Hemasalaha bukana
Hedehedede bagubagunana
Hemasalaha bukana ta taukulina ede apostolo Yowane. Iya Sebedaiyo natuna na Yesu Keliso yona hekahekata tamowaina wa. Teina buka ta ye kuli nuwana bolimai 95 unai. Buka ta meta leta ye kuli ekalesiya bodadi haligigi-labui teha Eisiya unai taumiya udiyedi. Teha Eisiya, iya ede yoda huya ta unai meta Turkey basileiyana unai.
Yowane buka ta ye kuli na yona nuwatu meta bena ekalesiya bodadi ye kabinonohaidi hewaiunu ye hetubuko wa hesabana. Na ye hededehebayaodi bena se tolobayao na yodi sunuma Yesu unai se kabihekahini.
Hewaiunu Yowane ye kita ye laoma wa, iya meta Loma yodi gabemani nimadiyena. Nuwanuwatuna ne Yaubada ye hemasalaha kalinawai, na hinage ye hemasalaha meta hewaiunu ne kabo ye hekaiyawasi yo tauhewaiunu ne kabo ye hekilainodi.
Loma yodi gabemani se bom se kitaꞌuyoidi meta gigibwali maudoina kalidiwai. Na ena tamowai hesau ye hedede meta basileiya hesau kabo ye saedikwaidi, kabo se hewaiunu. Hinage Loma tamowaidi yodi wasawasa se katai “Guiyau” yo “Tauhemauli” yo se tabaꞌohu unai. Yo se henuwa bena ekalesiya hinage se tabaꞌohu unai. Na ekalesiya nige gonowana se tabaꞌohui, unai se kitadi ede siya gabemani kadi waiunu, na se toledi numatutugudu unai o se unuheboitadi.
Unai ede Yowane nige gonowana buka ta nuwanuwatuna ye kulihemasalahadi hedehedede dudulaidi udiyedi, ede tautau yo heyaheyasoni udoiꞌudoi ye hepaisowadi, doha Yaubada ye hekitadi kalinawai. Tautau yo heyaheyasoni se bado Talam Bagubagunana Bukana unai ta lobaidi na ye hepaisowadi, doha peloweta Daniyela yo Hesekiyela yodi buka udiyedi, yo buka hekadiyo hinage.
Ginauli hekadi hinage bena ta nuwatulobaidi meta siya heyaheyasoni. Doha gole kaniyona ede “ye tabu” o “Yaubada yona”, doha bili tabukalilina Numa Tabuna wa unai, na bili ne unai ginauli maudoidi gole unai se ginauli yo gole unai se suma. Yo weku namwanamwakalilidi (Hemasalaha 21:11 yo 21:19-20) kaniyodi ede se didiga yo se aꞌakalili.
Numela hinage nuwatu hekadi heyaheyasonidi. Numela haiyona kaniyona meta “maudoina”, yo haligigi-labui meta “ye tabu” yo “Yaubada yona”. Dubu haligigi-labui kaniyona ede “dubu maudoidi” yo “Yaubada yona boda” (Hemasalaha 1:4), yo yaluwa haligigi-labui meta “Yaluwa Tabuna” (1:4). Numela hasi meta “tanoubu ta gogodiyao” yo “yababa tauginaulidi tamowaidiyao”. Saudoudoi-labui meta Yaubada yona gigibwali yo yona kabaloina ye heyaheyasoniyei, doha Isalaela bodadi saudoudoi-labui wa yo apostolo saudoudoi-labui wa. Na numela tausani kaniyona meta “boda” yo “ye badokalili.” Unai “tausani saudoudoi-labui” kaniyona meta “boda Yaubada ye loinaedi”, yo 144 tausani meta “boda maudoidi Yaubada ye loinaedi”, matawuwuna 144 = 12 x 12, siya ede Isalaela kadi mumugao badodi 12 yo apostolo ekalesiya taubaguneadi badodi 12.
