Kukŋuä äŋguä we-huŋqä-täŋi,
Makä
iqu äqäkqe
Yätamäkqä kukŋuä hiŋuiqäŋä iquvi
Makä iqueqä kukŋuä kiŋganäŋä tii ätqi. Tä, Jisasi Kraisi, Goti Hanjuwä Iqueqä Ymeqä Iqueŋqä kukŋuä äŋguä we-huŋqä-täŋä, iquvi. Bukä tqueŋi, ne hiŋuä tiiŋä äqunätqäŋu. Jisasi Iqu yoqä naqä, yäŋänäqŋqä-täŋä-qu eä, wäuŋuä äki-äkitaŋi Imäkqä-que. Iqu qokä-apäkä iu ämotquetä, dŋä quvqä iquau huätä ändowatätä, qokä-apäkiuqä quvqe, huätä äwivquatämäumiŋqäŋgaŋi, Iqueqä yoqä naqetä, yäŋänäqŋqetä, hiŋuä äqunätqäŋu. Iwä Iqu, Kiuäŋi, yoqä tiiŋä änyuätŋgqe. Ämaqeuqä Ymeqä Ekqä Iqunjqä. Ga iqu tii ätkqe. Iqu Iqueqä häŋä-pmeqe äwinyätä, ämaqä kuapänäŋä iu mbqä imetŋqä äpkqe. (10:45)
Makä iqu, Jisasi Iqueŋqä tiwiqä kuapänäŋi, Iqu wäuŋuä imäkmiŋqeŋqä itäqä-qe, tiwiqe, Jisasi iqu qokä-apäkiu ämotquamiŋqeŋqe, kuapänäŋi, miqä imiŋqe. Kiŋganäŋi Makä iqu tiwiqe, Jonä asŋä-qäyqä iqueqä wäuŋuiŋqätä, Jisasi iqu asŋä ämakqeuŋqätä, Setänä iqu Ique yamwiqä äwikqeuŋqätä ikqe. Qänakŋi ne hiŋuä tiiŋä, äqunätqäŋu. Jisasi Iqu, ämaqe haŋä-iqä huitaŋä-huitaŋä metqätaŋguwiŋqe, qeqä äwutätä, quŋi ämotquamiŋqe. Iqu wäuŋuä ipäqäkqäŋgaŋi, wäuŋuäŋqä ämotquamiŋqä iqua, nätmatqä tqueqä, quatiŋqä änyä maqŋqä emiŋuwä-qe, qeiqi-qeiqiŋi, qu näqŋqä ämakuwi.
Qänakŋi ämaqe, Jisasi Iqueŋqä himä-wiuŋqä ipu, Iqueŋi haŋä-iqä kuapänäŋi äwimiŋuwi. Kukŋuä äŋguä we-huŋqä-täŋi, Makä iqu äqäkqe, tiwiqä yäpaki, Jisasi iqu apäkonätä, aŋgi vaukqeŋqä ikqe.
1
Jonä asŋä-qäyqä iqueŋqä*Matiu 3:1-12; Lukä 3:1-18; Jonä 1:19-28
1 Kukŋuä äŋguä we-huŋqä-täŋä tä, Goti Iqueqä Ymeqä Jisasi Kraisi Iqueŋqä kukŋuä nyuäŋiyi. 2 Itaŋgaŋi Goti Iqueqä kukŋuä hiŋuä-tqä Asayä iqu, ätätä tuwaŋuä äqäkqä-panä ekqe. Iqu tii ätkqe.
