5
Jisasa Bala Yuu Wangiane Mindina Atoto, Mana Lamaiyane Oko
Luku 6:20-23
Wandakali yame kambua-mane bala watama epeaini tupa andalu, Jisasa yuu wangiane mindina poto, petea-kola, utupane-mane bala peteanga epeainipia. 2-3 Epeai-kola, balato utupane mana lamawuato, wandakali minditupa-mane Gotena wenonga tipia ateyama nembo teaindo, Goteto utupane moyo ando atolopeya leaipia. Balato utupane moyo ando atolopeya nembo toto, wandakali utupane-mane epelewa atape-pene. * Ais 57:15
Goteto wandakali ai lo atalaini tupana yamapane mo epene pale lolopeya-ko. Utupane-mane epelewa atape-pene. * Ais 61:2-3; Lap 7:16-17 Matili Goteto yuu tupa pitaka wandakali tambo lo atalaini tupanga maulu-peyako. Utupane-mane epelewa atape-pene. * Sam 37:11 Wandakali tomo ipapi nauwa lakae lo nemboto talaini pua teke, Gotena mana epene tika-pene tupa wato minauwa lakae lo nemboto ateaindo, Goteto utupane moyolo-peya. Moyola-kola, utupane-mane katulo mana epene tika-pene utupane wato minulu-peyako. Utupane-mane epelewa atape-pene. * Ais 55:1-2
Wandakali yangone ondo wato moyalaini wandakali tupa Goteto ondo wato moyolo-peya-ko. Utupane-mane epelewa atape-pene. Goteto andola-kola, wandakali minditupana yamapanenga koo tene mindi nayando, utupane-mane Gote andolo-peyaiko. Utupane-mane epelewa atape-pene. Wandakali minditupa-mane yanda pua atolai-kola, wandakali waka minditupa-mane yanda kondalapa loto, yanda pua atolaini okone minu koyo piya yaindo, Goteto wandakali utupane balana andopane ateyai lolopeya-ko. Utupane-mane epelewa atape-pene. 10 Wandakali minditupa-mane Gotena mana epene tika-pene tupa wato minu atolai-kola, wandakali waka minditupa-mane kenda-pene andane tupa utupane mai-yaindo, Goteto wandakali epene utupane moyo ando atolo-peyako. Utupane-mane epelewa atape-pene. * 1Pi 3:14
11-12 Wamba yakama ata napenenga, wandakali minditupa-mane potopesa akali ateaini tupa andayo owato pii kambua loto, utupane koo ya loto, kenda-pene andane minditupa utupanenga mayainipia. Wuane pua teke, andipa ateyai wandakali yakama nambana yame ateyai lo andoto, wandakali minditupa-mane kenda-pene andane okonepene tupa yakamanga gulupeyai tekeko, namba yamena yole andane mindi ati kenga yuu epene okona yolopeya. Tene okonena, wandakali minditupa-mane kenda-pene andane okonepene tupa yakamanga gulai-angi, namba yame wandakali yakamato ati kenga poto, yole andane oko molopeyama nembo toto, epelewa atape-pene. Jisasato wuane leaipia. * 2Tem 36:16; Ap 7:52-53; 1Pi 4:14
Yakama Sole Gulo Ateyai Leane Oko
Maki 9:50
13 Okone angi, Jisasato pii mindi tako pua loto, yakama wandakali pitakana sole gulo ateyai tekeko, sole minditupa tende napene guleando, nanimato anu puato, sole okone dee lapone mo tende piya olo-peyamape leaipia. Sole koo okonemane wandakali mindi moya napulu-peya nembo toto, wandakali-mane apeyai-kola, wandakali waka tupamane asininga epo poto, kee-mane ango alaini leaipia.
Yakama Lamu Gulo Atoto, Tii Piyawa Atalapape Leane Oko
Luku 14:34-35
14 Wuane lalu, Jisasato pii mindi tako pua loto, tano mindi yuu wangiane mindinga yando, tano okone katulo too pua nayalane leaipia. Ale tii peya-kola, wandakali-mane asia katulo andalaini pua teke, yakamato Gotena pii lamai-yaikola, wandakali pitaka-mane balana asia epene oko katulo andalaini. * Jo 8:12; 9:4-5 15 Wandakali-mane lamu mindi kayuto, sisopene mindimane lamu okone ombowa yata na-alaini. Jia. Utupane-mane lamu mindi kayuto, tepolo tokonga yata eyai-kola, wandakali andaka pitulai tupa pitakanga tii pikoyo piyane. * Mk 4:21-22; Lk 8:16; 11:33 16 Wuane piyane pua teke, wandakali-mane yakamana mana epene tupa andoto, yakamana ayiane ati kenga atalane okona gene oko laiyu leakale nembo toto, yakama lamu gulo atoto, wandakali tupa tii piyawa atalapape. Jisasato wuane leaipia. * Ep 5:8-9; 1Pi 2:12
