Jisasi Iqu, Iqunä miqeuŋgaŋqä ätkqeŋqä (18:1-20:34)
18
Yoqä naqä, tqukua mapnuwäŋqe?* Makä 9:33-37; Lukä 9:46-48
Iŋgaŋi wäuŋuäŋqä ämotquamiŋqä iqua Jisasi Ique äwimepu, yatŋqä tii äwikuwi. “Goti Qäukuä Yätutaŋä Iqunä miqeu äpmeŋuwä iquautaŋi, huizi iquau mipŋqe, yoqä naqä tqukua mapnuwäŋqäwä?”
2-3 I tquaŋguwäŋga, Iqu ymeqä hmbi tääqä ätuätumeqe, iquauqä awä iqi pämä ämatqätetä, tii ätukqe. “Nyi naqä-qakuänä etmqänä. He hiqä kŋuä äkunmäknäpu, ymeqä täpu eŋqä-pa matimäuqä iqaŋgpqe, he Goti Qäukuä Yätutaŋä Iqunä miqeuŋi, mäpaquvqä ipnuwiqä. Ämaqä hŋqu iqueqä-kiuä mändi äkittqänätä, ymeqä täpu eŋqä-pa ätimäutqe, iqu yoqä naqä ämetä, Goti Qäukuä Yätutaŋä Iqunä miqeuŋi, huizi iquau ämäwqätäuŋqiyä.
Ämaqä hŋqu Nyinyqä kŋuä indqänätä, ymeqä täpu eŋqä-paŋä tiiŋä hmbi itmetä, äŋguänä iwimäkätqe, iqu Nyi-pqe asä iiŋä nyimäkqiyä. Ymeqä Nyinyqä quuvqä eqiyätŋqä täutaŋä hmbu, ämaqä hŋqueuä suqä imäkqaŋgqä du hiŋuä äqunätä, asä iiŋi imäkätä quanŋä päkŋgaŋgutqe, ämaqä iqueŋi, haŋä-iqä naqänäŋi wimenä. Ämaqä hŋqua hikä naqänäŋä hŋqu ämepu, iqueqä hiiŋuä-qo iu guä äkiqiyepu, eqä-huäŋä bu tnämäueqaŋgpqe, ii haŋä-iqä wäŋqäpiyqä. Haŋä-iqä ique wimeniqä iqu, tqueŋi aaŋä naqänäŋä ämäwqätäunä.
Quuvqä heqiyqä qui mimäkqeŋqä Makä 9:42-48
Oänä, ämaqä qua täutaŋä eeqänäŋä iquenä. Naqä-qakuiqä. Ämaqe, qu suqä quvqä du quanŋä päkmbŋqeŋqe, nätmatqä huitaŋä-huitaŋi wimenä. Iŋäqe, ämaqä suqä quvqä iiŋä iqua äma äpätqä iqu, haŋä-iqä naqänäŋä meniqeqä. Tqä hipaiŋä-qe, yukiŋä-qe suqä quvqeŋqä äkiyqiyämeqaŋgutqe, huätä ätävätnä bi tnämävä. Si iiŋä imäkqaŋgtqe, tqä huiwitaŋä hmbu yuuwä ätänätqä-qe, si suqä quvqä iiŋi mimäkqä iŋä-qae, häŋä-pmeqe ämatŋqinyä. Si iiŋä mimäkqä iqaŋgtqe, huiwä yuuwä matäŋqä-qe, qu si tä maisquä iŋqä iu ktnämäupnuwiqä. Huiwä hmbi yuuwä täŋqe, haŋä-iqä ii, wäŋqäpiyqä. Tä duŋqä uwqe, haŋä-iqä naqänäŋiqä. Tqä hiŋui suqä quvqeŋqä äkiyqiyämeqaŋgutqe, huätä ätqoätnä bi tnämävä. Si iiŋä imäkqaŋgtqe, hiŋuä hŋqunä äqännä, häŋä-pmeqe ämatŋqinyä. Si iiŋä mimäkqä iqaŋgtqe, hiŋuä hŋquaqu yqänä qänätaŋgnä, qu si tä maisquä iŋqä iu ktnämäupnuwiqä. Hiŋuä hŋqunä qŋqe, haŋä-iqä ii, wäŋqäpiyqä. Tä duŋqä uwqe, haŋä-iqä naqänäŋiqä.
