18
Yaromi Yai Gumam ari kiapanom bei erongua akai yai ori morangua kam
Mk 9:33-37; Lk 9:46-48
Yesu yaromi ka i yo di moingoro ena mouwomdi finga ari yokamai Yesu moingui tei ure “Eramom Yai Gumam kiapanom bei norongua akai tei moingui ari muruwo bire erome?” diro mina wako teingoro * Lk 22:24 ena Yesu gan gawo uwom boiro akiro uro gama yokamai gumanomdi tei dongoro ariro moingoro ena Yesu epe dume. “Na ne yokamai kawom di ereiye, ‘Ne yokamai nomanenom si awa tere gan gawo moinguamere epe moikenainga ena iran ne yokamai Yai Gumam ari kiapanom bei erongua akai tei ikai kinaimie. Te kakom kakom ne yokamai kinaimie.* Mt 19:14; Mk 10:15 Nenta kam bire dero te gan gawo tokamere epe morangua yaromi ari muruwo Yai Gumam ari kiapanom bei erongua akai tei moingui bire erowamie.* Mk 10:43-44 Te nenta “Na kokonan benaiye,” di fire ena gan ta epe akire di towangua yaromi epemere na akire di narowamie,’ na epe di ereiye,” Yesu di erome.* Mt 10:40; Lk 10:16; Yo 13:20
Ari yokamai mapunom niki dongua fi kun dainga ari bei de ereinga i epe
Mk 9:42-48; Lk 17:1-2
Ena Yesu tokoi di erome. “Yai ta furo gan ta epena fi ki si narongua nomanem bei niki de towangoro ena gan furo biam benangua iran Yai Gumam bei moiro yaromi meinam niki ori wom dowangua towame. Towamba koma ari yokamai kongo ori wom iro yaromi nokomdi kan koiro fiasi nuwi diandi suna ime de towaingoro yaromi nuwi giram wako murongoro gorangua Yai Gumam yaromi meinam gawo toka towame. Ena ari munmane mangi moinga iran gan gawo bianom boromdi fainga Yai Gumam i niki de fime. Te kakom kakom tai mapunom mapunom fuka dumie. Te ari yokamai tai mapunom mapunom beingoro ena ari munmane bianomdi fainga ena Yai Gumam i niki de fi erome. Te ne okonum bo kaunum bo bei erowanguai ne bianum benanga ena ne okonum bo kaunum gou dire fiasi ma do. Te ne okonum towane bo kaunum towane duwanguai te ne yokori moranga i nokapu dume. Te ne okonum surai bo kaunum surai korangere te yokamai fiasi e dongua dongua goukengua boromdi de erowainga i nokapu dikeme.* Mt 5:29-30 Te ne okonum murom ta bei erowanguai ena ne bianum benanga ena ne okonum murom i foire fiasi ma do. Te ne okon murom towane wom duwangore te ne yokori moranga i nokapu dumie. Te ne okon murom surai duwangore yokamai fiasi e dongua boromdi de erowainga i nokapu dikeme,” Yesu epe di erome.
Non sipsip ako sungua kam eke dere dumie
Lk 15:3-7
10-11 Ena Yesu ka ta dumia, “Na ari gaunom wam ure ari guwom akai naro benainga yokamai akire di erowaiye. Ena ne yokamai gan gawo i mapunom bei niki de erekeiyo. Na di ereiye, ‘Yokamai nuwi kokonan gan kamundi moinga yokamai kenom bei ereimie. Kakom kakom nuwi kokonan gan i kamundi moire na aunam gumam kanere moime,’ na epe di ereiye.* Lk 19:10 12 Ena ne yokamai torae di fime? Yai ta non sip sip 100 kui nongua ena non towane ta moikenangoro yaromi tora bename? Yaromi epe bename. Yaromi non sip sip 99 kopu moingui tei ma dere fure non ta wandou kanamie. 13 Na ne yokamai kawom di ereiye, ‘Yaromi non wandouro imari dere mun ori wom firamie. Te non 99 yo moingua mun gawo gera fi erowamie,’ na kawom di ereiye. 14 Te gan gawo i epe wom non sipsip ta i ako faingua ena ne yokamai nenom kamundi moingui gan gawo muruwo ‘Yokama bei niki de erowaime,’ di fikemie,” Yesu epe di erome.
Yai ta ariyom ta bianom bei towangua mapunom i epe
15 Ena Yesu tokoi dumia, “Ne arinum ta bianom bei erowangore ena ne fure ne surai ama moire yaromi biam di mari de towangoro te yaromi ne kanum firangore ena ne arinum i nenen akire di towanie.* Lk 17:3; Gar 6:1 16 Te ne arinum i ne kanum fikenangoro ena ne yai towane bo yai surai bo ama akire ne arinum moingui tei tokoi fo! Ne epe benangore ena ne surai bo ne suraiye ‘Nonon kawom di eropune,’ ne arinum i di towaimie. * Diu 19:15; Yo 8:17 17 Te yaromi ne yokamai kanom fikenangere ena ne fure ari na fi ki si nareinga yokamai moingi tei fure tai ta muruwo di ero! Te yaromi yokamai kanom ama fikenangore ena ne ‘Yaromi iki ta yai moime. Te yaromi epemere yai niki dongua kongo takis ingua yaromi moime,’ epe di firo! * 1 Ko 5:13 18 Ena iran na ne yokamai kawom di ereiye, ‘Tai ta ta ne yokamai mangi tawa “Ma deiyo!” duwainga ena tarom i Yai Gumam kamundi ama “Ma deiyo!” duwame. Te tai ta ta ne yokamai mangi tawa “Epe beiyo!” duwainga tarom i Yai Gumam kamundi ama “Epe beiyo!” duwame,’ na di ereiye.