13
A Nita Vakakika na Viri i Varo a Vit
(Markus 4:1-9; Lukas 8:4-8)
Na parava iea kunana e Isu i pagitala na ruma, i vano i made na dahana darilomu. * Luk 5:1-3E huriki ala kupo hateka ri valai, ri pesi haluia, lakea i rike na aga, i pasi polovavo popote. Pali e huriki lobo ri made na lavu. Muri e Isu i taki ria na nita vakakika i kupo. I ta maea, “A bakovi ni leho na hania i varo a vutuna vit. Na tahuna i voro lae a vutuna vit, a vutuna ranga ri boru puru na dala, lakea a maka kadirovo ri kani poi.
“A vutuna vit ranga ri boru langa na tabeke i kedokedo, na tabeke i uka ma i tahoka hateka a malala. Ri koru malaviriri, a vuhuna a malala i tabuli polomeli kunana. Pali na tahuna a haro i rike, i hu ria, ri malai, a vuhuna i uka ma i puru hateka a kana ria.
“A vutuna vit ranga ri boru na tabeke i vona a barakau. A vit i vua, pali a barakau i kae lobi ria.
“Pali a vutuna vit ranga ri boru langa na malala kamumu, ri lua, ri vakabele a kanene ria i 100 ranga, i 60 ranga, i 30 ranga. E rei a viri i ngaru ni longokilalea a ngavagu, ge longo kamumu, ge luhoi kado.”
I Navai e Isu i Ta Vakakika Kunana?
(Markus 4:10-12; Lukas 8:9-10)
10 Muri e huriki a murimuri ri valai vona, ri nanea, “I navai o ta vakakika kunana ne huriki?”
11 E Isu i koli, i ta maea, “A Vure i habi a lohokanga ne mua, mu gu lohoka vona a maki kapiloho na harikianga na Vure. Pali i uka ma i habi a lohokanga ne ria. 12  * Mat 25:29; Mrk 4:25; Luk 8:18; 19:26E rei a viri i tahoka a maki pali, bara ni habi tabu ranga ge tahoka ge kupo. Pali e rei a viri i uka ma i tahoka a maki, bara ni bole vuroki vona a maki popote i tahoka. 13 A ta vakakika ne ria a vuhuna, ‘Ri matai, pali i uka ma ri matakilala. Ri longo, pali i uka ma ri longokilala.’
14  * Ais 6:9-10; Ion 12:40; Apo 28:26-27 “Re huriki nga, ri ratea i bele muholi a nitane Isaia a propet i maea, ‘Bara mu longo balaka kupo, pali i uka ma mu gu longokilala. Bara mu matai balaka kupo, pali i uka ma mu matakilala.
15 Ri putungingi. Ri siki kari a talingane ria. Ri mata kopu. Bara i uka, bara ri matakilala a maki ri matai, ri longokilala a ngava ri longo, bara i padi a hatene ria, ri pulo a vilone ria, lakea iau bara vakamahuri ria.’
16  * Luk 10:23-24Pali a Vure i rata kamumu mua, mu matakilala a maki a rata, mu longokilala a ngavagu. 17 A taki muholi mua, e huriki a propet, a bakovi malamala hosi ri ngaru hateka ni matai a maki mu matai ngane, pali i uka ma ri matai. Ri ngaru ni longo a maki mu longo ngane, pali i uka ma ri longo.
A Pelegona Viri i Varo a Vit
(Markus 4:13-20; Lukas 8:11-15)
18 “Ngane mu longo ga tuvevea a pele­gona nivakakika na viri i varo a vutuna vit. 19 A vutuna vit i boru na dala i manga e huriki ri longoa a ngava na harikianga, pali i uka ma ri longokilalea. E Satan i valai, i bole vuroki a ngava ni ru na hatene ria.
20 “A vutuna vit i boru langa na hini kedokedo i manga a bakovi i longo a ngava, lakea i luhoi tora malaviriri kunanea, i vivi vona. 21 Pali i uka ma i pesi tora tabaka, a vuhuna i uka kana. Na tahuna a maregoa i bele, o na tahuna e huriki ri vakamadihi vakaroroa a vuhuna i ramai a nitagu, i malaviriri kunana i pea.
