Manqat Mbomambaqape
Luk
gepeawam
Megeat Manqat-qase
Nqanek emanqat, Yesu-qa yaq-te, ndego Mbumbukiam-ge Yo, Luk ndøpeawám. Ngenek Luk, mulømula etoam ezoqám. Ndego ambá av nqǣgo, Yesu-gī paev ezoqam tuelv mokho-tē gunu꞉goām.
Ndego Pol namba me꞉sasaetám, ngenek manqei vinivinimba-te ge-okhoam, vømbō-tøkeam. Neka Luk até Lom taon-té-a, Pol namba vø̄egoam.
Luk Zu bawan-ák mbá. Ngenek Glik bawan-ák. Ndego nqanek manqat, Yesu-qa yaq-te, Glik ezoqam nonqo ndøpeawám. Até Tiofilús-a, te-te ndego, Luk nqanek manqat gekhofotav, Glik ezoqám.
Nginik Glik ezoqam, tiqa poev, matev ndaføyamba-qape zøgoám. Yaq nakémbá, Luk manqat andé kandambá, Yesu-qa matev ndaføyamba-qape-qa yaq-té gene-peawám, neka taqa yaq-te ndøgo, ndego ezoqam tanakh, āv kezømbē-goam.
Luk até Keliso-gi u-anim-qa emanqát-a, vø̄peawam.
1
Luk teqa manqat ande ge꞉ngaz
1 1:1 Kel 1:1Ezoqa kopoáv, emanqat amba-amba me꞉peaumám, ta matev vinivinimba-qa yaq-te, ni mokho-te qafakhanumam, av Mbumbukiam ge꞉manqatam, tøfakhanam. 2 Ndigu manqat ndǿgo tipeaumám, av ezoqa nøme gi꞉zømesimam, ndigu matev ekeza bøi gi꞉qeivam, ande qandengaz atema vaev-te, neka ndigu ezoqa ewaqape vø̄e-zømesimam. 3 Até nó-a, no matev ate qægoam, mokho mø̀embo-vawát, vøemø̄qeiv, matev ande qandengaz, atema vaev-te.
Yaq nakémbá, Tiofilus, nigi kandambaqape, no nqæmatavap, emanqat eqeieqei bataqa-peawám, matev ate ndægo, av qæfakhanumat. 4 No tøtaqambé-peawám ndǿgo, qo tøneqatéq, manqat ndøgo, qo gi꞉qamekhæmam, ndøgo unimanqatín.
Enzol ezoqam, Zekalaya Zion-qa qane-qa yaq-te ge꞉-omat
5 Ta khøuwa-te ndøgo, Elod Zudia plovins-te kawa gegoam, Mbumbukiam-ge iziz ezoqam mø̀ndøgoám. Teqa iz Zekalayá. Mbumbukiam-gi iziz ezoqam-qa bawan-te, Abaeza gimbo-akhaemam, ndǿgo tunu꞉-sasaetám. Até tegú zás-a, Elon-gú ziú.* 1:5 Até tugé evé-a, Mbumbukiam-gé iziz ezoqam ndøgoám, av Elon-gi zi ate gi꞉goam gigoam. Tuqa iz, Elizabét. 6 Nginik ezoqa menas, tiqa yage eqeieqeí, Mbumbukiam-qa bøi-te. Manqa-zapazapa mbaín. Evezøza-qa guguna manqat neka khafeap ate ndægo ùni mbøepavám. 7 Geté ndigu nakheis mbaín. Zapa ndǿgo, Elizabet ndugu, sóg. Yaq ndakin ndigu ezoqa menas, khap mø̀ndøzøgó.
