Yesus e Kuaneko, iti Dawkalfolse em Sang te.
26
(26:1–28:20)
Elo Alomin Weng Memen Kesiliw em Sang te.
Yangeko, em kukuyemse weng be alik alik banim kelewse ding bakate, Yesus e akalem gelewkabiliw kunum biilo bokoyemomele: “Alew ding banimei, Abanggayemse Ding keloke te. Beem ding dim kabalak e, i Kawtiw Aul nelo maka im teing dim da konemsomi, ais dim da konemeko, neniwi, ne kuanoki te.”, yangse kale.* Aneng Kolew 12:1-27; Matyu 20:18
Beem ding dim bakate, Sunbin-Got em am yol em kunum ayem sel so, em angin bi iso, Isalael kawtiw im kak yetebiliw kunum iso, alik alik i Sunbin-Got em am yol em kunum ayem sel Kaiafas beem am fian ka kel bongguko, Yesus elo alomin yawal deiw fensiliw kale. Nimtew angom? I bokolomeliw: “Nu elo Abanggayemse Ding bakate aluw tewe, kunum waneng nulo yetemsomeliwi, nu im ibolow silikmoyemuwi, i weng ane ane keko, ganokoliw sako!”, angsiliw kasike.
Waneng mak um Kanesu em Sang te.
Beli, Yesus e Betani abiw fong gel ka uneko, Saimon em am ka kel bise kale. Sua e, Saimon be bulul abung fian so kesomi, alenale kunum ete kale. Beem wanin wansiliw ding dim bakate, waneng mak Yesus em mit mewso teleko, on kisol so tum kaisiliw ok sen mak de teleko, Yesus em kak dim ka kel kamge eisneng mak busel kolewsu kale. Sua e, waneng bu tum win fian fian mak kuluko, kamge so eisneng be wesu kate kale.* 26:7 Aluwbamin kunum mak e itol makmak diwkuw aluwsomi, aluwbamin beem tum win makuw bongguko, dukule tewe, e ki keko, on kisol eisneng be fein wenoke te. * Iluk 7:37-38
Keko beli, akalem gelewkabiliw kunum bi um kanebu eisneng be atemsomi, digaka keumeko, bokoumomeliw: “Ibo yake! Nimtew angom ete ku kaneko eisneng kale tutubelew a? Nu kamge eisneng kale kuluko, dabalasomeluwi, on kisol so alwol keko, wensiliw tewe, nu tum win fian fian mak kuluko, ki kesomi, em banim kawtiw ilo duyemeko, ilo dokoyemokoluw tew te!”, wangsiliw kale. 10 Wangbiwi, Yesus e im kaneliw be kal kesomi, bokoyemomele: “Yu nimtew angom ete waneng kaluulo ilum dukaumbiliw a? Usik nelo ken ati eisneng mak kenembu kasike. 11 Em banim kawtiw i diwkuw diwkuw yuso biliw kate, ne nam diwkuw diwkuw yuso boki te.* Sawa Weng 15:11 12 Waneng kalu fom kal dim em kabiyemkabiliw kukuw geleweko, kamge eisneng beso nelo kame kuw memen kenembu kasike, sow em kuanoki ding dim kabalak e, i ki keko, nelo sak fomkamin dim ka kel da konemokoliw te. 13 Yu kililina! Kunum waneng uneko, Sunbin-Got em Weng Kal Ken Ati kale bakayem tem bakayem tem unokoliw aneng aneng angom alik alik biim kasel i waneng kaluum kanesu sang bakati kiliko, ibolow fukunokoliw te!”, yangse kale.
Sudas eso, Yesus em Maka iso, Weng Kitil nam Dukusiliw em Sang te.
14 Beli, Yesus em kalun kel gelewkabiliw kunum biim kunum mak em wiin e Sudas ete kale. E Iskaliot abiw kunum ete kale. Beem ding dim bakate, e Sunbin-Got em am yol em kunum ayem sel so, akalem angin iso, alik alik biim mit mewso uneko, 15 ilo dakalalomele: “Ne Yesus be yom teing dim da koyemi tewe, yu nimtew eisneng mak nelo nemenokoliw a?”, yangei, i weng teko, tum win on kisol 30 kel dulewsiliw kale.* Sekalaya 11:12; Sion 11:57 16 Dulewiwi, e Yesus elo im teing dim dalomin deiw fense kale.
Fefe Wanin Wanse em Sang te.
