26
Tomotau Yai Nuanua Iesu Ina‑nau‑vi‑anigi
(Marika 14:1-2; Luke 22:1-2; Ioni 11:45-53)
Ka ya vona mamanaina tanoi iakwa, e Iesu tauna a tau vi‑muni‑waiwai vonei, ivona, “Avaha uanamanei auyewa ainua na‑iakwa, e Itouvuha Toneina vinꞌ‑omo. Ka tuta‑nana wayahina yauke, Tauna Vi‑tomotau, inꞌ‑am‑veneneyeu, e ai nahenahea itutu‑pwatau.” NiT 12:1-27; Mat 20:18.
Ka tau vi‑nomu mata‑genai, ka me Isiraeli yai tau eta‑naonao iomo tau vi‑nomu ananina, ana wava Kaiapasi, ya manua ani‑vainena wayahina, ka inau‑hohona, ka ivi‑nua‑hauhau medeina yai vitupu wayahina Iesu ipoyꞌ‑avini ina‑nau‑vi‑anigi. Kadu yai etawana ivo‑vi‑aiai deina. Ka iawaeha, e ivona, “Eha tonei ana tuta nihenina kavunui. Aituhu kadewei deina, apaina tomotau inua‑goyo, ka ivitana‑wahewahe ananina, ka vitana ananina inau‑vevewanei wayahika.”
Meagai Betani Wayahina
(Marika 14:3-9; Ioni 12:1-8)
Ka Iesu meagai Betani wayahina mamaei. Ka meagai‑nana wayahina aitam onoto ana wava Simoni mamaei, ka yaiana ivi‑wahani “Simoni Tau Lepero” iuna nonova muya lepero ininina epei, kate a lepero avaha iakwa. Ka Iesu tauna nui imamaei ya manua nihenina. Ka Iesu yaiana nui iamam. Ka aitam vavine omo manua‑nana wayahina, ka aitam gam omanei, ka gamna vivane hanu ana wava alabasiteraV wayahina inau‑vevewanei, ka nihenina daudau manina ahiahina mamaei, ka patana ani‑vainena. Akaka vavinena omo Iesu wayahina, e daudauna Iesu unununa wayahina ito‑iwaha‑yehai. Luk 7:37-38.
Ka avaha a tau vi‑muni‑waiwai dewana idueyei, taui inua‑goyo vavinena wayahina, ka taui matataui ivonavona, “Ia! Daudauna patana ani‑vainena, ka vavinena daudauna habuhabuna ito‑iwaha‑kavokavovo iakwa. Aituhu daudauna katꞌ‑aimwaneye, patana ani‑vainena kata‑vaniahe, e tau payapayaya kata‑vene. Dewana vidoha deina.”
10 Ka Iesu avaha yai nuanua tanoi anamanei, ka vi‑tanaiei, ivona, “Aviani wayahina vavine taina uapa‑goyogoyoei? Ya dewana wayahiu vinꞌ‑omo ya dune‑nuanuai wayahina, ka yauke anau‑kaiwei dewana wayahina. 11 Tuta tepakaia wayahina tau payapayaya nui umamaei auyewa aitamoata aitamoata wayahia. Kate yauke eha deina. Tuta kutakutana ana heta wayahina nui kamamaei. V.V 15:11. 12 Ka tutana daudauna ininiua ito‑iwahi, tauna ininiu vo‑vi‑aiaia au unuvovo wayahina deina. 13 Ka memeanina nuami vi‑tupatupa, kate avonemi, tuta tepakaia wayahina, aveta baina wayahina tomotau vaneau ahiahina inau‑waheyei, vavine taina ya dewana itomatomani, ka vavine taina anꞌ anamana ivo‑vi‑natei deina.”
Iudasa Ka Tau Vi‑nomu Mata‑genai
(Marika 14:10-11; Luke 22:3-6)
14 Iakwa, e aitam a tau vi‑muni‑waiwai ai yau 12 wayahia ni‑tawanei, e omo tau vi‑nomu mata‑genai wayahia. Tauna ana wava Iudasa me Kariota. 15 Ka Iudasa vi‑tanaiei, ivona, “Aituhu Iesu avi‑nua-hauhauei, e aituhu anꞌ‑am‑veneneyei nimamia, ai vi‑am kina au nau‑pata wayahina uveneu?” Ka taui iawaehei a nau‑pata vivane 30 kina silivaV wayahina, ka auyewana iaiavi nimana. Sek 11:12; Ioni 11:57. 16 Ka babau‑nana wayahina Iudasa vi‑putu dunedune tuta ahiahina na‑vaniahei, e vi‑nua‑hauhauei nimaia.