22  * Luk 12:16-21; 1Tim 6:9-10,17 “A vutuna vit i boru langa na barakau i manga a bakovi i longoa a ngava, pali i luhoi hateka a nimadena. A ningaru dagi vona ni bole a mahala i kupo i tamia. A niluhoi nga ru kavitagua a ngava muholi, i uka ma i vakabele a kanena.
23 “Pali a vutuna vit i boru na malala kamumu i manga a bakovi i longoa a ngava, i longokilalea. I vakabele a kanena vit i kupo hateka na vit ni varo muga. I ranga ri vakabele i ravulu tolu (30). I ranga ri vakabele i ravulu polotara (60). I ranga ri vakabele i ravulu mule ma a murina balaka taku (100).”
A Nivakakika na Kukuni
24 E Isu i taki tabua tara nita vakakika, “A harikianga na hunu i manga a bakovi i varo a vutuna vit na hania. 25 Na rodo, na tahuna e huriki ri mahita, i valai a pile vona, i varo dili turana vit a kukuni. Muri i vano ia. 26 A vit i koru rike, i pura. A kukuni ranga ri rike.
27 “Muri e huriki a voravora na bakovi iea ri valai, ri takia, ‘Bakovi dagi, mi luhoi ta o varo kunana a vit na hania. Pali ri valai vai a kukuni nga?’
28 “Lakea a tahona hania i ta maea, ‘I varo a pile nau.’ Lakea e huriki a voravora ri takia, ‘Pali mi gi vano mi gi pasi vuroki.’
29 “Pali i koli, i ta maea, ‘I uka. Na tahuna mu pasi vuroki a kukuni, bara mu pasi ruru turana vit. 30 Mu dava. Muri ma na tahuna e huriki ri gi mirio, bara taki ria ri gi pasi vuroki muga a kukuni, ri gi kolo palupu, ri gi rungani. Muri bara ri mirio a vit, ri bole lakea na roho na vit.’ ”
A Nivakakika na Vutuna Mastad
(Markus 4:30-32; Lukas 13:18-19)
31 E Isu i taki tabua tara nivakakika, i ta maea “A harikianga na hunu i manga a vutuna mastad, ni varo na hania. 32 A vutuna mastad i kaka kiroko liu na maki lobo ni varo na hania. Pali na tahuna i koru rike i langui a maki lobo ni varo na hania. I manga tabu a kai. A maka kadirovo ri hae a nune ria na rahana.”
A Nivakakika na Is
(Lukas 13:20-21)
33 Muri e Isu i taki tabua tara nivaka­kika, i ta maea, “A harikianga na hunu i manga a is i bolea a ngatavine i pulo turana kabukuna plaoa, muri i pugaga i dagi.”
E Isu i Ta Vakakika Kunana
(Markus 4:33-34)
34 E Isu i uka ma i ta kavakava ne huriki. I taki ria na nita vakakika kunana. 35  * Sng 78:2I rata mavonga ge bele muholi a nita hosi ne huriki a propet, i ta maea,
“Na tahuna a ta turane ria, ga ta vakakika.
Ga vakalongo ria na ngava ni ruhulolo hosi na nidoko na malala.”
A Pelegona Nivakakika
36 Muri e Isu i pe e huriki, i dili na ruma. E huriki a murimuri vona ri valai vona ri takia, “O tuveve poloa ne mia a nivakakika na kukuni na hania.”
37 Lakea e Isu i koli, i ta maea, “A Tuna Bakovi a viri i varo a vutuna vit. 38 A hania i manga a tanga lobo na malala. A vutuna vit i manga e huriki a bakovi a ngatavine a Vure i matakari ria. A kukuni i manga e huriki a bakovi a ngatavine e Satan i matakari ria. 39 A pile, ra i varo a kukuni, i manga e Satan. A parava na nimirio i manga a nilobona parava. E huriki ri mirio ri manga e huriki a agelo.