8 Khøuwa nøme, Zekalaya ekeza bawan namba, Mbumbukiam-ge iziz ezoqam-qa sasae gego, Mbumbukiam-qa megemege-te, 9 1:9 Exo 30:7ndigu nandi-qasis ndønqagevemém, iz-ús, av Mbumbukiam-gi iziz ezoqam-qa matev qazømbe-goam. Yaq Zekalaya-qá iz ndøfakhán, Mbumbukiam-qa khoev mokho-te te-on, Mbumbukiam-te tae et sisip mbomambaqape temø-mboqotav. 10 Yaq Zekalaya Mbumbukiam-qa khoev-te, tae et gemø-mboqotav, ezoqa ewaqape, bavokhó gono-waniapám. Gò꞉guligulimát.
11 Zekalaya Mbumbukiam-qa khoev-te gu꞉goam, yaq nqáe! Evezøza-gé enzol ezoqam mbofakhán, lou-qase-qa nakeamo-te vø̄-itan, ma Mbumbukiam-te, tae et sisip mbomambaqape qæmboqotavat. 12 Yaq Zekalaya ngenek enzol ezoqam ge-omet, ndego nqova mbondáf. Møe kandambá gego. 13 Geté ndego enzol ezoqam, āv gembøe-eín nqǽgo, “Zékalaya. Qo møe ndø̀go᷄. Mbumbukiam qoqa akhayam, mø̀ndøqa-ewág. Qogu sævam, Elizabet, nakhasam anganeam mbóqán. Yaq teqa iz Zion qombó-akhá. 14 Ndego khanakhanakh qá-etoám, voqókhōum. Neka até ezoqá nømé-a, khanakhanakh ndø̀goném, teqa qane-qa yaq-te. Ezoqa kopoáv. 15 1:15 Num 6:2-3Ndego ezoqam kandambaqape ndǿgoát, Evezøza-qa bøi-te. Ndego waen neka ibøkha føgøføgakh nøme be-ìza᷄m. Até ndøgó-a, evo-qa emu mokho-te tu꞉goat, teqa kha Nqova Mbomambaqape, é-ndømømbo-tønøyám.
16 Ndego Izlael ezoqa kandambá, Evezøza-té gendó-qambuzú, tigi Mbumbukiam. 17 1:17 Mal 3:1; 4:5-6; Met 17:11-13Ndego Evezøza-qá megemege-té genǿmá. Ilaiza-qá bazaføgakh-té neka Nqova Mbomambaqape-ús. Yaq ndego evøndipakha-qa mbøni, nakheis-té genǿqambuá neka ezoqam ndigu, Mbumbukiam-qa manqa o-mba ndapeav ndigu, ndigu vǿ-enēnd neka ezoqa nøme-qa matev vømbó-paevēm, ma teqa manqa o-mba ndimbøe-ndape. Ndego Evezøza-gi ezoqam é-ndo꞉khakheinøvém, te nonqo.”
18 Yaq Zekalaya gembobevap, “Gê, no áv khaténøtēn, av nqægo, matev ndø̀fakhān, av qo qoqote-ein ndægo? No lawaqapé. Neka até nogú sævám-a, ndugu ngæpuká.”
19 1:19 Dan 8:16; 9:21Yaq enzol ezoqam gembo-qavøiu, “No Gebliél. No Mbumbukiam-qá megemege-té qatoyá. No ndégo tendo-khofotán, qo namba manqat vizí-einīm neka nqanek manqat mbomambaqape batēqamakh. 20 Nqáe! Qo manqa-khou qógoát. Manqat qómanqateák, atema ta khøuwa-te ndøgo, nqanek matev vømǿfakhān. Zapa ndǿgo, qo noqa manqat unimanqatinteáv. Geté nqanek matev ndø̀mø-fakhán, ekeza khøuwa eqeieqei-te.”
21 Zekalaya nqanek matev qambøe-fakhan, yaq ezoqa ewaqape bavokho go꞉waniapam, gèmbøe-kewagát. Yaq ndigu gò꞉bevøpém, gekha zapâ Mbumbukiam-qa khoev-te khøuwa mba ngu꞉ngeaomit? 22 Yaq vaev-te gendo-fakhan, ndego kopømba mbaín, manqat te-ein. Yaq ndigu sògo-matøvemém, ngenek umingiap ndøqeív, Mbumbukiam-qa khoev mokho-te. Yaq ndego zendá gezømbe-khamasím. Manqat até gekhoutáv.
