1 Mak 6.7,Luk 9.1Ya꞉su eyo꞉ tiliwida꞉sen kalu kugula꞉fo꞉ a꞉no꞉ ene ho꞉le kegenelia꞉sa꞉ga꞉yo꞉, imo꞉wo꞉ mama mogago꞉wo꞉ o꞉lusanaga꞉felema꞉ki, a꞉la꞉ta꞉ga꞉ walaf ko꞉li ko꞉lilo꞉ tambo falele alifelema꞉kiyo꞉, Ya꞉su eyo꞉ halaido꞉wo꞉ dimi.

2 Enedo꞉ tiliwida꞉sen kalu kugula꞉fo꞉ i a꞉ma꞉ wiyo꞉ we. Agelo꞉ Saimon, ene wiyo꞉ nowo꞉ Bida, a꞉la꞉ta꞉ga꞉ ene ao Andulu, a꞉la꞉ta꞉ga꞉ Sa꞉ba꞉diya꞉ inso꞉ Ya꞉ma꞉s o꞉lia꞉ ene ao Yo꞉n. 3 Nowo꞉ Filib, nowo꞉ Batolomiyu, nowo꞉ Tomas, nowo꞉ Madiyu, takis molelo꞉ dian kalu, nowo꞉ Aofiusa꞉ inso꞉ Ya꞉ma꞉s, nowo꞉ Tadius. 4 Nowo꞉ Saimon, e gamani ho꞉giyo꞉ dimo꞉losa꞉ a꞉lakilo꞉ asula꞉seno꞉ e a꞉la꞉ta꞉ga꞉ kalu nowo꞉ Yudas Iskaliot, Ya꞉sulo꞉ teledowo꞉wo꞉ o꞉m.