Yowane tautau yo heyaheyasoni se bado ye hepaisowadi, nige gonowana inai ta hededehemasalahahegehedi. Teina buka ta ye hededehemasalaha saha yo saha kabo se tubu yo idohagina Yaubada tanoubu ta ye laei kana siga. Na buka ta ye henuwa bena ye kabinonohaida na tausunuma maudoidi yo kita hinage ta tolotahitahi huyahewaiunu kabo se laoma ne udiyedi.
Nuwanuwatu saesaedi
Teina buka ta Yowane ye kuli ye lau ekalesiya siya hekamkamna tauhaidi wa udiyedi, na unai bena ye hededehebayaodi. Na ye hedede bena se tolobayao hekamkamna ne unai, matawuwuna Yaubada kabo maisadi ye mosedi, yo kadi waiunu kabo ye hekamkamnadi. Na Yesu yona huyaꞌuyoma mayadaina ne unai kabo kana waiunu maudoidi ye saedikwaidi. Huya gehegehedi ne udiyedi (Hemasalaha 21 yo 22), kabo tanoubu ta yo galewa ne se tauwadam, na Yaubada galewa yo tanoubu hauhaudi ye ginaulidi.
Buka ta tupwadi lakilakidi
• Hedehedede bagubagunadi (Hemasalaha 1:1-20)
• Ekalesiya bodadi haligigi yodi leta (Hemasalaha 2:1—3:22)
• Matada ne unai ginauli sahasahadi kabo se tubu ne Yaubada ye hemasalahadi Yowane unai (Hemasalaha 4:1—22:5)
Yaubada yona telona unai (Hemasalaha 4:1-11)
Buka nokuna ma dedelina haligigi-labui (Hemasalaha 5:1—8:1)
Bwagigi haligigi-labui (Hemasalaha 8:2—11:19)
Delegon yo suisui nuwamatamatausidi labui yo Mamoe Natuna (Hemasalaha 12:1—14:20)
Gaeba haligigi-labui (Hemasalaha 15:1—16:21)
Babeloni yo diyabolo yo suisui nuwamatamatausina yo pelowetalupolupo yodi heyababa (Hemasalaha 17:1—20:10)
Hekasa gehegehena yo galewa yo tanoubu yo Yelusalema hauhaudi (Hemasalaha 20:11—22:5)
• Buka guduna hedehededena (Hemasalaha 22:6-21)
1
Buka kabahetubuna hedehededena
1 Teina buka ta unai meta ginauli maudoidi Yesu Keliso ye hemasalahadi wa yau yona heyayai tauhaina Yowane kaliguwai. Ginauli maudoidi nige bayaona kabo se tubu ne meta Yaubada gigibwali ye mosei Yesu unai bena ye hemasalahadi yona heyayai tauhaidi udiyedi. Ede Yesu yona anelu ye hetamali ye laoma bena teina ginaulidi ta ye hekitadi kaliguwai. 2 Ginauli maudoidi ya kitadi wa ya kulitautaubigaidi teina buka ta unai, siya ede Yaubada unai wasa se laoma yo Yesu Keliso ginauli ye hemasalahadi kaliguwai wa wasadi. 3 Iya kaiteya hededepeloweta hedehedededi ta ye hasiligabaedi boda udiyedi meta iya gonowana ye gwauyala, yo siya kaiteyadi se lapuwatanidi yo buka ta kulikulina ta se kawakabiyedi kabo hinage gonowana se gwauyala, matawuwuna ginauli kabo se tubu ne huyadi se hanahanauma.
Yowane yona lautoki yo Yesu hedebasaena
4-5 Yau Yowane, ya kulikulilaowa teha Eisiya unai ekalesiya bodadi haligigi-labui kalimiuwai.