Goteto Leane Pua Jisasato Peane Oko
17 Wuane lalu, Jisasato pii mindi tako pua loto, nambato Gotena loo tupapi, potopesa akali tupana pii tupapi, utupane mo mee gulaya olo epeae-ya lo yakamato nembo na-talapape leaipia. Pii utupane enene guleakale nembo toto, nambato Gotena loo tupapi, potopesa akali tupana pii tupapi, utupane-mane leaini pua pulu epewane. * Lom 3:31 18 Nambato pii enene mindi yakama langeyo. Gotena loo okomane leya pua mindimane piyiake lola-kola, loo okona piape oko koyo pulupeya tekeko, yuu ati-la alu napula-kola, Goteto balana loo utupanena pii aŋako wete mindi yandopi, pepa maki aŋako mindi yandopi, utupanena mindikipi mindi mo apia napulu-peya. * Lk 16:17; 21:33
19-20 Tene okonena, yakamana mana epene tika-pene tupamane loo tupana mana andene akali tupapi, Patasai tupapi, utupanena mana epene tika-pene tupa sia minape-pene. Yakamana mana tupamane akali utupanena mana tupa sia mina napeaindo, Goteto yakama moyo ando ateakale nembo toto, yakama tane ando konda napulai-kola pulupeya lo nambato yakama langeyo. Tene okonena, wandakali mindimane Gotena loo aŋako wete mindi kalo puato, wandakali waka tupamane wuane teke peakale lo mana lamai-yando, Goteto wandakali okone balana wandakali waka tupana napinga yale ateya lolopeya. Balato wuane lolopeya tekeko, wandakali mindimane Gotena loo utupane wato minuto, wandakali waka tupamane wuane teke peakale lo mana lamai-yando, Goteto wandakali okone bala gene andane mindi mawuato, bala wandakali waka tupana lipinga-yale ateya lolopeya. Jisasato wuane leaipia. * Jem 2:9-11
Yangone Tupa Towa Pii Lo Tika Piyapape Leane Oko
21 Wuane lalu, Jisasato pii mindi tako pua loto, loo tupana mana andene akali tupamane nanimana yumbane tupa mana lamawuato, nimbato wandakali peyo ome nalape leainipia. Wandakali mindimane balana yangone mindi peyo ome leando, bala kote lape-pene leainipia. Yakamato pii okonelapo wamba ale yai okoni. * Ek 20:13; Lo 5:17 22 Yakamato pii okone ale yai tekeko, andipa nambato pii mindi tako pua loto, wandakali mindimane balana yangone mindi towa yataka yando, bala kote lape-pene leyo. Dee, wandakali mindimane balana yangone mindi ando nimba kee ene ya leando, Juta yamena kanjole okomane balana pii okone lo tika pipe-pene. Wandakali mindimane balana yangone mindi ando lamba loto, pii koo mindi leando, bala yuu koo ita too atapowa atene okona pupe-pene. * 1Jo 3:14-15
23-24 Tene okonena, nimbato minditaka Gote opa mauyale balana alata toko yalane okona mandaka gulo pole-angi, nimbato nembo tolo-peke lape. Nembo tolo-peke lole-kola, wandakali yangone mindimane nimba towa yatakawa ateando, nimbato minditaka opa mauyale awua polene okone ongane yakale lape. Yakale lalu, nimba poto, wandakali yangone okone towa pii ini lo tika puato, liyamba yamapane mindiki paliyapape. Wuane piyu, nimba peke loto, minditaka Gote opa mauyale awua polene okone opa maipe. * Mk 11:25-26
Wandakali Waka Tupa Towa Pii Lo Tika Piyapape Leane Oko
Luku 12:57-59
25-26 Wandakali mindimane nimba kosimi leando, balato nimba atu poto, pii lo tika piyane jasa okonga malupeya. Jasa okomane nimbana kote ale wato, nimba yanda yene tupanga malua-kola, utupane-mane nimba andi loto, katapusa pua aindaka lolopeyai. Aindaka lolai-kola, nimbato akali okonena yano nimbanga yola tupa pitaka wete yano peya napene konda eendo, nimba katapusa anda okone tepa alu, takita naepolo-pele lo nambato pii enene mindi nimba langeyo. Tene okonena, wandakali mindimane nimba kosimi loyale peando, kenda-pene lalo utupane nimbanga epolane nembo toto, liyamba kote loyale asininga polapi-angi, nimbato akali okone towa wamba ini pii lo tika puato, liyamba yamapane mindiki paliyapape. Jisasato wuane leaipia.
