6
Yesu ekeza vemiav-ak gisanqawem
(Met 13:53-58; Luk 4:16-30)
Yesu nqanek manqei ge-ivav, yaq ekeza vemiav-té genøwáv. Até ekeza paev ezoqám-a, namba me꞉-apát. 6:2 Zion 7:15Yaq Sabat khøuwa qandap, ndego nømendim manqat ndøngáz, tiqa guliguli khoev-te ndøgo. Ezoqa kopoáv, teqa manqat giyogem. Neka ndigu nqova ndafe kandambá, gi-einim, “Ngenek ezoqam, otevat neka matavap loloakh gekham-tê gendap? Neka bazaføgakh gekham-tê gendap, umingiap matev vinivinimba ndematanam? Gê, ngenek ndégò, khoev puanam ezoqam? Meli-gê yò? Zems neka Zosef neka Zudas neka Saemon, tigî zapikià? Neka até tegí sænakheís-a, ni namba zí꞉yage?” Yaq ndigu vemiav-ak, Yesu gèsanqawém.
6:4 Zion 4:44Geté yaq Yesu gezø-ein, “Manqei nøme-te, Mbumbukiam-ge manqa vevezam ezoqam, gèmbovizáp. Geté ekeza manqei-te neka ekeza ezoqam-te, ndego vizupáv.” Ta manqei-te ndøgo, Yesu kopømba mbaín, umingiap matev tematanam. Geté zenda enqoni-us ezoqa kopokopo mba zømbø-awám, yaq ndigu vø̄khakhæz. Yesu nqova ndafe kandambá, tiqa unimanqatin mbain matev-qa yaq-te.
Yesu ekeza u-anim tuelv, manqa gezø-løvua, gekhofosam
(Met 10:5-15; Luk 9:1-6)
Yaq Yesu vemivemiav nøme-té genø-okhoám, ta manqei ndøgo, ezoqa vømē-zømesim. Yaq ekeza paev ezoqa tuelv gèmøváb, vøndōzav, yaq ndigu menømenas sasa ndøkhofosam, neka nqova soqøsoqa ngeasam nonqo bazaføgakh vøzø̄-etoam. 6:8-11 Luk 10:4-11Āv gezømbe-eín nqǽgo, “Gigiap mbaín, sozó-panqaním. Tatuag mba zótonqogím, okho nonqo. Geté lou neka moqos neka moni ndøtonqògi᷄m. Zo kopømbaqapé, tamak tozo-uzam. Geté ndabua nøme ndøtonqògi᷄m, sa nándav, nandozo-uzap.” 10 Neka nøme gezø-ein, “Zo ezoqa khoev tizø-einat, ta khoev-te ndøgo, até vøsokhoé. Yaq ta-mbá tøzøté-ivøvemát ndǿgo, vemiav nøme-te tozozavat. 11  6:11 Kel 13:51Geté manqei nøme-te tozomø-fakhazat, yaq ndigu ezoqam zo khatobeav tøgoat neka zoqa manqat yogeav vǿgoāt, ta manqei ndøgo sège-ivøvemát. Yaq pakhakh ndøgo, zoqa zenda tokhotapak-te tøgoat, sozó-pomoememát. Yaq ndigu tìabiti-zøtezát, ni manqa-zapa zigonēm.”
12 Yaq Yesu-gi paev ezoqam gèpanqaním, neka ezoqa Mbumbukiam-te qambuzan manqat vøzø̄-manqatat. 13  6:13 Zems 5:14Yaq nqova soqøsoqa kopoáv, ezoqam-qa mokho-te gu꞉goat, gèzø-ngeasumám. Neka enqoni-us ezoqam, oil vøzømbō-qouzumam. Yaq ndigu sège-khakhæzɨ́n. Ezoqa kopoáv.
Zion ndego ibøkha iz etoam ezoqam, ande āv kinīlaem
(Met 14:1-12; Luk 9:7-9)
