Sapta 6
Jisas i givim kaikai long 5,000 man
(Matyu 14.13-21 na Mak 6.30-44 na Luk 9.10-17)
Bihain Jisas i go long hapsait bilong raunwara Galili, narapela nem bilong en raunwara Taiberias. Na bikpela lain manmeri ol i lukim ol planti mirakel em i bin wokim bilong mekim orait ol sikman, olsem na ol i bihainim em. Na Jisas i go antap long maunten na i sindaun wantaim ol disaipel bilong en. Long Jo 2.13 dispela taim bikpela de bilong ol Juda klostu i laik kamap, em Bikpela De Bilong Tingim De God I Larim Ol Israel I Stap Gut. Jisas Mt 14.14, Mk 6.34, Lu 9.12 i lukluk nabaut na i lukim bikpela lain manmeri i kam long em. Na em i askim Filip olsem, “Bai yumi baim bret we bilong ol dispela manmeri i ken kaikai?” Em i mekim dispela tok bilong traim Filip tasol. Em yet i save pinis long samting em i laik mekim.
Filip i bekim tok olsem, “Sapos yumi baim bret inap long 200 kina, em bai i no inap long olgeta wan wan man na meri i ken kisim hap liklik kaikai tru.” Orait wanpela disaipel bilong Jisas, em Andru, brata bilong Saimon Pita, em i tokim Jisas olsem, “Wanpela 2 Kin 4.43 mangi i stap hia, em i gat 5-pela bret ol i wokim long bali na tupela pis. Tasol bikpela lain manmeri tru i stap. Dispela bret na pis bai i helpim yumi olsem wanem?” 10 Jisas i tok, “Tokim ol manmeri long sindaun.” Planti gras i stap long dispela hap. Na ol man i sindaun, namba bilong ol em i olsem 5,000.
11 Ol i sindaun pinis, na Jisas i kisim dispela bret na i tenkyu long God na i tilim i go long ol manmeri. Em i mekim olsem long tupela pis tu. Em i givim long ol, na ol i kisim inap long laik bilong ol. 12 Ol i kaikai inap pinis, na Jisas i tokim ol disaipel bilong en olsem, “Yupela bungim olgeta hap kaikai i stap yet. Nogut sampela i lus nating.” 13 Olsem na ol i bungim ol liklik hap bilong dispela 5-pela bret, na ol i pulapim 12-pela basket. Ol man ol i kaikai inap pinis na dispela i stap yet.
14 Ol Stt 49.10, Lo 18.15-18, Mt 11.3, Jo 1.21, 2.11, 4.19, 4.25, 5.46 manmeri i lukim dispela mirakel o mak em i bin wokim, na ol i tok, “Tru tumas, em i dispela profet God i bin tok long salim i kam long graun.” 15 Jisas Mt 14.23, Jo 18.36 i harim dispela tok na em i save, ol i laik i kam holimpas em na mekim em i kamap king bilong ol. Olsem na em i lusim dispela ples na em wanpela tasol i go bek gen long maunten.
Jisas i wokabaut antap long raunwara
(Matyu 14.22-33 na Mak 6.45-52)
16 Long apinun ol disaipel bilong Jisas i go daun long raunwara. 17 Ol i kalap long wanpela bot na ol i brukim raunwara i go. Ol i laik i go long Kaperneam. Em i tudak pinis, na Jisas i no kamap yet long ol. 18 Strongpela win i kamap, na win i mekim bikpela si i kirap. 19 Ol i pul long bot i go inap 5-pela o 6-pela kilomita, na ol i lukim Jisas i wokabaut antap long raunwara na i kamap klostu long bot. Ol i pret, 20 tasol Jisas i tokim ol, “Em mi yet mi kam. Yupela i no ken pret.” 21 Orait ol i amamas long kisim em i kam insait long bot, na wantu bot i kamap long dispela ples ol i go long en.
Ol manmeri i wok long painim Jisas
22 Long de bihain, ol manmeri i stap yet long hapsait bilong raunwara. Ol i save, asde i no gat narapela bot. Wanpela bot tasol i stap, na Jisas i no bin kalap long dispela bot wantaim ol disaipel bilong en. Nogat. Ol disaipel tasol ol i bin kalap long dispela bot na i go. 23 Tasol Jo 6.11 sampela bot bilong Taiberias i kam klostu long dispela ples Bikpela i bin givim tenkyu long bret na ol i kaikai, 24 na ol manmeri i lukim olsem, Jisas wantaim ol disaipel i no i stap. Olsem na ol i kalap long ol dispela bot, na ol i go long Kaperneam bilong painim Jisas.
Jisas em i bret bilong heven