10-11 Ymeqä wäŋqä isuauä awä iqisaŋä hmbinyqe, ‘Ipu nätmatqä hiŋginäwaŋqeqä’ kŋuä miqä pambiyä. Kŋuä iquenyqe, he äŋguänä wimasipiyä. Nyi he tii hitmqeqä. Ynaunjqä qäukuä yätuŋä ymeqä tquau ämitqäŋuwä iqua, qu Ŋqä Apiqu Qäukuä Yätu Äpmeŋqä Iqueqä hiŋuä iqi ätqäuŋäuä.” Ämaqä näqŋqä-täŋä hŋqua, “Matiu iqu kukŋuä hui inä äqäkqeqä” kŋuä indqänätqäŋä. Kukŋui tiiŋiqä. “Ii tiiŋiqä. Ämaqeuqä Ymeqä Ekqä Iqu ämaqä qui imäkmbŋqä iqaŋguwä iquau häŋä iqumuatätŋqä äpqeqä.”
Kukŋuä ktqä, sipsipqä imatŋgqeŋqä§ Lukä 15:3-7
12 “He kŋuä äänä heyqiyä? Ämaqä hŋqu sipsipqä kuapänäŋä 100 täŋä-qu emitätqe, ga iquautaŋä hŋqu imatnätqe, iqu qävqä miqä iniqiyä? Oeyä. Iqu kuapänäŋä 99 iquau qoqoŋä iu äpmuatemä äwätä, imatnätqä iquenyqä qävqä yäkiŋqiyä. 13 Nyi naqä-qakuänäŋä etqänä. Iqu sipsipqä kuapänäŋä 99 mimatŋqä iquauŋqe yeeqä itäqä-qe, sipsipqä kiuänäŋä imatnätqä iqueŋi, aŋgi itmetqe, iŋgaŋi iqueqä yeeqä iiŋqe, aaŋä naqänäŋä yäniqeqä. 14 Asä iiŋi, hiqä Hiniqu Qäukuä Yätu Äpmeŋqä Iqu, ymeqä isua eŋqä-paŋä hmbu imatnätä qui imäknätŋqe mäwiŋqä inä” ätukqe.
Tqä quuvqä anä heqiyqä iqu, si quvqä ikitqueqä iiŋqä
15 I ätuätäqäŋgaŋi, Iqu kukŋuä hui-pqe inä ätukqe. “Tqä quuvqä anä heqiyqä iqu si quvqä ikitqueqaŋgutqe, si iquenyqä äwätnä, qeeqä-qeuänä äpmanyä, iqueqä suqä imäkätqeŋqä kukŋuä ätäsinyä, kukŋuä jänä imäkiyäŋqä yamwiqä inyqä. Iqu saqä kukŋui qätä kiyqaŋgutqe, si tqä näueqä iqueŋi aŋgumä itmenyä. 16 Iqu saqä kukŋui qätä makiyqä iqaŋgutqe, si Goti Hanjuwä Iqu kukŋuä ätkqä-pa qänaknä itnä, ämaqä hŋqunäŋä-qe, hŋquaquiŋä-qe itmetnä, iqutä kukŋuä anä tpŋqeqä. Goti Iqu tii ätkqe. ‘Ämaqä hŋquaquiŋä-qe, hŋquaqui-hŋqueŋä-qe kukŋuä asänäŋä dinä tqaŋgpqe, he qätä iunä wiyqäpnä.* Kukŋuä-suqä 19:15 17 Itaŋgi iqu iquauqä kukŋui qätä mawiyqä iqaŋgutqe, si ämaqä Goti Hanjuwä Iqueqä yoqeŋqä aquvä äqänätqäŋuwä iquauŋi, iqueqä suqeŋqä tutŋqeqä. Itaŋi iqu iquau-pqe qätä mäwiyqä iqaŋgutqe, suqä si ämaqä quuvqä maeqiyqä iquautä, mbqä motauqä iquautä, itquetqäŋä-pa, ga si ique-pqe asä inä itquatŋqeqä.