40  * Ion 15:6A kukuni ni pasi vuroki, ni rungani, bara ni rata mavonga e huriki a bakovi hale na nilobona parava. 41  * Mat 24:31; 25:31; Mrk 13:27A Tuna Bakovi bara i rudu e huriki a agelo vona ri kope tala na harikianga vona e huriki a bakovi ri longotaro a vinara nau, a maki lobo i rata e huriki ri rata a naro hale. 42  * Mat 8:12Bara ri voro rike ria na kanono dagi, lakea bara ri tangi, i madihi a hatene ria, ri karatata mavonga a ngine ria. 43  * Dan 12:3 E huriki a bakovi malamala bara ri para manga a haro pololilo na harikianga ne Tamane ria. E rei a viri i ngaru ni longokilalea a ngavagu, ge longo kamumu, ge luhoi kado.
A Nivakakika na Mahala Ni Ruhulolo
44 “A harikianga na hunu i manga a tava ni tanu na malala. A bakovi tara i keli a malala, i matavisia a tava. Muri i ru mule tabua. I vivi hateka, lakea i vano i habi a maki lobo vona ni gi kona. I bole a moni, i konea a tabekena malala iea, ge ne vona a tava ni tanu vonga.
A Nivakakika na Mahala
45 “A harikianga na hunu i manga a bakovi tara i matakana a mahala kamumu. 46 Na tahuna i matavisia a viri kamumu hateka, i vano i habi a maki lobo vona ni gi kona, muri i konea a mahala.
A Nivakakika na Vuko
47 “A harikianga na hunu i manga a vuko ni ru na darilomu, i koro vona a manu legelege. 48 Na tahuna a vuko i vonu, e huriki a tahodari ri valai, ri lalu rikea na lavu. Muri ri made puru ri tahoni dili na kulopi a manu kamumu, ri vuroki a manu hale. 49 Na nilobona parava bara i mavonga kunana. E huriki a agelo ri gi valai, ri gi kalipida e huriki a bakovi malamala, e huriki a bakovi hale. 50  * Mat 13:42; Luk 13:28Bara ri voro rike na kanono dagi e huriki a bakovi hale, lakea bara ri tangi, i madihi a hatene ria, ri karatata mavonga a ngine ria.”
A Ngava Hosi, a Ngava Karaba
51 Lakea e Isu i nana ria, “Ra ngava a taki. Mu longokilala o i uka?”
Ri ta maea ria, “Mi longokilala.”
52 Lakea e Isu i taki ria i ta maea, “I mavonga, e huriki a mari na vinara na lotu ri tovo vona a harikianga na hunu, ri manga a tahona ruma i bole tala na tava vona a mahala karaba, a mahala hosi.”
A Propet i Uka Ma Ni Togo
(Markus 6:1-6; Lukas 4:16-30)
53 Na tahuna i taki lobo a nita vakakika nga, i laho lokovonga. 54  * Ion 7:15I bele na tanga vona, i dili na roho na vaponga, i vakatubu ni vara e huriki. E huriki vonga ri turutu vona, ri vanana, “Ra bakovi iea, i bolea vai a lohokanga? I bole vai a nitora ni rata a nivakasiri? 55  * Ion 6:42Si lohoka vona a koma iea. E tamana a bakovi ni hae a ruma kunana. E kinana e Maria. E huriki e tarina mai e Iakop, e Iosep, e Simon, e Iuda. 56 E huriki e kurabana, ria ranga ri made koea turane hita. Pali i bole vai a lohokanga, a nitora nga?” 57  * Ion 4:44Lakea ri marikoi vona. Muri e Isu i taki ria, “A propet ni togo na tanga lobo. Pali e huriki a bakovi a ngatavine na tanga vona i uka ma ri togoa.”
58 Lakea i uka ma i rata a nivakasiri i kupo vonga, a vuhuna i uka ma ri luhoi torea.

*13:2: Luk 5:1-3

*13:12: Mat 25:29; Mrk 4:25; Luk 8:18; 19:26

*13:14: Ais 6:9-10; Ion 12:40; Apo 28:26-27

*13:16: Luk 10:23-24

*13:22: Luk 12:16-21; 1Tim 6:9-10,17

*13:35: Sng 78:2

*13:40: Ion 15:6

*13:41: Mat 24:31; 25:31; Mrk 13:27

*13:42: Mat 8:12

*13:43: Dan 12:3

*13:50: Mat 13:42; Luk 13:28

*13:54: Ion 7:15

*13:55: Ion 6:42

*13:57: Ion 4:44