Iesu Tauna A Tau Hae Nui Itouvuha Toneina Iamam
(Marika 14:12-21; Luke 22:7-13; Ioni 13:21-30)
17 Itouvuha Toneina a vi‑manamana vivane auyewa ai yau 8. Ka auyewa naona wayahina, Iesu a tau vi‑muni‑waiwai iomo wayahina, e ivi‑tanaiei, ivona, “Medeina yam nuanua Itouvuha Toneina amna wayahina? Aveta baina avo‑vi‑aiaia kanꞌ‑ania?” NiT 12:14-20.
18 Ka Iesu aitam onoto ana wava tomani, ka vonei, “Una‑ne Ierusalem wayahina, ka onotona umataedei deina, una‑vona, ‘Yama tau viwavenena ivona, “Yau tuta ananina avaha vinꞌ‑omo. Wayahina, yau nuanua yauke au tau vi‑muni‑waiwai nui anꞌ‑omo wayahima, e Itouvuha Toneina anꞌ‑am yam manua nihenina.” ’ ” 19 Ka a tau vi‑muni‑waiwai ine, e ya vonana ivi‑ateteyei, e Itouvuha Toneina anꞌ am ivo‑vi‑aiaia.
20 Munia babau avaha ionu iakwa, e Iesu tauna a tau vi‑muni‑waiwai ai yau 12 nui avaha inau‑hohona manua‑nana nihenina, e aniani awaniana idaudauva.a Tuta nonova me Isiraeli yai dewa deina. Tutana iamam, aniani ibou niwania, ka tomotau awaniana idaudauva baimia, ka iamam deina. 21 Ka iamam, e Iesu vonei, “Memeanina nuami vi‑tupatupa, kate avonemi, aitam wayahimia evi‑nua‑hauhau.”
22 Ka taui avaha inononi, inua‑vita ananina. Ka aitamoata aitamoata wayahia ivi‑tanatanaiei, ivona, “Kauvea, kaiwadi, yauke?”
23 Ka Iesu vona‑nau‑patei, ivona, “Tauna au niau aitam, ka nui amam biahoi aitamoata wayahina, kate apaina vi‑nua‑hauhau au havia wayahia. Sam 41:9. 24 Nonova Iginuma nihenina tau apa‑taputapu Tauna Vi‑tomotau yanꞌ aniga iapa‑taputapuei. Ka yauke, Tauna Vi‑tomotau, anꞌ‑aniga apa‑taputapu‑naia deinake. Kate aioi tauna vi‑nua‑hauhau wayahina! Iuna tauna a dewa‑yaiyai ananina, kadu ya ini‑yauyau ananina na‑vaniahei. Aituhu eha ta‑tupua, tauna ta‑vidoha deina.”
25 Ka Iudasa, tauna vi‑nua‑hauhauei, ivona, “Tau Viwavenena, vona tunuhina, eha yauke?”
Ka Iesu ivona, “Ika, wamke. Iuna avaha eawaehei deina, a?”
SakarameniV
(Marika 14:22-26; Luke 22:14-23; 1 Korinita 11:23-25)
26 Ka iamam, ka Iesu palaua aitam epei, nau‑kaiwa Yaubada wayahina, pakeua, e a tau vi‑muni‑waiwai venei. Ka vonei, “Unꞌ‑epei, unꞌ‑ania. Taina ininiu.”
27 Iakwa, e tauna aitam vei na wainaV epei, nau‑kaiwa Yaubada wayahina, e venei. Ka ivona, “Habuhabumi vei taina wayahina una‑nim. 28 Taina dayahiu. Yauke aito‑iwahi, ka awaeha vovouna avevewanei tomotau habuhabui wayahi. E taui yai goyona a nua‑piahi avi‑maiei deina. Sek 9:11; NiT 24:8; Ier 31:31-34; 1Ko 10:16. 29 Vona ahiahina avonemi, auyewa ataina na‑iakwa, e wainaV habuhabuna avihahaiei a itoava auyewana wainaV vovouna kana‑nim Amau ya pai veimea nihenina wayahina.”
30 Dewana munina, aitam ahe pai awa‑dava Yaubada wayahina iahei. Iakwa, e manua‑nana ini‑tawanei, ine Oya Olive wayahina. Luk 22:39; Ioni 18:1.
Pita Ya Vona‑dabadaba
(Marika 14:27-31; Luke 22:31-34; Ioni 13:36-38)
31 Ka Iesu vonei, ivona, “Ioyoma taina habuhabumi yami vitumahana na‑ihanua, iuna dewaia ivinꞌ‑omo yauke taua wayahiua, ka uni‑tawaneu una‑novo. Dewaia ivinꞌ‑omo wayahiua deinake, iuna apa‑taputapu dewaia wayahia Iginuma nihenina mamaei. Yaubada ivona,
 