“Qätä wipiyä. Ämaqä Nyaqä kukŋuä ämapqä hŋque, Si hiŋuiqä kimetŋqä ändowatqänä. Sinyqä hänaqä näwinyä imäuetŋqänänyä. 3 Ämaqä hŋqu aŋä avqŋqä näunda maŋä yäŋänäqŋqä tii ätätqäuä. ‘Naqä Iqueqä hänaqe, näwinyä imäkpiyä. Itaŋga hänaqe, äŋguä jänä imäuepu, ga Iqu iu pätŋqänänyä!’”†Malakai 3:1; Asayä 40:3
4 Iiŋä etaŋgi Jonä iqu aŋä avqŋqä iunda ätimäuä äpme, ämaqä asŋä äqiyätä, qokä-apäkä iuŋi, kukŋuä tii ätumiŋqe. “Goti Iqu äwqä haŋuä imäknätä, heyaqä suqä quvqe huätä maemäutŋqä iiŋqe, heqä kŋuä äkunmäknäpu, hiqä suqä quvqe ävquatämäupu, asŋä mapiyä” ätumiŋqe. 5 Itaŋgaŋi ämaqä, qua Jutiyataŋä kuapänäŋitä, ä aŋä-himqä Jerusälemä pmeqetä, Jonä iqu kukŋuä tqaŋgqeŋqä äpäpu, qätä äwimiŋuwi. Iwä qu quwqä suqä quvqeŋqä awä tqaŋguwäŋga, Jonä iqu eqä Jotänäŋi, asŋä äwqäkqe. 6 Jonä iqueqä qäki, kametqä aa äyäuä, itaŋga yaqueqä huiwi, aquvä ämuäsämäumiŋqe. Iqueqä ymisaŋi, awikätä wiyä-mäkŋuä aŋitä ätetä, änmiŋqe. 7 Itaŋgaŋi iqu kukŋuä awä tii ätumiŋqe. “Ämaqä nyaqä tuwiu qänaki pätŋqä Iqu, Naqä nyi ämaŋqutäuä yänäŋä Iquvi. Nyi Iqutä asänäŋä ma, oee. Ä nyi äŋguänäŋunä ma, qua iqi äpäwitmä, Iqueä yukä ämuasmäŋqä guä ämäsänäŋqe, huätä ewamqe, änä maeqä eŋä. 8 Nyi asŋi, qanyä eqetänä eqiyätŋqe. Mä Iqu asŋi, Goti Iqueqä Dŋä Äŋguitänä eqiyäniqeqä” ätumiŋqe.
Jonä iqu, Jisasi Iqueŋi asŋä äwqäkqeŋqä‡Matiu 3:13-17; Lukä 3:21-22
9 Qu iiŋä itqätaŋguwäŋgaŋi, Jisasi Iqu aŋä-himqä Nasäretqä, qua Galili iuta äpkqe. Iqu äpqaŋga, Jonä iqu, Iqueŋi eqä Jotänäŋi, asŋä äwqäkqe. 10 Jisasi Iqu eqä mäunda ti iwuŋga äpeyätäqäŋgaŋi, Iqu qäukuä qŋqaŋä hutäŋgaŋgi äquŋgqe. Qŋqaŋä äutänäqe, Dŋä Äŋguä Iqu, Iquenyŋqä yŋŋä-heeqä eŋqä-paŋä pqaŋgi äquŋgqe. 11 Iŋgaŋi kukŋuä qäukuä haqä yätutaŋi, “Si Ŋqä Ymeqä naqä-qakuä Iqukiyqä. Nyi Sinyŋqä aaŋä kuapänä änyinätqänä” tqaŋgi äwikqe.
Setänä iqu, Jisasi Ique yamwiqä äwimiŋqeŋqä§Matiu 4:1-11; Lukä 4:1-13
12 Iŋga qäŋgaŋi, Dŋä Äŋguä Iqu, Jisasi Iqueŋi aŋä avqŋqä duŋqä ätuma äukqe. 13 Jisasi Iqu nämŋi, hiunji 40 äpmakqe. Iqu hiunji e pmetaŋgaŋi, Setänä, Goti Iqueqä himä-wiuŋqä iqu, Jisasi Iqu suqä quvqä imäkätŋqä yamwiqä äwimiŋqe. Yŋŋä-täŋä hiveqä-yaqueqä hiqiyqä iquatänä pmetaŋgi, eŋätqä iqua äpäpu, yätamäkqä äwikuwi.
Jisasi Iqu, Galiliuŋi wäuŋuä ipäqäkqeŋqä*Matiu 4:12-17; Lukä 4:14-15
14 Jonä iqu guä ae äpmetaŋga, Jisasi Iqu qua Galili ätimäuqe, Goti Iqueä kukŋuä we-huŋqä-täŋiŋqä tii ätukqe. 15 “Goti Iqu kukŋuä ätätä ekqe, tä qäŋga qe ätimäuqiyä. Goti Iqunä miqe, qäqiqi äpqi. Heqä kŋuä äkunmäknäpu suqä quvqeŋqä ävquatämäupu, kukŋuä äŋguä we-huŋqä-täŋä täuŋqä quuvqä heqäpiyä” ätukqe.
Jisasi Iqu, hämapäkä piqä hŋquau tääqä ätuätumakqeŋqä†Matiu 4:18-22
16-17 Jisasi Iqu, eqä-huäŋä Galili maŋä iu ikitä, ämaqä hämapäkä-piqä Saimonä, ä Endru gueqi äwindäukqe. Iŋgueqi hämapäkä qaetä hämapäkä pitqätaŋginyä äqunäqe, Iqu iŋgueqiŋi, “Nyitä anä äwätanä, ga Nyi qeŋi, ämaqä-piqeŋqä näqŋqä äqesapätmä, itaŋga ämäqesquamqänä” ätukqe. 18 I tquaŋganä, iquaqu, hämapäkä qae iqi esinyä, Jisasi Ique qänaki äwivändkiyi.