18 Nyi naqä-qakuänäŋä tii etmqänä. Nätmatqe he qua täuŋi pmua imäkqaŋgpqe, Goti Qäukuä Yätu Äpmeŋqä Iqu-pqä inä imäkäŋqiyä. Itaŋga nätmatqä qua täuŋi hiŋuinä quŋgaŋgpqe, Goti Qäukuä Yätu Äpmeŋqä Iqu-pqä asä e imäkäŋqiyä.
19-20 Itaŋga Nyi kukŋuä hui inä hitmqeqä. Ämaqä hŋquaquŋä-qe, hŋquaqui-hŋqueŋä-qe Nyaqä yoqeŋqä aquvä qäŋgaŋgpqe, Nyi iquatä anä pmamqänä. Iiŋiŋqe, ämaqä hesaŋä qua täutaŋä hŋquaqu, iquaquiyqä kŋui nätmatqä hŋquenyqä naqä-hŋqunä indqänäsinyä tääqä siyqe, Nyaqä Apiqu Qäukuä Yätu Äpmeŋqä Iqu äväŋqiyä” ätukqe.
Kukŋuä ktqä, wäuŋuä-wiyqä hŋqu, hŋquququenyqä huäqä mäwuŋqä ikqeŋqä
21 Iŋgaŋi Pitä iqu Jisasi Iqu-täŋä qäqiqi äpäqe, yatŋqä tii äwikqe. “Naqä Iquki, ŋqä näueqä hŋqu suqä quvqä indqueqaŋgutqe, iqueqä suqä quvqeŋqe, nyi äwqä haŋui, squmä änä imäknmniŋqäwä? Hipa hŋgiŋi eeqä hŋgiŋi hŋquaquiŋi, ii äŋguätanä?”
22 I tquaŋga kimaŋi, tii ätukqe. “Suqä quvqeŋqä äwqä haŋuä imäkŋqeŋqe, Nyi hipa hŋgiŋi eeqä eäqe, hŋgiŋi hŋquaquŋä iuŋqe, maktqä da iqänä. Si suqä quvqeŋqä äwqä haŋui imäkŋga-imäkŋga äwätnä, aaŋä kuapänäŋä 490 iuŋi ämäwqätäutŋqeqä.
23 Nyi e äktqe, Goti Qäukuä Yätutaŋä Iqunä miqe, kukŋuä ktqä tiiŋä etaŋgiyqä. Ämiqä naqä hŋqu, iqueqä wäuŋuä-wiyqä iqua mbqä hiŋginäwa ämequwi, aŋgi wipŋqä winyäŋqiyä. 24 Iqu aŋgi metŋqä ipäqiyqaŋgaŋi, qu wäuŋuä-wiyqä hŋque iquenyqä ätuma ppŋqäuä. Iqueqä hiŋginäwa meqe, mbqä aaŋä kuapänäŋä 10,000,000 kinaiqä. 25 Iŋäqe, iqu kima vätŋqe hma etaŋgutqe, ämiqä iqu tii tuäŋqiyä. ‘He ämaqä tquesä, iqueqä ymeqä-apäkä iutä, iqueuä nätmatqä eeqänäŋä-pqe, ämaqä hŋqua mbqä ipŋqä qäsä ätuma upuiyä. Iŋi, imbqua ämaqä iquauqä wäuŋuä-wiyqä hiŋgiŋqä hipŋqänänyä. Itaŋga he mbqä kimaŋi, iuta mapŋqänänyä.’ 26 Wäuŋuä-wiyqä iqu kukŋuä tä qätä äwiyäqe, iqu ämiqä iqu-täŋä qäqiqi äpäknätä, qoŋä äuktäuä, tii tuäŋqiyä. ‘Yää, si nyinyqä huäqä kuŋgaŋguti, hiŋuä äqännä pmayä. Itaŋga nyi si hiŋginäwa ämäktaukqe, kimaŋi äktapmqänä.’ 27 Itaŋi ämiqä naqä iqu iquenyqä huäqä wuŋgaŋgi, iqueŋi ävquatäwatätä, iqueqä hiŋginäwa ämamiŋqä-pqe, pipa iuŋi, yoqe huätä kutäŋqiyä.