5 Ya꞉su eyo꞉ kalu kugula꞉fo꞉ i a꞉no꞉ iliga꞉fa꞉nikiyo꞉, ililo꞉ dimidama꞉no꞉wo꞉ asulufo꞉ hamana꞉ki, imo꞉ widaki a꞉la꞉sio꞉, “Yu kaluka꞉isalema ilo꞉ amio꞉ ha꞉na꞉so꞉bo. A꞉la꞉ta꞉ga꞉ Samalia kaluwa꞉ amisa꞉n a꞉namida꞉yo꞉lo꞉ ha꞉na꞉so꞉bo. 6 Jer 50.6Isolael kaluka꞉isaleyo꞉ no꞉ sibi sulu aneyo꞉ o꞉ngo꞉ ko꞉lo꞉lab ko꞉lo꞉, gio꞉ ilo꞉leya ha꞉na꞉bi. 7 Madi 3.2,4.17, Luk 10.9,11Gio꞉ ha꞉nakiyo꞉, ‘Godeya꞉lo꞉ bo꞉fo꞉mela꞉no꞉ ho꞉len a꞉no꞉ ko꞉na꞉ma dowab’ a꞉la꞉wida꞉li ha꞉na꞉bi. 8 Giliyo꞉ walaf kaluka꞉isaleyo꞉ falele alifela꞉bi. Sowo꞉ kaluka꞉isaleyo꞉lo꞉ a꞉ma꞉la꞉ dasi alita꞉bi. Aintalo꞉ dosdo꞉wo꞉ imulu alifela꞉bi. Mama mogago꞉lo꞉ dosdo꞉wo꞉ o꞉luga꞉fela꞉bi. Giliyo꞉ mo꞉kililiaki, madali di ko꞉lo꞉, nolbo꞉wo꞉lo꞉ madali dimia꞉bi. 9 Luk 10.4Giliyo꞉ go꞉l, silba, ko꞉ba moleyo꞉ mole as amio꞉ disa꞉ta꞉ga꞉yo꞉ ha꞉na꞉so꞉bo. 10 Luk 10.7,1Kol 9.14As amilo꞉ sa꞉la꞉ alano꞉ dia꞉ha꞉na꞉so꞉bo. Helebeso꞉g o꞉lia꞉ budi nowo꞉ a꞉bata꞉ga꞉yo꞉ dia꞉ha꞉na꞉so꞉bo. A꞉la꞉ta꞉ga꞉ ido꞉mo꞉lo꞉ dia꞉ha꞉na꞉so꞉bo. Mo꞉wo꞉ kalu abeyo꞉ nanogdo꞉ diab a꞉ma꞉yo꞉ nanog di a꞉na ilikiyo꞉, ma꞉no꞉wo꞉ o꞉li dia꞉sen. 11 Gio꞉ amisa꞉n amiya꞉le, hen alan amiya꞉le fa꞉la꞉dowakiyo꞉, gilo꞉ tilidoma꞉no꞉ kalu nafa nowo꞉ keda꞉sa꞉ga꞉ ba꞉dalikiyo꞉, a elo꞉ a꞉naka sa꞉ga꞉, hen a꞉no꞉ ta꞉ta꞉ga꞉ ha꞉nakiyo꞉, a a꞉no꞉ a꞉na ta꞉fo꞉ ha꞉na꞉bi. 12 Luk 10.5-6Gio꞉ a usa tina꞉ga꞉yo꞉, sagalo꞉ towo꞉ alo꞉ biso꞉mo꞉ ko꞉le sa꞉la꞉bi. 13 Kalu a꞉namilo꞉ sen a꞉ma꞉yo꞉ gilo꞉ tilidoma꞉no꞉wo꞉ o꞉li ego꞉ dowalega, gio꞉ i o꞉lia꞉yo꞉ ha꞉sa siliki a꞉naka dowa꞉bi. Ko꞉sega iliyo꞉ gilo꞉ tilidoma꞉no꞉wo꞉ o꞉liyo꞉ mo꞉dowalega, ha꞉salo꞉ doma꞉no꞉wo꞉ go꞉no꞉nka dota꞉ga꞉, ka ha꞉na꞉bi. 14 Luk 10.10-12,Ilig 13.51Kalu nolba꞉yo꞉ gio꞉ a a꞉namio꞉ mo꞉tililialega, o꞉ kalu nolba꞉yo꞉ to gililo꞉ widabo꞉ mo꞉da꞉dalega, gili gido꞉fo꞉ amilo꞉ hena꞉mu bo꞉lo꞉ a꞉no꞉ a꞉naka fifila꞉sa꞉ga꞉ ta꞉fo꞉ ha꞉na꞉bi. 15 Madi 11.24,Yud 1.7Niyo꞉ gimo꞉wo꞉ hendele so꞉lo꞉l. Godeya꞉ kaluka꞉isalelo꞉ mo꞉walilab ho꞉len a꞉namio꞉, amisa꞉n wenamilo꞉ hida꞉yo꞉ fa꞉la꞉doma꞉ib a꞉ma꞉yo꞉, hida꞉yo꞉ Sodom dia꞉ Gomola dia꞉ma꞉lo꞉ dia꞉ib a꞉no꞉ tininima꞉ib.

16 Luk 10.3,Lom 16.19“Gio꞉ dabuma! Sibi ko꞉lo꞉ saila gasalo꞉ sab amilo꞉ ha꞉nan aumbo꞉, niyo꞉ gio꞉ sibi o꞉ngo꞉ ko꞉lo꞉ iliga꞉to꞉l. A꞉la꞉fo꞉ko꞉lo꞉ gio꞉ sia꞉likiyo꞉, asulo꞉ nafale diaki, ha꞉sa dowa꞉bi. 17 Luk 12.11-12Gio꞉ dinafa dowa꞉bi. Kalu nolba꞉yo꞉ gio꞉ ta꞉lia꞉sa꞉ga꞉, ini ganisololo꞉wa mo꞉walilima꞉ib. A꞉la꞉ta꞉ga꞉ ili tolo꞉ wida꞉sen ayamio꞉ tililia꞉ ha꞉na꞉sa꞉ga꞉ yame tandema꞉ib. 18 Ne wiya a꞉la꞉ta꞉ga꞉yo꞉, nolba꞉yo꞉ gio꞉ tililia꞉ga꞉ gamani bo꞉fo꞉lowan kalulo꞉ amio꞉lo꞉, a꞉la꞉ta꞉ga꞉ misa꞉ kalu alando꞉ a꞉namio꞉lo꞉ mo꞉walilima꞉niki tililia꞉ ha꞉na꞉ib. A꞉la꞉ta꞉ga꞉ ililo꞉ gi ko꞉lo꞉ mo꞉walilab a꞉na ilikiyo꞉, gio꞉ ne o꞉lia꞉ sia꞉likilo꞉ ba꞉da꞉len o꞉lia꞉ da꞉da꞉len o꞉lia꞉ a꞉no꞉ misa꞉ kalumo꞉wo꞉lo꞉, ha꞉la꞉ kalu imo꞉wo꞉lo꞉ kalaba sama꞉ki gab. 19 Ko꞉sega iliyo꞉ gio꞉ mo꞉walilalega, giliyo꞉ a꞉ma꞉la꞉bo꞉ o꞉b sa꞉ma꞉no꞉wa꞉le, waga sa꞉ma꞉no꞉wa꞉le a꞉la꞉bo꞉ kele asula꞉so꞉bo. Ho꞉len a꞉naka gililo꞉ a꞉ma꞉la꞉ sa꞉ma꞉no꞉wo꞉ gimo꞉wo꞉ dimia꞉ib. 20 Yo꞉n 14.26Mo꞉wo꞉ to a꞉no꞉ ginin ka sa꞉ma꞉iba. Ko꞉sega Dowa꞉ Mama eyo꞉ giya a꞉la꞉ta꞉ga꞉ sa꞉ma꞉ib.

