14
Tomotau Yai Vi‑nua‑hauhau Iesu Wayahina
(Mateu 26:1-5; Luke 22:1-2; Ioni 11:45-53)
Mana navia me Iudea yai auyewa ananina aitam, vivane aitam tonei ana wava Itouvuha Toneina, ka taui yai dewa palauata iamam, eha a pai nata nihenina. Ka tau vi‑nomu mata‑genai ka tau ginuma matataui inaunau‑nene medeina Iesu ipoyꞌ‑avini, iuna yai nuanua ina‑nau‑vi‑anigi. Ka ivona deina, “Itouvuha Toneina ana tuta eha tuta ahiahina yaka vi‑nua‑hauhau wayahina. Iuna apaina, avi tuta tomotau avaha yaka dewa ianamanei, akanai, inua‑goyoeka kadu ivitana‑wahewahe ananina. Ka aituhu tomotau yai dewa deina, apaina me Rom ai tau veimea baina vunuka akanai.”
Vavine Iesu Iwa‑tunutunui Yanꞌ Aniga Wayahina
(Mateu 26:6-13; Ioni 12:1-8)
Ka Iesu meagai Betani mamaei, ka omo Simoni Lepero ya manua, ka manuena, e amam. Ka vavine aitam omo Iesu wayahina ka aitam gam omanei. Ka gam‑nana inau‑vevewanei aitam hanu ana wava alabasiteraV wayahina, ka nihenina daudau na manina ani‑vainena ana wava naridaV, vivane naridataV. Daudau‑nana patana ani‑vainena. Ka vavine‑nana gam‑nana otona dobwei, e Iesu unununa wayahina ito‑iwahi. Luk 7:37-38.
Ka tupwai imamaei, avaha dewana idueyei, magai bawe, ka matataui ivonavona, “Ia! Aviani wayahina daudau‑nana dewa‑kavokavovoei deina? Daudau‑nana patana ani‑vainena! Onoto a nau‑pata ponimana aitamoata nihenina vivane eha ana pata. Memeanina kaimwaneyei, e patana tau payapayaya kavene kaivaite deina.” Ka vavine‑nana inau‑vonuvonuei deina.
Kate Iesu ivona, “Itomi ugenuana! Aviani iuna uvona‑yaiyaiei? Vavine taina avaha dewa ahiahina wayahiua dewei. Nau‑wawanika kapa‑vidovidohei wayahina. Iuna tuta tuta tau payapayaya nui umamaei. Ka avi tuta yami nuanua una‑ivaitei, ami pata udedewei deina. Kate itomi eha yauke nui kamaꞌ‑vavaha. V.V 15:11. Aviani ananina vavine‑nana wayahina, tauna avaha awaehei, e wayahiua dewei deina, vivane ininiu maꞌ‑iwa‑tunutunui au itavuna wayahina. Ioni 19:40. Memeanina nuami vi‑tupatupa, kate avonemi, papani aitamoata aitamoata wayahina, tanopi taina wayahina, aveta tomotau Vaneana Ahiahina inaunau‑waheyei, tomotau vavine‑nana ya dewana inononi, e vavine‑nana inuanuani.”
Iudasa Iesu Vauyei
(Mateu 26:14-16; Luke 22:3-6)
10 Ka Iesu a tau hae anani ai yau 12 wayahia, aitam ana wava Iudasa me Kariota. Tauna omo tau vi‑nomu mata‑genai wayahia, vivane Iesu na‑vauyei wayahia. 11 Ka taui, avaha ya vonana inononi, idewa‑haiawa, ka ivona‑dabadaba Iudasa wayahina kina ivenei. Ka tauna awaehei naunau‑nene medeina kadi memeanina na‑vauyei.
Ivo‑vi‑aiai Itouvuha Toneina Wayahina
(Mateu 26:17-25; Luke 22:7-14, 21-23; Ioni 13:21-30)