‘SipiV a tau dune‑vi‑avina avunui,
Ka sipiV habuhabui iyavuyavuta ina‑novo.’ Sek 13:7; Ioni 16:32.
 
32 Ka yau mini‑havine munina, yauke ana‑ne papani Galili wayahina, ka tenoke apotapotami unꞌ‑omo wayahiua.” Mat 28:7, 16.
33 Ka Pita ivona, “Kaiwadi, taui habuhabui ini‑tawanem, kate yauke eha. Eha aitam tuta tepakaia wayahina ana‑dewe deina!”
34 Ka Iesu vona‑nau‑patei, ivona, “Memeanina nuam vi‑tupatupa, kate avonem, ioyoma taina wamke ena‑vona, ‘Eha Iesu atꞌ‑anamane.’ Ka yam dewa taina ededewei tuta aitonu wayahia, ka munia kamkam onotona yana tou kanononi.” Mat 26:69-75.
35 Kate Pita ivona, “Eha ana‑dewe deina. Aituhu inau‑vi‑anigiu, eha ani‑tawanem deinake.” Ka tau vi‑muni‑waiwai habuhabui ivonavona aitamoata deina.
Iesu Viama Amana Wayahina
(Marika 14:32-42; Luke 22:39-46)
36 Ka Iesu tauna a tau vi‑muni‑waiwai nui iomo aitam baguna ana wava Gedisemane wayahina, ka vonei, ivona, “Itomi ami yau 8 umanuena baina, ka yauke ana‑nei tenoke aviama.” 37 Ka nui a tau vi‑muni‑waiwai aitonu vituei, vivane Pita, ka Sebedi natunatuna ainua. Ka tauna ana inahe vi‑putu, ka tauna nua‑vita, ka nuanua ananina dewa vitana tepana wayahina mamaei. 38 Akaka tauna aitonu vonei, “Yauke nuau ivita ani‑vainena. Eha ani‑hoina anꞌ‑aniga vihana wayahina. Ami itonu nau‑wawanimi baina umamaei, e nui kadune‑vivinika.” Ioni 12:27.
39 Ka tauna ni‑tawanei ine eha bana, ka vi‑kabubu tepana tanopia, ka viama, “Amau, aituhu ana pata, aviamem viha ana vei taina evituei wayahiua, e apaina eha avaniahe. Kate yau nuanua ananina vivane yam nuanua adedewei, ka eha nuanuau yau nuanua adewe.”
40 Ka tuta eha ani‑hoina iakwa, e tauna mavina a tau vi‑muni‑waiwai aitonu wayahia, ka taui iaino‑ainei. Wayahina, tauna vi‑tanaiei, ivona, “Pita, medeina? Ami itonu eha ami pata udunedune wayahiu babau aitamoata wayahina, a? 41 Itomi nau‑wawanimi udune‑vivinimi, kadue uviama. Aituhu eha uviama, apaina memeanina Satana na‑nonomi, e dewa goyona udewei! Nuami wayahina uawaeha aitamoata wayahiua, kate ininimi iaihanua.”
42 Ka tauna ni‑tawanei tuta vꞌ‑inuana wayahina, e viama. Ivona, “Amau, aituhu nau‑wawaniu viha ana vei taina ana‑nim, akanai deina. Iuna yau nuanua ananina yam nuanua avi‑ateteyei.”
43 Ka tutana mavi‑havine, taui iaino‑aine‑havinei vaniahai. Iuna matai dududuna. 44 Wayahina, ni‑tawane‑havine tuta vꞌ‑itonuna wayahina, e viama. Ka ya viama aitamoata.
45 Ka viamana iakwa, mavina a tau vi‑muni‑waiwai wayahia, ka vi‑tanaiei, ivona, “Ia! Kaiwadi, itomi kadue udaudauva uaino‑ainemi, ka uvi‑yawai a itoava ataina wayahina? Udu! Babau‑nana omomoi. Eha ani‑hoina tau goyogoyona iomomo, e yauke, Tauna Vi‑tomotau, ipoyꞌ‑aviniu. 46 Umini kana‑ne. Iuna au tau vi‑nua‑hauhau avaha omomo tenoke.” Ioni 14:31.
Tomotau Iesu Ipoyꞌ‑avini
(Marika 14:43-50; Luke 22:47-53; Ioni 18:3-12)