17 Beli, Belet Wanin Fasulinba Wanakabiliw em Ding dim mewso kese kale. Ding beem emisik ding dim bakate, Yesus em gelewkabiliw kunum i elo bokolewomeliw: “Kamok kutaka! Ku bokoyema! Nu nal kel ete uneko, Abanggayemse Ding wanin wanomin memen kelokoluw a?”, dangsiliw kale.* Aneng Kolew 12:14-20 18 Dangiwi, e yan weng bokoyemomele: “Yu abiw mutuk fian kalo uneko, kaneko kunum em mit mewso uneko, elo bokolewomeliw: ‘Nukalem kukuyemin kunum e bokokemomele: ‘Sunbin-Got em ding dukunemse ding e kame mewso kele kasike, neso, nakalem nenggelewkabiliw kunum biso, alik nu teleko, kom am kel Abanggayemse Ding wanin wanokoluw te.’, kange te.’, dangoliwka!’, yangse kale. 19 Yangei, i uneko, Yesus em yangse weng geleweko, Abanggayemse Ding wanin wanomin memen kesiliw kale.
20 Kesomeliwi, ataan tem dokong ange ding dim bakate, Yesus so, akalem kalun kel gelewkabiliw kunum iso, i am ka kel abin dim dak teinsomi, wanin wansiliw kale. 21 Wansomeliwi, Yesus e bokoyemomele: “Yu kililina! Mak nukalem mutuk be kunum mak nelo maka im teing dim da konemoke te.”, yangse kale. 22 Yangei, i ibolow tiaktiak kesomi, ikalem dakalale dakalale kesomi, bokolewomeliw: “Kamok a! Nem dulum elo nangbelew bani?”, ange ange kesiliw kale. 23 Kemiwi, Yesus e yan weng bokoyemomele: “Neso makuw teing deeko, wanin kuluw kunum bete nelo maka im teing dim da konemoke te.* Sim Fut 41:9 24 Sunbin-Got akalem fut tem kel ‘Be kaneloka!’, angse kasike, kawtiw i beem angse emdiw keko, Kawtiw Aul nelo kanenemokoliw kate, nelo maka im teing dim daloke kunum be kal ilum fian inkalso mak kuloke te. Kuloke kasike, e bokolomele: ‘Ibo ibo! Nimtew angom ete yem u nelo namkusu yake!’, yangeko, oloke te.”, yangse kale. 25 Yangei, Yesus elo maka im teing dim da kolewoke kunum Sudas akati dakalalomele: “Kukuyemin kunum kutaka! Ku nem dulum elote nangbelew sako?”, dangeko, dakalase kale. Dakalalei, Yesus e yan weng bokolewomele: “No! Kukalem ete angew baka!”, dangse kale.
26 Keko beli, im wanin wanbiliw ding dim bakate, Yesus e belet wanin mak kuluko, Sunbin-Got elo “Weso! Seyo!”, dangeko, fakal fakal keleweko, akalem gelewkabiliw kunum ilo duyemsomi, bokoyemomele: “Kale nakalem kal anggil em kiskiw ete te. Yu kuluko, wanina!”, yangse kale. 27 Yangeko, e wain ok sen akati kuluko, Sunbin-Got elo “Weso! Seyo!”, dangesomi, mali ilo duyemsomi, bokoyemomele: “Alik yu wanina! 28 Wain ok kale nem kitakamin em kiskiw ete te. Kiskiw beem mongom e kanekote: Ne yom abin kuluko, nem kaim buselsomi, kuanoki kasike, yom sili sili nam ibolow be sak misim kuw kulu koyemoki te.* Aneng Kolew 24:8; Selemaya 31:31-34; Sekalaya 9:11; 1 Kolin 10:16 29 Yu kilele kililina! Ne wain ok makso nam wanoki kate, deiw mak ding mak, Aatim em gawman ding dim kabalak e, yuso neso alik nu makuw wain ok kikis mak kuluko, makuw wanokoluw te.”, yangse kale. 30 Yangesomelei, i Sunbin-Got elo sim kutilewsomeliwi, abiw mutuk ka koleweko, Oliw amgu tikin kalo unsiliw kale.* Iluk 22:39; Sion 18:1
Gelewkabiliw Kunum im Weng Ayem Fawtuk Kesiliw em Sang te.
31 Keko beli, Yesus e akalem gelewkabiliw kunum biilo bokoyemomele: “Mililiw mutuk kabalak e, yu nelo fein konemokoliw te. Nimtew angom? Sunbin-Got em fut tem bokolomele:
‘Ne siwsiw yetebin kunum alii,
siwsiw angom bi bayemeleko, alik alik i fonsangin unokoliw te.’,