23 Yaq Zekalaya tege sasae khøuwa gumukhoub, Mbumbukiam-qa khoev-te ndøgo, ndego ekeza vemiav-té genøqaván. 24 Yaq khapé outøpøteáv, tegu zas Elizabet, emu tūnī-ītān. Yaq ndugu ekeza khoev mokho-te mbá gunu꞉goám. Løvøyak faév. 25 Yaq ndugu manqat āv guni-eín nqǽgo, “Evezøza matev kandambá gego, no-te. Ezoqa no gèsanqambám. Geté teqa kuku matev kandambá. Yaq ndego ndakin noqa mivi matev, mø̀ndønø-nqagím.”
Enzol ezoqam, Meli Yesu-qa qane-qa yaq-te gui-omat
26 Elizabet løvøyak gimømbo-siks-ez, kha viniv-us guigoam, Mbumbukiam tege enzol ezoqam Gebliel, Nazalet vemiav-té genø-khofotáv, Gelili plovins-te ndøgo. 27 1:27 Met 1:16, 18Mbasønakam-té genø-khofotáv. Tuqa iz, Melí. Ngunuk søvøta mba mbogoám. Anganeam-qa iz Zoséf. Ngenek Zosef, Deivid-gé zeó, ndego Izlael ezoqam-ge kawa kandambaqape gegoam. 28 Yaq Gebliel Meli-te gemøfakhan, ndego āv gumbøe-eín nqǽgo, “Khaiya mbomá. Mbumbukiam poev kandambá qo-te. Evezøza nandêgó, qo namba.”
29 Meli nqanek manqat gu-ewag, ndugu nqova ndafe kandambá. Yaq gò꞉beváp, nqanek manqat-qa mokho gekhām?
30 Yaq ndego enzol ezoqam gumbo-ein, “Méli. Qo møe ndø̀go᷄. Mbumbukiam kukú qo-te. Ndego qo ndøveatáq. 31 1:31 Isa 7:14; Met 1:21-23Nqáe! Qo emu qoté-itán, voqoté-ovā. Nakhasam anganeám teqaqan. Yaq teqa iz Yesu qombó-akhá. 32 1:32-33 2 Sam 7:12, 13, 16; Isa 9:7Ndego kandambaqape ndǿgoát. Yaq ndego Mbumbukiam Eqeiwat-Qape-ge Yo mbó-akhaemát. Neka Evezøza Mbumbukiam, ndego kawa mó꞉vé, av tege atazøkha Deivid ge꞉goam. 33 Ndego zo Izlael ezoqam, Zekop-gi zi, kawa zømbógoát, miavmiav. Teqa Megeat Matev gemǿ-navøemák.”
34 Yaq Meli ndego enzol ezoqam gumbobevap, “Gê, nqanek matev áv khanømbé-fakhān? No anganeam mbaín.”
35 Yaq ndego enzol ezoqam gumbo-qavøiu, “Nqova Mbomambaqape ndóvís qo-te, neka Mbumbukiam-qa bazaføgakh vǿgutāq, ndego Eqeiwat-Qape. Yaq nakémbá, ndego nakhasam-yo teqaqan, ndego ezoqam eqeieqei-qape ndǿgoát, yaq ndego iz Mbumbukiam-ge Yo mbó-akhaemát. 36 Nqáe! Até Elizabét-a, qogu ezoqam, emu me꞉yǽt. Løvøyak síks. Ndugu ngæpuká. Ezoqa āv gimbøe-manqatám nqǽgo, ngunuk sóg. Geté ndugu ndakin nakhasam anganeam ndǿndáf. 37 1:37 Gen 18:14Zapa ndǿgo, matev ate ndægo, Mbumbukiam kopømbaqapé, segé-matanám.”