47 Iesu vonana vonavona, ka Iudasa omo. Tauna aitam ai yau 12 wayahia. Ka yoko ananina na inamaia ka na waipaia nui iomomo. Tau vi‑nomu mata‑genai, ka me Isiraeli yai tau eta‑naonao yokoia ivi‑tunei, e Iesu ipoyꞌ‑avini. 48 Ka Iesu a tau vi‑nua‑hauhau avaha iaiaya venei. Ivona, “Tauna amaoi vivane Iesu. Onoto‑nana upoyꞌ‑avini.” 49 Ka Iudasa omo tunuhina Iesu wayahina, ka ivona, “Tau Viwavenena, ioyoma ahiahina!” E Iudasa Iesu maoi.
50 Ka Iesu vonei, “Au niau, yam dewa ededewei, a?” Wayahina, ononotoi tupwai ivo‑kwayavoni, e Iesu ipoyꞌ‑avini. 51 Ka Iesu a tau vi‑muni‑waiwai aitam avaha dewana dueyei, yana inama epei, e tau vi‑nomu ananina ya tau paisewa aitam vunui, e tanihana upwa‑ohoi. Ioni 18:26.
52 Kate Iesu vonei, “Yam inama a pai vi‑ai nihenina ebou‑havinei. Iuna aituhu aviyaivia yai inama iepei, apaina mani tomotau na inamaia iomo ivunui, ina‑nau‑vi‑anigi. Nao 9:6; SiV 13:10. 53 Ataina, aituhu yau nuanua, au pata Amau aviamei, e tauna anelose yoko ai yau 72,000 vi‑tune inꞌ‑omo wayahiua ivi‑naua wayahiu.a Iesu yana vona vivane legioni ai yau 12. Wayahina, aituhu legioni ai yau 12 kaiaiavi, habuhabui ai yau 72,000. Ka Iesu yana vona anꞌ anamana taina. Aituhu tauna ya nuanua, akanai Amana anelose habu‑vainei vi‑tunei iaivaitei. Kate eha ya nuanua deina, iuna tauna avaha awaehei tomotau ina‑nau‑vi‑anigi. (Edu legioni Vona nihenina.) 54 Kate aituhu aviama deina, eha ana pata apa‑taputapu‑naia Iginuma nihenina inꞌ‑omo inau‑yehai. Iuna Iginuma nihenina apa‑taputapu‑naia imamaei, e imai‑voneka aviani ataina idedeweyeu akanai deina.”
55 Ka Iesu yokoia vi‑tanaiei, ivona, “Itomi medeina na inamaia ka na waipaia uvinꞌ‑omo wayahiua upoyꞌ‑aviniu? Kaiwadi, unuanua yau tau nau‑havia habuhabui aeta‑naoi? Eha. Itomi avaha uanamaneu. Auyewa aitamoata aitamoata nihenina Manua Vito‑pota nihenina nui kamanuena, e aviwavenemi, ka eha uta‑poyꞌ‑aviniu. Luk 19:47; 21:37. 56 Kate dewaia habuhabui ivinꞌ‑omoi iuna tau apa‑taputapu yai apa‑taputapu wayahiu nau‑wawani ivinꞌ‑omo deina.”
Ka ya vonana iakwa, e a tau vi‑muni‑waiwai habuhabui inovo‑tawanei.
Iesu Ivi‑tanatanaiei
(Marika 14:53-65; Luke 22:54-55, 63-71; Ioni 18:13-14, 19-24)
57 Ka yokoia Iesu ipoyꞌ‑avini ineiei tau vi‑nomu ananina ana wava Kaiapasi ya manua wayahina. Iuna veimea a tau viwavenena, kadu me Isiraeli yai tau eta‑naonao avaha manua‑nana nihenina inau‑hohoni, ipotapota. 58 Ka Pita tupwana bana mamanaina wayahina vi‑muniei, ka omo manua‑nana a tutu‑gana wayahina. Ka munia inu, e tau nau‑havia nui imanuena, iuna ya nuanua vitana matana a vi‑nua‑dadana na‑nononi.