angse kasike.* Sekalaya 13:7; Sion 16:32 32 Yu kililina! Nem kuaneko, iti baba teinoki ding dim bakate, nemisik Galili aneng kalo unii, yu nem ibik elote tololiwka!”, yangse kale.* Matyu 28:7,16 33 Yangei, Fita e yan weng bokolewomele: “Kamok kutaka! Alik alik i kom kanelokolew eisneng be atemeko, finganeko, kokemokoliw kate, nakalem ete nam kokemi te!”, dangse kale. 34 Dangei, Yesus e yan weng bokolewomele: “Ku kilele kilila! Kutiliw kabalak e, ku alemsal ding keko, bokolomelew: ‘Ne Yesus elo akokow te!’, angokolew te. Angeko, belew ding dim bakate, kakaluk mak gaanoke te.”, dangse kale.* Matyu 26:69-75 35 Dangei, Fita e kitil weng mak bokolewomele: “Babo! Nete kuw kuso kuanoki kate, kom wiin e nam wokiw da kokemi te.”, dangse kale. Dangei, Yesus em gelewkabiliw kunum mali alik alik bikati em ange weng ki weng kuw bokolewsiliw kale.
Getsemani Oliw Bol Di kaem Kanese Sang te.
36 Keko beli, Yesus so, akalem gelewkabiliw kunum iso, i Getsemani Oliw bol dim elo unesomeliwi, e ilo bokoyemomele: “Yu kale kel teinbiliw kano, ne neng kalo uneko, Sunbin-Got eso weng bokoloki te.”, yangse kale. 37 Yangesomi, Fita so, Sebidi em muluwel alew iso, ite kuw kuluko, unse kale. Unesomeliwi, e ibolow ilum fian mak kulusomi, ibolow fukunin tiaktiak keko, 38 kunum alemsal biilo bokoyemomele: “Nakati anggil ilum fian mak kulusomi, kuanomin kis keli te. Yu kale kel teineko, kuteboliwka!”, yangse kale.* Sion 12:27 39 Yangesomi, ilo koyemeko, iti bakalem neng kalo uneko, ka kel katin bukbuk kiinguen kau kawin dim dak mitsomi, Sunbin-Got elo bokolewomele: “Aatim kutaka! Ku nem kuanomin betbet ilum kulomin kemi kale kuluko, konemolewka! Kate, ku kanelom nem ibolow fukunin bete gelewokolew te! Kukalem ibolow ete kuw gelewolewka!”, dangse kale. 40 Dangesomelei, e akalem gelewkabiliw kunum im mit mewso uneko, yetemete: I kiin ok ilum fian fian kesomi, akalbiliwi, e yetemse kale. Yetemeko, Fita elo bokolewomele: “Wee kutaka! Nimtew angom ete ku kitil kelinba keko, ki keko, sukum ding kuw mak kutelinba kebelew a?”, dangse kale. 41 Dangeko, kaem gelewkabiliw kunum biilo bokoyemomele: “Yu fongate akate teineko, Sunbin-Got eso weng bokoko, dakalaloliwka! Mesik esik yulo ibolow ki keyemin wa eisneng mak yom ibolow tem matem telesomi, yulo de mit da koyemoke kasike! Nimtew angom? Kawtiw im ibolow tem e ‘Mesesem kaneluma!’, angbiliw kate, im kal e beit nam keko, nam kaneliw kasike.”, yangse kale. 42 Yangeko, iti uneko, Sunbin-Got eso weng bokolewomele: “Aatim kutaka! Ku nem kuanomin betbet ilum kulomin kemi kale kulinba kelew tewe, bakal ken kuw te. Ne kukalem ibolow ete kuw gelewo yo!”, dangse kale. 43 Dangesomi, iti akalem gelewkabiliw kunum biim biliw dim kalo uneko, yetemomete: I kiin ok ilum fian fian kesomi, akalbiliwi, e yetemse kale. 44 Yetemeko, ilo sak koyemsomi, yemamas kel ding Sunbin-Got eso weng bakam unse kale. Uneko, akalem sun bokolewkabe weng bete kuw iti bokolewse kale. 45 Bokolewsomi, iti akalem gelewkabiliw kunum im mit mewso uneko, yetemete: I kait akalbin kuw kebiliwi, e yetemeko, bokoyemomele: “Wee! Yu akalbin kuw kebiliw e? Yu kililina! Kawtiw Aul nelo kawtiw ibolow sili sili nam im teing dim da konemomin ding akati mewso kele te. 46 Kasike kame, yu teiniw kano, nu unuma! Nimtew angom? Nem maka im teing dim da konemomin kunum akati mewso mew talaka kasike.”, yangse kale.* Sion 14:31