12 Ka palaua eha a pai nata toneina anꞌ auyewa naona wayahina, me Iudea yai dewa Itouvuha Toneina a vahitau sipiV ivunui, ivi‑nomui. Ka Iesu a tau vi‑muni‑waiwai iomo tauna wayahina, e ivi‑tanaiei, ivona, “Aveta yam nuanua ana‑ne, e Itouvuha Toneina avo‑vi‑aiai enꞌ‑am?” NiT 12:6.
13 Wayahina, Iesu tauna a tau vi‑muni‑waiwai ainua ai veimea venei, ivona, “Ierusalem una‑nei, ka tenoke aitam onoto pai goi na daudauna avavanei na‑vaniahami. Nau‑wawanimi uvi‑muniei. 14 Ka avi manua tauna inui, tau vi‑manua‑nana uvonei, ‘Tau Viwavenena ivona, “Yau tutu‑honota bwanibwani aveta? Iuna au tau vi‑muni‑waiwai nui Itouvuha Toneina anꞌ‑am?” ’ 15 Ka tauna aitam tutu‑honota ananina hetana na‑viwavenemi, ka avaha itauni‑yehai, tenoke nau‑wawanimi aka maꞌ uvo‑vi‑aiaia, uboui.” Ka ya vonana iakwa, tauna ainua vi‑tunei ine Ierusalem wayahina.
16 Ka tau vi‑muni‑waiwai‑naia ine, ka Ierusalem inui, ka dewa habuhabui ivaniahei Iesu ya vonana aitamoata deina. Ka Itouvuha Toneina amna iboui, e munia inꞌ‑am.
Itouvuha Toneina Iamam
17 Ka avaha vinanavi, e tauna a tau hae anani ai yau 12 nui iomo manua‑nana wayahina. 18 Ka me Iudea yai dewa deina, iam‑daudauva. Ka Iesu ivona, “Memeanina nuami vi‑tupatupa, kate avonemi, aitam wayahimia na‑vauyeu. Ika, tauna nui kamam.” Sam 41:9.
19 Ka a tau hae nuai ivita, ka aitamoata aitamoata wayahia ivi‑tanatanaiei, ivona, “Kaiwadi, yauke, o kadu aitam?”
20 Ka tauna vonei, ivona, “Itomi ami yau 12. Ka au tau vauya vivane aitam wayahimia. Ika, tauna ama inua ama palaua nau‑kaia asi‑utuvi. 21 Vona ahiahina, yauke, Tauna Vi‑tomotau, nau‑wawaniu anꞌ‑aniga Iginuma ana vona wayahiu deina, kate aioi tauna au tau vauya wayahina! Aituhu tauna eha ta‑tupua, tauna vidoha deina.”
Awaeha Vovouna
(Mateu 26:26-30; Luke 22:14-20; 1 Korinita 11:23-25)
22 Ka habuhabui iamam, ka tauna palaua eha a pai nata epei ka ya viama wayahina Yaubada nau‑kaiwei. Iakwa, palauana pakeui, e vo‑patai, ka ivona, “Unꞌ‑epei, ininiu taina.”
23 E vei na wainaV epei, Yaubada nau‑kaiwei, e venei, e habuhabui inimi.
24 E vonei, ivona “Dayahiu taina. Yaubada tauna yanꞌ awaeha vovouna vona‑dabedabei, ka dayahiu aito‑iwahi awaehana ana pata vi‑putu. NiT 24:8; Sek 9:11; Ier 31:31-34; 1Ko 10:16; Ebe 9:20. 25 Memeanina nuami vi‑tupatupa, kate avonemi, eha kadu aitam tuta tanopia wainaV ana‑nim. Apaina, tuta tepakaia wayahina, wainaV ana‑nim‑havinei Yaubada ya pai veimea nihenina.”
26 Ka taui Yaubada inau‑kaiwei yai nau‑senasena wayahina, e ini‑ubau iopu, ivane Oya Olive wayahina.
Iesu Pita Ya Vi‑ebua Apa‑taputapuei
(Mateu 26:31-35; Luke 22:31-34; Ioni 13:36-38)
27 Ka Iesu vonei, ivona, “Apaiku habuhabumi unovo‑tawaneu. Yaubada Iginuma nihenina avaha ivona deina, ivona,
 
