Uru ngai etikirighi Pol ghe pitiela ta
aKolosae atoa
Inangari emuemua
Ia oia uru ngai etikirighi Pol ghe pitiela nau ghe tokatoka tale ale mata voovoo, nongina Ipises, Pilipae me Pilimon. Pol karika ghe lao sio eKolosae, ta Epapras aKolosae ia ghe nongola masi kiukiu eIpises, ghe aiesoaala, me ghe oghi saela eKolosae tani ppooaa okae, me ale manga ateva eKolosae ghe lutula.
Tau ngalomasaanga ngatoa la nannaa va katoa laghe mae sio eKolosae me laghe apasungaala voto kamena okae, me Pol ghe aloannala tani auliaa kieira aKolosae atoa tale voto kamena laghe aapasunga. Ghe aulia ngakorokorongana va Iesu mata ngemua tale masi kiukiu, me marova teva voto elaulau Iesu, kamena ia. Ita rau mene aimuli usi tee voto taumattu ngatoa la ghaauliaa va masina, me ita rau mene kkauaa ensolo atoa, ta ita aimuli usi tee Iesu, me gheeleiaaita etani masina. Pol ghe auliaa teela vaalua tani toka amasina tale ale manga ateva me tanganueita.
Tani kila amuemua
Aitiutiu tale inangari 1:1-2
Iesu mata ngemua ia tale masi kiukiu 1:3–2:5
Aimuli usi tee Iesu, me karika niaapasunga kamena 2:6-23
Am tokatoka nongina kapuna atoa God 3:1–4:6
Airuuruu tale inangari 4:7-18
1
Pol ghe amasimasila tau ngaiesoa ngatoa eKolosae
Aghi Pol, kapuna apostolo ieghi Karisto Iesu me tale aloaloannaane God, me Timoti kapuita ia.
Angalu pitipiti atu etaimim akapa lo atoa taumattu manga am me am aaiesoaa ta Karisto eKolosae. Alooloo sae va maamasinaane me luei ekasukasu ta God aue etoka etaimim.
Nikaili emasina me nilooloo sae
Ips 1:15-16.Angalu kaakaili emasina ta God Tamana ia Vau eteva Iesu Karisto tale kalumami nilooloo sae, poli angalu ghe nongola uneimim niaikaaiaa ta Karisto Iesu me aielousiaaimim ta kapuna taumattu ngakapa atoa God manga ila. Ips 1:13; 1 Pita 1:4.Am aikaaiaa poli God eaaitaraa aipolipoli eteva epona liu am kilakila va aue etau aatu. Ngam ghe nongo vella arau tale inangari koronna, tale masi kiukiu, ghe mae sio etaimim. Me tale kosa akapa ateva inangarina ateva God ekuukuneaa uene me epiipinosa nongina ghe gheleila etaimim nau am ghe kilala inangari koronna tale maamasinaane God. Kol 4:12; Plm 23.Am ghe nongoala ta masi kapumami eteva ta Epapras, kapuna tau ngai uungu eteva ia Karisto, me egheelei emasinaaili uunguaane, eghaaghaa liumami. Me ange auliaa tau mae sio etaimami kaluimim niaielousi kanna Spirit Manga.
Ips 1:16-17.Liuna avalua o me nau eteva ami ghe nongola karika ami ghe ainoanala tani looloo sae tani kolomi God tani tau aatu alomasaanga tale Spirit Manga ateva me aue am kila aloannaane God. 10 Me aue am kasu tale masi salana eoneoneaa Vau ngepona ateva, me aue am amasimasia nau am ghelei masi niuungu me aue am tani kila amasinaaili God. 11 Ips 1:19; 3:16.God aue easarasarakanaiem tale kinatama sarasarakaniaane tani gheleiem va am rau mene sio asoasoaa tale nau sesa arova emae, ta aue am nim matua ngatoka, me am masimasi 12 Ips 1:11, 18.tani kaili emasina sae ta Tamaita ateva, ia ghe gheleiemla va am tee am rooroo tani ghaa saa llo ghe suitoongaala va ekaluimim epona liu tee kapuna taumattu ngatoa God manga tale mallanga ateva.
13 Luk 22:53; Ips 2:2.God ghe ghaa oghitala tale sarasarakaniaa saurrom ateva, me ghe atokaita lao sio tale ararimangalina ateva Natuna ateva eaaielousieinia. 14 Ips 1:7.Ie nonga aighaa oghiita ia, me ekakkaluaa kaluita ssavoto.