47 Yangbe ding dim bakate, i fein yetemiwete: Sunbin-Got em am yol em kunum ayem sel so, akalem angin iso, Isalael kawtiw im kak yetebiliw kunum iso, alik alik bi kawtiw mali mak yemdaliwi, i sakam dang atul nam so koung so fole fole kesomeliwi, i Yesus em gelewkabe kunum Sudas eso teliwi, i yetemsiliw kale. 48 Sua e, Sudas e kawtiw mali biilo bokoyemomele: “Nimin kunum ete ne beem mit meso uneko, falal kelewi tewe, yu kunum beelo auleweko, sok so nit net kelewoliwka!”, yangse kale. 49 Yangse kasike kame, e fongate akate Yesus em mit mewso uneko, falal keleweko, bokolewomele: “Kukuyemin kunum kutaka! Belew yako!”, dangse kale. 50 Dangei, Yesus e elo bokolewomele: “Nakunum kutaka! Kukalem ibolow fukun telew be kame ki kelolewka!”, dangse kale. Dangei, “Elo aluma o!”, angeko, teliw kawtiw bi Yesus em mit teleko, elo aluweko, sok so teing net kelewsiliw kale.
51 Keko beli, Yesus em gelewkabe kunum mak sakam dang atul nam tiaktiak kuluko, Sunbin-Got em am yol em kunum ayem sel em weng afak kunum mak beem kalun kak takas kelewse kale.* Sion 18:26 52 Kelewei, Yesus bokolomele: “Kom sakam dang be iti akalem dukukabelew dim elo dukula! Nimtew angom? Nimin ete akalem on sen bole tewe, akalem sen beem yan kuanoke te.* Talfut Kese 9:6; Fitew Dase 13:10 53 Kate ku akokow sako? Ne ki keko, nem Aatim elo bokolewomeli: ‘Ku yemdakamin finik kitil nam banso banso yemdalei, i teleko, nelo dokonemoliwka!’, dangi tewe, e fein kiliko, nelo dokonemoke te. 54 Kate, ne kaneli tewe, Sunbin-Got em fut ayem em ‘Kaneloke te!’, angse weng be nam ki keli te.”, dangse kale.
55 Keko beli, Yesus e maka biilo bokoyemomele: “Ne yakut ganbin kunum kebi angomi, yu on balam so teleko, nelo ‘Naluuma!’, nangeko, teliw sako? Feinka! Diwkuw diwkuw ne Sunbin-Got em am yol aneng kalo uneko, kawtiw ilo kukuyemkabi kate, nimtew angom ete yu beem ding bakate teleko, nelo ‘Naluuma!’, nanginba kekabiliw a?* Iluk 19:47; 21:37 56 Kate yom kaneliw eisneng be suaem Sunbin-Got em bontem dim bakameliw kunum im weng be ki kelewbe te.”, yangse kale.
Yangei, akalem gelewkabiliw kunum alik alik i aneng be koleweko, fonsangin unsiliw kale.
Geelewsiliw em Sang te.
57 Keko beli, i Yesus elo debeleko, Sunbin-Got em am yol em kunum ayem sel Kaiafas em am dim kalo debele unsiliw kale. Em am kae, Sunbin-Got em kukuyemin weng kalem aulewko, kukuyemkabiliw kunum so, Isalael kawtiw im kak yetebiliw kunum iso, Kaiafas eso, alik alik i ka kel wensaneko, biliw ete kale.
58 Keko beli, Fita akati emikel kuw ibik elote singam tew wokmo wokmo kemdiliko, yenggelew uneko, Kaiafas beem am wati fokoko, uneko, am kayak beem weng afak kunum iso teinbomi, Yesus em kanelokoliw beem dulum elote “I nono kelewokoliw yake!”, angeko, yetemse kale.
59 Keko beli, Sunbin-Got em am yol em kunum ayem sel so, akalem angin iso, Isalael im kak yetebiliw kunum iso, alik alik kunum bi mali Yesus em kanese beem dulum elote dasuw weng bokoko, kiinwalalin tew kebiliw kawtiw mak fensomi, “Nulo yangbiliw weng beem mongom ete nu elo geelewsomi, aluwi, e kuanoka!”, yangsiliw kale. 60 Yangiwi, kawtiw demdem mak dasuw weng de teleko, bokosiliw kate, elo alomin em mongom mak banimse kale. Keko beli, ibik ete, alew kunum mak teleko, 61 weng bokolomeliw: “Kunum be weng mak bokolomele: ‘Mali yu Sunbin-Got em am yol kale dakal dukuliwi, yemamas kel ding kabalak e, ne am yol beelo iti moko, geloki te.’, yangbelei, nu kilisuluw te!”, yangsiliw kale.