‘SipiV A Tau Dune‑vi‑avina avunui,
ka sipiV habuhabui iyavuta.’ Sek 13:7.
 
28 Ka apaina, yau mini‑havine munia, papani Galili nihenina apotapotami.” Mat 28:16; Mar 16:7.
29 Ka Pita vonei, ivona, “Aituhu habuhabui inovo‑tawanem, yauke eha.”
30 Kate Iesu vonei, ivona, “Memeanina nuam vi‑tupatupa, kate avonem, ioyoma taina wamke etana‑tavuneu tuta vꞌ‑itonuna wayahina, ka munia, kamkam onotona yana tou vꞌ‑inuana kanononi.”
31 Ka Pita vona panina wayahina vona‑vanevane, ivona, “Aituhu tomotau inau‑vi‑anigika, eha avi‑ebuem, akanai nui kanꞌ‑aniga.” Ka tau hae anani habuhabui ivonavona aitamoata deina. Ioni 11:16.
Iesu Viama Baguna Gedisemane Nihenina
(Mateu 26:36-46; Luke 22:39-46)
32 Ka iomo baguna ana wava Gedisemane wayahina, e tauna a tau vi‑muni‑waiwai vonei, ivona, “Baina itomi umanuena upotapotau, ka aviama.” Ioni 18:1. 33 Ka tauna Pita, ka Iamesa, ka Ioni hone‑hohoni‑neiei, e na nau‑punina inei enoma. Ka nua‑vita ani‑vainena Iesu nuana epei, ka vitana wayahina tauna nuanua ananina. 34 Ka tauna vonei, ivona, “Aioi! Nuau ivita ani‑vainena, eha ani‑hoina vita‑nana wayahina anꞌ‑aniga. Baina umamaei, ka uduedue aka havia wayahia.” Ioni 12:27.
35 Ka Iesu ana heta ine enoma, e tanopia ipeu, ka viama, ivona, “Amau, aituhu ana pata, hidahida ana tuta taina ebou‑potei wayahiu.” 36 E ivona, “AbaV (a vo‑vina ‘Amau’), dewa habuhabuna memeanina wayahima. Ka aituhu ana pata, dewa hidahida ana vei taina wayahiua enꞌ‑epei. Kate aituhu yam nuanua ana‑nim, akanai, yau nuanua deina.” Mar 10:38; Ioni 6:38.
37 Ya viamana iakwa, e mini, mavina aitonu wayahia, ka dueyei taui iaino‑ainei. Wayahina, tauna Pita vonei, ivona, “Simoni, eino‑ainem! Babau aitamoata wayahina aviamem, kate wamke eha am pata, a? 38 Ami itonu nau‑wawanimi udune‑vivinimi ka uviama nau‑dadana taina eha vane‑tawanemi. Nuaka nihenina yaka nuanua Yaubada kavi‑ateteyei, kate ininika ihanua.”
39 Ka tauna ni‑tawanei, ine enoma, e viama‑havine. Ka ya viama vꞌ‑inuana a venavenau ya viama naona a venavenau aitamoata deina. 40 Iakwa, e mavi‑havine, ka aitonu dueyei taui iaino‑aine‑havinei, iuna matai huna‑dududuna ka eha ai pata ita‑dunedune. Ka avaha imimini, taui eha itꞌ‑anamane medeina ya vonana inau‑pate.
41-42 Ka tauna ine, e ya viama vꞌ‑itonuna boui. Iakwa, mavi‑havine, ka vonei, ivona, “Ia! Itomi medeina? Udaudauva, uvi‑yawai, uaino‑ainemi, a? Goyona a babau avaha vinꞌ‑omo. Umini! Udueyei! Yauke, Tauna Vi‑tomotau, au tau vauya tomotau goyogoyoi nui iomomo wayahiu.”
Iesu Ipoyꞌ‑avini
(Mateu 26:47-56; Luke 22:47-53; Ioni 18:3-12)