14  6:14 Met 16:14; Mak 8:28; Luk 9:19-20Yesu-qa manqat sège-panqavøemát. Até Elód-a, ndego Gelili plovins-ge kawa ezoqam gegoam, vø̄-ewag. Ezoqa nøme āv gini-manqatám nqǽgo, “Yesu, ndego Zión ategó, ndego ezoqam ibøkha iz gezø-etoumam. Ekeqa nangó gendo-khandí꞉v. Yaq nakémbá, ndego umingiap matev vinivinimba ndematanam.” 15 Geté ezoqa nøme gimanqatam, “Ilaizá ategó.” Neka ezoqa nøme gimanqatam, “Yesu ndego Mbumbukiam-gé manqa vevezam ezoqám, av ibugukhokhof gi꞉yagam.” 16 Yaq Elod nqanek manqat ge-ewag, ndego āv gene-eín nqǽgo, “Ngenek Zión ategó, no teqa monqo kepøzu manqat qævøovam. Nqawá gendo-khandí꞉v.”
17-18  6:17-18 Lev 18:16Ta matev ndøgo, āv qanefakhán nqǽgo: Elod-gu zas Elodias, ndugu ibugukhokhof tege namba qawan Filip-gú zas ndøgoám. Yaq Zion Elod āv gembøe-manqatám nqǽgo, “Manqa-zapá nandav, qoge namba qawan-gu sævam qoqondaf.” Yaq Elod-qa qavøiwat, nakhag ezoqam ndøkhofotáz, Zion vø̄-møvøinam neka ndimbula-te vø̄-utøvem. 19 Elodias ndugu, qaqa mbogoám, Zion-te, teqa manqat zapaya. Yaq ndugu Zion løvøwe-qa mbogoám. Geté ndugu nakhoa qeiviáv, ande āv kumbøé-matanām. 20 Zapa ndǿgo, Elod møe ndøgoám, Zion-te. Ndego mø̀ndæ-otév, Zion ezoqam eqeieqeí neka ndaføyamba-qapé. Yaq Elod gèmbøe-vigimám. Elod, Zion-qa manqat, viniv ambá qambøe-etoumám. Geté ndego gèmbøe-khaneatám, teqa manqat ge-ewagam.
21 Geté vaev, Elodias khøuwa mbomambaqape tumø-khantáz ndǿgo, Zion-qa løvøte-qa yaq-te. Elod ge꞉qan, ta khøuwa iz gemø-khantaz, ndego lou kandambaqape ndølóg, gaman ezoqam kandakanda neka nakhag megetapak neka Gelili plovins-ak kandakanda namba. 22 Yaq ate av-té lou gi꞉logat, Elodias-gú yu ndo-ón, ogiam-ús. Yaq Elod neka ezoqa ewaqape, namba gi꞉logat, poev kandambá qazøwav, tuqa ogiam-te.
Yaq Elod, ndego Zudia ezoqam-ge kawa, até gendego, mbasønakam vømbō-ein, “No unimanqatín nqataqa-manqate. Nøtaqambé-khavozák. Gekha gigiāp ndøgo, qo toqonø-viam, soqonǿ-eín. Yaq søtaqá-etoám.” 23 Yaq manqa mbusa āv genevé nqǽgo, “Unimanqatín. Gekha gigiāp ndøgo, qo taqapoe. Søtaqá-etoám. Qo toqonø-ein, av nqægo, no gigiap neka manqei ate ndægo, nqæmbo-keoge, livin-mba sa tøtumu-qata, neka nøme qo vøtaqá-etoām, ság. Yaq sǽgó.”
24 Yaq mbasønakam evo-té gunøwáv, vømbōbevap, “No gekha gigiap-qa manqat nombó-eīn?” Yaq evo gundu-ein, “Gigiap nqánek: Zion, ndego ibøkha iz etoam ezoqam, teqá kawa-qá manqat qombøé-eín.”
25 Yaq ndaføyambá, mbasønakam kawa ezoqam-té gunøveséz, vømbō-ein, “Noqa poev nqánek. Zion, ndego ibøkha iz etoam ezoqam, teqa kawa melek-té qotøndó-qonáv, ndakin.”