* Sion 2:19-21 62 Yangiwi, kunum ayem sel be moko, Yesus elo dakalalomele: “Ku im weng bakabiliw weng beem dulum elote yan weng mak bokoyeminba kebelew sako?”, dangse kale. 63 Dangei, Yesus e elo yan weng mak bokolewinba kese kasike, kunum ayem sel be iti weng kitil weng mak bokolewomele: “Ku Sunbin-Got finik so bin Sunbin-Got em wiin dim e kitil kuw fawtuk ayem weng mak bokonemolewka! Kukalem ete Sunbin-Got em Min Mesaya kute sako?”, dangeko, dakalase kale.* Aisaya 53:7; Matyu 27:12 64 Dakalalei, Yesus e yan weng bokolewomele: “Kukalem ete bokolew bakate! Kate alik alik yu kililina!
Kawtiw Aul nem toloki ding dim e, yu nelo netemiwete:
Ne kitil so auk so Sunbin-Got em yuk teing dim teinsomi,
abiil kawtem elote yukam dim kel telii, yu nelo netemokoliw te.”,
yangse kale.* Sim Fut 110:1; Daniel 7:13; Matyu 24:30 65 Yangei, kunum ayem sel be kaisuw fian keko, akalem ilim be finggel dukusomi, bokolomele: “Ai yutaka! Kunum be Sunbin-Got elo weng milewbe kasike, nu mali kiinwalasiliw kawtiw makso nam gaayemuw te. Kame akate, alik nu kililuwete: Kunum kale Sunbin-Got elo weng milewbe kasike!* Matyu 9:3; Sion 10:33 66 Kame yu nomin ibolow keko, fukunkabiliw a?”, yangse kale. Yangei, i yan weng bokolewomeliw: “Sunbin-Got elo weng milewbe kasike, nu elo aluwi, e kuanoka!”, dangsiliw kale.* Kunum Ayem 24:16; Sion 19:7
67 Dangesomi, Yesus em kiinguen elo kasuk filat dalewsomi, an feiw kolewsomi, teing biki baka keleweko,* Aisaya 50:6; 53:5 68 dakalalomeliw: “Ku Mesaya tewe, kulo ken feiwbe kunum beelo fitew kaim dim dalolewka!”, dangsiliw kale.
Fita e Yesus em Wiin Okiw Dalewse em Sang te.
69 Beem ding dim bakate, Fita e Kaiafas em am wati fokoko, ka kel am kayak em weng afak kunum iso bele ete kale. Ka kel iso belei, weng afak waneng mak Fita em mit mewso teleko, bokolewomelu: “Ku Galili aneng fian kunum Yesus beso kakawkabelew kunum kute te!”, dangsu kale. 70 Dangui, e alik ka biliw kunum waneng biim kiin dim e dasuw bokolomele: “Wee! Ku nimtew nangbelew a? Kom nangbelew weng be ne akokow te!”, wangse kale. 71 Wangesomi, Fita em uneko, wati ges abisom dim ka kel mose ding dim bakate, iti weng afak waneng mak mali kawtiw ka biliw biilo bokoyemomelu: “Kunum bakati Nasalet abiw mutuk fian em Yesus eso kakawkabe kunum bete te.”, yangsu kale. 72 Yangui, e kililomi, yan weng bokoumomele: “Sunbin-Got em kiin dim kel fein weng bokokembi te! Ne kunum beelo atin kuw akokow kebi te!”, wangse kale. 73 Wangesomi, duk tew kele dim ete, Fita em mit mewso mobiliw mali kawtiw ikati bokolewomeliw: “Itel fein te! Ku Yesus beem angin kunum kute te! Nimtew angom? Kukalem weng bokolew weng bakate Galili aneng fian im weng bakamin emdiw kele kasike!”, dangsiliw kale. 74 Dangiwi, Fita e atin kuw kitil weng fian kuw bokoyemomele: “Itel fein te! Ne fein weng bokolinba keli tewe, Sunbin-Got e nelo atin kuw nenoke tako! Kasike yu kililina! Ne kunum beelo akokow te!”, yangse kale. Em yangbe ding dim bakate, awon kakaluk mak gaanse kale. 75 Beem gaane ding dim bakate, Fita e Yesus em elo dangse weng be ibolow fukunse kale. Sua kel e, Yesus e bokolewomele: “Awon kakaluk e gaaninba selei, ku nem wiin alemsal ding kel wokiw danemokolew te!”, dangei, e ibolow fukuneko, yol angesomi, sakik inkal fian kuluko, kut elo fon unesomi, amemin fian makuw amese kale.* Matyu 26:34