Nimbato Mana Koo Mindi Minulene, Tika Ando Atape Leane Oko
27 Okone angi, Jisasato pii mindi tako pua loto, loo tupana mana andene akali tupamane yakama mana languato, wanda akali-la, liyambato pamuku na-piyapape lalaini leaipia. Yakamato pii okone wamba ale yai okoni. * Ek 20:14; Lo 5:18 28 Yakamato pii okone ale yaini tekeko, nambato yakama mana languato, akali mindimane wanda mindi andoto, okone towa pamuku piwa lakae lo nembo teando, nembo-mane wanda okone pamuku pula-kola pulupeya leyo.
29 Wuaneko, nimbato mana koo okonepene mindi minula loto, nimbana lene tika-mane mo piya yando, Goteto nimbana umbaini utumane ata-pata yuu koo wetete okona awua aindaka lola-kola, nimba kopeta wetete atolopele. Nimba lene mindiki tene atole-kola, Goteto nimba yuu koo wetete okona awua aindaka nalene konda yando, katu lolopeya-ko. Nimbana lene tika okonemane nimbato koo mindi pula lo mo piya oyale peando, lene okone luku apiape. * Mt 18:9; Mk 9:43-48
30 Wuane pua teke, nimbato koo mindi pula loto, nimbana kii tika okomane mo piya yando, Goteto nimbana umbaini utumane ata-pata yuu koo wetete okona awua aindaka lola-kola, nimba kopeta wetete atolopele. Nimba kini mundu atole-kola, Goteto nimba yuu koo wetete okona awua aindaka nalene konda yando, katu lolopeya-ko. Nimbato koo mindi pula loto, nimbana kii tika okomane mo piya oyale peando, nimbana kini tika okone kando lo apiape. Jisasato wuane leaipia. * Mt 18:8; Mk 9:43-48
Wetene Peyo Wata-Alaini Mana Oko
Matiyu 19:9; Maki 10:11-12; Luku 16:18
31 Wuane lalu, Jisasato pii mindi tako pua loto, loo tupana mana andene akali tupamane yakama mana languato, akali mindimane balana wetene oko peyo wateando, wanda peyo watolane pepa mindi moto maipe-pene lalaini leaipia. * Lo 24:1-4; Mk 10:4 32 Utupane-mane wuane lalaini tekeko, nambato yakama mana languato, akali mindina wetene okomane pamuku napula-kola, akali okonemane bala peyo wateando, akali mambele wanda okonemane akali waka mindi pola oko towa pamuku pula-kola pulupeya leyo. Dee, akali mindimane wanda peyo watene mindi kee leando, akali okonemane wanda okone pake mola-kola pulupeya. Jisasato wuane leaipia. * 1Ko 7:10-11
Weno Minuto, Enene Wete Leyo Nalape Leane Oko
33 Wuane lalu, Jisasato pii mindi tako pua loto, wamba loo tupana mana andene akali tupamane nanimana yumbane tupa mana lamawua ateaini leaipia. Utupane-mane mana lamawua atoto, nimbana weno minuto, nimbato mangene mindi enene wete pukale lo Akali Andane oko lamaindo, nimbato konda naene, pukale lolene pua pipe leainipia. Yakamato pii okone wamba ale yai okoni. * Ek 20:7; Pit 19:12; Nam 30:2; Lo 23:21
34 Utupane-mane wuane leaini tekeko, yakamana weno minuto, yakamato enene wete leyo oko Goteto andeya, laa na-piyapape lo nambato yakama langeyo. Ati kenga oko Gotena pitulane toko eya-kola, balato pitaka taka bosa lo ando pitiyane-ko. Yakamana pii lolai tupa lo tai laya oyale yakamato ati kenga okona gene oko na-lalapape. * Ais 66:1; Jem 5:12; Mt 23:22 35 Yuu oko Gotena kene yata olane toko mindi eya okonena, yakamana pii lolai tupa lo tai laya oyale yakamato yuu okona gene oko laa na-piyapape. Jutusaleme oko kiŋi andane wete okona tano eya okonena, yakamana pii lolai mindi lo tai laya oyale, yakamato Jutusaleme okona gene oko laa na-piyapape. * Sam 48:2; Ais 66:1
