Sapta 2
Matatias i holimpas bilip
Long dispela taim Matatias i lusim Jerusalem na i kam sindaun long taun Modein. Matatias em i pikinini bilong Jon, na Jon em i pikinini bilong Simeon, em wanpela pris bilong lain bilong Jehoiarip. Matatias i gat 5-pela pikinini man. Wanpela em Jon, em i gat narapela nem Gadi, na narapela em Saimon, ol i kolim em Tasi, na Judas, ol i kolim em Makabeus, na Eleasar, em i gat narapela nem Avaran, na Jonatan, ol i kolim em Afus.
Taim Matatias i lukim ol manmeri i mekim sin na i sakim lo bilong God long Juda na Jerusalem, em i tok olsem, “Bilong wanem mama i karim mi bilong lukim ol dispela samting nogut tru? Mi lukim taun holi bilong God i pundaun, na ol lain manmeri bilong mi i bagarap. Taim ol i givim dispela taun long ol birua, ol manmeri i sindaun lukluk nating, na ol ausaitman i kirap bosim tempel bilong God. Tempel i stap rabis pinis, olsem man i no gat nem. Ol birua i stilim pinis ol gutpela samting bilong wok lotu na karim i go. Ol i kilim ol pikinini long arere bilong ol rot bilong taun. Na ol i kilim ol yangpela man long bainat. 10 Nau ol pipel bilong olgeta kantri bilong graun ol i kam sindaun long ol taun bilong ol Israel, na ol i stilim ol gutpela samting bilong ol. 11 Ol i rausim pinis olgeta bilas bilong taun. Nau em i stap olsem wanpela wokboi nating. Em i no moa i stap fri. 12 Lukim dispela naispela tempel. Bipo em i olsem gutpela bilas bilong yumi, tasol nau ol man bilong ol arapela lain i bagarapim pinis, na i no gat wanpela gutpela samting moa i stap long en. 13 Bilong wanem yumi stap laip? Mobeta yumi dai.” 14 Na Matatias wantaim ol pikinini man bilong em, ol i bel hevi tru na ol i brukim klos bilong ol, na ol i putim klos bilong sori na ol i krai nogut tru.
15 Orait ol ofisa bilong king, em ol lain i save wok long mekim ol manmeri i givim baksait long God, ol i kam long taun Modein bilong mekim ol manmeri i lotu long ol giaman god. 16 Planti Israel i bung wantaim ol. Tasol Matatias wantaim ol lain bilong en ol i sanap i stap long arere. 17 Na ol ofisa bilong king i tokim Matatias olsem, “Yu wanpela lida tru bilong dispela taun, na yu gat biknem tu long hia. Na ol pikinini bilong yu wantaim ol lain bilong yu, ol i save bihainim yu. 18 Olsem wanem na yu no laik i go pas long bihainim ol tok bilong king? Olgeta arapela lain pipel, na ol Juda wantaim ol manmeri i stap yet long Jerusalem, ol i bihainim. Sapos yu tu yu mekim olsem, orait bai yu wantaim ol pikinini bilong yu i kisim nem ‘Pren Bilong King.’* Taim ol king i laik givim biknem na namba long ol man, ol i gat ol kain kain nem ol i save givim ol, olsem “Pren Bilong King” na “Namba Wan Pren Bilong King” (lukim 1 Makabi 10.65) na “Wanblut Bilong King” (lukim 1 Makabi 10.89). Na bai yupela olgeta i kisim biknem na silva na gol na planti arapela presen.”
19 Tasol Matatias i tokaut strong na em i bekim tok olsem, “Maski sapos olgeta manmeri bilong ol kantri king i bosim ol i bihainim tok bilong king na ol i lusim pasin bilong lotu bilong ol tumbuna bilong ol, tasol mi no ken tru. 20 Mi wantaim ol famili na ol lain bilong mi, mipela bai i holimpas dispela kontrak God i bin mekim wantaim ol tumbuna bilong mipela. 21 Tru antap, mipela i no ken brukim lo bilong God o sakim tok bilong em. Nogat tru. 22 Mipela i no inap harim tok bilong king. Na mipela i no inap senisim lotu bilong mipela. Nogat tru.”
23 Taim Matatias i autim dispela tok pinis, wanpela man bilong Juda i kirap na i sanap long ai bilong ol arapela manmeri na em i laik mekim ofa long alta bilong ol giaman god. 24 Matatias i lukim dispela man na bel bilong en i paia olgeta, na em i guria nogut tru. Em i kalap i go long dispela man na em i kilim em i dai stret antap long alta. 25 Na em i kilim tu dispela ofisa bilong king i bin strongim ol manmeri long mekim ol dispela kain ofa. Na em i brukim na rausim dispela alta tu. 26 Taim Nam 25.6-15 Matatias i mekim ol dispela pasin, em i soim tru bilip bilong em long bihainim lo bilong God. Bipo yet Finias i bin mekim wankain pasin taim em i bin kilim Simri, pikinini man bilong Salu.