21-22 Mai 7.6,Madi 10.35, Mak 13.12, Luk 21.16“Gio꞉ ni wiyo꞉ ta꞉lisab ko꞉lo꞉, kaluka꞉isale tambowa꞉yo꞉ gimo꞉wo꞉ kulufa꞉yo꞉wo꞉ alan doma꞉ib. Ho꞉len a꞉namio꞉ kalu noma꞉yo꞉ ene aoleyo꞉ sana soma꞉ki teledoma꞉ib. Iyaya꞉yo꞉ ene inso꞉wo꞉ sana soma꞉ki teledoma꞉ib. A꞉la꞉ta꞉ga꞉ so꞉wa iliyo꞉ iya o꞉lia꞉ ano o꞉lia꞉mo꞉wo꞉ a꞉la꞉iyaki, iyo꞉ sana soma꞉ki teledoma꞉ib. Ko꞉sega kaluka꞉isale abeyo꞉ hida꞉yo꞉ a꞉namio꞉ halaido꞉ dofo꞉ko꞉ ha꞉na꞉la꞉ga꞉ eleya edalega, Gode eyo꞉ iyo꞉ asuwa꞉takiyo꞉ a꞉ma꞉la꞉ gasilia꞉ib.

23 “Hen imilig no amio꞉ gimo꞉wo꞉ hida꞉yo꞉ ko꞉li ko꞉lilo꞉ dimialega, hen nowa bo꞉bo꞉ge ha꞉na꞉bi. A꞉la꞉do꞉ so꞉lo꞉lo꞉ mo꞉wo꞉ we. Gio꞉ sia꞉likiyo꞉, Isolael hen usamilo꞉ amisa꞉no꞉ tambo semo꞉ ililila꞉ elena, Kalule Dowo꞉ e a꞉naka mia꞉ib.

24 Luk 6.40,Yo꞉n 13.16, 15.20“Kaluka꞉isaleya꞉ siwa꞉l amio꞉, tili wida꞉sen kaluwa꞉ wi a꞉ma꞉yo꞉ ilo꞉ widan kaluwa꞉ wi a꞉no꞉ mo꞉tininima꞉ib. A꞉la꞉ta꞉ga꞉ nanogdo꞉ dian kaluwa꞉ wi a꞉ma꞉yo꞉, ini misa꞉ kaluwa꞉ wi a꞉no꞉ mo꞉tininima꞉ib. 25 Madi 9.34,12.24, Mak 3.22, Luk 11.15Tili wida꞉sen kalu iyo꞉ ini widan kalu o꞉leo꞉ngo꞉ doma꞉no꞉wo꞉ o꞉li. A꞉la꞉ta꞉ga꞉ nanogdo꞉ dian kalu iliyo꞉ ini misa꞉ kalu o꞉ngo꞉ doma꞉no꞉wo꞉ o꞉li. Alo꞉ biso꞉mo꞉wo꞉, ‘Mama mogago꞉wa꞉ misa꞉ kalu, Bia꞉sabul a꞉no꞉ geka꞉’ a꞉la꞉sio꞉lalega, iliyo꞉ a a꞉namilo꞉ sa꞉sen kalu imo꞉wo꞉lo꞉ mada mogagi sa꞉laki gab.

