10
Aŋela ivot to Konili ila tandagiiŋ
Daba eez inepneep izi ndug Sisarea, iza Konili. Ye iŋgin ndaaba to Rom irau tamoot liim (100) to tinim pa taan Itali. Tauto tiwaat ndaaba tonowen tighaze ‘Rouŋ to Itali.’ Konili, ye Yuda maau. Eemoghon yesŋa tamtoghon tisob to tineep tomani ila ruum toni, matadi iŋgalŋgal Maaron, ve yesŋa yes Yuda tiluplup di pa suŋuuŋ. Ye iuluul yes Yuda to mbolaaŋ igham di ne, ve isuŋsuŋ pa Maaron irau sawa isob.
Sawa eez, rabrab izi, ndag anunu igham tol ma venen, ve Konili itandag. Ye ighita aŋela eez to Maaron ivot ghazooŋa kat, ve iŋarua ila, ve ipoii ighaze: “Konili.”
Konili mata deŋia pani, ve matughezaaŋ tiina kat ighami. Ghoro ighason aŋela tonowen ighaze: “Tiina tiou, vena?”
Aŋela ipamuul aliŋa ighaze: “Suŋuuŋ tiom toman ulaaŋ popoia to ughamgham pa yes mbolaaŋa, nene Maaron ighita ve lolo poia pani inimale watooŋrau poia. Pil 4:18; Hib 13:16; Syg 8:4
Ulooŋ. Ŋgeu eez inepneep izi ndug Yoppa, iza Simon Petrus. Umbaaŋ tamtoghon pida tila tighami inim. Ye ineep to Simon ite to ŋgeu to gharatooŋ mbeb pa ŋgai uli ne. Ruum toni iyoon igharau naari.”
Aŋela isavsaav tomani le isob, ghoro ipuli ve ila. Konili ipoi mbesooŋa toni ru to tighamgham uraat ila ruum toni lolo, ve ndaaba toni eez to sawa naol inepneep tomani ve ighamgham uraat pani. Ndaaba tonowen mata iŋgalŋgal Maaron. Konili ipaes padi pa mbeb tisob to tivot pani ne le isob, ghoro imbaaŋ di tila pa ndug Yoppa.
Petrus ighita tandagiiŋ
(Mbaŋ 11:5-14)
Mboŋ ndugizau ve ndag iza inim bobodaaŋ ma venen, ghoro ndiran tol tonowen tila tigharau ndug Yoppa. Sawa tonenen, Petrus izala ruum pogho ighaze isuŋ. 10 Isuŋsuŋ ila le iyamaan tau ighaze pitoola. Sawa to tighagharaat aniiŋ pani, ye isasaŋan ila le tandagiiŋ eez ivot pani. 11 Mata izala le ighita sambam ikaak, ve mbeb eez inimale uli tiina. Uli tonowen, timbit mata paaŋ pa ravraav, ve titugi izi inim pa taan. 12 Ve mbeb naol naol tineep ila uli tonowen lolo: Ŋgai, ve mbeb to tindandarab ila taan, ve man naol naol to tirovroov ila tata paroŋania ne paam. 13 Mala maau ve Petrus ilooŋ saveeŋ inim pani ighaze: “Petrus, umundig, urab di, ve ughan.”
14 Petrus ipamuul aliŋa ighaze: “Wai Tiina, irau naghan di maau. Pasa, mbeb tonowen tiŋgalaaŋ ila matam maau, ve tutuuŋ iŋgalsek pa ghaniiŋ di. To muuŋ ve inim, avog itut mbeb eta tovene maau.” Wkp 11:1+
15 Ghoro saveeŋ inim pani muul ighaze: “Mbeb to Maaron ighami iŋgalaaŋ wa, yom ughaze samia malep.” Mk 7:14+; Ro 14:14+,20; 1Tim 4:3+
16 Mbeb tonenen ivot pae tol le isob, ghoro rikia moghon ve tiyou mbeb tonowen imuul izala pa sambam.
17 Sawa to Petrus ighita tandagiiŋ tonenen, ndiran tol to Konili imbaaŋ di, tila tivot ndug Yoppa, ve tighason pa Simon ruum toni. Petrus ighamgham ŋgar pa tandagiiŋ tonenen pughu, ve ndiran tol tonenen tila tiyoon izi ruum nagho, 18 ve tighason pani toman aliŋadi tiina tighaze: “Ou, Simon to iza ite Petrus, ye ineep to sualen, ma maau?”