38 Yaq Meli gundu-qavøiu, “Qanimáv. No Mbumbukiam-gú sasae ezoqám. Matev sà befakhán, av qo ndoqote-manqate.”
Yaq ndego enzol ezoqam, tenø-iváv ndǿgo, vø̄wav.
Meli Elizabet-te okha gumat
39 Yaq khapé outøpøteáv, Meli gigiap tūnø̄-khākhēinām, manqei popotap-te vø̄wav, Zudia plovins-te ndøgo. Nakhamas-té gunømát. Yaq vemiav-te gumøfakhan, 40 ma Zekalaya geyagam, ndugu khoev-té gumø-ón, Elizabet khaiya mboma manqat vømbō-ein. 41 Elizabet Meli-qa manqat gu-ewag, yaq nakhasam kha ndøkhokhók, tuqa emu mokho-te. Yaq Elizabet, kha Nqova Mbomambaqapé qambøe-tønøyám. 42 Yaq ndugu kandambaqapé sege-akhá. Āv guni-akhá nqǽgo, “Ni sakheis ate nqazi꞉gu-qa mokho-te, qo Mbumbukiam mø̀ndø-khakheinøqavém. Neka até nakhasám-a, qoqa emu mokho-te nandu꞉gu, ndego mø̀ndø-khakheinøvém. 43 Geté no gekha ezoqâm, noge Evezøza-gu evo, no-te gugeavun? 44 Nqáe! No qoqa khaiya mboma manqat até vøe-ewág-ae, yaq nakhasam noqa mokho-te ngu꞉gu, khanakhanakh ndøgó. Kha ndøkhokhók. 45 Qo khanakhanakh mbá qanegó. Zapa ndǿgo, qo Evezøza-qa manqat mòqo-unimanqatín. Yaq matev ndøgo ndø̀fakhán, av geqambe-ein ndægo.”
Meli Mbumbukiam-qa iz gui-eqa
46 1:46 1 Sam 2:1-10Yaq Meli manqat āv guni-eín nqǽgo,
“Noqa mbøni mokho-te, no Evezøza-qa iz ùni nøte-eqatét.
47 Neka no khóum, Mbumbukiam-te, ndego noge khandi etoam ezoqam.
48 No tegú sasae mbasønakám. Ezoqa kandambaqapú mbá.
Geté ndego mø̀ndønøménd.
Yaq ndakin-a, atema tøma, ezoqa ate ti꞉mønøzumit, noqa yaq-te āv ginømbé-manqatát nqǽgo, ‘Ndugu kopømbá, khanakhanákh.’
49 Zapa ndǿgo, ndego Mbumbukiam Eqeiwat-Qape, matev kandambaqapé genø-matanam. Ndego ndaføyamba-qapé.
50 1:50 Psa 103:13, 17Teqa tanakh matev até gémá, ezoqa ate ti꞉mønøzumit, ti-te ndigu, ndego timbo-vizupat.
51 1:51 2 Sam 22:28Teqa zenda bazaføgakh-us, ndego matev kandakandá ge꞉matanam.
Ezoqa ndigu gikhambuvupam, ndigu ekeza kha gi-eqatam, ndego gèpanqasám.
52 1:52 Job 12:19; 5:11; Psa 147:6Kawa ezoqa kandakanda, ndego sège-nqagevém, tiqa qonam nonqo-te gigoam, vø̄-khokho-ezoqam-ez.
Geté ezoqa ndigu, ekeza kha eqawatav ndigu, ndego gè-eqazó.
53 1:53 Psa 34:10Ezoqa ndigu, ifi qazøvitam, loge gigiap mbomømboma me꞉zøkéf.
Geté gigiap kopoav ezoqam, khakha-mbá sege-khofosám.