*26:2: Aneng Kolew 12:1-27; Matyu 20:18

*26:7: 26:7 Aluwbamin kunum mak e itol makmak diwkuw aluwsomi, aluwbamin beem tum win makuw bongguko, dukule tewe, e ki keko, on kisol eisneng be fein wenoke te.

*26:7: Iluk 7:37-38

*26:11: Sawa Weng 15:11

*26:15: Sekalaya 11:12; Sion 11:57

*26:17: Aneng Kolew 12:14-20

*26:23: Sim Fut 41:9

*26:28: Aneng Kolew 24:8; Selemaya 31:31-34; Sekalaya 9:11; 1 Kolin 10:16

*26:30: Iluk 22:39; Sion 18:1

*26:31: Sekalaya 13:7; Sion 16:32

*26:32: Matyu 28:7,16

*26:34: Matyu 26:69-75

*26:38: Sion 12:27

*26:46: Sion 14:31

*26:51: Sion 18:26

*26:52: Talfut Kese 9:6; Fitew Dase 13:10

*26:55: Iluk 19:47; 21:37

*26:61: Sion 2:19-21

*26:63: Aisaya 53:7; Matyu 27:12

*26:64: Sim Fut 110:1; Daniel 7:13; Matyu 24:30

*26:65: Matyu 9:3; Sion 10:33

*26:66: Kunum Ayem 24:16; Sion 19:7

*26:67: Aisaya 50:6; 53:5

*26:75: Matyu 26:34