25 Ol manmeri i go kamap pinis long Jisas long hapsait bilong raunwara, na ol i tokim em olsem, “Tisa, yu kam hia long wanem taim?” 26 Na Jo 6.11-12 Jisas i bekim tok olsem, “Tru tumas mi tokim yupela, yupela i no tingting long ol mirakel yupela i lukim, em ol mak mi bin soim yupela, na yupela i kam painim mi. Nogat. Yupela i kaikai dispela bret mi bin givim yupela na bel bilong yupela i pulap, na long dispela as tasol yupela i wok long painim mi. 27 Yupela Mt 3.17, Lu 3.22, Jo 1.33, 4.14, 6.48-58, Ap 2.22, 2 Pi 1.17 i no ken wok long kisim kain kaikai i save bagarap. Nogat. Yupela i mas wok long kisim kaikai i save stap oltaim, em kaikai bilong laip i stap gut oltaim oltaim. Dispela kain kaikai, Pikinini Bilong Man bai i givim long yupela. God Papa i givim namba pinis long em long mekim olsem.”
28 Orait na ol i tokim em olsem, “Mipela i mas mekim wanem na mipela i ken mekim wok bilong God?” 29 Na 1 Jo 3.23 Jisas i bekim tok bilong ol olsem, “Wok bilong God i olsem. Yupela i mas bilip long dispela man, God i bin salim em i kam.”
30-31 Ol Kis 16.4, 16.15, Nam 11.7-9, Neh 9.15, Sng 78.24, Mt 12.38, 16.1, Mk 8.11, Jo 2.18, 1 Ko 1.22, 10.3 i harim dispela tok na ol i askim em olsem, “Bai yu wokim wanem mirakel olsem mak bilong mipela i ken lukim na mipela i ken bilipim tok bilong yu? Ol tumbuna bilong mipela i bin kaikai mana long ples nating, olsem tok i stap long buk bilong God, ‘Em i givim bret bilong heven long ol manmeri na ol i kaikai.’ Tasol bai yu wokim wanem kain mirakel tru?” 32 Orait Jisas i tokim ol olsem, “Tru tumas mi tokim yupela, i no Moses i bin givim bret bilong heven long yupela. Nogat. Papa bilong mi em i save givim bret tru bilong heven long yupela. 33 Dispela bret God i givim, em i lusim heven na i kam daun na i givim laip long ol manmeri bilong graun.” 34 Na Jo 4.14-15, 6.48-58, 7.37 ol i tokim em olsem, “Bikman, yu mas givim dispela bret long mipela oltaim.” 35 Na Jo 4.14, 6.48-58 Jisas i tokim ol olsem, “Mi yet mi bret bilong laip. Man i kam long mi, em bai i no hangre moa. Na man i bilip long mi, em bai i no i dai moa long dring wara.
36 “Mi Jo 6.26, 6.64, 20.29 bin tokim yupela, yupela i lukim mi pinis, tasol yupela i no bilip. 37 Olgeta Mt 11.28, Jo 10.28-29, 17.6-8, 2 Ti 2.19, 1 Jo 2.19 manmeri Papa i givim long mi, ol bai i kam long mi. Na man i kam long mi, mi no inap tru long rausim em. 38 Mi Mt 26.39, Jo 4.34, 5.30 no lusim heven na kam daun bilong bihainim laik bilong mi yet. Nogat. Mi kam daun bilong bihainim laik bilong Papa, em i bin salim mi na mi kam. 39 Na Jo 10.28-29, 17.12, 18.9 laik bilong Papa, em i bin salim mi na mi kam, em i olsem. Mi no ken lusim wanpela bilong ol manmeri em i givim mi pinis. Nogat. Mi mas kirapim ol long las de. 40 Laik Jo 3.15, 6.27, 6.47, 6.54, 11.24 bilong Papa bilong mi em i olsem. Olgeta man i lukim Pikinini na i bilip long em, ol bai i kisim laip i stap gut oltaim oltaim. Na bai mi kirapim ol long las de.”
41 Ol Juda i harim Jisas i tok, “Mi yet, mi dispela bret i bin lusim heven na i kam daun,” na ol i kros na i toktok planti long em. 42 Ol Mt 13.55, Mk 6.3, Lu 4.22 i tok, “Dispela man em Jisas, pikinini bilong Josep. Yumi save long papa wantaim mama bilong en. Orait olsem wanem na nau em i tok, ‘Mi bin lusim heven na mi kam daun’?”
43 Jisas i bekim tok bilong ol olsem, “Yupela i no ken toktok planti namel long yupela yet. 44 Papa Jo 6.65 i bin salim mi na mi kam. Na i no gat wanpela man inap i kam long mi long laik bilong em yet. Nogat. Papa i mas kirapim tingting bilong en na bringim em i kam long mi. Na long las de bai mi kirapim em long matmat. 45 Tok Ais 54.13, Jer 31.34, Mai 4.2, Hi 8.10 i stap long buk bilong ol profet olsem, ‘God bai i skulim olgeta manmeri.’ Orait olgeta manmeri i harim tok bilong Papa na i kisim save long em, ol i save kam long mi.
