Da sagat gum igi igut i Petrus, “Mabi arangan garaman atsungꞌa gin mangan agu?”
Da Petrus ini, “Imaꞌ! Anungꞌ dzi u.” 18 Garam gum da garam singaari mpada tayangꞌ Ungar Mararam ruas yarungꞌ dzaf da imunti imaf rinin gin, i nam irangarang wasi. Da Petrus ibinigi imunti impruꞌ rib igi da imaf rinin.
Garam Pumuꞌa Anutu Wain Tsiraꞌ Iraru Yisu
(Matiu 26:59-68; Markus 14:55-65; Lukas 22:66-71)
19 Gubuꞌ arigi da garam pumuꞌa Anutu wain tsiraꞌ igut i Yisu i riban atsungꞌa gin da nan gan fisa gin. 20 Da Yisu ini binaꞌ, “Dzi fis i nan dzidziwandan wasi da ampan tsiraꞌ imingꞌ nam manaꞌ da ungar mpruꞌa ruan gin da Ungar Mararam ntiangꞌ gan wasaꞌ aru garam Yuda santan mpruꞌa ruan gin, da dzi wadzigin nan mangan u. 21 Ibi anungꞌ da u gut i dzi? Wagut i rib ringanta i dzi aga. Ribarangan isruꞌ i nan idzuwai dzi fisa gin.”
22 Gubuꞌ Yisu nida nan igi da garam singaari mpada tayangꞌ Ungar Mararam mangan muntida uts ipuak Yisu da ini, “Nigi sanab bini i u nida nan mungaꞌ da garam pumuꞌa Anutu wain tsiraꞌ, a?”
23 Da Yisu ini, “Bida dzi nida nan manga asub da wani wasi! Da bida dzi nida nan nidzun, da ibi anungꞌ da u puak dzi?” 24 Ida Anas itangin Arangan ruta bangin dzura sib ifan da garam pumuꞌa Anutu wain tsiraꞌ Kaiafas.
Petrus Itip Itungꞌ Maran i Yisu
(Matiu 26:71-75; Markus 14:69-72; Lukas 22:58-62)
25 Wasaꞌ aru Petrus rungꞌ muntida mafa rinin i dzaf, da rib igi gut i arangan ini binaꞌ, “Da agu binigi, u su arangan mamaꞌ gan manga atsungꞌa gin mpruꞌan, a?”
Da arangan ini rib igi nifunggan mungaꞌ ini binaꞌ, “Aꞌa! Anungꞌ dzi u!”
26 Da garam pumuꞌa Anutu wain tsiraꞌ garam guman mangan imunti nigi, da iba imingꞌ garam Petrus tsapida i ringan utrap ugu utupan. Da ini da arangan, “Dzi wanatungꞌ marangꞌ tsanganda agu mpruꞌan da garam igi mingꞌa gum aga ugu, a?”
27 Da Petrus itip itungꞌ maran i arangan, da gubuꞌ arigi rururungan da tatariꞌ ikakarak.
Yisu Imunti Pilatus Maran
(Matiu 27:1-2,11-14; Markus 15:1-5; Lukas 23:1-5)
28 Maratait santan da rib Yuda garam gudzun rusan iyu Yisu imingꞌ Kaiafas ungaran ifan da Pilatus, garam Rom mpada tayangꞌ intap Yudia, i ungaran tsiraꞌ mpada gin da nanga guman gin. Maran ifur i anungꞌ nanga runggan bubumpuadan mingꞌa Anutu maran u, i ribarangan ini gada nam gadan tsiraꞌ i maran fura gubuꞌ Angira Atupa Sib. Ibinigi da ribarangan anungꞌ yatangꞌ ifa ungar igi wasaꞌ gan u. 29 Imunti manaꞌ angu da Pilatus iwaꞌ ba da igut i ribarangan, “Agam irarab garam ani asuban nangan idzuwai da agam ini rarudan?”
30 Da ribarangan ini nan mungaꞌ ini binaꞌ, “Bida aranga garam mamida nanga asub, da aga wasangꞌ uda aranga bamuntida agu maram u.”