26 Mak 4.22,Luk 8.17“Giliyo꞉ kalu i a꞉no꞉ tagila꞉so꞉bo. Mo꞉wo꞉ kelego꞉ go꞉lula꞉fo꞉likilo꞉ da꞉lab a꞉no꞉, tif amio꞉ tambo kalaba fa꞉la꞉doma꞉ib. A꞉la꞉ta꞉ga꞉ kelego꞉ wo꞉no꞉lelo꞉ delen a꞉no꞉ kaluka꞉isaleyo꞉ tambo asuluma꞉ib. 27 To nilo꞉ gimo꞉lo꞉ sololi amilo꞉ sio꞉ a꞉no꞉ giliyo꞉ ho꞉lena sa꞉la꞉bi. A꞉la꞉ta꞉ga꞉ nilo꞉ gimo꞉lo꞉ ka꞉la꞉n amilo꞉ wo꞉no꞉lelo꞉ sio꞉ a꞉no꞉, giliyo꞉ kalaba kagafo꞉liki kaluka꞉isalemo꞉wo꞉ ho꞉le sa꞉la꞉bi. 28 Lom 8.31,Ya꞉m 4.12Kalu i a꞉ma꞉yo꞉ gi do꞉mo꞉wo꞉ o꞉li sana soma꞉ib, ko꞉sega gi mela꞉no꞉ mama o꞉lo꞉ mo꞉goma꞉ib ko꞉lo꞉, kalu i a꞉no꞉ tagila꞉so꞉bo. Ko꞉sega gio꞉ Godeyo꞉ ko꞉lo꞉ tagila꞉bi. Mo꞉wo꞉ mama mela꞉no꞉ o꞉lia꞉ do꞉mo꞉ o꞉lia꞉yo꞉ de hen ami ta꞉takilo꞉ mogagila꞉ma꞉no꞉ a꞉no꞉ halaido꞉wo꞉ eya a꞉lab. 29 O꞉ba꞉ galin a꞉no꞉ o꞉ngo꞉malo꞉ngo꞉ dowo꞉ ko꞉lo꞉, magede a꞉namio꞉ o꞉ba a꞉la꞉yo꞉ mole us imiliseya꞉ kililia꞉sen. Ko꞉sega o꞉ba꞉ galin dalale sab a꞉namio꞉ imilig nowo꞉ hena sulufo꞉ ti ha꞉na꞉lalega, Go꞉la꞉yo꞉ o꞉ba꞉ a꞉no꞉ mada ba꞉da꞉lab. 30-31 Madi 6.26O꞉ba꞉ galin modo꞉ sab a꞉no꞉ gili tinio꞉ ko꞉lo꞉, Gode eyo꞉ gio꞉ mada dinafa ba꞉da꞉lab. A꞉la꞉ta꞉ga꞉ Gode eyo꞉ gili misa꞉ fo꞉no꞉ tambo agelelia꞉sa꞉ga꞉yo꞉ asululi ko꞉lo꞉lab. A꞉la꞉fo꞉ko꞉lo꞉ gio꞉ tagila꞉so꞉bo.

32 “A꞉la꞉fo꞉ko꞉lo꞉ kaluka꞉isale abeyo꞉ ‘Ne Kelisoka꞉’ a꞉la꞉bo꞉ ko꞉lo꞉ kaluka꞉isaleya꞉ siwa꞉la sa꞉lalega, niyo꞉lo꞉ Hebene halonamio꞉ Dowa꞉ siwa꞉l amio꞉ ‘E nino꞉ka꞉’ a꞉la꞉bo꞉ sa꞉ma꞉no꞉. 33 Mak 8.38,Luk 9.26, 2Tim 2.12Ko꞉sega kaluka꞉isale abeyo꞉ kaluka꞉isaleya꞉ siwa꞉l amio꞉ ne gola ba꞉daki, ni wiyo꞉ mo꞉sa꞉lalega, Hebene amio꞉ Dowa꞉ siwa꞉l amio꞉ niyo꞉lo꞉ e gola ba꞉daki, e wiyo꞉lo꞉ mo꞉sa꞉ma꞉no꞉.