19 Petrus ighamgham ŋgar pa tandagiiŋ tonenen pughu sone, ve Maaron Avuvu isaav pani ighaze: “Simon, ulooŋ. Ndiran tol tiyondyood pumuri we. Tighaze tighita ghom. 20 Umundig uzila todi, ve yamŋa ala. Ugham ŋgar naol malep. Pasa, you taug to nambaaŋ di tinim.”
21 Tovenen Petrus izila todi, ve isaav padi ighaze: “You taug tonene. Anim akaal ghou pasa? Lemim savsaveeŋ payou?”
22 Yes tipamuul aliŋa tighaze: “Daba tiei Konili to iŋgin ndaaba tamoot liim (100), ye imbaaŋ ghei payom, to ninim. Ye ŋgeu deŋia eez, ve iroron pa Maaron ve itaghon ŋgar toni. Tovenen Yuda tisob tipaiti. Noor moghon, tandagiiŋ eez ivot pani. Ye ighita aŋela patabuaŋ eez ivot toni, ve isaav pani ighaze ye irau imbaaŋ payom ula ruum toni. Leso igham saveeŋ pida ila yom avom.” 23 Petrus ilooŋ saveeŋ tonene, ve igham loomba tonenen tilooŋ tila ruum, ve yesŋa tineep pa mboŋ.
Petrus ila ighita Konili
Ndugizau, ghoro Petrus yesŋa ndiran tol tonenen timundig ve tila. Tamtoghon pida to Krisi to tineep izi ndug Yoppa tila toman di paam. 24 Tilaagh tila le tigheen izi ataam luvuŋa. Mboŋmaagh, ghoro tila tivot ndug Sisarea. Konili iyou siŋ toni toman ndita pida tinim tilup di izi ruum toni, ve tisasaŋan di. 25 Sawa to Petrus ighaze ilooŋ ila pa ruum, Konili ilaagh ŋarua ila, ve iput aghe izi Petrus aghe pughu ve ipakuri. 26 Eemoghon Petrus iŋgalsekini ighaze: “Wai, ugham venen malep! Umundig uyoon! You tamtoghon to taan nanimale yom.” Ve indaea imundig. Mbaŋ 14:15
27-28 Ghoro yesuru tisavsaav, ve tilooŋ tila pa ruum lolo. Petrus ighita ival tiina to tilup di ve tinepneep, ve isaav padi ighaze: “Yam awatag. Yei Yuda, lemai tutuuŋ ariaŋa to iŋgalsekin ghei ighaze: Yes to Yuda maau ne, irau nila todi, ma nilup toman di ne maau. Yei irau nineep saguan padi. Eemoghon Maaron ipaghazoŋan ŋgar tiou, ve aazne naghilaal wa. Irau naghaze tamtoghon eta isami ila Maaron mata ne maau. Mbaŋ 15:8+; Ep 2:11+
29 Tauto mbaŋooŋ tiam inim, ve nayasiil pani maau. You namundig nanim. Yo, naghaze naghason gham. Pughu vena to ambaaŋ payou?”
30 Ghoro Konili ana isaav ighaze: “Wariiz, ndag anunu igham tol ma venen inimale aazne, ve you nasuŋsuŋ izi ruum tiou. Mala maau ve naghita ŋgeu eez ivot. Nonogiiŋa toni milmilia kat. Ye inim iyoon ila matag, ve isaav payou ighaze: 31 ‘Konili, suŋuuŋ tiom, Maaron ilooŋa wa. Ve ulaaŋ to ughamgham pa yes mbolaaŋa ne, ye mata iŋgalŋgali. Hib 6:10
32 Tovenen umbaaŋ tamtoghon pida tila pa ndug Yoppa, ve tigham Simon to iza ite Petrus inim. Ye inepneep toman Simon ite to ŋgeu to gharatooŋ mbeb pa ŋgai uli ne. Ruum toni iyoon igharau naari.’
33 Aŋela isaav payou tovene, tauto rikia moghon ve nambaaŋ uraata tiou tol tilat payom. Poia kat pa ulooŋ aliŋag ve unum. Yei nisob ninim nilup ghei izi sualen ila Maaron mata nighaze nilooŋ saveeŋ isob to Ŋgeu Tiina isavia payom. Yo, uvotia payei ve nilooŋa.”