Matatias i kirapim pait long ol birua
27 Nau Matatias i wokabaut i go long ol rot bilong taun na em i singaut strong olsem, “Husat bilong yupela i save tingim yet lo bilong God na i save bihainim tru kontrak bilong em, orait yupela kam na bihainim mi nau.” 28 Na Matatias wantaim ol pikinini bilong em ol i go long ples maunten na ol i lusim ol samting bilong ol i stap long taun.
29 Long dispela taim tu i gat planti manmeri bilong Israel ol i strong long bihainim lo bilong God. 30 Ol i kisim ol pikinini na ol meri na ol bulmakau samting bilong ol, na ol i go i stap long ples i no gat man, long wanem, ol i bin karim planti pen na hevi. 31 Na ol ofisa na ol soldia i stap long Jerusalem, long Taun Bilong Devit, i harim ripot long ol dispela manmeri i bin sakim tok bilong king, na ol i go hait. 32 Olsem 2 Mkb 6.11 na planti soldia i hariap i go bihainim ol. Ol i kamap long ol dispela manmeri na ol i wokim kem long ai bilong ol, bai ol i ken kirapim pait long ol long de Sabat. 33 Ol ofisa i singaut strong long ol dispela manmeri bilong Israel olsem, “Yupela i gat liklik taim i stap yet. Sapos yupela i lusim ol ples hait na yupela i kam ausait na bihainim tok bilong king, orait yupela bai i no inap i dai.” 34 Tasol ol dispela manmeri i bekim tok olsem, “Nogat tru. Mipela i no inap kam ausait. Mipela i no ken bihainim tok bilong king. Na mipela i no ken brukim lo bilong de Sabat.”
35 Orait wantu ol soldia i kirapim pait long ol. 36 Tasol ol Juda i no bekim pait. Nogat. Ol i no tromoim ston na ol i no banisim ples hait bilong ol. Nogat. 37 Ol i tok, “I orait. Mipela i ken i dai. Mipela i no gat asua. Heven na graun i ken i stap olsem witnes long bikpela rong yupela i mekim, long kilim mipela nating.” 38 Olsem na ol birua i kirapim pait long de Sabat. Na ol i kilim i dai 1000 man na meri na pikinini, na ol i kilim ol bulmakau bilong ol tu.
39 Taim Matatias na ol pren bilong en i harim tok long dispela samting i bin kamap, ol i pilim bikpela sori tru. 40 Na ol i tok namel long ol yet olsem, “Yumi no ken mekim olsem ol dispela lain bilong yumi i bin mekim. Ol i no bekim pait long ol birua, olsem na ol i no bin lukautim laip na ol lo bilong ol. Sapos yumi tu i mekim olsem, orait ol lain bilong yumi bai i pinis olgeta long graun.” 41 Orait long dispela de tasol, ol i pasim tok olsem, “Sapos ol birua i kirapim pait long de Sabat, yumi mas bekim pait long ol. Nogut yumi tu i dai long wankain pasin olsem ol brata i bin i dai bipo long ples hait bilong ol.”
42 Orait wanpela lain strongpela man bilong pait bilong ol Israel, em ol i kolim ol Hasidi, ol i kam bung wantaim Matatias. Ol i laik pait na daunim ol birua bilong lo bilong God. 43 Na tu ol arapela lain Israel i bin ranawe pastaim, ol i kam joinim ol ami bilong Matatias. 44 Olgeta dispela lain wantaim i kamap strongpela lain ami. Na ol i belhat long ol man bilong Israel i bin sakim lo, na ol i pait long ol. Sampela bilong ol dispela Israel nogut ol i ranawe long pait na ol i go na hait i stap wantaim ol haiden. 45 Na Matatias na ol pren bilong em ol i raun long olgeta hap na ol i wok long rausim ol alta bilong ol giaman god. Ol i holimpas ol yangpela manki bilong Israel, 46 na ol i katim skin bilong sem bilong ol, sapos ol i no bin katim bipo. 47 Ol i ranim ol birua i bin hambak tumas. Na pait bilong ol i go het gut tru. 48 Ol i no larim ol haiden na ol king bilong ol i bagarapim lo bilong Moses. Olsem na ol i pinisim strong bilong ol man bilong mekim sin.