Ya kaibwadasae Yaubada yo Yaluwa Haligigi-labui** Yaluwa Haligigi-labui (7) meta Yaluwa Tabuna hesana hesau. Teina numela haligigi-labui ta, iya buka maudoina ta unai ye masamasalaha, na iya ginauli lakilakina hesau. Teina ta Yaubada yona numela, na kaniyona ede, ginauli maudoidi Yaubada ye haihegehedi, o, ginauli maudoidi ta iya kalinawai. Na ekalesiya bodadi haligigi-labui ne, siya ede ekalesiya bodadi maudoidi tanoubu ta unai heyaheyasonidi. yo Yesu Keliso udiyedi. Yaubada iya ede wau teina, huya bagubagunana unai, yo huya sola kabo se laoma ne udiyedi. Yaluwa Haligigi-labui wa, siya ede Yaubada yona telona** Telona meta wasawasa yona kabatuli. talanuwanawai. Yo Yesu Keliso, iya ede Yaubada yona nuwanuwatu mamohoidi tauhemasalahatautaubigaidi, yo boita unai iya tautoloꞌuyo bagubagunana, yo iya tanoubu ta unai wasawasa maudoidi kadi tanuwaga. Siya ya kaibwadaidi bena yodi kabinamwa yo yodi nuwadaumwali se toledi kalimiuyena.
Yesu ye gadosisiyeda, yo kwasinana unai yoda baꞌaya udiyedi ye yailihaida. 6 Yo ye kaisunuwaeida bena ta hemala yona basileiya bodana yo Yaubada, iya ede yona Yaubada yo Tamana, yona taupaisowa** Taupaisowa meta Yowane ye kuli taukaitalasam (5:10 yo 20:6). Hedehedede taupaisowa ka hai matawuwuna ekalesiya nige suisui o ginauli saha hesau se kaitalasamyedi o se gabudi kaitalasam kabagabuna milana unai, doha Numa Tabuna unai taukaitalasam kadi paisowa wa. Taukaitalasam bagubagunadi wa kadi paisowa hesau meta siya tamowai yodi tautolo yo yodi se tapwatapwalolo Yaubada unai. Iyamo ekalesiya luwadiyena nige hesau kana kaha yona tautolo Yaubada matanaena, na hesau nigele. Ginauli kesega unai taukaitalasam yo ekalesiya siya gonogonowadi, iya ede, Yaubada ye kaisunuwaidi na iya matanawai se miyamiya, yo maudoidi gonowana Yaubada maiyanao se hedehedede yo se kaikaibwadasae yo se lautokisae Yaubada unai. . Unai hedebasae yo gigibwali iya ye bom mo kalinawai ye lau ee nige kana siga! Mamohoi.
7 “Kwa kita ne! Iya galewa yadadi udiyedi ye laolaoma.” (Daniyela 7:13)
Yo “tamowai maudoidi, yo hinage kaiteyadi se gwalilapaei** Se gwalilapaei: Hedehedede ta meta Sakaliya 12:10 ye katai, na nuwanuwatuna ede huyana Yesu se hesataulo meta tauꞌiyala tamowaina hesau wamali ye hai na iya ye gwalilapai (Yowane 19:37). Na nuwanuwatu ta nige taugwalina wa ye bom mo, na Dius yodi tauwoyawoya yo tamowai maudoidi, kaiteyadi se hedede bena Yesu se unui. wa, iya kabo se kita.
Yona masalaha debanawai
kabo boga udoiꞌudoi maudoidi tanoubu ta unai se dou ma kalinalakilakidi.” (Sakaliya 12:10)
Doha teina kabo ye masalaha! Mamohoi.
8 Guiyau ye wane, “Yau Alepa yo Omega,** Alepa meta leta bagubagunana yo Omega meta leta mulimulitana kalina Giliki yodi leta leleina unai. Unai Alepa yo Omega meta kabahetubu yo kabagehe heyaheyasonidi. ginauli maudoidi yodi kabahetubu yo yodi kabagehe. Yau ede wau teina, huya bagubagunana unai, yo huya sola kabo se laoma ne udiyedi. Yau Yaubada Guiyau Gigibwali Saesaekalilina.”