46 “I Mt 11.27, Lu 10.22, Jo 1.18 no gat wanpela man i bin lukim Papa. Nogat. Dispela man i bin i stap wantaim God na i kam, em tasol i bin lukim Papa. 47 Tru Jo 3.15-18, 3.36, 6.40 tumas mi tokim yupela, man i bilip long mi, em i gat laip i stap gut oltaim oltaim. 48 Mi Jo 6.31-35, 6.58 yet, mi bret bilong laip. 49 Ol dispela tumbuna bilong yupela ol i kaikai mana long ples nating, ol i dai pinis. 50 Tasol dispela bret i lusim heven na i kam daun, em i bilong ol manmeri i ken kaikai na bai ol i no inap i dai. 51 Mi Jo 3.13, Hi 10.5, 10.10 dispela bret i gat laip na i lusim heven na i kam daun. Sapos wanpela man i kaikai dispela bret, em bai i gat laip i stap oltaim. Na dispela bret mi bai givim long em, em i bodi bilong mi. Mi givim bai ol manmeri bilong graun ol i ken kisim laip.”
52 Ol Juda i harim dispela tok na ol i pait long toktok namel long ol yet. Ol i tok, “Olsem wanem na dispela man em inap givim bodi bilong en long yumi na yumi kaikai?”
53 Orait Mt 26.26-28 Jisas i tokim ol olsem, “Tru tumas mi tokim yupela, sapos yupela i no kaikai bodi bilong Pikinini Bilong Man, na sapos yupela i no dringim blut bilong em, bai yupela i no gat laip i stap long yupela. 54 Man Jo 4.14, 6.27, 6.40, 6.63 i save kaikai bodi bilong mi na dringim blut bilong mi, em i gat laip i stap gut oltaim oltaim, na bai mi kirapim em long las de. 55 Long wanem, bodi bilong mi em i kaikai tru, na blut bilong mi em i samting tru bilong dring. 56 Man 1 Jo 3.24, 4.15-16 i kaikai bodi bilong mi na i dringim blut bilong mi, em i stap long mi, na mi stap long em. 57 Papa Jo 15.4-5, 1 Jo 3.24 i gat laip em i bin salim mi na mi kam, na mi stap laip long strong bilong Papa. Olsem tasol man i kaikai mi em bai i kisim laip long strong bilong mi. 58 Dispela tasol em bret i lusim heven na i kam daun. Em i no wankain olsem dispela bret bipo ol tumbuna i kaikai, na bihain ol i dai. Nogat. Man i kaikai dispela bret, em bai i stap laip oltaim oltaim.” 59 Jisas i stap insait long haus lotu long taun Kaperneam, na em i laik skulim ol manmeri na em i givim dispela tok long ol.
Jisas em i gat tok bilong laip tru
60 Ol disaipel i harim dispela tok bilong Jisas, na planti bilong ol i tok olsem, “Dispela tok em i hevi tumas. Husat inap long harim?” 61 Tasol long bel bilong en Jisas i save olsem, ol disaipel bilong en i toktok planti long dispela tok em i bin mekim. Olsem na em i askim ol, “Dispela tok em i bagarapim bilip bilong yupela, a? 62 Na Mk 16.19, Jo 3.13, Ap 1.9-11, Ef 4.8 sapos yupela i lukim Pikinini Bilong Man i go antap long dispela ples bipo em i stap long en, orait olsem wanem? 63 Holi 2 Ko 3.6 Spirit yet i save givim laip long ol manmeri. Bodi em i no inap helpim yumi liklik. Dispela tok mi givim long yupela, em i spirit, na em i gat laip. 64 Tasol Jo 6.36, 13.11 sampela man namel long yupela ol i no bilip.” Bipo yet Jisas i save pinis long ol man i no bilip. Na em i save long dispela man bai i givim em long han bilong ol birua. 65 Olsem Jo 6.44-45 na em i tok, “Ol i no bilip, na long dispela as tasol mi bin tokim yupela, ‘Sapos Papa i no givim strong long wanpela man, orait dispela man bai i no inap i kam long mi.’ ”
66 Jisas i autim dispela tok pinis, na planti disaipel bilong en i lusim em, na ol i go bek, na ol i no wokabaut moa wantaim em. 67 Olsem na Jisas i askim 12-pela disaipel olsem, “Ating yupela tu i laik lusim mi na i go?”
68 Saimon Mt 16.16, Mk 8.29, Lu 9.20 Pita i bekim tok olsem, “Bikpela, bai mipela i go long husat? Tok bilong yu tasol i save givim laip i stap gut oltaim oltaim. 69 Na Mt 14.33, Mk 1.24, Jo 1.49 mipela i bilip, na i save gut olsem, yu dispela gutpela stretpela man God i bin makim bilong em yet.”
70 Jisas i bekim tok long ol olsem, “Olsem wanem? Mi yet mi bin makim yupela ol 12-pela disaipel. Tasol wanpela namel long yupela em i olsem wanpela spirit nogut.” 71 Em i tok long Judas, pikinini bilong Saimon Iskariot. Em i wanpela bilong ol 12-pela disaipel, tasol bihain em i givim Jisas long han bilong ol man i laik kilim em i dai.