Matatias i dai
49 Taim Matatias i laik i dai, em i givim dispela tok long ol pikinini bilong em, “Pasin bikhet i kamap strong pinis na i wok long traim yumi. Dispela taim nau em i taim bilong bikpela hevi tru. 50 Tasol yupela ol pikinini bilong mi, yupela i mas holimpas lo bilong God na yupela i mas redi oltaim long i dai long bihainim tru dispela kontrak God i bin mekim wantaim ol tumbuna bilong yumi. 51 Tingim gut pasin bilong ol tumbuna bilong yumi na ol dispela wok ol i bin mekim long taim ol i stap long dispela graun. Bihainim ol tru, bai yupela i ken kisim biknem tru, na ol man bai i tingim nem bilong yupela i go inap oltaim. 52 Tingim Stt 15.16, 22.15-18 Abraham. Em i bin bilip long God, na bilip bilong en i no pundaun long taim God i traim em. Nogat. Olsem na God i kolim em stretpela man. 53 Na Stt 39.1—45.28 Josep, long taim em i painim trabel, em i bihainim lo bilong God, olsem na em i kamap bikman bilong kantri Isip. 54 Finias, em tumbuna papa bilong yumi, em i strong tru long bihainim ol pasin bilong lotu, na God i promis bai ol lain bilong en i stap pris oltaim. 55 Josua Nam 13.1—14.12 i kamap hetman long Israel, long wanem, em i holim strong lo bilong Moses. 56 Kalep i bringim ripot i kam bek long ol lain bilong em, na ol i givim em wanpela hap graun olsem pe bilong em. 57 Devit 2 Sml 7.16 i kamap king, na God i mekim promis long em bai ol lain pikinini bilong en i stap king oltaim, long wanem, em i bin i stap pren tru bilong God. 58 Elaija 2 Kin 2.9-12 i holimpas ol tok bilong lo, na God i kisim em i go antap long heven. 59 God Dan 3.8-30 i kisim bek Hanania na Asaria na Misael long paia, long wanem, ol i bilip tru long em. 60 Daniel Dan 6.1-24, Bel 31-42 i stap stretpela man, na God i no larim ol laion i kaikaim em.
61 “Tingim gut ol dispela gutpela pasin bilong ol tumbuna bilong yumi, bai yupela inap save gut long dispela lo. Man i bilip long God, em i no save lus. 62 Yupela i no ken pret long strongpela tok bilong ol man nogut. Tingim gut, ol tu i mas i dai na ol gutpela samting bilong ol tu bai i pinis. Na bihain bodi bilong ol bai i kamap kaikai bilong ol liklik snek bilong graun. 63 Tru, nau ol i gat biknem. Tasol tumora bai ol i no moa i stap. Bodi bilong ol bai i go bek gen long graun na olgeta samting ol i ting long mekim, ol bai i pinis wantaim ol. 64 Tasol yupela ol pikinini bilong mi, yupela i mas kisim strong bilong yupela long lo bilong God, long wanem, long dispela lo tasol bai yupela i kisim biknem.
65 “Saimon, brata bilong yupela, em i wanpela saveman tru. Olsem na yupela i mas harim tok bilong em na em bai stap olsem papa bilong yupela. 66 Judas Makabeus em i strongpela man, taim em i manki yet. Olsem na mi makim em olsem lida bilong yupela na em i mas i go pas long ol pait. 67 Singautim olgeta man i save bihainim lo bilong God, bai ol i ken bung wantaim yupela. 68 Bekim tru ol pasin nogut ol haiden i bin mekim long yumi. Na bihainim oltaim olgeta tok bilong lo.”
69 Orait Matatias i givim blesing long ol na em i dai. 70 Em i dai long yia 146 na ol i planim em long matmat bilong ol tumbuna bilong em long taun Modein. Na ol Israel i mekim bikpela krai sori long em.
Judas Makabeus i go pas long pait
(Sapta 3.1—9.22)

*2:18: Taim ol king i laik givim biknem na namba long ol man, ol i gat ol kain kain nem ol i save givim ol, olsem “Pren Bilong King” na “Namba Wan Pren Bilong King” (lukim 1 Makabi 10.65) na “Wanblut Bilong King” (lukim 1 Makabi 10.89).

2:26: Nam 25.6-15

2:32: 2 Mkb 6.11

2:52: Stt 15.16, 22.15-18

2:53: Stt 39.145.28

2:55: Nam 13.114.12

2:57: 2 Sml 7.16

2:58: 2 Kin 2.9-12

2:59: Dan 3.8-30

2:60: Dan 6.1-24, Bel 31-42