19 Itaŋga Jisasi Iqu hmbu ti äwäqe, Sepri iqueqä hikŋä Jemisi, Jonä gueqi, imätquauqä yimba iu äpmanyä, hämapäkä-piqä qae guä ktäpitqätaŋginyä äwimakqe. 20 Iqu iŋgueqiŋi iqi äwimetä, tääqä tquaŋga, iquaqu kaniquesä, itaŋga ämaqä mbqäŋqä wäuŋuä anä imiŋuwä iquautä, yimba iu ävämesinyä, Ique qänaki äwivändkiyi.
Ämaqä dŋä quvqä-täŋä hŋquenyŋqä‡Lukä 4:31-37
21 Iqua aŋä-himqä Kapänamä yäpä iŋgisa ekuwi. Itaŋga Jisasi Iqu, Sämbatqä hiunji hapä pmeqä iŋgaŋi, Goti Iqueä kukŋui, aŋä aquväqŋqä iuta näqŋqä äwikqe. 22 Iqueä kukŋui, qokä-apäki qätä huitaŋänäŋä äwipiyi, kŋuä kuapänä ämepu, “Iqu, ämaqä Goti Iqueqä kukŋuä-suqeŋqä näqŋqä iqua eŋqä-pa matqä danä, yoqä naqä-täŋä-qu ätqiyä” ätŋguwi. 23 Iŋgaŋi, ämaqä dŋä quvqä-täŋä aŋä aquväqŋqä yäŋgisa äpmamiŋqä hŋqu ämävauqe, awqä tii ätkqe. 24 “Jisasi Nasäretqätaŋä Iquki, Si squä nemäktŋqäwä? Si ne qui nemäktŋqä äpŋätanä? Nyi Sinyqe näqŋqä eŋänä. Si Goti Hanjuwä Iqueqä Ämaqä Jänänäŋä Iqukiyqä” ätukqe.
25 I tquaŋga, Jisasi Iqu, dŋä quvqä iqu kukŋuä hui matqä yätŋqä, “Qäyä eänä!” ätuätä, “Ämaqä iquesaŋi, täŋgisa huätä timäuvä!” ätukqe. 26 I tquaŋgaŋi, dŋä quvqä iqu, ämaqä iqueŋi vänyqä yäŋänäqŋqä ämiqe, ‘zääqä’ ätäqe, ämaqä iquesaŋi huätä qe ätimäukqe.
27 Iiŋä timäuqaŋgqeŋqä yäuŋä ipu, “Tä änääŋqäwä? Ämaqä Tqu, squä-täŋä-qutiyä? Iqu yäŋänäqŋqä-täŋä-qu eä, kukŋui, änyä-häŋä huitaŋä hui änatqiyä. Iinä ma, Iqu dŋä quvqä-pqä duŋi, ‘Huätä timäupiyä!’ tquaŋgqe, qu Ique qätä äwiyqäuä” ätŋguwi. 28 Itaŋi kukŋuä Jisasi Iquenyqä, “Ii iqiyä” ätnäkiqaŋguwitaŋi, qua Galili iuŋä-pqe, maqänänä qätä äwikuwi.
Jisasi Iqu, Pitä iqueqä känemisä, ämaqä kuapänä hŋquautä, äŋguä iwimäkkqeŋqä§Matiu 8:14-17; Lukä 4:38-41
29 Qu aŋä aquväqŋqä iuta ätimäwaŋi, Saimonä, Endru gueqiyqä aŋiuŋqä jänänä äukuwi. Itaŋga Jemisi, Jonä gueqi qutä anä äukiyi. 30 Qu Jisasi Iqueŋi, “Saimonä iqueqä apäkiyqä känai, täŋä-yaqä, huiwä dŋä tnäŋä wiyqaŋgi äwinä” ätukuwi. 31 Iqu qätä ii äwiyäqe, iinyqä äpeyäqe, hipa a ämäwqätätä, pämä ävauqumuatkqe. Iqu ii iqaŋga, täŋä-yaqe qäpu ekqe. Itaŋga ii quŋi, ymisaŋä häkiyä äyäwqikqe.