54 1:54 Psa 98:3Ndego ni Izlael bawan-ak, tegi sasae ezoqam, mø̀ndøni-tøké,
neka ndego manqa mate navøepøteáv, teqa tanakh matev-qa yaq-te, 55 1:55 Mica 7:20; Gen 17:7av bugukhokhof nigi atanakha-zapazapa-za manqa mbusa gezømbeve, Eibleem neka tegi zi, av nqægo, teqa tanakh matev segēmā ni-te, miavmiāv.”
56 Meli løvøyak ande āv misiká ndi꞉gú, Elizabet namba gi꞉søkhoam, yaq taqa zita-te, ekeza vemiav-te nqawa sasa ndøqavan.
Zion, ndego ibøkha iz etoam ezoqam, geqan
57 Ta khøuwa-te ndøgo, Elizabet qakhantav, gui-ova, nakhasam anganeám gemboqan. 58 Yaq ezoqam ndigu, avønin gimbo-puatat neka ekeza ezoqam, giyogem av nqægo, Evezøza tanakh-qapē gumbogo, nakhasam gumboqan, yaq ndigu khanakhanakh kandambá gindapem, tu namba.
59 1:59 Gen 17:12; Lev 12:3; Luk 2:21Yaq opønakam-yo khøuwa eit qamømbo-ndap, ezoqam ndigu tegi ngusum qogøzat matev-qa yaq-te gimøvab, ndigu ambá eve-qá iz mbo-akhaemɨ́n, Zekalaya. 60 Geté tegu evo, āv guni-eín nqǽgo, “Āv taoká. Teqa iz Zion ndǿgoát.”
61 Yaq ndigu gimbo-qavøinam, “Geté zogi zøkeza ezoqam, iz mbaín, av nandægo.” 62 Yaq ndigu eve gèmbøe-khamasimím, av nqægo, teqa poev gekhâm, ndego ande gekha iz me mbó-akhā, nakhasam.
63 Yaq ndego peawam nonqo gigiap-qa ndøgoám, vømbō-etøomem. Yaq ndego āv gene-peawám nqǽgo, “Teqa iz Zión.” Yaq ezoqa ewaqape, nqova ndafe kandambá. 64 Yaq nqova mbaín, Zekalaya, kumam nqawa gembosasae, manqa manqate vø̄ngaz, Mbumbukiam-qa iz sasa ndø-eqa. 65 Yaq ezoqa ewaqape, avønin gizø-puatat, ndigu nqova ndafe kandambá, neka møe ndøgoném. Yaq nqanek manqat, Zudia plovins manqei popotap-te ate qægoam, sùgumu-panqavøemát. 66 Yaq ezoqa ewaqape, nqanek manqat giyogem, ndigu matavap kandambá gigonem. Āv gini-einím nqǽgo, “Gê. Ngenek nakhasam-yo, andé gekha ezoqam me mé꞉goāt?” Ndigu āv gini-matøvemém nqǽgo, Mbumbukiam-qa bazaføgakh ndø̂gó, te namba.
Zekalaya Mbumbukiam-qa manqat gevevezam, Yesu neka Zion, tiqa yaq-te
67 Yaq Zekalaya, nakhasam-yo-ge eve, kha Nqova Mbomambaqapé qambøe-tønøyám. Yaq ndego Mbumbukiam-qá manqat ndøvevezám. Manqat āv gene-eín nqǽgo,
68 1:68 Psa 72:18“Evezøza-qa iz, yà beto-eqawát, ndego Izlael ezoqam-ge Mbumbukiam.
Ndego ni tøke-qa ndowáv, ni tegi ezoqam. Yaq génqovotán.
69 1:69 Psa 18:2Ndego khandi etoam ezoqam bazaføgakh-qape nindo-khofotáv.
Ngenek tege sasae ezoqam Deivid, tegé zeó.