6:4: Jo 2.13

6:5: Mt 14.14, Mk 6.34, Lu 9.12

6:9: 2 Kin 4.43

6:14: Stt 49.10, Lo 18.15-18, Mt 11.3, Jo 1.21, 2.11, 4.19, 4.25, 5.46

6:15: Mt 14.23, Jo 18.36

6:23: Jo 6.11

6:26: Jo 6.11-12

6:27: Mt 3.17, Lu 3.22, Jo 1.33, 4.14, 6.48-58, Ap 2.22, 2 Pi 1.17

6:29: 1 Jo 3.23

6:30-31: Kis 16.4, 16.15, Nam 11.7-9, Neh 9.15, Sng 78.24, Mt 12.38, 16.1, Mk 8.11, Jo 2.18, 1 Ko 1.22, 10.3

6:34: Jo 4.14-15, 6.48-58, 7.37

6:35: Jo 4.14, 6.48-58

6:36: Jo 6.26, 6.64, 20.29

6:37: Mt 11.28, Jo 10.28-29, 17.6-8, 2 Ti 2.19, 1 Jo 2.19

6:38: Mt 26.39, Jo 4.34, 5.30

6:39: Jo 10.28-29, 17.12, 18.9

6:40: Jo 3.15, 6.27, 6.47, 6.54, 11.24

6:42: Mt 13.55, Mk 6.3, Lu 4.22

6:44: Jo 6.65

6:45: Ais 54.13, Jer 31.34, Mai 4.2, Hi 8.10

6:46: Mt 11.27, Lu 10.22, Jo 1.18

6:47: Jo 3.15-18, 3.36, 6.40

6:48: Jo 6.31-35, 6.58

6:51: Jo 3.13, Hi 10.5, 10.10

6:53: Mt 26.26-28

6:54: Jo 4.14, 6.27, 6.40, 6.63

6:56: 1 Jo 3.24, 4.15-16

6:57: Jo 15.4-5, 1 Jo 3.24

6:62: Mk 16.19, Jo 3.13, Ap 1.9-11, Ef 4.8

6:63: 2 Ko 3.6

6:64: Jo 6.36, 13.11

6:65: Jo 6.44-45

6:68: Mt 16.16, Mk 8.29, Lu 9.20

6:69: Mt 14.33, Mk 1.24, Jo 1.49