Maaron ikaak ataam pa yes to Yuda maau
34 Petrus ipamundigin saveeŋ toni ighaze: “Aa, ghara ŋgar tiou ighazooŋ. Onoon kat. Maaron ivool to tamtoghon eta maau. Ye igham ŋgar raraate pa tamtoghon tisob. Ro 2:10+
35 Ye ighur lolo pa tamtoghon to ndug tisob. Tovenen sei to ighaze iroron pani ve itaghon ŋgar to deŋia ila mata, nene pale Maaron lolo poia pani. Ep 3:6; Kol 3:11
36 Onoon, varu poia to isavia ataam to itiŋa Maaron talup ghiit tanim ee moghon ve luuma toni iza toit, nene Maaron ighuri inim to yei Israela muuŋ. Ataam tonowen, nene uraat to Yesu Krisi. Ye Tiina to iit tasob. Ro 10:12; Ep 2:14; Kol 1:20
37-38 “Uraat tiina to ivot irau taan isob to yei Israela, yam avaat alooŋ varu rita wa. Sawa to Yoan ŋgeu rughuzaaŋa ivovotia saveeŋ pa tamtoghon ighaze tigham ya, Yesu to Nasaret ipamundigin uraat toni izi Galilaia. Ye, Maaron ineep tomani. Ye ighuri pa uraat toni, ve izeeva pa Avuvu Patabuaŋ, ve igham le tapiri tiina. Tauto Yesu ilaagh irau ndug naol, ve igham uraat popoia, ve igharaat tamtoghon tisob to Ŋgeu Samia iwaghamun di. Is 61:1
39 “Uraat naol to ye igham di izi taan suruvu to Yudea ve Yerusalem, yei mbaŋooŋa nighita katin di pa matamai. Tauto nivovotia saveeŋ toni pa tamtoghon, leso nipariaaŋ di pa tighur ila toni. Uraat toni tonowen, tauto inim pughu pa tamtoghon atedi yabyab pani, ve tirabi izala ai pambarooŋ ve imaat. Mbaŋ 2:32, 5:30
40 Eemoghon mboŋi inim tol, ve Maaron ipamundigini pa mateeŋ, ve ipatooŋ tau ivot ighazooŋ ila tamtoghon pida matadi. 41 Sawa to imundig pa mateeŋ, ye ila ivot to ival maau. Yei moghon, to ivot tiei ve nighita. Ve yeiŋa nilup ghei pa ghanghaniiŋ. Pasa, Maaron isia ghei pataghaaŋ pa nighita uraat toni ve nipariaaŋ saveeŋ toni. Lu 24:36+
42 Ve ighur uraat payei ighaze nivotia saveeŋ pa tamtoghon tovene: Ye ighur Yesu pa iŋgabiiz tamtoghon tisob, ve ighur atia padi. Yes to matadi iyaryaar, ve yes mateeŋa paam. Mbaŋ 17:31; Ro 14:9+; 2Kor 5:10
43 Propeta tisob tipariaaŋ saveeŋ toni tighaze tamtoghon tisob to tighur ila toni, ila ye iza, Maaron pale ireu sosor todi ilale.” Is 53:5; Ro 10:9; 1Yo 2:2,12
Yes to Yuda maau ne tigham Avuvu Patabuaŋ
44 Petrus ivovotia Maaron aliŋa padi sone, ve Avuvu Patabuaŋ izi inim ve izeev tamtoghon tisob to tiloŋlooŋ saveeŋ. 45-46 Yuda pida to tighur ila to Krisi, yesŋa Petrus tinim. Tilooŋ ndiran tonowen tisavsaav ila ndug ndug aliŋadi ve tipapait Maaron iza, le tisob ruŋadi iza ve avodi ikaak. Pasa, Maaron irei Avuvu Patabuaŋ pa yes to Yuda maau ne. Mk 16:17; Mbaŋ 2:4; Ga 3:14
47 Ghoro Petrus imundig ve isaav ighaze: “Sei irau iŋgalsekin ndiran tonene pa ghamuuŋ ya? Maau. Pasa, yes tigham Avuvu Patabuaŋ wa raraate inimale iit.” Mbaŋ 15:8+
48 Tovenen Petrus isaav ariaŋa padi ighaze yes irau tigham ya ila Yesu Krisi iza. Tigham ya le isob, ghoro tiŋguruut Petrus, ve yesŋa tineep ris tonowe.