28 Itaŋi wäuŋuä-wiyqä iqu yäpaqä mäŋgisa äpäwäqe, iqueqä wäuŋuä anä isinyä 10 kina hiŋginäwa ämotaukqä hŋque wimeŋqiyä. Iqu ique a äkiqätätä, hiiŋuä-qo iu a äkiyamäkätä, tii tuäŋqiyä. ‘Si hiŋginäwa ämakŋä eeqänäŋi, täŋga maqä dapiyä!’ 29 Iutaŋi wäuŋuä anä imisiyqä iqu quanŋä äpäknätä, ‘Yää, nyinyqä huäqä kuŋgaŋguti, hiŋuä äqännä pmayä’ tuäŋqiyä. ‘Nyi si hiŋginäwa ämäktaukqe, kima ktapmqänä.’ 30 I tquaŋgaŋi, kiŋganäŋä iqu iiŋiŋqe mäwiŋgaŋgi, ‘Oeyqä’ ätuätä, iqueŋi guä pmuateqä aŋä iuŋqä ätuma wäŋqiyä. Iqueqä hiŋginäwa ämotaukqe, kimaŋi qäyunä äyä hiqaŋgaŋqe, iu yqänä pmetäŋqiyä.
31 Ämaqä wäuŋuä anä imipqä huizi iqua, ämaqä iqu i imäkqaŋgi äqumbiyi, qu äwqä haŋä wiŋgaŋguti äwäpu, iquauqä ämiqä naqä ique, suqä e timäuqaŋgi äqumbqeŋqä tupŋqäuä. 32 Iŋgaŋi ämiqä naqä iqu, iqueŋi tääqä ätuätumetä, tiiŋä tuäŋqiyä. ‘Si wäuŋuä imäkqä ququvqä-qukiyqä. Kiŋganäŋi si zääqä dqaŋgnä, tqä hiŋginäwa naqänäŋä ämändaukŋi, nyi pipa iuŋi huätä äyä äkuteqeqä. 33 Nyi sinyqä huäqä änuŋgqeqä. Iŋi suŋqäwä? Si tqä wäuŋuä anä imäkqä iquenyqä huäqä makuŋqä iqeuä’ tuäŋqiyä. 34 Itaŋi iqu äwqä tnäŋä wiŋgaŋguti, ämaqä täŋä-huŋqä vqä iquauqä hipa iu väniqeqä. Iqueqä hiŋginäwa ämotaukqe, kimaŋi qäyunä äyä hiqaŋgaŋqä, iu yqänä pmetäŋqiyä.
35 He hiqä näueqä hŋqu suqä quvqä etqueqaŋgaŋi, iqueqä suqä quvqeŋqä äwqä haŋuä mimäkŋqä iqaŋgpqe, Nyaqä Apiqu Qäukuä Yätu Äpmeŋqä Iqu-pqe, ämiqä iqu iqä-pa iiŋä emäkäŋqiyä” ätukqe.

*^ Makä 9:33-37; Lukä 9:46-48

18:6 Makä 9:42-48

18:10-11 Ämaqä näqŋqä-täŋä hŋqua, “Matiu iqu kukŋuä hui inä äqäkqeqä” kŋuä indqänätqäŋä. Kukŋui tiiŋiqä. “Ii tiiŋiqä. Ämaqeuqä Ymeqä Ekqä Iqu ämaqä qui imäkmbŋqä iqaŋguwä iquau häŋä iqumuatätŋqä äpqeqä.”

§18:10-11 Lukä 15:3-7

*18:16 Kukŋuä-suqä 19:15