32 Mäptqä ae äquvqaŋgaŋi, ämaqä täŋä-yaqä-täŋä, ŋŋ ämaqä dŋä quvqä huitaŋä-huitaŋä tqäuqe, Jisasi Iquenyŋqä ätuma ätimäukuwi. 33 Iŋgaŋi ämaqä aŋä-himqä iutaŋi, eeqäpnä aŋä ququawä iqi ätimäukuwi. 34 Iŋgaŋi, täŋä-yaqä-täŋä iquauŋi, Iqu äŋguä iwimäkätä, itaŋga dŋä quvqä iquauŋi, huätä ändowatkqe. Dŋä quvqä iqua, Iquenyqä näqŋqä epiyä dutaŋi, qu Ique kukŋuä hui mätquä danä ipŋqeŋqe, Iqu iquauŋi, “Qaimbiyä” ätukqe.
Jisasi Iqu, qua Galili iu ikämiŋqeŋqä*Lukä 4:42-44
35 Ziŋuä matqä, hea yqänä witaŋgaŋi, Jisasi Iqu ävamämä, ämaqä maeqä kiuänäŋä imŋqä äwäqe, Goti Iquenyqä tääqä ätmiŋqe. 36 Iqu e pmetaŋga, Saimonä iqutä, iqueqä käyämaqä iquatäŋi, Jisasi Iquenyqä qävqä ikäkuwi. 37 Qu Ique äwimapiyi, “Ämaqä eeqänäŋi, Sinyŋqä qävqä ikitqäŋäuä” ätukuwi.
38 Qu ii tquaŋguwäŋgaŋi, Jisasi Iqu, “Nyi wäuŋuä tä qeŋqä äpqä-qae, aŋä-himqä huiuŋqä-pqä inä watuŋqueqä. Ga ämaqä aŋä iuŋä-pqe, Goti Iqueä kukŋuä awä inä tumqänänyä” ätukqe. 39 Iiŋä etaŋgi, Iqu, qua Galili iu ikitä, quwqä aŋä aquväqŋqä iuta, Goti Iqueä kukŋui awä ätuätä, dŋä quvqeuŋi, huätä ändowatmiŋqe.
Ämaqä wänyimäŋqä-täŋä iquenyŋqä†Matiu 8:1-4; Lukä 5:12-15
40 Ämaqä wänyimäŋqä-täŋä hŋqu, Jisasi Ique äwimeqe, qoŋä äwoktäutä, “Iyää! Jisasi Iquki, yätamäkqä nyisŋqä kiŋgaŋgutqe, nyi äŋguä nyimäktŋqinyä!” ätukqe.
41 Jisasi Iqu, iquenyŋqä huäqä kiiŋä wuŋgaŋgi, Iqu ämaqä iqueä huiwiu a ämitä, “Nyi, si yätamäkqä kimqä iqe, si äŋguä esŋqinyä” ätukqe. 42 Iqu i tquaŋganä, ämaqä iqueqä wänyimäŋqe äsätä, äŋguä qe ekqe.
43 Itaŋga Jisasi Iqu, ämaqä iqueŋi maqänä ändowatätä, kukŋuä yäŋänäqŋqä tii ätukqe. 44 “Qätä nyi! Ämaqä-pqä hŋquauŋi, Nyi tä ikimäkqeŋqe, awä mätquä panä. Hiqäva-imäkqä iquenyŋqänä äwätnä, tqä huiwi ique ämotquetnä, ga si äŋguä ikimäkqaŋgä eŋiŋqe, Mosisi iqu, ‘Ii imäkpiyä!’ ätätä‡Hiqäva-imäkqä 14:1-32 ekqä-pa, hiqäva qänyä. Iiŋä iqaŋgnä dutaŋi, ämaqä eeqänäŋi sinyŋqe, ‘Iqueqä täŋä-yaqe qäpu eqeqä’ kŋuä wiyätŋqänänyä.” 45 Iqu ii qäyä ätquaŋgi, ämaqä iqu äwäqe, ämaqä eeqänäŋä iu iqueqä-kiuä iwimäkkqeŋqä awä ätuäkämiŋqe. Iutaŋi Jisasi Iqu aŋä-himqeuŋi mikiqä, aŋä avqŋqä imä äpmamiŋqe. Ii qäyä etaŋgi, ämaqä iŋgi-iŋgisa ätimäupu, iqi äwimamiŋuwi.
*^ Matiu 3:1-12; Lukä 3:1-18; Jonä 1:19-28
†1:3 Malakai 3:1; Asayä 40:3
‡1:8 Matiu 3:13-17; Lukä 3:21-22
§1:11 Matiu 4:1-11; Lukä 4:1-13
*1:13 Matiu 4:12-17; Lukä 4:14-15
§1:28 Matiu 8:14-17; Lukä 4:38-41
†1:39 Matiu 8:1-4; Lukä 5:12-15
‡1:44 Hiqäva-imäkqä 14:1-32