13
No nianga harharuat utano ut na sinso.
(Mak 4:1-9; Luk 8:4-8)
Taitus ikino bung at mon Jisas ga hana talur no hala, io, iga kis ter ra hena no tamat na taho kis. Luk 5:1-3Io, a tamat na matanabar di ga hana hulungan luhutane ie, kaie Jisas gom kis hut tike mon kaia na taho. Ma ira matanabar di ga kis tano gagena taho. Io, iga hinawase di a haleng na linge ma ra nianga harharuat ma iga tange, “Tike ut na sinso ga hana be na so ira nuno pat na dahe. Be iga isise harbasiane ira pat na dahe, ari ga puko ter tano ngas ma ira mon di ga en bakut leise. Ari patna bileng ga puko ter ra ula hothot ing paile haleng ira pu kaia. Di ga kubur haiah kinong pai gale haleng ira pu. Be no kasasa ga taman tut huat iga rang bing di kinong ira bolbol ta di pai gale manga hanasur. Ari patna bileng ga puko ter nalamin ta ira kuikui kaie igom lul burung di. Ari patna bileng ga puko ter ta ira bilai na pu. Di ga tamat ma di ga huei. Ari ga huei aititul a sangahul na patna, ari limliman ma tike na sangahul na patna, ma ari maarmaar. Be ing u haruat ura hadade kilam ikin, nu taram ie.”
A burwana be Jisas git tangtange ira nianga harharuat.
(Mak 4:10-12; Luk 8:9-10)
10 Ma ira nuno bulu na harausur di ga hana tupas Jisas, di gom tiri ie be, “Ura biha kike u la iangianga ta di ra matanabar ma ra nianga harharuat?”
11 Io, iga balu di, “Aiou te hapuasne ta mu utano kingdom tane God. Iga susuhai nalalie, sene iou te hapuasne um ie ta mu. Iesene aiou paile hapuasne ta di ira mes. 12 Matiu 25:29; Mak 4:25; Luk 8:18; 19:26Nesi nong i palai ta ira nugu nianga, God na manga hapalaine ter tana, ma ina manga palai sakit. Ma be nesi nong tada palpalai kanaia tana, God na kap leise bakut iat tana. 13 Aiou ianga ma di ma ra nianga harharuat kinong di nesnes, sene be pa dile nes kilam. Ma di hadade, sene be pa dile hadade kilam. 14 Ais 6:9-10; Jon 12:40; Apostolo 28:26-27Io, kaie di hatutuno no nianga tano tangetus Aisaia i tange horek,
‘Mu na hadade, sene be pa mu nale hadade kilam;
Mu na nesnes, sene be pa mu nale nes kilam.
15 Na ngan hobi kinong i dades ira tinga di kikina ra matanabar.
Di malok be di na hadado,
ma di malok bileng be di na nes.
Di nahula nes kilam ma ira mata di,
ma di nahula hadade kilam ma ira talinga di,
ma di nahula nunure kilam ta ira tinga di,
ma di nage tahurus ma nige halon di.’
16 Luk 10:23-24Iesene no haridan na kis ta mu kinong mu nes kilam ma ira mata mu, ma mu hadade kilam ma ira talinga mu. 17 Io, mu hadado baak! A haleng na tangetus ma a haleng na ut na takados bileng, di ga manga sip be di na nes kakarek mu te nes. Iesene pa di gale nes. Ma di ga manga sip bileng be di na hadade karek mu te hadade. Iesene pa di gale hadade.
Jisas ga hapalaine no nianga harharuat utano ut na sinso.
(Mak 4:13-20; Luk 8:11-15)
18 “Io, mu na hadade no pipilaina tano nianga harharuat utano ut na sinso. I horek. 19 Nesi nong i hadade no hininaawas tano kingdom tane God, ma paile palai tana, no Ut na Sana na hanawat ma ina kap leise ira nianga tano nuno lilik. Ikin ra turadi i haruat ma kike ra pat na dahe ga puko ter tano ngas. 20 Ma nong i hadade no hininaawas ma i kap haiane mon ma ra gungunuama na ngan ho ikin ra turadi i haruat ma kike ga puko ter ra ula hothot. 21 Iesene be no nianga paile darong, paile tur lawas. Ing be ira harubaal i ubal ie ma i kap ngunungut kinong igate kap no hininaawas, na puko haiah leh. 22 Luk 12:16-21; 1 Timoti 6:9-10,17Ma tike mes na turadi na ngan hokike ga puko ter nalamin ta ira kuikui. Aie nong i hadade ira nianga, iesene i ngaangel uta ikin ra nilon ma i manga sip ra kinkinis na watong. Karek ra linge na burung no hininaawas ma pai nale tahuat timaan. 23 Iesene no turadi nong i hadade kilam no hininaawas i haruat ma kike ga puko ter tano bilai na pu. Io, ina tahuat timaan hora pat na dahe ing di huei aititul a sangahul na patna, a limliman ma tike na sangahul na patna, ma ari maarmaar.”
