Stori bilong
Ol Makabi
Buk 1
Tok i go pas
Namba wan buk bilong ol Makabi i tok long ol samting i bin kamap long ol Juda long taim Antiokus Epifanes i stap king na i go inap long taim Jon Hirkanus i kamap.
Dispela buk i tokaut long ol wok ol lain bilong wanpela famili i bin mekim. Nem bilong dispela famili em ol Makabi. Dispela buk i laik soim olsem God yet i bin makim ol Makabi bilong helpim ol Israel long taim bilong bikpela hevi.
Dispela buk i gat strongpela tingting long God yet i wok long lukautim ol manmeri bilong em. Na God inap helpim ol stretpela man i save bihainim lo bilong God. Na long helpim bilong God ol inap win long ol birua bilong ol.
Long dispela buk ol i save kaunim ol yia stat long taim kantri Siria i kamap, em 312 yia bipo long taim bilong Krais. Dispela ol samting i kamap insait long samting olsem 40 yia, stat long yia 137 bilong kantri Siria, em 175 yia bipo long taim bilong Krais, na i go inap long yia 177 bilong kantri Siria, em 134 yia bipo long taim bilong Krais.
Antiokus i mekim save long ol Juda na Matatias i kirapim pait long em
Sapta 1
(Sapta 1-2)
Aleksander em i bikpela king
Aleksander, em pikinini bilong Filip, king bilong kantri Masedonia, em i kisim ol ami bilong en na i lusim hap bilong Masedonia na em i go kirapim pait long Darius, em king bilong kantri Persia na Midia. Aleksander i winim Darius olgeta na i kamap king bilong ol Persia. Pastaim em i bin i stap king bilong ol Grik tasol. Aleksander i pait planti taim na i winim ol strongpela taun. Na em i kilim i dai ol king na em i go nabaut long ol longwe kantri na bagarapim planti pipel na stilim ol samting bilong ol. Bihain em i winim na bosim olgeta kantri bilong graun na em i ting em i moa yet. Em i kirapim wanpela strongpela lain ami tru, na em i bosim planti kantri na pipel na king, na ol i givim takis long em.
Tasol bihain Aleksander i painim sik na em i save klostu bai em i dai. Orait em i singautim ol man i bin poroman wantaim em taim em i liklik manki yet na nau ol i stap ofisa long ami bilong em, na em i tilim ol hap bilong ol kantri em i bosim i go long ol. Aleksander i stap king 12-pela yia na em i dai. Na bihain long taim em i dai, ol wan wan ofisa i kirap na bosim ol provins ol i bin kisim, na ol i kamap king. Na bihain ol lain pikinini bilong ol i kisim wok bilong tumbuna papa i go inap planti yia. Na ol i givim planti hevi long ol manmeri bilong graun.
Antiokus Epifanes na ol Juda i kamap pren wantaim ol haiden
(2 Makabi 4.7-17)
10 Antiokus 2 Mkb 4.7 Epifanes, em pikinini bilong King Antiokus namba 3, em i wanpela bilong ol dispela lain king nogut. Em i bin i stap kalabus long biktaun Rom bipo, na em i kamap king long yia ol Grik i kolim 137.
11 Long dispela taim wanpela lain bilong sakim lo bilong God i kamap insait long Israel, na ol i paulim tingting bilong planti manmeri na ol i tok, “Goan, yumi go long ol haiden i stap klostu na yumi wok bung wantaim ol. Long wanem, oltaim yumi save stap longwe long ol, na planti trabel i save painim yumi.” 12 Planti manmeri i laikim dispela tok, 13 na sampela i amamas tru long en na ol i go long king na ol i kisim tok orait long bihainim ol pasin na lo bilong ol haiden. 14 Orait ol i wokim wanpela bikpela ples pilai long Jerusalem, olsem ol Grik i save wokim.* Long dispela pasin ol Grik i laik grisim ol yangpela Juda long lusim ol pasin na lotu bilong ol na bihainim ol pasin haiden. 15 Ol 1 Ko 7.18 dispela lain Juda i stretim bek skin bilong sem ol i katim pinis bipo, na long dispela pasin ol i brukim kontrak ol i bin mekim wantaim God. Na ol i kamap pren bilong ol haiden na ol i mekim ol kain kain pasin nogut.
Antiokus i go pait long ol Isip
16 Taim Antiokus i strongim pinis wok gavman long kantri bilong em, em i ting long daunim gavman bilong Isip na kamap king bilong Isip tu. Olsem bai em i ken bosim tupela kantri wantaim. 17 Em i kisim ol strongpela lain ami bilong en na em i kirap i go long Isip. Na em i gat ol karis bilong pait na ol elefan I no gat ol elefan i stap long ol kantri i stap klostu long Israel, tasol ol lain bilong Antiokus i bin kisim ol elefan long India na bringim ol i kam bilong helpim ol long pait. na hos na planti bikpela sip tu. 18 Em i kirapim pait long Tolemi, king bilong Isip. Na Tolemi em i pret na i tanim i go bek na i ranawe na planti soldia bilong en i dai. 19 Antiokus i winim ol strongpela taun bilong Isip na em i stilim ol gutpela samting bilong ol.
Antiokus i mekim save long ol Juda
20 Taim Antiokus i winim Isip pinis long yia 143, em i kam bek na em i kisim bikpela lain ami na i go long distrik Israel na long taun Jerusalem. 21 Em i hambak tru na em i go insait long tempel bilong God na em i stilim ol samting bilong lotu. Em i stilim alta ol i bin wokim long gol, na stik bilong putim ol lam wantaim ol samting bilong em, 22 na tebol bilong putim bret ol i givim long God na ol kap bilong ofaim wain na ol dis na ol plet gol bilong ofaim smok i gat gutpela smel, na bikpela laplap bilong hangamapim long dua bilong Rum Tambu Tru, na ol bilas gol. Na em i rausim olgeta gol ol i bin bilasim fran bilong tempel long en. 23 Em i kisim olgeta silva na gol na olkain kap i dia tumas na olgeta mani ol i bin haitim i stap. 24 Na em i karim olgeta dispela samting i go long kantri bilong em. Em i kilim i dai planti manmeri na em i tok hambak na litimapim nem bilong em yet long ol samting em i bin mekim. 25 Na long olgeta hap bilong Israel bikpela krai sori i kamap.
26 Ol hetman na ol lida i sori
na i krai nogut tru.
Ol yangpela man na yangpela meri
i no gat strong
na naispela lukluk bilong ol meri
i senis olgeta.
27 Olgeta man i marit nupela
ol i kirapim singsing sori.
Na olgeta meri i marit nupela
ol i sindaun na krai i stap.
28 Graun i guria
long krai bilong ol manmeri
na olgeta lain bilong Israel
i sem nogut tru.
 
