4
A Ngatavine o Samaria
1-3 *Ion 3:22E Isu i vahilolo e huriki ala kupo. I kupo hateka e huriki ri murimuri vona, ri rangi e huriki a murimuri ne Ioanes. Pali e Isu i uka ma ia a viri i vahilolo ria. E huriki a murimuri vona ri vahilolo ria. Na tahuna e Isu i lohoka vona e huriki a Pariseo ri matai e huriki ala kupo ri ramaia, lakea i pe a tanga e Iudea, i hamule tabu o Galili turana e huriki a murimuri vona.
A dala ri ramaia i polo o Samaria. *Vuh 33:19; Ios 24:32Na kuru haro ri bele na tanga tara o Samaria ni gale e Sikar, tabukoi na malala e Iakop i habia hosi ne tuna e Iosep. 6-8 A lomu tara e Iakop i kelia hosi i tabuli vonga. E Isu i malulu a tuhana, lakea i made puru na dahana lomu. Pali e huriki a murimuri vona ri lakea na tanga dagi ri gi kona a maki ni kani ne ria.
Muri a ngatavine tara o Samaria i valai ta ge kiru a naru, lakea e Isu i nongi a naru vona, i ta maea, “O habi nau ranga naru ga ninu.”
*Esr 4:1-5Lakea a ngatavine o Samaria i takia e Isu, i ta maea, “I navai o nongi a naru nau? Ioe a bakovi o Iuda pali iau a ngatavine o Samaria.” (E huriki a Iuda ri vatepu e huriki a Samaria.)
10 *Ion 7:37-38; Kap 21:6Lakea e Isu i koli a ngavana, i ta maea, “Ioe bara o lohoka na maki a Vure i habi tavula, bara o lohoka vona a viri i nongi a naru vomu, bara o takia ge habia vomu a naru na nimahuri.”
11 Lakea a ngatavine i koli, i ta maea, “Bakovi Dagi, a lovo i puru hateka, o uka a vidiru ni kiru a naru vona. Go bole vai a naru na nimahuri? 12 *Ion 8:53O luhoi o dagi hateka na gare ne mia e Iakop? Hosi i kelia a lomu iea, i ninu a naru vona. E huriki e tuna, ria ranga ri ninu vona. A kabuna bulmakau, a sipsip vona, ria ranga ri ninu vona.”
13 Lakea e Isu i koli, i ta maea, “E huriki ri ninua a naru iea bara ri marohu tabu. 14 *Ion 6:35Pali e huriki ri ninua a naru iau a habi, i uka ma ri gi marohu tabu. Muholi hateka a naru iau a habi bara i bele manga a narubele i tua pololilo ne ria, i habi a nimahuri vaka­roro ne ria.”
15 Lakea a ngatavine i takia, i ta maea, “Bakovi Dagi, o habia nau a naru iea, i uka ma ga marohu tabu, i uka ma ga valai, ga kiru tabu.”
16 Lakea e Isu i takia, i ta maea, “O vano o tuli vilia e girihimu.”
17 A ngatavine i koli, i ta maea, “A uka e girihigu.”
Lakea e Isu i takia, i ta maea, “O ta muholi, o uka e girihimu. 18 Pali i muholi a hini o tahoka e girihimu i lima, pali ra bakovi o made turana ngane i uka ma ia e girihimu. Ra ngava o taki ngane kunana i muholi hateka.”
19 Lakea a ngatavine i koli, i ta maea, “Bakovi Dagi, a lohoka vomu ngane, ioe a propet. 20 *Vin 12:5-14; Sng 122:1-5E huriki e tamane mia ri kavurikea a Vure na lolo iea. Pali mua e huriki a Iuda mu taki ta a tanga ni kavurikea a Vure vona, e Ierusalem kunana.”