Yowane ginauli hesau ye kita meta kana kao doha tamowai
9 Yau, Yowane, Yesu sunumaena ta unai meta kami kaha hesau. Yau hinage hekamkamna ya hekalo doha komiu Yesu tausunumaena maudoimiu. Maudoida meta Yaubada yona basileiya tamowaidi, yo hekamkamna ta maudoidi udiyedi ta tolokesegai. Yaubada yona hedehedede yo Yesu wasana yogu lauguguyaidi wa debadiyena ede se tolegau Patimosi bwanabwanaluwana unai. 10 Temenai na Guiyau yona mayadai** Guiyau yona mayadai nuwatulobaina ede Yesu yona toloꞌuyo mayadaina, iya ede Sabati, o Dimdimyena se wane “Sunday”. unai Yaluwa Tabuna ye tanuwagaigau, na dagelagu ne unai kalina lakilakina ya lapui doha bwagigi daguguna, 11 na ye hededelaoma ye wane, “Ginauli maudoidi ku kitadi ne ku kulidobiyedi buka unai yo ku hetamali ye lau ekalesiya bodadi haligigi-labui siya ede Epeso, Simulina, Pegamum, Tiyatila, Sadis, Piladelepiya yo Laodisiya udiyedi.”
12 Ya tolobui bena kaiteya ye hedehededelaoma wa ya kita. Na huyana ya tolobui meta lampa kabatoledi haligigi-labui gole unai se ginaulidi wa ya kitadi. 13 Yo lampa kabatoledi luwadi wa unai ginauli hesau ye totolo ya kita kana kao doha tamowai, kana kwama lohalohana ye luwui ye dobi kaena ne unai, yo kaleko tupwana katulohana gole unai se ginauli wa ye paihetakikili duwaduwalina ne unai. 14 Kuluna maiyawana se posiposikalili doha bagodu se guli na pulopulodi, yo doha kaleko posiposina,** Doha bagodu se guli na pulopulodi, yo doha kaleko posiposina: Lausoisoi ta unai hedehedede mamohoidi meta, Kuluna maiyawana se posiposikalili doha mamoe wuiyadi posiposina yo sinou, na ginaulidi ta meta nige yoda tupwa ta unai. Lauhedamaidi ede bagodu se guli na pulopulodi yo kaleko posiposina ta hepaisowadi. na matana doha kaiwa kalapulupululuna. 15 Kaena kadi kao doha bolonsi** Bolonsi iya ede pawati kana kao hesau na ye pulupululu. kaiwa pulupululuna unai se gabuheꞌaꞌadi na se namanamali, yo kalinana daguguna doha kabaita se didi na dagugudi. 16 Iya nimakahatuna unai meta kipwala haligigi-labui ye kabikabihekahinidi, na kawana ne unai iyala kelepana mata tehalabulabui ye tatapesama, yo kana kao ne ye sina doha mayadailaki mahanana dawayana bayabayaona.
17 Huyana ya kita meta ya guliyaboyabomdobi talanuwana ne unai, kagu kao doha ya boitako. Kabo nima kahatuna wa unai ye kabilaoma na ye wane, “Tabu ku matausi! Yau ede Bagubagunana yo Mulimulitana. 18 Yau Miyamiyahaina ede; ya boita, na ya mauliꞌuyo yo kabo ya maumauli ye lau ee huya nige kana siga! Yau meta boita yo Hade** Hade meta tauboiboita yodi magai. kadi kii ya kabihekahinidi.** Yau meta boita yo Hade kadi kii ya kabihekahinidi: Hedehedede ta kaniyona ede, Yau boita yo Hade ya tanuwagaidi.