26 Elod nqanek manqat ge-ewag, yaq ndego khanakhanakh mbaín. Mbøni mbová. Geté ndego poeveáv, tuqa manqat tesanqao. Zapa ndǿgo, ndego manqa mbusa é-møndo꞉vé, taqa yaq-te, neka ezoqa ewaqape lou namba gi꞉logat, mø̀ndøyogém. 27 Yaq ndaføyambá, nakhag ezoqam ndøkhofotáv, ndimbula khoev-te, Zion-qa kawa vømøndó-ndāp. Yaq ndego nakhag ezoqam gèwáv, Zion-qa monqo vømø̄kepaz. 28 Yaq nqawa gendoqavan, kawa melek-té gendové, mbasønakam vømbō-etoam. Yaq mbasønakam evo sasa mbo-etoam. 29 Zion-gi paev ezoqam manqat giyogem, yaq ndigu tinduzáv ndǿgo, teqa kha vø̄ndapem, sasa mø-ozem.
Yesu ezoqa bawan-qape ge꞉zøkef
(Met 14:13-21; Luk 9:10-17; Zion 6:1-14)
30  6:30 Luk 10:17Yesu-gi u-anim, gekhofosam, nqawa gindu-vesezam, yaq te-te gindupindam, emanqat mbøe-vototém, matev ate ndægo gi꞉matønumam neka ezoqa vø̄e-zømesimam. 31 Yaq Yesu āv gezømbe-eín nqǽgo, “Zo neka no, ezoqam-av manqei-té qazinǿ-niáv, vizimǿ-nikhapus-mokho-mba-ēn, neka pusa sasa zomǿtā.” Yesu nqanek manqat ge-ein, zapa ndǿgo. Ezoqa kopoáv, sege-vesendám, yaq vøndē-okhoam-a, yaq vø̄-okhoam. Yaq Yesu tegi paev ezoqam namba, kopømba mbaín, lou tilog.
32 Yaq ndigu khagua-té ginøketáb, ezoqam-av manqei-te sasa ndøtinim. Ambá gimi-yakhapus-mokho-mba-ezín. 33 Geté ezoqa kopoáv, é-møndøzømét, gisøkuzim. Yaq mø̀ndø-matøvemém, ande āv kinítinīm. Yaq vemiav vinivinimba ate qægoat, ezoqa gèndobøín. Zapá ginøzáv. Yaq é-vømø̄fakhaz, ma Yesu neka tegi paev ezoqam gimbøe-pøotat. 34  6:34 Num 27:17; Met 9:36Yaq Yesu gemø-asa, ezoqa bawan-qape mba mo꞉qeív. Yaq ndego tanakh zøgó. Zapa ndǿgo, ndigu ezoqam, andé síp, keoge ezoqam mbain tigøat. Yaq ndego nømendim manqat vinivinimba zøngáz.
35  6:35-44 Mak 8:1-9Yaq qakhagus ndøgo, ekeza paev ezoqam tinduzáv ndǿgo, vømbō-einim, “Gèkhagustét, neka vemiav mbaín, nqanek. 36 Ezoqam é-moqo-khofosám. Yaq vemivemiav neka khoev avøavun nqagot, ekeza lou bemø̄wi.”
37 Geté yaq Yesu manqa qavøiwat gezø-ein, “Lou zo zozǿ-etoám, tilog.”
Yaq gimbo-einim, “Nakhoa mbaín. Taqa fia khàpumu-khouwév. Geté ni amba-té, 200 moni mokho tinigunin, amba lou teimø-wiin, nginik ezoqa zøkefe nonqo.”
38 Yaq Yesu gezøbevap, “Gê, zo flawa gekhâ nandizøgo? Zøtézāv, neka zøtévawēm.” Yaq giqasem, gi-einim, “Flawa faév, neka zonga menas.”
39 Yaq Yesu ekeza paev ezoqam gezø-ein, “Ezoqa ate nandi꞉gu, gagayag-té giabe-qoqongeapét.” 40 Yaq ndigu vø̄qoqongim. Bawabawan nøme-te, ezoqa 50́ giqonavat, nøme-te 100́. 41 Yaq Yesu até gendego, nginik flawa faev neka zonga menas gè-upøzó, yan-te sasa ndøqan, Mbumbukiam ike manqat vømbō-ein. Yaq flawa gèmbegím, tegi paev ezoqam vøzø̄-etoam, ezoqa ewaqape-te etoam nonqo. Até zongá-ya, paev ezoqam vøzø̄-etoam, yaq ndigu ezoqa ewaqape sasa zø-etoam. 42 Yaq ezoqa ewaqape, lou tilóg ndǿgo, até vøzø̄-ewez. 43 Yaq flawa neka zonga mbegeap ndøgo, ezoqa gi-ivøvem, gèpizumém. Yakhav tuélv ginqeitømem, qamøvea. 44 Ezoqa kopoav-qapé, nqanek lou gilog. Angana ate gi꞉goam, faev taosén.* 6:44 Sakheis neka nakheis mø̀ndøgoám, lou gilog. Geté ndigu gevebøpøteáv.