21 Lakea e Isu i vakalongoa, i ta maea, “Ngatavine, o longo. A parava bara i valai, i uka ma mu gu kavurikea e Tata na lolo iea o na tanga dagi e Ierusalem. 22 *2Ki 17:29-41; Ais 2:3; Rom 9:4-5Mua o huriki a Samaria mu kavurikea a viri i uka ma mu lohoka vona. Mia mi kavurikea a viri mi lohoka vona, a vuhuna a dala a Vure i korimule e huriki vona, i vakasiri polo ne mia e huriki a Iuda. 23 Pali a parava bara i valai, i valai pali, e huriki ri kavurike muholi e Tata, ri gi kavurikea muholi na hatene ria, a vuhuna e Tata i ngaru hateka e huriki a bakovi maea ri gi kavurikea. 24 *Rom 12:1; 2Ko 3:17; Pili 3:3A Vure ia a hanu. E huriki ri ngaru ni kavurikea, ri gi kavurikea na hatene ria, na naro muholi.”
25 Lakea a ngatavine i ta maea, “A lohoka vona a Mesaia (a viri ni gale e Kristo) bara i valai. Na tahuna i valai bara i tuveve polo ne hita a maki lobo.”
26 *Mrk 14:61-62Muri e Isu i vakalongoa, “Iau kunana ra viri a ta turamu ngane.”
E Huriki a Murimuri Ri Bele Mule ne Isu
27 E Isu i ta lobo, lakea e huriki a muri­muri ri hamule, ri turutu vona e Isu i ta turana ngatavine.*E huriki a murimuri ne Isu ri turutu, a vuhuna a vinara ne ria i taki a mari ni tovo i uka ma ge ta turana ngatavine. Pali i uka tara ne ria ge nanea, “A ra o ngarua?” o “I navai o ta turana ngatavine iea?”
28 Ngane a ngatavine i ru purua a ulo na naru, i hamule lakea na tanga, i vakalongo e huriki, i ta maea, 29 “Mu valai, mu masia a bakovi i vakalongo iau vona a vilo lobo a rata hosi. Ra bakovi iea, ma ge ia e Kristo.” 30 E huriki a bakovi a ngatavine ri malaga, ri lakea na lomu ri gi masia.
31 I uka ma ri bele ma, e huriki a murimuri vona ri ta maea, “Mari ni tovo, o kani.”
32 Pali e Isu i koli, i ta maea, “A tahoka a maki ni kani i uka ma mu lohoka vona.”
33 Muri ri vata, ri ta maea, “Ma ge tahoka pali tara viri ge habi a maki ni kani vona.”
34 *Ion 6:38Pali e Isu i taki ria, i ta maea, “A Vure i rudu iau a valai. A ngaru ni muri mai a ningaru vona, a ngaru ni vakalobo a maka leho vona. A rabu iea i manga a maki ni kani nau.” 35 *Luk 10:2E Isu i ta maea tabu, “E huriki ri ta maea, ‘I tahoka a keva i va i tabana, bara si mirio.’ Pali iau a taki mua, mu matapara mu matai a maka hania! Ri moro pali ni gi mirio. 36 Ngane a bakovi ni mirio i bole pali a mapana, i vakatubu pali ni mirio a maki ni kani na nimahuri vakaroro. Lakea a bakovi ni mirio, a bakovi ni varo, bara ru pitei varago. 37 Ra bokona ngava, ‘I varo tara, i mirio tara,’ i muholi hateka. 38 A rudu mua mu gu mirio vona a hania i uka ma mu varoa, i uka ma mu matakaria. I ranga e huriki ri leho hateka vona, pali mua mu mirio a kanena leho ne ria.”
E Huriki a Samaria Ri Luhoi Torea e Isu