70 Nupøkhán mbá, ndego tegi manqa vevezam ezoqam mokho-te, ndigu gevevesam, āv gene-eín nqǽgo:
71 1:71 Psa 106:10Ndego ni ndø̀khandí꞉n, nigi qaqa ezoqam-qa zenda-te nqazu꞉gu
neka ezoqa ewaqape-qa zenda-te, ndigu ni ndisanqana.
72 1:72 Gen 17:7; Psa 105:8-9Ndego ni tanakh nigú, av nigi atanakha-zapazapa-za gezømbe-ein.
Poev matev ndøgo, ti namba ge꞉-unimanqatin, ndego manqa mate navøepøteáv.
73 1:73 Gen 22:16-17Mbumbukiam nigi atanakha-zapa Eibleem, manqa mbusa āv gembøevé nqǽgo,
74 ndego ni ndø̀khandí꞉n, nigi qaqa ezoqam-qa zenda-te nqazu꞉gu.
Yaq ni kopømbaqapé. Møe zígoák, teqa iz tizi-eqatat,
75 1:75 Tait 2:12-14neka niqa yage-te, khøuwa ate tægoat, ndaføyamba vizíyagāt neka niqa matev eqeieqei vǿgoāt, teqa bøi-te.
76 1:76 Isa 40:3Yaq qo, noge yo, qo Mbumbukiam-gé manqa vevezam ezoqam qá-akhaemát, ndego Eqeiwat-Qape.
Zapa ndǿgo, qo Evezøza-qá megemege-té qoqotǿmá. Teqá nakhoa qotǿ-khakheinumít.
77 1:77 Jer 31:34Qo tegi ezoqam, āv qoqoté-zømesimít nqǽgo: Mbumbukiam tiqa manqa-zapazapa ndø̀-evøzám neka vǿkhandī꞉z.
78 1:78 Isa 60:1-2Zapa ndǿgo, nigi Mbumbukiam-qa kuku matev neka tanakh matev kandambaqapé.
Khandi etoam matev andé khøuwa me mé꞉fakhatáv.
79 Yaq ezoqa waev zǿ-etoám, ndigu bøivun-te neka løvøte-te ndiyage.
Yaq ndigu sambi yage-té genǿ-itúb.”
80 Yaq Zion gèkhouwév, neka nqova-te bazaføgakh vømbōgo. Yaq ndego leg-av manqei-té geyagám, atema ta khøuwa-te ndøgo, ezoqa ewaqape-qa megemege-te vō꞉-itan, ndigu Izlael manqei-ak.
*1:5 1:5 Até tugé evé-a, Mbumbukiam-gé iziz ezoqam ndøgoám, av Elon-gi zi ate gi꞉goam gigoam.
1:9 1:9 Exo 30:7
1:15 1:15 Num 6:2-3
1:17 1:17 Mal 3:1; 4:5-6; Met 17:11-13
1:19 1:19 Dan 8:16; 9:21
1:31 1:31 Isa 7:14; Met 1:21-23
1:32 1:32-33 2 Sam 7:12, 13, 16; Isa 9:7
1:37 1:37 Gen 18:14
1:46 1:46 1 Sam 2:1-10
1:50 1:50 Psa 103:13, 17
1:51 1:51 2 Sam 22:28
1:52 1:52 Job 12:19; 5:11; Psa 147:6
1:53 1:53 Psa 34:10
1:54 1:54 Psa 98:3
1:55 1:55 Mica 7:20; Gen 17:7
1:59 1:59 Gen 17:12; Lev 12:3; Luk 2:21
1:68 1:68 Psa 72:18
1:69 1:69 Psa 18:2
1:71 1:71 Psa 106:10
1:72 1:72 Gen 17:7; Psa 105:8-9
1:73 1:73 Gen 22:16-17
1:75 1:75 Tait 2:12-14
1:76 1:76 Isa 40:3
1:77 1:77 Jer 31:34
1:78 1:78 Isa 60:1-2