34 “Giliyo꞉ ne mio꞉ we, sagalo꞉ ha꞉salo꞉ mesa꞉no꞉ ko꞉lo꞉ dia꞉ mio꞉lo꞉b a꞉la꞉bo꞉ asula꞉so꞉bo. Ne wena yakiyo꞉ ha꞉salo꞉ mesa꞉no꞉ dia꞉ mio꞉ma. Ko꞉sega niyo꞉ helebesi o꞉lia꞉ dia꞉ mia꞉no꞉. 35 Mai 7.6Ne mio꞉ we,

37 “Kalu abeyo꞉ e iya o꞉lia꞉ ano o꞉lia꞉yo꞉ mada alan asulakilo꞉, nelo꞉ mo꞉dinafa asulab a꞉no꞉, ni so꞉lo꞉ doma꞉no꞉wo꞉ mo꞉ililo꞉. Kalu abeyo꞉ ene ida꞉ o꞉lia꞉ inso꞉ o꞉lia꞉yo꞉ mada alan asulakilo꞉, nelo꞉ mo꞉dinafa asulab a꞉no꞉, ni so꞉lo꞉ doma꞉no꞉wo꞉ mo꞉ililo꞉. 38 Madi 16.24-25,Mak 8.34-35, Luk 9.23-24, 17.33, Yo꞉n 12.25Kalu abeyo꞉ ene i malano꞉ eneno꞉ dia꞉sa꞉ga꞉yo꞉ ne mo꞉kudu yalega, ni so꞉lo꞉ doma꞉no꞉wo꞉ mo꞉ililo꞉.*Ho꞉len a꞉namio꞉ Lom gamani a꞉ma꞉yo꞉ kalu nowo꞉ sana soma꞉niki da꞉fea꞉sa꞉ga꞉yo꞉, kalu a꞉ma꞉yo꞉ i malano꞉ ene dia꞉ga꞉ soma꞉no꞉ hena ha꞉nan ko꞉lo꞉, Ya꞉suwa꞉lo꞉ bale sio꞉ we, Keliso kaluka꞉isaleyo꞉lo꞉ soma꞉no꞉ a꞉naka dimidalia꞉ga꞉ hamana꞉ki sio꞉. 39 Kaluka꞉isale abeyo꞉ ene mela꞉no꞉wo꞉ kanulu ta꞉li dofo꞉lalega, ene mela꞉no꞉ a꞉no꞉ sulu ha꞉na꞉ib. Kaluka꞉isale abeyo꞉ ne wiya a꞉la꞉ta꞉ga꞉ ene mela꞉no꞉wo꞉ walalega, ene mela꞉no꞉wo꞉ dia꞉ib.

40 Mak 9.37,Luk 10.16, Yo꞉n 13.20“Kalu o꞉ba꞉le gililo꞉ sagala꞉likilo꞉ tili dowab a꞉no꞉, nemo꞉ sagala꞉liki tili dowab. A꞉la꞉ta꞉ga꞉ kalu nelo꞉ sagala꞉likilo꞉ tili dowab a꞉no꞉, nelo꞉ iliga꞉fo꞉ o꞉mo꞉wo꞉lo꞉ sagala꞉liki tili dowab. 41 Kalu abeyo꞉ ‘kalu we dinali sa꞉lan kalulo꞉b’ a꞉la꞉asula꞉liki, kalu a꞉no꞉ sagala꞉liki tilidowalega, emo꞉wo꞉ wa꞉l kililiakiyo꞉, dinali sa꞉lan kalu o꞉mo꞉lo꞉ kililian auka kililia꞉ib. A꞉la꞉ta꞉ga꞉ kalu abeyo꞉ ‘we digalo꞉ kalulo꞉b’ a꞉la꞉asula꞉liki, kalu a꞉no꞉ sagala꞉liki tilidowalega, emo꞉wo꞉ wa꞉l kililiakiyo꞉, digalo꞉ kalu o꞉mo꞉lo꞉ kililian auka kililia꞉ib. 42 A꞉la꞉fo꞉ko꞉lo꞉ kalu abeyo꞉ wilo꞉ma kalu nowo꞉ ba꞉da꞉ga꞉yo꞉, ‘e Kelisolo꞉b’ a꞉la꞉ asula꞉sa꞉ga꞉yo꞉, hido꞉ ho꞉no꞉ emo꞉ wasu mealega, kalu a꞉ma꞉ ene wa꞉l dia꞉no꞉wo꞉ mada mo꞉sulu ha꞉na꞉no꞉, hendeleyo꞉ ko꞉lo꞉ dia꞉ib.”