29 Tupela yia i go pinis, na king i salim wanpela namba wan ofisa bilong kisim takis i go long Jerusalem wantaim bikpela lain ami. 30 Dispela ofisa i autim ol switpela tok, tasol pasin bilong trik na giaman i pulap long bel bilong em. Taim em i pulim tingting bilong ol manmeri long laikim toktok bilong em, orait wantu em i kirapim pait long ol. Em i daunim ol nogut tru na em i kilim i dai planti Israel. 31 Em i stilim ol gutpela samting bilong Jerusalem na em i kukim taun. Em i brukim ol haus wantaim ol banis bilong taun. 32 Na em i kalabusim ol meri na pikinini, na em i stilim ol bulmakau tu. 33 Bihain ol ami bilong en i strongim dispela hap bilong Jerusalem ol i kolim Taun Bilong Devit, na ol i wokim banis i antap tru na i gat ol strongpela taua. 34 Ol i makim sampela man nogut tru i save brukim lo, bilong bosim dispela strongpela haus bilong ol. 35 Ol i strongim sindaun bilong ol pinis, orait ol i bungim ol kaikai na ol samting bilong pait tu. Na long dispela hap ol i hipim olgeta samting ol i bin stilim long Jerusalem, na ol i haitim i stap.
36 Ol i kamap birua nogut tru bilong ol Israel, na ol i pretim ol manmeri i laik i go long tempel. 37 Ol i kilim i dai ol gutpela manmeri nabaut long tempel. Na long pasin nogut bilong ol, ol i mekim doti dispela ples holi. 38 Ol manmeri i pret tru long ol na ol i lusim Jerusalem na ranawe i go. Na Jerusalem i kamap ples bilong ol manmeri bilong ol arapela lain. Em i kamap olsem taun bilong ol ausaitman. Na ol manmeri tru bilong Jerusalem, ol i lusim taun olgeta. 39 Tempel bilong God i stap nating olsem ples i no gat man. Ol bikpela de bilong lotu i kamap olsem de bilong sori na krai. Ol de Sabat i kamap olsem de bilong sem tasol. Ol manmeri i no givim biknem moa long tempel. Nogat. Ol i tok bilas long em tasol. 40 Bipo Jerusalem i gat biknem, tasol nau em i kisim sem. Bipo em i amamas. Tasol nau amamas bilong en i senis na i kamap sori.
41 Orait king i wokim wanpela lo i tok olsem, ol manmeri bilong olgeta kantri i stap aninit long em, ol i mas lusim pasin tumbuna bilong ol na kamap wanpela lain pipel. 42 Ol pipel bilong olgeta hap i orait long dispela tok bilong king. 43 Na planti manmeri bilong Israel tu i bihainim pasin bilong lotu bilong king, na ol i mekim ofa long ol giaman god na ol i no moa bihainim lo bilong de Sabat.
44 King i salim ol man i karim pas bilong en i go long Jerusalem na long ol arapela taun bilong distrik Juda. Em i tok olsem, ol i mas bihainim ol nupela pasin. 45 Em i tokim ol tu long ol i no ken mekim ol ofa bilong paia i kukim olgeta na ol ofa bilong kukim wit na ol ofa bilong kapsaitim wain. Na em i tok, ol i mas mekim wok long ol de Sabat na long ol arapela bikpela de bilong lotu. 46 Ol i mas mekim nogut long tempel na long ol pris bilong em. 47 Ol i mas wokim sampela alta bilong ol giaman god na sampela haus lotu na ples holi. Ol i kisim ol pik na ol arapela animal i tambu long kaikai na ol i mas mekim ofa. 48 Ol i no ken katim skin bilong sem bilong ol pikinini man bilong ol. Na ol i mas mekim ol kain kain pasin i mekim ol yet i kamap doti long ai bilong God. 49 Ol i mas lusim tingting long dispela lo Bikpela i bin givim long Moses. Na ol i mas sakim dispela lo olgeta. 50 Na king i tok, wanem ol manmeri i no bihainim dispela lo bilong king, ol i mas i dai.