39 E huriki a Samaria ala kupo na tanga iea ri luhoi torea e Isu, a vuhuna a ngatavine i taki ria, i ta maea, “I vakalongo iau vona a vilo lobo a rata hosi.” 40 Lakea na tahuna e huriki a Samaria ri valai vona, ri takia ge made taro turane ria. Lakea i made turane ria na parava i rua. 41 E huriki ala kupo tabu ri luhoi torea na tahuna ri longo a ngavana.
42 *1Ion 4:14Muri ri takia a ngatavine, ri ta maea, “I muga mi luhoi torea e Isu, a vuhuna o taki mia. Pali ngane mi luhoi torea a vuhuna mi longo a ngavana na tuline mia. Ngane mi lohoka vona i muholi hateka, a bakovi iea a bakovi ge korimule e huriki na malala.”
A Tuna Bolekori
43 E Isu i made turane ria na parava i rua, muri i malaga, i lakea o Galili, 44 *Mat 13:57a vuhuna e Isu i vakalongo e huriki pali na propet, i uka ma ni togo na tanga vona. 45 *Ion 2:23I mavonga, na tahuna i bele o Galili, e huriki vonga ri taguia, a vuhuna ri matai pali a maki lobo i rata o Ierusalem na Habu na Nipagepolo, a vuhuna ria ranga ri lokovonga. 46-47 *Mat 8:5-6; Ion 2:1-11Muri i vano i gosi tabua a tanga e Kana na tabeke ne Galili, ra tanga rira i pulo a naru i lakea na vain vona.
Na parava tara, a bolekori na hariki i made o Kapernaum, i giloa e tuna, i popote ge mate. I longoa e Isu i malaga o Iudea, i bele pali o Kana. Lakea i laho lokovonga, i taki torea e Isu ge vakamahuria e tuna. 48 *Ion 2:18; 1Ko 1:22Lakea e Isu i takia, i ta maea, “Mua, i uka ma mu gu matai a nivakasiri, a maki ni turutu, i uka ma mu gu luhoi tora iau.”
49 A bolekori na hariki i ta rike, i ta maea, “Bakovi Dagi, tu vano, ma ge mate e tugu.”
50 *Mat 8:13E Isu i koli, i ta maea, “O hamule. E tumu i mahuri.”
Lakea a bakovi iea i luhoi torea e Isu, i hamule. 51 I tabana ni lalaho na dala, i laho halala ia e huriki a vora vona, ri vakalongoa vona a velengane tuna i mahuri pali. 52 I nana ria na a ra kilala i mahuri vona, lakea ri vakalongoa, ri ta maea, “A gilanga i pasipuru vona ravi na haro, na kilala i taku.”
53 Lakea a bakovi i luhoi kadoa, ra kilala iea kunana e Isu i takia, i ta maea, “E tumu i mahuri.” Lakea a bakovi iea turana e huriki a kabu vona ri luhoi torea e Isu.
54 *Ion 2:11Ra nivakasiri iea, a ruana nivakasiri e Isu i ratea muri na tahuna i pea a tanga e Iudea i valai o Galili.

*4:1-3: Ion 3:22

*4:5: Vuh 33:19; Ios 24:32

*4:9: Esr 4:1-5

*4:10: Ion 7:37-38; Kap 21:6

*4:12: Ion 8:53

*4:14: Ion 6:35

*4:20: Vin 12:5-14; Sng 122:1-5

*4:22: 2Ki 17:29-41; Ais 2:3; Rom 9:4-5

*4:24: Rom 12:1; 2Ko 3:17; Pili 3:3

*4:26: Mrk 14:61-62

*4:27: E huriki a murimuri ne Isu ri turutu, a vuhuna a vinara ne ria i taki a mari ni tovo i uka ma ge ta turana ngatavine.

*4:34: Ion 6:38

*4:35: Luk 10:2

*4:42: 1Ion 4:14

*4:44: Mat 13:57

*4:45: Ion 2:23

*4:46-47: Mat 8:5-6; Ion 2:1-11

*4:48: Ion 2:18; 1Ko 1:22

*4:50: Mat 8:13

*4:54: Ion 2:11