43 Ka Iesu ipuipupu, ka tuta aitamoata wayahina Iudasa vinꞌ‑omo. Tauna tau hae anani ai yau 12 wayahia aitam. Ka tauna nui tupwai tomotau iomo. Ka tau vi‑nomu mata‑genai, ka tau ginuma, ka ononotoi anani tomotau‑naia ivi‑nua‑dadanei, ka na inamai kadu na punumai ivi‑tunei Iesu ipoyꞌ‑avini.
44 Iudasa, a tau vauya, tomotaui iaiaya mai‑venei, ivona, “Tauna amaoi, tauna upoyꞌ‑avini ka utaini uneiei ononotoi anani wayahia.” 45 Ka tutana vinꞌ‑omo Iesu wayahina ivona, “Tau Viwavenena,” ka maoi. 46 Wayahina, taui Iesu ipoyꞌ‑avini ivo‑vi‑anai. 47 Ka Iesu a tau hae imimini nepena, ka wayahia aitam yana inama si‑waia ka tau vi‑nomu ananina ya tau paisewa tanihana upwa‑yavunei.
48 Ka Iesu tomotaui vonei, ivona, “Kaiwadi, itomi nau‑wawanimi uvinꞌ‑omo na inamami ka na punumaimi, e yauke tau vainau deina upoyꞌ‑aviniu, a? 49 Auyewa habuhabui nihenia Manua Vito‑pota nihenina nui kamamaei, ka tenoke aviwavenena, kate eha uta‑poyꞌ‑aviniu. Kate yami dewa taina ivinꞌ‑omo, e apa‑taputapu tupwai Iginuma nihenina inau‑yehai.” Luk 19:47; 21:37; Ioni 18:20.
50 Ka Iesu a tau hae anani habuhabui inovo‑tawanei. Sam 31:11.
51 Ka aitam tupunata Iesu vi‑muniei, ka tauna ana kwama eha, kate pai bwaꞌ lineniV ana heta. Ka tomotau‑naia yai nuanua kadu tauna ipoyꞌ‑avini, 52 kate tauna a pai bwaena lineniV venau‑tawanei, ka nagonegonena novo‑tawanei.
Ononotoi Anani Iesu Ya Vitana Matana Iveimeyei
(Mateu 26:57-68; Luke 22:54-55, 63-71; Ioni 18:13-14, 19-24)
53 Ka Iesu itaini ineiei tau vi‑nomu ananina ya manua wayahina, ka tenoke tau vi‑nomu mata‑genai habuhabui, ka ononotoi anani, ka tau ginuma inau‑hohoni. 54 Ka Pita enoma vi‑muniei, e manua‑nana a tutu‑gana awana wayahina inu, e omo atubou wayahina. Ka tau nau‑havia tupwai imamaei, ka ai yabeyabena wayahina ivivi‑vana. Wayahina, Pita omo, manuena, e vivi‑vana.
55 Ka manua nihenina tau vi‑nomu mata‑genai, ka tau nau‑hohona habuhabui yai vitana‑dibidibi inene‑dadani. Ka me Iudea yai dewa aituhu tau ipupu ainua yai vona aitamoata, ana pata Iesu ina‑nau‑vi‑anigi. Kate eha aitam aviani goyona ita‑vaniahe. 56 Iuna tau ipupu habuhabui ivitupu tauna wayahina, kate taui yai vitupu tunina tunina. Wayahina, eha itꞌ‑awaeha aitamoata.
57 Tupwai imini ka ivitupu deina, ivona, 58 “Ya vonana anononi, tauna ivona, ‘Manua Vito‑pota taina tomotau nimaia iyonei avita‑vovoni, ka auyewa aitonu nihenia au pata kadu aitam manua ayonei, ka manua‑nana eha tomotau nimaia ita‑yone.’ ” Ioni 2:19-21. 59 Kate taui yai vitupu eha itꞌ‑awaeha aitamoata.
60 Wayahina, tau vi‑nomu ananina yoko niwania mini, e tauna Iesu vi‑tanaiei, ivona, “Medeina? Am pata tomotau taina movi enau‑patai, o eha? Ivitevitem ananina. Enononi, o eha?” 61 Kate Iesu genuana, eha ta‑ipupu.