51 King i salim dispela tok i go long olgeta pipel bilong kantri bilong em. Em i makim sampela hetman bilong bosim ol manmeri, na em i tok, ol manmeri i mas mekim ofa long ol giaman god long olgeta wan wan taun bilong Juda. 52 Planti Juda moa i bihainim tok bilong ol dispela hetman, na ol i givim baksait long lo bilong Bikpela. 53 Tasol dispela pasin nogut i mekim sampela Juda i ranawe na i hait nabaut long olgeta hap.
54 Orait long de namba 15 bilong mun Kislev, long yia 145, King Antiokus i tok na ol i sanapim dispela “samting nogut tru” antap long alta bilong tempel. Ol Grik i bin putim piksa o alta bilong giaman god Sus antap long bikpela alta i stap long tempel long Jerusalem. Lukim 2 Makabi 6.2. Ol Juda i kolim dispela samting olsem, “samting nogut tru.” Lukim tu Daniel 9.27 na 11.31 na 12.11 na 1 Makabi 6.7 na Matyu 24.15 na Mak 13.14. Mun Kislev bilong ol Israel i save kamap long mun Novemba na Disemba bilong yumi. Na tu ol i wokim ol alta bilong ol giaman god long ol arapela taun bilong Juda. 55 Na long fran bilong ol haus na long ol rot ol i mekim ol ofa bilong kamapim smok i gat gutpela smel. 56 Taim ol i lukim ol buk bilong lo bilong Moses, ol i brukim na kukim.§ Ol dispela buk, em ol buk Stat na Kisim Bek na Wok Pris na Namba na Lo. 57 Man i holim buk bilong kontrak, na i bihainim lo bilong God, em i mas i dai. Em strongpela tok bilong king. 58 Inap long planti mun ol dispela man i wok long bagarapim ol manmeri bilong Israel ol i bin holimpasim insait long ol taun.
59 Long de namba 25 bilong mun Kislev ol i mekim ofa long alta bilong giaman god, em ol i bin putim antap long alta bilong God tru. 60 Ol 2 Mkb 6.10 i bihainim lo bilong king na ol i kilim i dai ol meri i bin orait long ol man i ken katim skin bilong ol pikinini bilong ol. Ol i hangamapim ol bebi long nek bilong mama bilong ol. 61 Na ol i kilim i dai tu ol famili bilong ol, wantaim ol man i bin katim skin bilong ol pikinini. 62 Tasol planti manmeri long Israel i sakim tok bilong king na ol i no kaikai ol samting i tambu. Nogat tru. 63 Ol i redi long i dai, long wanem, ol i no laik brukim kontrak ol Israel i bin mekim wantaim God, na ol i no laik kaikai kain abus i tambu long ol. Na long dispela as, planti bilong ol i dai. 64 Na ol i karim bikpela hevi long dispela taim.

1:10: 2 Mkb 4.7

*1:14: Long dispela pasin ol Grik i laik grisim ol yangpela Juda long lusim ol pasin na lotu bilong ol na bihainim ol pasin haiden.

1:15: 1 Ko 7.18

1:17: I no gat ol elefan i stap long ol kantri i stap klostu long Israel, tasol ol lain bilong Antiokus i bin kisim ol elefan long India na bringim ol i kam bilong helpim ol long pait.

1:54: Ol Grik i bin putim piksa o alta bilong giaman god Sus antap long bikpela alta i stap long tempel long Jerusalem. Lukim 2 Makabi 6.2. Ol Juda i kolim dispela samting olsem, “samting nogut tru.” Lukim tu Daniel 9.27 na 11.31 na 12.11 na 1 Makabi 6.7 na Matyu 24.15 na Mak 13.14. Mun Kislev bilong ol Israel i save kamap long mun Novemba na Disemba bilong yumi.

§1:56: Ol dispela buk, em ol buk Stat na Kisim Bek na Wok Pris na Namba na Lo.

1:60: 2 Mkb 6.10