Yesu ibøkha mumat go꞉geavun
(Met 14:22-33; Zion 6:15-21)
45 Yesu nginik ezoqa kopoav-qape, lou guzumbu-etoam, yaq até gendego, tegi paev ezoqam vøzø̄-ein, “Zo khagua-té qanøketáb, yaq-keoqa, Betsaida vemiav-te, vō꞉qantav. No nginik ezoqam ndø̀tokho-khofosám.” Yaq ndigu vø̄søkuzim, sasa ndøtinim. 46  6:46 Luk 5:16Yaq Yesu ezoqa gumu-khofosam, manqei poyat-té genøqavíg, vømø̄-guligulim.
47 Yaq qamupøis ndøgo, Yesu sekembá segegoám, manqei-te. Yakhapús. Geté tegi paev ezoqam, kewan livin-mbá gunu-tiamát. 48 Yaq Yesu āv genezømét nqǽgo: Khamøe ndøsintavám. Yaq kave kandakandá sege-itimát. Yaq lova ande av 3 o 4 oklok ndægo, Yesu ekeza paev ezoqam-té genøwáv. Ibøkha mumát gono꞉mát. Yaq ndego tiqa khagua løvui-qa ndøgoám. 49  6:49 Luk 24:37Geté ndigu Yesu gi-ometam, ibøkha mumat go꞉geavun, ndigu até vø̄e-einim, ndego gevøgēv. Yaq ndigu møe ndøzøgeá. 50 Ndigu ate gi꞉goam, gi-ometam, møe kandambá gigonem.
Geté Yesu nakhamas-té genøzø-akhá, gezø-ein, “Zo møe ndøgòne᷄m. Nó!” 51  6:51 Mak 4:39Yaq khagua-té gezømbu-ketáo. Yaq khamøe sègevøitáv. Yaq ndigu nqova ndafe kandambá. 52 Ndigu mø̀ndæzøtéz, av nqægo, Yesu ezoqa kopoav-qape lou gezø-etoam. Geté ndigu mokho ndapeáv, teqa yaq-te. Matavap zua zøtokeapám.
Yesu Genesalet manqei-te, enqoni-us ezoqam gekhakheinøvem
(Met 14:34-36)
53 Yesu tegi paev ezoqam namba giqantav, yaq Genesalet manqei-té gimøfakház, vømø̄-asa. 54 Manqei-te givøvuam ndøgo, yaq ndaføyambá, ezoqa Yesu gèmatøvømém. 55 Yaq ndigu sège-panqaním, nakhamas-té, neka enqoni-us ezoqam vømøndō-upøgim. Gekha manqei-tē ndøgo, ezoqa Yesu-qa yaq-te giyogemɨn, ndigu enqoni-us ezoqam kita-té ginø-abamín, Yesu-te sasa ndø-upøgimin, ma ndego te꞉goat. 56 Neka gekha manqei vinivinimba-tē ndøgo, ge-okhoam, vemiav khasøkhasis-te neka vemiav kandakanda-te, ezoqa enqoni-us ezoqam, maket manqei-té ginø-upøgimín. Yaq Yesu āv gimbøe-viømemɨ́n nqǽgo, “Kopømbâ, nginik enqoni-us ezoqam, ndabua ov-qase mba tiqa-khanøzumat.” Yaq gekha ezoqām ndigu, ndabua gimbo-khanøzemin, ndigu sège-khakhæzɨ́n.

6:2 6:2 Zion 7:15

6:4 6:4 Zion 4:44

6:8 6:8-11 Luk 10:4-11

6:11 6:11 Kel 13:51

6:13 6:13 Zems 5:14

6:14 6:14 Met 16:14; Mak 8:28; Luk 9:19-20

6:17-18 6:17-18 Lev 18:16

6:30 6:30 Luk 10:17

6:34 6:34 Num 27:17; Met 9:36

6:35 6:35-44 Mak 8:1-9

*6:44 6:44 Sakheis neka nakheis mø̀ndøgoám, lou gilog. Geté ndigu gevebøpøteáv.

6:46 6:46 Luk 5:16

6:49 6:49 Luk 24:37

6:51 6:51 Mak 4:39