* Mt 16:19; Yo 20:23 19-20 Te na tokoi di ereiye, ‘Ari yokamai surai bo suraiye na kanam firo akai koro tei kuku boiro morangere ena akaiyom tei na ari yokamai gere morapunie. Ena nenta surai mangi moinga nomanenom towane eiro “Tai ta inabuiye,” diro te ka make ei moraingere ena na aunam kamundi moingua yaromi surai erowamie,’ na epe di ereiye,” Yesu di erome.* Mk 11:24; Yo 15:7 * Mt 28:20; Yo 14:23
Kokonan gan meina mokom baikenangua kam dunguarai
21 Di erongoro ena Pita yaromi Yesu moingui tei uro “Ari Wanopanomyo, tora mina kakom na emenam biam bei narongua te na yaromi kam fiya ena biam kore de towaiye? Kakom okonom koro muruwo te koro suwo yaromi kam firo biam kore towaika i faimo?” diro mina wako tongoro 22 “Na ‘Kakom okonom koro muruwo te koro suwo yaromi kam firo te biam kore de to,’ epe di erekeiye. Ma do. Na ‘Ne yaromi biam 490 kakom bengua kore de to!,’ epe di ereiye. * Lk 17:4 23 Te Yai Gumam no yokamai kiapanom bei erongua akai i epemere kiapam bengua yai ori yaromi ‘Na kokonan ari meina mokom bai narowaro beime,’ dire 24 te yaromi mokom bai tongua kokonan bei moingoro ena ari yokamai yai ta akiro yaromi moingui tei wingoro yaromi kongo munmane wom yai ori mokom bai towame. 25 Te yaromi kongo epe mokom barangua fai tongoro ena kiapam bengua yai ori epe dume, ‘Ne yokamai yaromi ire te yaromi efem biyai iro te gan kuingua muruwo iro te guwai gaiyom muruwo iro furo meina beiyo! Yokamai nuwi kokonan ari moraimie. Ena kongo muruwo ire ure i naro! Yaromi mokom bai narongua tai ta mora gouname,’ di erongoro 26 ena kokonan yaromi kiapam bengua yai ori gumamdi kauwom gurom boire ‘Ne na kanam fi narowangere ena okome meina mokom muruwo bai erowaiye,’ diro mina ori wom wako tongoro 27 ena kiapam bengua yai ori nuwi kokonan yai kam firo iran mokom baingua meina kore de tere yaromi kan de tome. 28 Te kokonan yai mena furo ariyom ta gumanom boipire. Yaromi ariyom meina gawo gere mokom bai towame. Ena kokonan yai furo yai ta nokomdi ako ki si moiro ‘Epena na meinanam mokom bai naro,’ di tongoro 29 te yaromi ariyom kauwom gurom boire ‘Ne na kanam fi narowangere ena okome meina mokom bai erowaiye,’ diro mina ori wom wako tongoro 30 te yaromi kam fi tekeme. Ma do. Yaromi akiro furo kan si tero bengoro moi furo meina mokom towangua kakom u mena uname dume. 31 Te yaromi ariyoma suwo koropane yokamai tai epe benguai kanere niki ori wom de fire ena fure kiapam bengua yai ori tai ta ta bengua di teime. 32 Ena iran yai ori kokonan gan uwom boiro ‘Ne kokonan yai niki denga koma kakom ne mina wako narengoro ena ne mokom bai narenga meina muruwo kore de teiye. 33 Ena na ne kanum fiye. Te tora bengoro ne arinum kam epemere fikene?’ di tere 34 ena yai ori yaromi nomane niki de firo ena kokonan yai kan iki awi dengoro ena ari yokamai tei moingui yaromi gam bei niki deime. Ena yaromi moi furo meina mokom towangua kakom u mena uname dume.* Mt 5:25-26 35 Ena iran ne yokamai towane towane ne yokamai arinoma bianom bei erowainga ena yokamai kanom kawom fikere te bianom kore de tekenaingoro ena na aunam kamundi moingua yaromi ama epe wom ne yokamai bei erowamie,” Yesu Pita epe di tomie.* Mt 6:15; Mk 11:25; Ef 4:32; Kor 3:13

*18:1: Lk 22:24

*18:3: Mt 19:14; Mk 10:15

*18:4: Mk 10:43-44

*18:5: Mt 10:40; Lk 10:16; Yo 13:20

*18:8: Mt 5:29-30

*18:10-11: Lk 19:10

*18:15: Lk 17:3; Gar 6:1

*18:16: Diu 19:15; Yo 8:17

*18:17: 1 Ko 5:13

*18:18: Mt 16:19; Yo 20:23

*18:19-20: Mk 11:24; Yo 15:7

*18:19-20: Mt 28:20; Yo 14:23

*18:22: Lk 17:4

*18:34: Mt 5:25-26

*18:35: Mt 6:15; Mk 11:25; Ef 4:32; Kor 3:13