Ka tau vi‑nomu ananina vi‑tanai‑havinei, ivona, “Kaiwadi, wamke Tau Ito‑yavuha‑nana, Tau Nau‑iaiava‑vavaha Natuna, o eha?”
62 Ka Iesu ivona, “Ika, yauke. Ka apaina itomi habuhabumi yauke, Tauna Vi‑tomotau, ududueyeu Tau Bagibagi‑vavaha ateina amanuena, ka you nihenina amavi‑havine.”
63 Ka avaha tau vi‑nomu ananina vonaia nononi, tauna, ya maga‑bawe ananina nui, ana kwama si‑yehia, ka ivona, “Ana pata deina! Eha nau‑wawanika kadu aitam tau hae kanononi. 64 Itomi avaha tauna movina unononi. Tauna Yaubada apa‑goyogoyoei. Medeina yami vi‑nua‑dadana?”
Ka habuhabui iawaehei aitamoata tauna nau‑wawani nꞌ‑aniga. Lev 24:16; Ioni 19:7. 65 Ka tupwai wayahia iomo, e iaiwaiwani, ka tauna matana ivo‑potepotei, e ipwaipwaikia, ka ivonevonei, ivona, “O, tau apa‑taputapu! Koiaka vunum? Evoneai!” Ka tau nau‑havia itaini ineiei, e ivunuvunui.
Pita Iesu Vi‑ebuei
(Mateu 26:69-75; Luke 22:56-62; Ioni 18:15-18, 25-27)
66 Ka Pita manua‑nana upuna mamaei, manua a tutu‑gana nihenina, kate eha manua anꞌ awa‑pota nihenina. Ka ahabana aitam, tau vi‑nomu ananina yanꞌ ahahaba wayahia, omo. 67 Ka avaha Pita vivi‑vana dueyei, dune‑vi‑anai, e ivona, “Taum Iesu onoto Nasareta nui umamaei.”
68 Kate Pita tana‑tavuna, ivona, “Eha atꞌ‑anamane aviani wayahina eipuipupu.” Ka tauna mini, e tutu‑gana awana wayahina ine. Ka kamkam onotona itou.
69 Ka ahabanana dune‑havinei, e taui imimini nepena wayahia ivona, “Tauna aitam wayahia.” 70 Ka Pita tana‑tavuna‑havine.
Ka tuta eha ani‑hoina iakwa, ka taui tauna nepena imimini ivona‑havinei, “Vona ahiahina, anamanem wamke aitam wayahia. Iuna wamke me Galili aitam!”
71 Ka Pita vona‑dabadaba wayahia ivona, “Onoto taina wayahina uaipuipupu eha atꞌ‑anamane!” Kadu tauna a bwanata bou hetana, ivona, “Aituhu ataina avitupu, yau nuanua Yaubada dewa‑yaiyaieu!”
72 Ka tuta‑nana wayahina kamkam onotona yana tou vꞌ‑inuei. Ka Pita Iesu yanꞌ apa‑taputapu nuani, ivona “Etana‑tavuneu tuta vꞌ‑itonuna wayahina, ka munia, kamkam onotona yana tou vꞌ‑inuana kanononi.” E Pita nuana am‑haui, ka nua‑vita ananina, e vi‑putu toutou, ka vi‑mohai.

14:3: Luk 7:37-38.

14:7: V.V 15:11.

14:8: Ioni 19:40.

14:12: NiT 12:6.

14:18: Sam 41:9.

14:24: NiT 24:8; Sek 9:11; Ier 31:31-34; 1Ko 10:16; Ebe 9:20.

14:27: Sek 13:7.

14:28: Mat 28:16; Mar 16:7.

14:31: Ioni 11:16.

14:32: Ioni 18:1.

14:34: Ioni 12:27.

14:36: Mar 10:38; Ioni 6:38.

14:49: Luk 19:47; 21:37; Ioni 18:20.

14:50: Sam 31:11.

14:58: Ioni 2:19-21.

14:64: Lev 24:16; Ioni 19:7.