No nianga harharuat uta ira pito ma no bilai na nian.
24 Io, Jisas ga hinawase habaling di tike mes na nianga harharuat. “No kingdom tane God i haruat ma tike turadi nong i so ira bilai na pat na dahe tano nuno lalong. Ma ikino mangana nian i nanaas haruat ma ira pito. 25 Io, be ing di bakut di gate kubabo, no ebar ga hanawat, igom so ira puspusna pito nalamin ta ira bilai na nian, ma igom hana leh. 26 Ma ira tahut na nian ma ira pito di ga kubur tikai. Ma pa di gale haruat ura nesnes kilam no nian ma no pito. Sene be ing iga mon puspusno um, kaie di gom tur leh ura nesnes kilam um ira pito.
27 “Io, ira tultule tano ut na balaura lalong, di ga hana tupas ie, di gom tange tana, ‘Numem tamat, dait ga so ira bilai na pat na dahe kaia tano num lalong. I ngan hohaam be ira sana pito di kubur bileng kaia?’
28 “Iga balu di be, ‘Taitus nong i ura hinaragawai tagu ga gil kike.’
“Ma ira tultule di ga tiri ie be, ‘U sip be mem na ragat leise?’
29 “Iga balu di be, ‘Pata, kinong mu nahula ragat pakur ma ira tahut na nian. 30 Waak ter dur bakut tuk be ira bilai na nian na matuko. Taitus ikino pana bung iou ni tange ta ira ut na kinkilaan be di na huna ragat leise ira pito. Di na pise ira pito ura isise ter ra ula eh, ma ira tahut na nian di na kil hulungan ukaia tano nugu ula hator.’
No pat na dahe ma no is.
(Mak 4:30-34; Luk 13:18-21)
31 “Ma no kingdom tane God i haruat ma tike pat na dahe nong tike turadi i so ie tano nuno lalong. 32 A tutuno be i hansik ta ira pat na dahe bakut, iesene namur be ing ite kubur i tamat ta ira humangana dahe na nian dait la sooso. Kaie, ira mon di hanawat, di gil ira nudi pawas ta ira singarna.”
33 Ma ne Jisas ga hinawase habaling di ma tike nianga harharuat, igom tange, “No kingdom tane God i haruat ma tike haine ga kap leh ira is, igom bul ie naramon tano tamat na hunghung na palawa tuk gom lalet bakut.”
34 Taitus kakarek bakut ra linge Jisas ga hinawase no tamat na matanabar ma ra nianga harharuat. Ira pana bakut ing be iga hinawase di ta tike linge iga ianga ta di ma ra nianga harharuat. 35 Sam 78:2Ikin ga hatutuno no nianga no tangetus ga tange horek,
“Aiou ni ianga ta di ma ra nianga harharuat,
ma iou ni hinawase di ta ira linge ga susuhai ter metua leh tano hakhakisi tano ula hanuo.”
No nianga palai utano pito ma ira bilai na pat na dahe.
36 Jisas ga hana sukun um no tamat na matanabar, igom hana lala tano hala. Ma ira nuno bulu na harausur di ga hana tupas ie, di gom tange tana, “Nu pales ter ta mem no pipilaina no pito naramon tano lalong.”
37 Ma ne Jisas ga balu di, “Nong ga so ira bilai na pat na dahe, aie Nong a Turadi ie. 38 No lalong, ikin ra ula hanuo. Ira bilai na pat na dahe, di ira turadi ing di na salo tano kingdom tane God. Ira pito, di ira turadi tano Ut na Sana. 39 No nudi ebar nong ga so kike ra pito, ne Satan. No pana bung na matmatuko, aie no haphapatam tano ula hanuo. Ma ira ut na kinkilaan, di ira angelo.