59 Ka tau vi‑nomu mata‑genai, kadu Sanederini yoko habuhabui inaunau‑nene tau vitupu wayahia, iuna yai nuanua tau vitupu inꞌ‑omo ivitupu Iesu wayahina, e yai hae‑nana ana pata Iesu ina‑nau‑vi‑anigi. 60 Ka tau vitupu habuhabui iomomo, ka ihaehaeyei, kate eha Iesu ya goyona ita‑vaniahe yai hae‑naia nihenia. Pai nau‑yehata wayahina, onoto ainua ivinꞌ‑omo, 61 ka ivona, “Onoto taina ivona, ‘Yauke au pata Yaubada ya Manua Vito‑pota avita‑vovoni, ka auyewa aitonu ai heta nihenia ayone‑havinei.’ ” Ioni 2:19-21.
62 Ka tau vi‑nomu ananina mini, ka Iesu vi‑tanaiei, ivona, “Medeina? Hae taina enononi? Aviani anꞌ anamana?” 63 Ka Iesu eha ya vi‑tanai ta‑nau‑pata.
Wayahina, tau vi‑nomu ananina vonei, ivona, “Aveimeyem Yaubada Yawayawaina a wavea, e yau vi‑tanai taina enau‑patei. Taum vivane Tau Ito‑yavuha‑nana, Yaubada Natu‑hoina, o eha?” Isa 53:7; Mat 27:12.
64 Ka Iesu vona‑nau‑pata, ivona, “Ika. Yam vonana deinake. Kate habuhabumi ataina unau‑hohoni baina avonemi unononi. Tuta tepakaia wayahina Tauna Vi‑tomotau ududueyeu Tauna Bagibagi‑vavaha ateina amanuena, kadu ududueyeu you nihenina amavimavina.” Sam 110:1; Dan 7:13; Mat 24:30.
65 Ka tau vi‑nomu ananina avaha vonana nononi, tauna ana heta ana kwama si‑yehia pai dune ya nua‑goyo wayahina, ka ivona, “Ia! Onotona ana heta avaha goyona Yaubada wayahina voneka. Eha nau‑wawanika mani hae kanononi. Akanai ataina kavi‑nua‑dadani, a? Mat 9:3; Ioni 10:33. 66 Itomi medeina unuanua?”
Ka taui inau‑hohoni ivona, “Tauna nau‑wawani nꞌ‑aniga ya vonana wayahina!” Lev 24:16; Ioni 19:7.
67 Ka iomo, imimini‑vivini, ka iaiwani tepana, ka nimaia ivunuvunui. Ka tupwai ipiapiahi, Isa 50:6; 53:5. 68 ka yai viam‑nonona wayahina ivinepei, ivona, “O Tau Ito‑yavuha. Enꞌ‑apa‑taputapueai. Koiaka vunum?”
Pita Iesu Vi‑ebuei
(Marika 14:66-72; Luke 22:56-62; Ioni 18:15-18, 25-27)
69 Ka Pita atuboua manuena, ka aitam tau paisewa ahabana omo wayahina ka ivona, “Taum kadue Iesu me Galili nui adueyemi.”
70 Kate Pita tomotaui habuhabui mataia tana‑tavuna, ivona, “Kaiwadi. Aviani wayahina eipuipupu? Eha atꞌ‑anamane.”
71 Ka Pita mini, e ine tutu‑gana awana wayahina, e kadu aitam ahabana dueyei, e yaiana vonei, “Udueyei. Onoto taina Iesu me Nasareta nui ini‑awana.”
72 Ka Pita tana‑tavuna‑havine, kadu vona‑vanevane. Ivona, “Ataina Yaubada matana avona tunutunuhina wayahimia. Eha onotona atꞌ‑anamane!”
73 Tuta eha ani‑hoina munia wayahina, taui nui imimini iomo Pita wayahina, ka ivonei, ivona, “Vona tunutunuhina, avaha anamanem wamke aitam wayahia! Iuna yam ponaitu aitamoata papani‑nana wayahina.”
74 Akaka tauna ivona, “Eha onotona atꞌ‑anamane! Aituhu avitupu, nau‑wawaniu Yaubada dewa‑yaiyaieu ananina!” Ka vo‑kwayavonina kamkam onotona toutou. 75 Iakwa, e Pita Iesu yana vona wayahina nuani, vivane, “Ioyoma taina wamke ena‑vona, ‘Eha Iesu atꞌ‑anamane.’ Ka yam dewana edewei tuta aitonu wayahia, ka munia, kamkam onotona yana tou kanononi.” Ka Pita ine tutu‑gana upuna, ka vi‑mohai, ka na ini‑yauyauna toutou ani‑vainena. Mat 26:34.