36 Dee, nimbana kawa itini tupana mindikipi mindi nimbato mo kama atayawapi, pombo tayawapi, mindi katulo napulu-peleko. Nimbato nimbana pii lole mindi lo tai laya oyale, nimbana weno oko minuto, enene wete leyo oko Goteto andeya nalape. Jia. 37 Wandakali mindimane bala tanena pii lolane mindi lo tai laya oyale, mangene mindi peando, Sataneto bala minu mandeke pula-kola pulu-peyako. Yakamato wandakali mindina pii okone yano peyoto, atu yalua leaindo, atu yalua angu lalapape. Yakamato jia leaindo, jia angu loto, balana pii okone yano peyalapape. Jisasato wuane leaipia.
Nimbanga Koo Peakale Lo Ando Kondape Leane Oko
Luku 6:29-30
38 Wuane lalu, Jisasato pii mindi tako pua loto, loo tupana mana andene akali tupamane yakama mana languato, wandakali mindimane balana yangone mindina lene peyo lukeando, yakamato paini balana lene peyo luku ape. Dee, wandakali mindimane balana yangone mindina nene peyo longeando, yakamato paini balana nene mindi peyo longape lalaini. Loo tupana mana andene akali tupamane wuane leai-kola, yakamato pii okonelapo wamba ale yai okoni. * Ek 21:24; Pit 24:20; Lo 19:21
39 Yakamato pii okone ale yaini tekeko, nambato yakama mana languato, wandakali mindimane nimbanga koo mindi peando, wuane peakale lo ando kondape leyo. Wandakali mindimane nimbana wakenane tikasa-tole kii apene-mane peleando, yangisa-tolepi wetete peleakale loto, nimbana kawane oko mopeke lape. 40 Wandakali mindimane nimbana singilisa mokale nembo toto, nimba kosimi leando, balato nimbana sakesa okopi wetete meakale lo ando kondape.
41 Dee, wandakali mindimane pii mindi nimba langeyo nayu languato, nimbato nambana pinju oko awua mandaka ambinga kilomita mindiki angu puu leando, nimbato bala wayumane moyoto, balana pinju okone amonga yale kilomita lapo auwa apeyape. 42 Wandakali mindimane yano mindi gii lo tee leando, nimbato bala masia mawuato, jia nalape. Wandakali mindimane minditaka mindi gii lo tee leando, okone maipe. Jisasato wuane leaipia.
Yanda-pene Tupa Towa Epelewa Yamapane Yo Atalapape Leane Oko
Luku 6:27-28,32-36
43 Wuane lalu, Jisasato pii mindi tako pua loto, loo tupana mana andene akali tupamane yakama mana languato, nimbana yame tupa towa epelewa yamapane yo ato, nimbana yanda-pene tupa towa embo wete wa atape lalaini leaipa. Yakamato pii okone wamba ale yai okoni. * Pit 19:18
44-45 Yakamato pii okone ale yaini tekeko, andipa nambato yakama mana languato, yakamana ayiane ati kenga ateya okomane wandakali tika-penepi, tika napenepi, utupane pitakanga nai oko teakale lalane leyo. Dee, wandakali tika-penepi, tika napenepi, utupane pitakanga balato kingi epeakale lalane. Yakama ayiane okonena andopane tupa atamakale nembo toto, yakama towa yanda-pene wandakali tupa towa epelewa yamapane yo atalapape. Utupane-mane kenda-pene andane tupa yakama giki peaindo, Goteto utupanena mana koo utupane apeakale lo yakamato pote lalapape. * Ek 23:4-5; Lk 23:34; Ap 7:60; Lom 12:14,20-21
46 Wandakali minditupa-mane takisa muni mialaini akali tupa towa epelewa yamapane yo ateyai-kola, takisa muni mialaini akali utupane-mane wandakali utupane towa epelewa yamapane yo atalaini teke. Yakamato wuane teke puato, yakama towa epelewa yamapane yo atalaini wandakali tupa towa angu epelewa yamapane yo ateaindo, yakamato yole epene andoko molo-peyaipe. 47 Dee, Gote lo bilipi nalene wandakali tupamane yakamana yame tupa angu epele wato, utupane towa pii lalawa pua atalaini. Wuane pua teke, yakamato yakamana yame tupa angu epele wato, utupane towa pii lalawa pua ateaindo, yakamato mana epene wete andoko wato minuto, Gote lo bilipi nalene wandakali tupa sia minulu-peyaipe. 48 Yakamana ayiane ati kenga ateya oko bala tika-pene wetete ateya pua, yakamapi tika wetete pua atalapape. Jisasato wuane leaipia. * Pit 19:2; Lo 18:13