40 Jon 15:6“No haphapatam tano ula hanuo na ngan hoke be di ragat leise ira pito, di ge ise ter ra ula eh. 41 Matiu 24:31; 25:31; Mak 13:27Nong a Turadi ie na tule ira nuno angelo ma di na ragat leise ira linge i hatawat ira sana tintalen, ma ira ut na sana bileng. 42 Matiu 8:12Ma ira angelo di na ise ter di tano mamahien tano ula eh. Taitus ikino katano di na susuah ma di na hatagiris na ngise. 43 Dan 12:3Ma ta ikino pana bung ira ut na takados ing di na kis tano kingdom tano nudi Mama, di na papaso hono kasasa. Be ing u haruat ura hadade kilam ikin, nu taram ie.
No bilai na linge di ga sie ie, no tulur a kalagi ma no ubane.
44 “Io, no kingdom tane God i haruat ma tike turadi i nes leh tike bilai na linge di ga sie ter ie ta tike katano pu. Ma no matana i manga tamat sakit. I sie hakase ie, ma i hana leh ma ra gungunuama. Io, i suhurane bakut ira nuno linge, i baling ukaia, ma i kul ikino katano pu.
45 “Ma no kingdom tane God i haruat bileng tike ut na kunkulaan i naanaas ta ira bilai na tulur a kalagi. 46 Ma be i nes leh tike bilai sakit, i suhurane bakut ira nuno linge, ma i kul leh ikino tulur a kalagi.
47 “Ma no kingdom tane God i haruat baling ma tike ubane di ga ise ie tano tes. Di gom soh ira mangamangana aen tana. 48 Ma be iga bukas, di ga sel haut ie utuma na waseser. Di gom kis ura gilgilamis leh ira bilai na aen utuma ta ira raat. Ma ira sana aen di ga kap leise. 49 No haphapatam tano ula hanuo na ngan hobi. Ira angelo di na hanawat ma di na gilamis harbasiane ira ut na takados ma ira ut na sana. 50 Matiu 13:42; Luk 13:28Ma di na kap leise ira ut na sana utuma naramon tano mamahien na eh. Ma kaia, di na susuah ma di na hatagiris na ngise.”
51 Ma ne Jisas ga tiri, “Mu palai ta kike ra linge?”
Ma di ga balu ie be, “Maso!”
52 Io, iga tange ta di, “Io, kakarek, ira tena harausur ta ira harkurai tane Moses ing di te kap usurane bileng ira harausur tano kingdom tane God, di haruat ma tike watong nong i kure no nuno huntunana. Ma ikino watong na palai be na hausur no nuno huntunana ma ira tuarena tintalen ing di bilai, ma ira sigarna bileng ing di bilai.”
No tangetus Jisas, pa di gale ru ie tano nuno taman iat.
(Mak 6:1-6; Luk 4:16-30)
53 Io, be Jisas ga hapatam ira nuno nianga harharuat, iga hana leh mekaia. 54 Jon 7:15Ma iga hanawat tano nuno taman iat. Io, iga tur leh ura hausur di ira matanabar naramon tano nudi hala na lotu. Ma di ga manga karup tana, di gom tiri, “Ikin ra turadi i kap karek ra minminanes ma karek ra dades na gingilaan na kinarup meha? Pa dait le palai tutuno iat ta dahine! 55 Jon 6:42Aie mon no natine no ut na pakila hala. Ma no nuno makai, ne Maria. Ma ira tesne, ne Jemes, Iosep, Simon, ma ne Iudas. 56 Ma ira hainine bakut karek ma dait. Io, i kap tutuno iat meha karek ra linge?” 57 Jon 4:44Ma di ga malok leise ie.
Ma ne Jisas ga tange ta di, “I tutuno sakit be mu na ru ira tangetus ta ira mes na taman. Iesene pa mu nale ru ie be aie mekira, ma be mu mon tike hatatamana.”
58 Ma iga gil mon a bar nong ta ira dades na gingilaan na kinarup kaia kinong pa di gale nurnur tana.

13:2 Luk 5:1-3

13:12 Matiu 25:29; Mak 4:25; Luk 8:18; 19:26

13:14 Ais 6:9-10; Jon 12:40; Apostolo 28:26-27

13:16 Luk 10:23-24

13:22 Luk 12:16-21; 1 Timoti 6:9-10,17

13:35 Sam 78:2

13:40 Jon 15:6

13:41 Matiu 24:31; 25:31; Mak 13:27

13:42 Matiu 8:12

13:43 Dan 12:3

13:50 Matiu 13:42; Luk 13:28

13:54 Jon 7:15

13:55 Jon 6:42

13:57 Jon 4:44