26:2: NiT 12:1-27; Mat 20:18.

26:7: Luk 7:37-38.

26:11: V.V 15:11.

26:15: Sek 11:12; Ioni 11:57.

26:17: NiT 12:14-20.

a26:20: Tuta nonova me Isiraeli yai dewa deina. Tutana iamam, aniani ibou niwania, ka tomotau awaniana idaudauva baimia, ka iamam deina.

26:23: Sam 41:9.

26:28: Sek 9:11; NiT 24:8; Ier 31:31-34; 1Ko 10:16.

26:30: Luk 22:39; Ioni 18:1.

26:31: Sek 13:7; Ioni 16:32.

26:32: Mat 28:7, 16.

26:34: Mat 26:69-75.

26:38: Ioni 12:27.

26:46: Ioni 14:31.

26:51: Ioni 18:26.

26:52: Nao 9:6; SiV 13:10.

a26:53: Iesu yana vona vivane legioni ai yau 12. Wayahina, aituhu legioni ai yau 12 kaiaiavi, habuhabui ai yau 72,000. Ka Iesu yana vona anꞌ anamana taina. Aituhu tauna ya nuanua, akanai Amana anelose habu‑vainei vi‑tunei iaivaitei. Kate eha ya nuanua deina, iuna tauna avaha awaehei tomotau ina‑nau‑vi‑anigi. (Edu legioni Vona nihenina.)

26:55: Luk 19:47; 21:37.

26:61: Ioni 2:19-21.

26:63: Isa 53:7; Mat 27:12.

26:64: Sam 110:1; Dan 7:13; Mat 24:30.

26:65: Mat 9:3; Ioni 10:33.

26:66: Lev 24:16; Ioni 19:7.

26:67: Isa 50:6; 53:5.

26:75: Mat 26:34.