Iesu Karisto ia nonga tale voto akapa
15 2 Ko 4:4; Jon 1:18.Karisto tootoona ia God ateva, karika ita rooroo tani taraia, ghe tokala arau me ia mue ia tale voto akapa God ghe gheleila. 16 Poli ta ngetana voto akapa God ghe gheleila, voto epona liu me tale kosa ateva, voto ita taatara me voto karika ita rooroo tani tara, me ila akapaaili ensolo atoa, kuturu etoa, raroai etoa me asease tau ngai toitoi etoa. God ghe gheleila isaa akapaaili voto ta Karisto, me kanna Karisto. 17 Jon 1:1; 8:58.Ghe tokala emua arau, me ta ngetana isaa akapaaili voto etokatoka amasina. 18 Ips 1:22-23; Apos 26:23; Aotu 1:5.Me ia emuemua ale manga ateva nongina uruita ateva emuemueaa vaulaniita ateva. Ia ghe toka akasinala me aitiutiu ia tani totu tale nimate. Ia avalua o me ie nonga eaitara ngakapanaaili voto atoa. 19 Kol 2:9.Poli God emasimasi va isaa akapaaili voto kanna God etoka ta Karisto. 20 Ips 1:10.Ta ngetana God ghe mene atoka aitauaala isaa akapa voto teeia, voto tale kosa ateva me epona liu, me ghe gheleila luei tale raena ateva Natuna ateva tale aikotoo ateva.
21 Rom 5:10; Ips 2:12.Me am, isaa too nau am ghe masaueiliila me tale nannaaimim am ghe sessa tee God, me gheegheleiaaimim sesa, 22 Ips 5:27; Rom 5:10.me isaa oia ia ghe atoka aitaueiniemla teeia tale matemateaane tale aikotoo ateva, tani maeainiem nongina etokatoka, manga, me raarangisana, me karika righi sesa gheegheleiaaimim, 23 arova am aloanna tani mene lao tee tale kaluimim niaikaaiaa, karika am mene tau velu uneimim niaikaaiaa tale masi kiukiu am ghe nongola, laghe ppooaala tale isaa akapaaili taumattu tale kosa ateva, me aghi tee, Pol, tau ngai uungu ieghi tani ppooaa ia o masi kiukiu.
Uunguaane Pol tale ale manga
24 Ghaine amasimasi tani ghaa maamatana tani aisausieinam, me aghelei erooaa maate Karisto ghe suitoongainaghila va aghaa tale vilikighi, tani sausi ale manga ateva. 25 Ips 3:2, 7-8.God ghe tau mae sio niuungu etaghi tani uungu mausi ale manga ateva, ghe sungieghila tani ppooa ngakapa masi kiukiu etaimim. 26 Rom 16:25-26; Ips 3:5, 9.Ia o inangari eteva ang ghe aisuliaa vella arau, me tale isaa oia nau ang ghele kaurekatila tale taumattu manga. 27 God ghe suitoongainilala tani apasunga voto aisulianna etaira, va tau ngeleka atoa aue la ghaa kinatama niarangise ateva, me Karisto aue etoka teeiem tau ngeleka atoa, me am atoka tuutuliimim tale voto emae epona liu. 28 Ami aaulia ngaotu Karisto, ami aauliaa kieira taumattu ngakapa atoa me ami aapasunga ta taumattu ngakapa atoa tale alomasaanganiaane Karisto, tani ghelei taumattu ngakapa atoa va la matuenna ta Karisto nau la tingina emua ta God. 29 Ips 3:7, 20; Plp 4:13.Liuna avalua o me auungu ekorokorongana tale isaa akapaaili sarasarakaniaane etautau mae etaghi.

1:3: Ips 1:15-16.

1:5: Ips 1:13; 1 Pita 1:4.

1:7: Kol 4:12; Plm 23.

1:9: Ips 1:16-17.

1:11: Ips 1:19; 3:16.

1:12: Ips 1:11, 18.

1:13: Luk 22:53; Ips 2:2.

1:14: Ips 1:7.

1:15: 2 Ko 4:4; Jon 1:18.

1:17: Jon 1:1; 8:58.

1:18: Ips 1:22-23; Apos 26:23; Aotu 1:5.

1:19: Kol 2:9.

1:20: Ips 1:10.

1:21: Rom 5:10; Ips 2:12.

1:22: Ips 5:27; Rom 5:10.

1:25: Ips 3:2, 7-8.

1:26: Rom 16:25-26; Ips 3:5, 9.

1:29: Ips 3:7, 20; Plp 4:13.