*5:2-3: Ais 57:15

*5:4: Ais 61:2-3; Lap 7:16-17

*5:5: Sam 37:11

*5:6: Ais 55:1-2

*5:10: 1Pi 3:14

*5:11-12: 2Tem 36:16; Ap 7:52-53; 1Pi 4:14

*5:14: Jo 8:12; 9:4-5

*5:15: Mk 4:21-22; Lk 8:16; 11:33

*5:16: Ep 5:8-9; 1Pi 2:12

*5:17: Lom 3:31

*5:18: Lk 16:17; 21:33

*5:19-20: Jem 2:9-11

*5:21: Ek 20:13; Lo 5:17

*5:22: 1Jo 3:14-15

*5:23-24: Mk 11:25-26

*5:27: Ek 20:14; Lo 5:18

*5:29: Mt 18:9; Mk 9:43-48

*5:30: Mt 18:8; Mk 9:43-48

*5:31: Lo 24:1-4; Mk 10:4

*5:32: 1Ko 7:10-11

*5:33: Ek 20:7; Pit 19:12; Nam 30:2; Lo 23:21

*5:34: Ais 66:1; Jem 5:12; Mt 23:22

*5:35: Sam 48:2; Ais 66:1

*5:38: Ek 21:24; Pit 24:20; Lo 19:21

*5:43: Pit 19:18

*5:44-45: Ek 23:4-5; Lk 23:34; Ap 7:60; Lom 12:14,20-21

*5:48: Pit 19:2; Lo 18:13