19 Unai saha ku kitadi ta taba ku kulidobiyedi, siya ede ginauli saha teina se tubutubu ta yo ginauli saha muliyena kabo se tubu ne. 20 Kipwala haligigi-labui nimakahatugu unai ku kitadi wa yo hinage lampa kabatoledi haligigi-labui wa kaniyodi wadawadamdi ede teina: Kipwala haligigi-labui wa meta siya ede ekalesiya bodadi haligigi-labui yodi anelu,** Anelu hededehemasalahana ku hasili GLOSSARY unai (↑Anelu). yo lampa kabatoledi haligigi-labui wa meta siya ede ekalesiya bodadi haligigi-labui.”
**1:4-5: Yaluwa Haligigi-labui (7) meta Yaluwa Tabuna hesana hesau. Teina numela haligigi-labui ta, iya buka maudoina ta unai ye masamasalaha, na iya ginauli lakilakina hesau. Teina ta Yaubada yona numela, na kaniyona ede, ginauli maudoidi Yaubada ye haihegehedi, o, ginauli maudoidi ta iya kalinawai. Na ekalesiya bodadi haligigi-labui ne, siya ede ekalesiya bodadi maudoidi tanoubu ta unai heyaheyasonidi.
**1:4-5: Telona meta wasawasa yona kabatuli.
**1:6: Taupaisowa meta Yowane ye kuli taukaitalasam (5:10 yo 20:6). Hedehedede taupaisowa ka hai matawuwuna ekalesiya nige suisui o ginauli saha hesau se kaitalasamyedi o se gabudi kaitalasam kabagabuna milana unai, doha Numa Tabuna unai taukaitalasam kadi paisowa wa. Taukaitalasam bagubagunadi wa kadi paisowa hesau meta siya tamowai yodi tautolo yo yodi se tapwatapwalolo Yaubada unai. Iyamo ekalesiya luwadiyena nige hesau kana kaha yona tautolo Yaubada matanaena, na hesau nigele. Ginauli kesega unai taukaitalasam yo ekalesiya siya gonogonowadi, iya ede, Yaubada ye kaisunuwaidi na iya matanawai se miyamiya, yo maudoidi gonowana Yaubada maiyanao se hedehedede yo se kaikaibwadasae yo se lautokisae Yaubada unai.
**1:7: Se gwalilapaei: Hedehedede ta meta Sakaliya 12:10 ye katai, na nuwanuwatuna ede huyana Yesu se hesataulo meta tauꞌiyala tamowaina hesau wamali ye hai na iya ye gwalilapai (Yowane 19:37). Na nuwanuwatu ta nige taugwalina wa ye bom mo, na Dius yodi tauwoyawoya yo tamowai maudoidi, kaiteyadi se hedede bena Yesu se unui.
**1:8: Alepa meta leta bagubagunana yo Omega meta leta mulimulitana kalina Giliki yodi leta leleina unai. Unai Alepa yo Omega meta kabahetubu yo kabagehe heyaheyasonidi.
**1:10: Guiyau yona mayadai nuwatulobaina ede Yesu yona toloꞌuyo mayadaina, iya ede Sabati, o Dimdimyena se wane “Sunday”.
**1:14: Doha bagodu se guli na pulopulodi, yo doha kaleko posiposina: Lausoisoi ta unai hedehedede mamohoidi meta, Kuluna maiyawana se posiposikalili doha mamoe wuiyadi posiposina yo sinou, na ginaulidi ta meta nige yoda tupwa ta unai. Lauhedamaidi ede bagodu se guli na pulopulodi yo kaleko posiposina ta hepaisowadi.
**1:15: Bolonsi iya ede pawati kana kao hesau na ye pulupululu.
**1:18: Hade meta tauboiboita yodi magai.
**1:18: Yau meta boita yo Hade kadi kii ya kabihekahinidi: Hedehedede ta kaniyona ede, Yau boita yo Hade ya tanuwagaidi.
**1:20: Anelu hededehemasalahana ku hasili GLOSSARY unai (↑Anelu).