31 Da Pilatus ini biani, “Agam runggam wayu aranga biaꞌ da wararu nasangꞌ agam nan gam faidagin nidan.”
Da rib Yuda igi ini nan mungaꞌ ibiani, “Rom nan gan faidagin ini aga wasangꞌ i isa garam mangan funub u.” 32 Nigi iwaꞌ yatsungꞌ Yisu nan gan nidan da ragidan ugu yaba i sanaban mampan bungꞌ awaꞌ nabi anungꞌ, da nan igi iwaꞌ isu nidzun.
33 Ibinigi da Pilatus itip yatangꞌ ifa ungar da inuꞌ Yisu yatangꞌ ifan da igutin ini binaꞌ, “Garam Yuda King gan agu, a?” Mt 27:11; Mk 15:2; Lk 23:3; Ywn 18:37
34 Yisu itip igut i arangan ini binaꞌ, “Nigi agu uwayantam ma garam fain ini dzi wasi da agu?”
35 Pilatus ini Arangan nifunggan mungaꞌ ini binaꞌ, “Mani dzi garam Yuda, a? U garamam da garam pumuꞌa Anutu wain ruas itangin agu ba dzi banginggangꞌ. Da u nang asub idzuwai?”
36 Yisu ini arangan nifunggan mungaꞌ ini biani, “Dzi nanggangꞌ mpada tayangꞌ gangꞌ garamangꞌ bida king wamingꞌ intap ani u. Dabi damingꞌ intap ani, da dzi garamangꞌ madasif ngants i dzi, da rib Yuda wadasangꞌ mpunga dzi u. Da bitsintaꞌ aruani da dzi nanggangꞌ mpada tayangꞌ gangꞌ garamangꞌ bida king wamingꞌ intap ani u, imaꞌ.”
37 Da Pilatus ini, “Ibinigi da agu king, a?”
Da Yisu ini arangan nifunggan mungaꞌ ini binaꞌ, “U runggam ini i dzi king. Rinangꞌ yapingꞌ dzi da dzi ba intap ani i wain ibiani, i fisa i nan nidzun wasi. Da garam santan maran arida i nan nidzun da uda yaban, da iringant i dzi nan gangꞌ da yatsungꞌ gin.”
38 Da Pilatus itip ini, “Da agi nabusruꞌ i nan nidzun igi nabi anungꞌ?”
Rib Yuda Gudzun Rusan Ini Isa Yisu Funub
(Matiu 27:15-31; Markus 15:6-20; Lukas 23:13-25)
Pilatus itip iwaꞌ ungar ba da garam Yuda gudzun rusan da ini binaꞌ, “Dzi wawaꞌ da garam ani asuban mangan nangan u. 39 Da bitsintaꞌ agam isruꞌ i agi sanabangꞌ dzi nangan da gubuꞌ Angira Atupa Sib da udzuf santan, i tanginda garam manga fada sinungꞌ karabus. Da agam maram ifur i dzi tanginda garam Yuda king gan biaꞌan da agam?” Mt 27:15; Mk 15:6
40 Da rib igi inuꞌ nifun tsiraꞌ bingan ini binaꞌ, “Anungꞌ nigi u! Watangin Barabas ba da agai!” Barabas igi garam ruta gabman Rom isa ruan da isa garam funub. Mt 27:16-21; Mk 15:7-11; Lk 23:18-19

*18:5: Dzi Arangan Aruani —Mingꞌa nifu nan Grik da nan ani isangꞌ nan “Dzi Mpa Ibi Arigi Angu” mingꞌa Yowanis 8:24, 28, 58, da 13:19. Watsanga:Kis 3:14; Ywn 4:26; 8:24,28,58; 13:19; 18:6,8.

18:9: Ywn 6:39; 10:28; 17:12

18:10: Mt 26:51; Mk 14:47; Lk 22:50

18:11: Mt 26:52

18:14: Ywn 11:49-50

18:33: Mt 27:11; Mk 15:2; Lk 23:3; Ywn 18:37

18:39: Mt 27:15; Mk 15:6

18:40: Mt 27:16-21; Mk 15:7-11; Lk 23:18-19